Datasets:

haohaa

/

shan-news-shannews_org

like 0

2024-04-10T08:39:00

https://shannews.org/archives/51710

မေႃယႃ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ၺႃးတီႉဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ)

မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ မွၵ်ႈ 4 ၵေႃႉ တီႉၺွပ်းၵုမ်းတူဝ်မေႃယႃ ၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 9/4/2024 ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ မေႃယႃ မူဝ်းၵျေႃႇၼၢႆႇ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ၵုမ်းတူဝ်မၼ်း ၸၢႆးၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းတိုၵ်ႉယူတ်းယႃၵူၼ်းပဵၼ် တီႈႁွင်ႈယႃ (ဆေးခန်း) ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ တီႈပွၵ်ႉၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၽွင်း မေႃယႃ တိုၵ်ႉယူတ်းယႃ ၵူၼ်းပဵၼ်တီႈ (သေးၶၢၼ်း) ယူႇၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ၶီႇၵႃးမႃးလမ်းၼိုင်ႈ တေမီးဢဵၼ်ႁႅင်း 4 ၵေႃႉၼႆႉ။ ၵူၼ်း ႁၢႆႉၼၼ်ႉ တႃႇ 2 ၵေႃႉ ပႂ်ႉဝႆႉၼိူဝ်ၵႃး။ တႃႇ 2 ၵေႃႉ လူင်းၵႃးမႃးသေ မႃးပေႃႉထုပ်ႉ မေႃယႃၼၼ်ႉယဝ်ႉ တီႉၺွပ်း မၼ်းၸၢႆးၼၼ်ႉၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်း ၵႃးၶဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢၼ် တီႉၺွပ်းမေႃယႃ မူဝ်းၵျေႃႇၼၢႆႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလႂ် ၺွပ်းၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇႁူႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႉၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယင်းပႆႇႁူႉ ၼႆယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းပၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈတီႉဢဝ် ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆဝႆႉ တီႈႁိမ်းႁူင်းသဝ်း ၽူႊလီႊလၢႆႊ (ဖူလီလိုက်တည်ခိုးခန်း) ပွၵ်ႉၵွင်းမူးလွႆ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၵႆႉၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ MRTTD ၊ ၸုမ်း MSPDF ၸိူဝ်း ၼႆႉသေ သူင်ႇလိၵ်ႈၸူး ၼႂ်း Viber ၵူၼ်းၸိူဝ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်း၊ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းႁိူၼ်း ၵေႃႇသၢင်ႈ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶိူင်ႈၾႆးၾႃႉ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း၊ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၶိူဝ်းယႂ်း။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇၼႆႉ တီႉၺွပ်း ဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇလႄႈ ပႂ်ႉၸူၼ် ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီးမႃးမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-09T18:09:30

https://shannews.org/archives/51701

ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ

ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လူႉသုမ်းဢမ်ႇယွမ်း 10 သႅၼ်ပျႃး လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး။ ဝၼ်းတီႈ 8/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မွၵ်ႈ 7 မူင်း ယွၼ်ႉၾႆးတဵၼ်း ဢၼ်တႆႈဝႆႉတီႈမႆႉပႅၼ်ႈ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယွၼ်ႉၾႆးတဵၼ်းၼၼ်ႉသေ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၽွင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇသိုဝ်ႉ ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ တၢင်းၼွၵ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ပရႁိတ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾႆးၼႆႉ တႄႇမႆႈၸၼ်ႉၼိူဝ် ပဵၼ်ၾႆးတဵၼ်းတႆႈဝႆႉ တီႈမႆႉပႅၼ်ႈ (မႆႉပႅၼ်ႈသၢမ်ၸၼ်ႉ) ၼၼ်ႉသေ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၶွင်ႁိူၼ်းသမ်ႉ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇသိုဝ်ႉၶဝ်ႈမုၼ်း တၢင်း ၼႃႈႁိူၼ်းဝႆႉ ၵမ်းၼိုင်ႈၵူၺ်း ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၽႅဝ်ၶိုၼ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸၼ်ႉတႂ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းမႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ လင်ၼိုင်ႈ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၾႆးမႆႈၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ၸုမ်းပရႁိတလႄႈ ၾၢႆႇၶႄၾႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ် ၸွႆႈၶႄမွတ်ႇ ၵႂႃႇ။ ႁိူၼ်းဢၼ်ၺႃးၾႆးမႆႈၼႆႉ ပဵၼ်ႁိူၼ်းဢုတ်ႇသွင်ၸၼ်ႉ ၾႆးတႄႇမႆႈၸၼ်ႉၼိူဝ် ဢွၼ်တၢင်း လွင်ႈလူႉသုမ်းတႄႉ တေဢမ်ႇယွမ်း 10 သႅၼ်ပျႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ “သင်ပဵၼ်လႆႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၽွင်းၼွၼ်းလပ်းၼၼ်ႉ ယႃႇပေတႆႈၾႆးတဵၼ်း၊ ၸုတ်ႇယႃယုင်းဝႆႉသေၼွၼ်း ။ ႁႂ်ႈမွတ်ႇၾႆးမူတ်းမူတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇၶဝ်ႈၼွၼ်းတေလီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လွင်ႈတူမ်ႈႁုင်ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ႁႂ်ႈဝႆႉပဵၼ်ၶိင်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်းသေ တူမ်ႈႁုင် တွၼ်ႈၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်း ထိုင် 10 မူင်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁူဝ်ၶမ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႆႉပဵၼ်ၶိင်ႇပဵၼ်ၶၢဝ်းသေ တူမ်ႈႁုင်ဢဝ် သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႂ်ႉယဝ်ႉၼႆ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်မွတ်ႇၾႆးၽိုၼ်းၾႆးထၢၼ်ႇၵၼ်သေၵမ်း”- ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ပရႁိတ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉလၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူဝ်ပူင်း လင်ၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇလဵၼ်းၾႆးၶိတ်ႇ ၽွင်းပေႃႈမႄႈဢမ်ႇယူႇႁိူၼ်း။ ဝၼ်းတီႈ 19/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်းပၢႆ ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉ လင်ၼိုင်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ႁွင်ႈၶၢတ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယူႇသဝ်းဝႆႉ တီႈမၢၼ်ႈၼႃး ပွၵ်ႉ 3 ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးသေ သိုပ်ႇလၢမ်းမႆႈပႃး ႁွင်ႈၶၢတ်ႈယၢဝ်း၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းလႄႈ ႁၢၼ်ႉမႄးရူတ်ႉၶိူင်ႈ ဢိၵ်ႇပႃး ၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆ ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင် ၺႃးၾႆးမႆႈမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 15/3/2024 ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁူၺ်ႈၸိုၵ်ႉ ဢိူင်ႇႁူဝ်ၼႃး တၢင်းၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႆႈပႃႈၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တၢႆၵိုၵ်းႁိူၼ်းတင်းသွင်။ ဝၼ်းတီႈ 13/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆ ၾႆးမႆႈဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈထီႇ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉၾႆးသႅင်လႅတ်ႇ (Solar) သျွတ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 29/2/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈ ဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 5 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လဵၼ်ႈၾႆးသေ ထိုင်တီႈလၢမ်းမႆႈ ႁိူၼ်းယေး လင်ၼိုင်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢၼ် ဢိူင်ႇတူၼ်ႈၵႅင်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးမႃး ဢမ်ႇယွမ်း 5 လင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-04-09T16:42:51

https://shannews.org/archives/51689

ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပႂ်ႉတူၺ်းၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉ

ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉတူၺ်း ၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉၵေႃႉ ၵူႈဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း (ၶၢဝ်းယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈ) ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်းတင်းလုၵ်ႈၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢင်ဝၼ်းလပ်းသိင်ႇယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢင်ၶိုၼ်းၵႂႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ႁၼ်လီၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းမႅၵ်ႉသီႇၵူဝ်ႇ၊ မိူင်းၵၼေႇတႃႇ၊ မိူင်းပတ်ႉၽလူဝ်ႊ၊ မိူင်းဢီႊတီႊယႃႊၼႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ပႂ်ႉတူၺ်းၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်းမီးၼပ်ႉလၢၼ်ႉၵူႈတီႈ – ၶၢဝ်ႇတၢၼ်ႇလုၼ်ႇထၢႆးမ် တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ပႂ်ႉတူၺ်းၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်း ၾင်ႇၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊတႄႉ မွၵ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ထိုင်တီႈမိူင်းလပ်းသိင်ႇၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 4 မိၼိတ်ႉၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းၶူၼ်ႉၶႂႃႉ လိူၼ်လၢဝ်လႄႈ ၵၢင်ႁၢဝ် NASA တႄႉ လဵပ်ႈႁဵၼ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေလႆႈႁၼ်ၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်းတဵမ်တဵမ်ထႅင်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ၼႂ်းပီ 2045 ပုၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ – မိူင်းထႆး ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျိူဝ်ႊ မိူင်းဝၼ်းဢွၵ်ႇလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉတႄႉ ၽွင်းၵၢင်ဝၼ်းဝၢတ်ႇ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလႄႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈႁၼ်။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-04-09T16:19:14

https://shannews.org/archives/51682

ၵူၼ်းတႄႇၼႃႈႁိူၼ်းမႂ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢထမ်ႇမ ၵဵပ်းသိုၵ်း

ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း ၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိူၵ်ႈႁႃလၢႆးတၢင်းတႃႇယူႇလွတ်ႈလႆႈသေ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းထႆး ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ။ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း သင်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလဝၵလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႃႇႁွင်ႉၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ပၢႆႈၶဝ်ႈ မိူင်းထႆး မၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉတႄႇၼႃႇႁိူၼ်းသေ မီးလုၵ်ႈလဵၵ်ႉဝႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢတ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ဢွၼ်ၵၼ်ၵပ်ႉၵိၼ်းၸႂ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈၸၢင်ႈဢဝ်ၶႃႈဢေႃႈ ။ တီႈႁဝ်းၶႃႈယူႇၼႆႉ တေလႆႈၵႂႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်ၵႂႃႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းယူႇ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇတႄႉ မီးမွၵ်ႈ 50 လင် လႆႈႁွမ်းငိုၼ်းၵၼ် ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 1,000 (ၼိုင်ႈႁဵင်) ဝၢတ်ႇ။ ဝၢၼ်ႈ ပိူၼ်ႈတႄႉ ၵူၼ်းပိူၼ်ႈၼမ်လႄႈ လႆႈပၼ်ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 500 ( ႁႃႈပၢၵ်ႇ) ဝၢတ်ႇၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉတႄႇၼႃႈႁိူၼ်း မီးလုၵ်ႈဝႆႉၵူၺ်းလႄႈ တႃႇတေပၢႆႈပႅတ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ၊ ၵႃႈလႆႈပၼ်ငိုၼ်းၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉလုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်းၼႆႉ မီး 9 ဝၢၼ်ႈ၊ ဝၢႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ 2 ဝၢၼ်ႈလႂ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼိုင်ႈၵေႃႉ တၵ်းတေ လႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇ။ ၸင်ႇတူၵ်းလူင်းႁွမ်းငိုၼ်းၵၼ် ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း။ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ် ငိုၼ်းထႆး 50,000 (5 မိုၼ်ႇ) ဝၢတ်ႇ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈတၢင်းလႆႈၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းတႅၼ်းၼႆႉသေ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ၊ဢိူင်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ တေသပ်းၸႅင်ႈပၼ် ဝၢႆးလင်ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉၸွမ်း လႆႈၸၢႆႇငိုၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူဝ်ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈၼၼ်ႉ ပၢႆႈပႅတ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမႆႈၸႂ်။ “ဢၼ်မႃးၵဵပ်းငိုၼ်းတႄႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇၶဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇၸၢင်ႈမၢၼ်ႈတၢင်း မိူင်း သၢတ်ႇပုၼ်ႉၵႂႃႇတႅၼ်းပၼ်။ မၢၼ်ႈဢၼ်တေၵႂႃႇတႅၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်းၸႂ်ႉငိုၼ်းဝႆႉ မိုၼ်ႇငိုၼ်းထႆး ၼႆဢေႃႈ။ ပေႃးလႆႈငိုၼ်းယဝ်ႉ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇၵႂႃႇပၼ်လႄႈ ပၼ်မၼ်းဝႆႉ 5,000 ဝၢတ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႆႇ ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈဢဝ်သဵင်မၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူဝ်ႈတႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸၵၸလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇၼိုင်ႈၸုပ်ႈၼႆႉ တေၵဵပ်း ၼိုင်ႈဢိူင်ႇ ဢမ်ႇ ၼၼ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႉ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈ 2-3 ၵေႃႉၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် တေလႆႈသႂ်ႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ 150 တေႃႇထိုင် 170 ၼႆၵေႃႈမီးမႃး ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁတ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းသေ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေးၼမ်။ ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁွင်ႉၵူၼ်းမႂ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 8 ၼႆႉ တႄႇၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ထုင်ႉပဵင်း လၢႆၸႄႈဝဵင်း။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးတႄႉ တီႈၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းသမ်ႉ မီးသၢမ်တီႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်းၼႆႉ မီးၼႂ်းၵႄႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မိူင်းသၢတ်ႇ ယူႇၼႂ်းၶဵတ်ႇၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ မီးဝၢၼ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 9 ဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁႃႈ၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈတုမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမုင်ႇၵၢင်၊ ဝၢၼ်ႈမုင်ႇလွႆ ၊ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇဢူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် မီး 50 ထိုင် 80 လင်ၶႃးႁိူၼ်း။ ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပွႆႇၽႃႈႁိူၼ်းယေးသေ ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ် မၢင်ႁိူၼ်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-04-09T15:20:53

https://shannews.org/archives/51674

မၢၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇဢွၼ်ႇယိင်း တီႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 2

ဢွၼ်ႇယိင်း 3 ၵေႃႉ ၽွင်းပွၵ်ႈမိူဝ်းဢဝ်ၼမ်ႉၵိၼ် တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇလူႉ တၢႆထင်တီႈ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 8/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ဢွၼ်ႇယိင်း 3 ၵေႃႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းမျႃႉၸိင်ႇ ဢႃယု 18 ပီ၊ ၼၢင်းယဵၼ်ႇပိၼ်း (ႁွင်ႉ) ၼၢင်းထၼ်ႇၵျီႇ ဢႃယု 21 ပီလႄႈ ၼၢင်းဢေးတၢၼ်း ဢႃယု 15 ပီ ဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈမိူဝ်းႁိူၼ်း တီႈဝၢၼ်ႈတူၺ်ပူး (တွေပူးကျေးရွာ) ဢိူင်ႇလွႆပုတ်း ၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မိူဝ်ႈ ၽွင်းမိူဝ်းဢဝ်ၼမ်ႉၵိၼ် တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၵေႃႉပဵၼ်ၼၢင်းမျႃႉၸိင်ႇ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – PNLA/ ၽွင်းသူင်ႇဢွၼ်ႇယိင်း တီႈႁူင်းယႃၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇဢၼ်ယိုဝ်းမႃးတူၵ်းသႂ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇ လူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမႃး တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၼၢင်းမျႃႉၸိင်ႇ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ၼၢင်းဢေးတၢၼ်းတင်း ၼၢင်း ထၼ်ႇၵျီႇတႄႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇ ထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢွၼ်ႇယိင်း 3 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်း တူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉသိပ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၺ်ပူး (ဝၢၼ်ႈၸၢဝ်းပဢူဝ်း)။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 ၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ပဢူဝ်း ယူႇတီႈ တၢင်းဢိူင်ႇသၢႆးၶၢဝ်ၼၼ်ႉသေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် မႃးတၢင်းဝၢၼ်ႈတူၺ်ပူးလႄႈ ဝၢၼ်ႈလွႆပုတ်း ပဵၼ်လၢႆၵမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၺ်ပူး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇၼႂ်း ၶိူဝ်းၵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢၼ်ႈတူၺ်ပူးၼႆႉ ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇလွႆပုတ်း ဝၢၼ်ႈၼႆႉ တေယၢၼ်ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ မွၵ်ႈ 10 လၵ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ မီးဝႆႉ ၼႂ်းၵႄႈသၢႆးၶၢဝ်လႄႈ သီႇသႅင်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-09T11:56:17

https://shannews.org/archives/51663

သိုၵ်းယၢင်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမၢၼ်ႈ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇလၢၼ်ႇၵႃႉၶၢႆ မျႃႉဝတီႇ – မႄႈသွတ်ႇ

ဝၼ်းတီႈ 5/4/2024 တပ်ႉသိုၵ်းယၢင်း KNLA လႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ လမ်ႇလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ် တပ်ႉတိၼ်ႇၵၢၼ်းၺီႇၼွင်ႇ ဢၼ်မီးတီႈဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – ယၢင်း။ တပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇလၢၼ်ႇၵႃႉၶၢႆမျႃႉဝတီႇ လႅၼ်လိၼ်ထႆး – မၢၼ်ႈ။ ၶၢဝ်ႇယၢင်း KIC တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းယၢင်းသမ်ႉ ၶိုၼ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း Y12 ပိုတ်းယိုဝ်း သေ ပွႆႇမၢၵ်ႇဢမ်ႇထၢတ်ႇ၊ ယိုဝ်းၽိတ်းယိုဝ်းၽူၼ် တိူဝ်ႉပႃးတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇၶဝ်ၶိုၼ်း။ တေႃႇ ထိုင် သိုၵ်းယၢင်း ပေႃးယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇၶဝ်။ ဝၢႆးလင် ယိုတ်းလႆႈယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမႃးယိုဝ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းယၢင်း ယိုတ်းလႆႈတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇ တိၼ်ႇၵၢၼ်းၺီႇၼွင်ႇယဝ်ႉ သိုပ်ႇၶဝ်ႈယိုဝ်း တပ်ႉၶလရ 275 ထႅင်ႈ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းလိမ်း ပိုတ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ၵႂႃႇတူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းပွၵ်ႉ 5 ၊ ပွၵ်ႉ 6 လႄႈ ပွၵ်ႉမႂ်ႇတွင်ႇၵလေး၊၊ ပွၵ်ႉမႂ်ႇသူၺ်ႇမျႃႇ ၸၼ်ႇတီႇဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၾႆးမႆႈလူႉၵွႆ။ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇလူင်းတီႈမႄႈသွတ်ႇ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 8 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ထွႆဢွၵ်ႇဝဵင်းမျႃႉဝတီႇယဝ်ႉသေ သိုၵ်းယၢင်း ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵုမ်းလႆႈဝဵင်းမျႃႉဝတီႇ 90 ပိူဝ်းသႅၼ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႅတ်ႈၶဝ်ႈဢုပ်ႇတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ယွၼ်းဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ် MNA ဢၼ်သိုၵ်းၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ လုၵ်ႉဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈသေ မႃးလူင်းတီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ် ဝဵင်းမႄႈသွတ်ႇ တႃႇငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ။ တၢင်းထႆး တူၵ်းလူင်းပၼ်ၶႂၢင်ႉႁႂ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်မႃးလူင်း ၸွတ်ႇတၢင်ႇၶူဝ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8 ထိုင် 10 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ပဵၼ်လွင်ႈငဝ်းလၢႆးၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉတႃႇ 2 ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆတႄႉ ဢမ်ႇလၢတ်ႈပႃး ႁူဝ်ယွႆႈ တႅတ်ႈတေႃးသေတႃႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်တႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးတေႃႉ ၵူၼ်းသိုၵ်းလႄႈၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်၊ ငိုၼ်းတွင်းလႄႈၶိူင်ႈၵွင်ႈ ၵၢင်ႇဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၶဝ် ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-04-09T11:13:58

https://shannews.org/archives/51659

ၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႉမႂ်ႇ ပဵၼ် Julie Bishop

ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ António Guterres ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ် ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉဝႃႈ – ၽူႈလႆႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ပဵၼ်ၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၶွင်ၽူႈၼမ်း ၼႂ်း ၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ် Julie Bishop ၽွင်းလူင် ၵဝ်ႇၾၢႆႇၼွၵ်ႈ မိူင်း ၶွင်မိူင်းဢေႃႊသတြေႊရီႊယိူဝ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်း Julie Bishop ၼႆႉ ပဵၼ် ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢေႃႊသတြေႊရီႊယိူဝ်ႊ မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 21 ပီ (1998-2019) ၊ လူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈ၊ ၾၢႆႇၸတ်းပွင်ၵၢၼ်လႄႈ ၾၢႆႇဢွၼ်ၼမ်းၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်းမႃး။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ လႆႈႁပ်ႉပဵၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်း ဢေႃႊသတြေႊရီႊယိူဝ်ႊ ၽွင်းပီ 2013 တေႃႇထိုင် 2018 ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ယၢမ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်မႃးတီႈၽွင်းလူင်ၵႅပ်ႉပိၼႅတ်ႉ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ပၢႆးသၢႆႈ ဢိၵ်ႇၵၢၼ် ၾိုၵ်းသွမ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈပဵၼ်ပႃး ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼၢင်း ယိင်းလႄႈ ၾၢႆႇၽူႈသုင် ဢႃယု။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ လႆႈပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၶဝ်ႈၵႄႈငူပ်ႉငီႉၸွမ်း ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ပၵ်းပိူင်လွင်ႈၼႃႈၼမ်ႉပၢင်ႇလၢႆႇ ၵူႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ၽူႈမေႃၶဝ်ႈႁႃဢုပ်ႇၵုမ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ လႆႈလီငၢမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းပီႊသျွပ်ႊၼႆႉ လႆႈမႃးဢဝ်တီႈယူႇ တႅၼ်းတၢင်တီႈ ၼၢင်းၼူဝ်ႊလိၼ်ႊ ႁေႊၸႃႊ ဢၼ်ပဵၼ် ၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း UN ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႉၵဝ်ႇ၊ ဢၼ်မႃး ႁၢပ်ႇၵၢၼ်လႆႈ ၶၢဝ်းတၢင်း 20 လိူၼ်သေ လိုဝ်ႈၵႂႃႇ။ ၼူဝ်ႊလိၼ်ႊလၢတ်ႈ ၵွၼ်ႇၼႃႈ မၼ်းၼၢင်း တေဢွၵ်ႇၵၢၼ်ၼၼ်ႉဝႃႈ ပၼ်ႁႃၼႂ်းၵႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉသၢၼ်ၶတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႆႉတႄႉ လႅပ်ႈတေသိုပ်ႇၵႂႃႇထႅင်ႈၶၢဝ်းယၢဝ်း၊ တႃႇတေမႃးတေႃႇ ၼႃႈၵၼ်သေ ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈၼႆႉ တေသိုပ်ႇယၢဝ်းႁိုင်ၼၢၼ်းထႅင်ႈယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-04-08T19:19:10

https://shannews.org/archives/51652

မိူင်းႁဝ်း ၶႄႇၶဝ်ႈၵႅဝ်ၵၢၼ်သိုၵ်း – ၵိုတ်းၵၢၼ်မိူင်း တၢမ်တူဝ်ႁူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်မိူင်း လူဝ်ႇလုၵ်ႉမႃးဢုပ်ႇၵၼ် ႁင်းၵူၺ်းဝႆးဝႆး

ပိူဝ်ႈတႃႇ ပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယႃႇဝႃႈယူႇၾၢႆႇၼွၵ်ႈ တေမီးၶေႃႈၵႄႈသေဢၼ်ဢၼ်လႃႈ၊ တေႃႈၼင်ႇ မဵဝ်းတေယႃ ၶႅၼ်း ၵမ်းလႂ်ၵမ်းၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီးၵွၼ်ႇၼႆ ၶႂ်ႈတဝ်ႉၼႄၵၼ်ယူႇ။ လုၵ်ႈၸုမ်း ၼႂ်းၶွင်ႇသီႇၵမ်ႈၽွင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ တေလႆႈဢဝ်လိူင်ႈၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈဝႃႇ၊ တေလႆႈဢိုတ်းႁၢမ်ႈ ပႅတ်ႈဝႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ လွင်ႈၶဝ်ႈႁႃ ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းၶဵၼ်တေႃႇၵၼ်၊ လွင်ႈသူႇၸူး တေႃႇၼႃႈတေႃႇတႃၵၼ် တိူဝ်းလိူဝ်မႃးမိူၼ်ၼႆ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ တိုၼ်းသၢၼ်ၶတ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ၼႆႉ ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇ တီႈပၢင်ၵုမ်ၶွင်ႇသီႇၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ(UN Security Council) ဢၼ်ပိုတ်ႇၽၵ်းတူဢုပ်ႇၵၼ် လိူင်ႈပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး မိူဝ်ႈ 2021 ၼၼ့် ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉသေ တီႈၶွင်ႇသီႇၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉပိုတ်ႇၽၵ်းတူဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်။ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇမိူင်းၶႄႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇဝႃႈ “ယူႇၼႂ်းၶွပ်ႇပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းသေ ငူပ်ႉငီႉၵၼ်ယဝ်ႉ ဢွၼ်ၶိုင်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ လီတီႈသုတ်း တႃႇၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၼႂ်းမိူင်း မၢၼ်ႈၵူၺ်း။ ၼင်ႇႁိုဝ် ပၢႆး ၵၢၼ်မိူင်း၊ ပၢႆးၵၢၼ်ၵူၼ်း တေၼိမ်မၼ်ႈသေ တေလႆႈႁၼ်ပႃး ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမုၼ်းလႅင်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈမိူင်း ၶႄႇ မုင်ႈမွင်းသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈသႂ်သႂ်ယူႇ။ ၵႃႈၼင်ႇ ပွင်ပဵၼ်လႆႈၵေႃႈ တေၵမ်ႉၵႅမ်ထႅမ်ၸွႆႈၵႂႃႇယူႇ”ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈၶွင်မိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ယၼ်ႇၸႂ်တမ်းဝၢင်းၼိူဝ်မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈဝႃႈ လႆႈယူႇလႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် လုၵ်ႈၸုမ်းၶွင်ႇသီႇၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼင်ႇၵၼ် ၵႃႈတေလႆႈဝႆႉၼၵ်းၾၢင်ႉ ထွမ်ႇ ယူႇယဝ်ႉ။ တၢမ်ၼင်ႇ ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၵႂႃႇၸိုင် ပိူဝ်ႈတႃႇ လွင်ႈၼိမ်မၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တေသိုပ်ႇ ၵႂၢင်ႈ ဝၢတ်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ တႃႇၶဝ်ႈၵႄႈငူပ်ႉငီႉပၼ် AA ရၶႅင်ႇလႄႈ ၸၵၸ (စကစ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်း တူဝ်တႅၼ်းမိူင်းၶႄႇ ပေႃးႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉ မိူင်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆလႄႈ မိူၼ်တင်း ပၼ်သၼ်ယႃးဝႃႈ ဢမ်ႇ ႁိုင် ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ တေယဵၼ်ယူႇ ၼႆၵူၺ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မိူၼ်တူၵ်ႇတိူၼ်းတီႈ AA ၶဝ်ဝႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇဢုပ်ႇလွင်ႈၵိုတ်းတိုၵ်း ႁုပ်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁုပ်ႈလႃႈ ၼႆၵေႃႈ ၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈယူႇ။ တူၺ်းဢဝ်လၢႆးၶဝ် မိူင်းၶႄႇ ႁဵတ်းတေႃႇၸုမ်းပလွင်ႈ TNLA လႄႈ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး သွင်သၢမ်လိူၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁူႉလႆႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းၶႄႇၼႆႉ TNLA ပႆႇယၢမ်ႈထူပ်းတူဝ်သေတႃႉ MNDAA တႄႉ ထူပ်းၺႃးၸဵမ်တူဝ်ပႃးၸႂ်မႃး ထိုင်တီႈတိူၵ်ႈတႅၵ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၶေႃႈတူၵ်းလူင်းႁၢႆႊၵႅၼ်ႊ ၶိုဝ်းယမ်ပဵၼ်ၵၢၼ်ယူႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇ ယၢမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ၸၢမ်းႁႂ်ႈလိၵ်းလွၵ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ၼိူဝ် လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵူၺ်းလႃႈ တေႃႈၼင်ႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၺႃး ယင်ႈၶႃႈ မိူၼ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၽိူင်ၵျႃးသိူင်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မီးဝႆႉတွၼ်ႈသွၼ် လိုၵ်းၼႂ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ဢၼ်ၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၶဝ်ႈၵႄႈ AA လႄႈ ၸၵၸ(စကစ) သေ ၶိုင်ပၼ် ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇႁိုင် တေပဵၼ်မႃးတႄႉယူႇ လႆႈလၢမ်းႁၼ်ထိုင် ၼင်ႇၼႆယဝ်ႉ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ်ထႅင်ႈၸုမ်းလႂ်ၼႆ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ လၢမ်းဝႃႈ တေပဵၼ်ၸုမ်းၶၢင် KIA ၼႆ ယဝ်ႉ။ တႂ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈ လွင်ႈၼိမ်မၼ်ႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းမၢၼ်ႈ တိတ်းၵၼ်ၼၼ်ႉလႂ်၊ တႂ်ႈႁူဝ်ၶေႃႈ ၽႅၼ်ၵၢၼ် မၢၵ်ႈမုၼ်းၵွတ်ႇလူၵ်ႈၼၼ်ႉလႂ်ၼႆ ဢမ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸုမ်း လႂ် ႁူႉတေလႆႈယွမ်းႁပ်ႉႁဵတ်း ၸွမ်း ၶေႃႈၺၢၼ်ႇပၢႆးဝူၼ်ႉ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇယူႇၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉ ၻီႊဢူဝ်ႊရီႊ (Theory) ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယဝ်ႉ။ ႁူမ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ယိပ်းၵႅဝ်လႆႈ ၸၵၸ(စကစ) ၸဵမ်တင်း ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တင်းလၢႆသေၵေႃႈယႃႇ သူပ်းၵႂၢမ်းမၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယိုၼ်ဝႃႈ တၢမ်တူဝ်မၼ်း တေၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်း ၵၢၼ်မိူင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၸိုင်ႈမိူင်းတၢင်းတူၵ်း ႁူမ်ႈပႃးဢမေႊရိၵၼ်ႊ တေၶဝ်ႈၵႅဝ်ၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၽွမ်ႉ။ ပွႆႇႁႂ်ႈ Aasen ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႆႈၵူၺ်း တေသၢင်ႇထုၵ်ႇလိူဝ်သုတ်း ဝႃႈၼႆယူႇတေႃႇထိုင် ဝၼ်းပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4 ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တၢမ်တူဝ် Aasen ၸွင်ႇသမ်ႉ မီးဢေႃးၸႃႇလႄႈ မႃႇႁႅင်း တႃႇ ပွင်ပဵၼ်လႆႈ ထိုင်တီႈႁိုဝ်ၼႆ ပဵၼ်ဝႆႉၶေႃႈထၢမ်လူင်ယူႇယဝ်ႉ။ ႁူဝ်ပဝ်ႈ Aasen လႆႈၸႂ်သေ ပွႆႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းၶႂႆႇၶႃပႄလႅင် မိူင်းထႆးလႄႈ မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၶိုင်တူၺ်းၼႃႈၵၢၼ် ၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယင်းဢမ်ႇထိုင်တီႈပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈလီငၢမ်းၼႆ ႁူႉႁၼ်ၵၼ်ၸႅင်ႈလႅင်းယူႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵဵဝ်ႇလိူင်ႈပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တီႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈ ႁုပ်ႈငမ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈမိူင်းၶႄႇ ပၵ်းၸႂ်သႂ်ႇႁႅင်းႁဵတ်းၸိုင် တေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယူႇ၊ လွင်ႈ ၼိမ်မၼ်ႈ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပဵၼ်မီးလႆႈယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယႃႈၵႄႈၵၢၼ်မိူင်း တႃႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ် ၼင်ႇဢၼ်ဝႃႈ ၾိင်ႈႁူမ်ႈ သဝ်းၵတ်းယဵၼ် ၼၼ်ႉတႄႉ တၢမ်တူဝ်ႁူဝ်ၼႃႈၵၢၼ်မိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တၵ်းလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၶႂ်ႈႁႃၵၼ် ၸင်ႇတေပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈယဝ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႉၶႃႈ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-04-08T17:51:19

https://shannews.org/archives/51641

ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်းမိူင်းယွင်း ၺႃးၸူၼ် တၢႆ 1 မၢတ်ႇ 1

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 8/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း ဢေႇဝရတ်ႉ ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆဝႆႉ ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းယွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၺႃးၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 4 ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၸူၼ် ယိုဝ်းသႂ်ႇၸဝ်ႈၶွင် ႁၢၼ်ႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်း လူႉတၢႆၸွမ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းယွင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈဢေႃႈ မီးၵူၼ်းႁၢႆႉ 4 ၵေႃႉ ၶဝ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလွၵ်ႇငိုတ်ႈ တီႈၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လၢႆၵမ်း။ ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉလုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၵူၼ်း ႁဵတ်းၵၢၼ်ၶဝ်ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်သမ်ႉ လႅၼ်ႈပၢႆႈ တၼ်းၺႃးယိုဝ်း တိူဝ်ႉသႂ်ႇတီႈၶႃသေ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁႅင်း။ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈၼၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းပဵၼ်သင်။ မိူဝ်ႈသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းႁွမ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ မႃးငွၵ်ႈတူၺ်းလႄႈ ၺႃးယိုဝ်းတီႈၵွၵ်းႁူဝ်မၼ်းၼၢင်း လူႉတၢႆထင်တီႈဢေႃႈ။ ၵေႃႉၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ မီးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉဝႆႉဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်း ဢေႇဝရတ်ႉ ၺႃးယိုဝ်းတီႈတိၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းတၢႆၼၼ်ႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းၶမ်းမွၼ်း ဢႃယု 20 ပီပၢႆ ပဵၼ်မေႈႁိူၼ်းၼုမ်ႇ မီးဝႆႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ။ လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၺႃးယိုဝ်းၼၼ်ႉ တိူဝ်ႉၺႃး မၢၵ်ႇၵွင်ႈ တီႈၶႃမၢၵ်ႇၵၢဝ်ႈ ၾၢႆႇသၢႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၸၢႆးၶမ်းတိပ်ႉ ဢႃယု 20 ပီပၢႆ ယူႇဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၶူင်ႇ ပွၵ်ႉ 8 ဝဵင်းမိူင်းယွင်း။ ၵူၼ်းၸူၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ တၼ်းလႆႈၶမ်းၵႂႃႇ တင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ “ၵူၼ်းၸူၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ၶဝ်ႈမႃးသေ ဢဝ်ၵွင်ႈၸမ်ႈသႂ်ႇ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉၵမ်းလဵဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၶမ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းတူႈမၢၼ်ႇၼၼ်ႉၵႂႃႇ ဢမ်ႇယွမ်း 3 ၽႅင်၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၽႅင်သီလႅင်ၼၼ်ႉ။ ၼမ်ႉၼၵ်းမၼ်း တေမီးၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇ ႁူႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လူႉသုမ်းၶၼ်ငိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းယွင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ႁၢၼ်ႉၶမ်း ဢေႇဝရတ်ႉၼႆႉ တိုၵ်ႉပိုတ်ႇမႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီပၢႆ ။ ဝၢႆးသေ ၸူၼ်ၶဝ်ႈယိုဝ်းယဝ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်မႃး ၵူတ်ႇထတ်းၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ပေႃးၸွတ်ႇၵႂႃႇၵူႈတီႈလႄႈ ထိုင်တီႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပေႃးတူၵ်းၸႂ်ၵူဝ်ႁႄ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၸူၼ်ၵၼ် ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တီႈမိူင်းယွင်းၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးမႃးသေပွၵ်ႈ ပွၵ်ႈၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈယဝ်ႉ။ ဝၢႆးမီးၵူၼ်းၶဝ်ႈၸူၼ်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶမ်းၼႆႉယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ် ၵၼ် ၼႅတ်ႈပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉၵၼ်သေ ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း မၢင်ၸိူဝ်း ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၵူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-04-08T16:27:53

https://shannews.org/archives/51627

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ တေဢမ်ႇပၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ သင်ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၸိုင် တေဢမ်ႇပၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း (လဝၵ) ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 1/5/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီး ဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ (Unique Identify Number – UIN) ၸိုင် တေဢမ်ႇပၼ်ၶႂၢင်ႉ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – မိူင်းထႆး၊ မိူင်ၶႄႇလႄႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉဝႃႈ – မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းလတ်းၶၢမ်ႈ ၶဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး ၊ မိူင်း ဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈမၵ်းမၼ်ႈႁဵတ်းပၼ်ဝႂ် TBP ၊ BP ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉပၼ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေယိပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း တႃႇၵူၼ်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ မိူင်းလႆႈတႅတ်ႈတေႃး ထႅင်ႈသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၸင်ႇတဵၵ်းၸႂ်ႉႁဵတ်းဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ UID ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း မီးလွင်ႈၶွင်ႈၶမ်လၢႆလွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ၵူၼ်းၶၢမ်ႈ လႅၼ်လိၼ်တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ တိုၵ်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇတႄႉ တႄႇလိူၼ်မေႊ ၵႂႃႇၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးဢမ်ႇမီး ဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၼႆႉ ၶဝ်တေဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ် ဝႂ်ၶၢမ်ႈၶူဝ်လႄႈ ဝတ်းဝႂ်ၵူႈ လွင်ႈလွင်ႈၼၼ်ႉၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယၢမ်ႈလတ်းၵႂႃႇမႃး ယူႇၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းဝႂ် သမၢတ်ႉ ၵၢတ်ႉဝႆႉလႄႈ ပေႃး ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႁႄႉႁၢမ်ႈမႃးတႄႉၸိုင် ၵူၼ်းလတ်းၶၢမ်ႈၵႂႃႇမႃး တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ တေလူတ်းယွမ်းၼမ်။ လွင်ႈၼႆႉ ၸၢင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းႁပ်ႉၸၢင်ႈ တေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၾင်ႇမၢၼ်ႈ – ၾင်ႇထႆးထႅင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၶႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၸႂ်းႁိူၼ်းယေးၸိုင် တေၵိၼ်းၸႂ်ယဝ်ႉၼႆ ၸဝ်ႈရူတ်ႉႁပ်ႉ ၸၢင်ႈ တေႃႉသူင်ႇၵူၼ်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ “ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇမီးဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉလႄႈ ပေႃးၶဝ်ႁၢမ်ႈႁဵတ်းၼႆတႄႉတႄႉၸိုင် တေဢမ်ႇမီး ၽႂ် ၸၢင်ႈၶၢမ်ႈၶူဝ်။ ပေႃးဢမ်ႇမီးၽႂ် ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်လႆႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်ရူတ်ႉႁပ်ႉၸၢင်ႈ တေႃႉၵူၼ်းၶၢမ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တေ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ယဝ်ႉ။ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉ ၸိူဝ်းႁဝ်းၼႆႉၵူၺ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းလူဝ်ႇပွၵ်ႈၸႂ်း ႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ တေၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၵၼ်ၵူႈၵေႃႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ တႃႇလတ်းၶၢမ်ႈလႆႈ ၶူဝ်မိုတ်ႈၵိုဝ်းမၢႆ (1) တႃႈၶီႈလဵၵ်း – မႄႈသၢႆၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢဝ်မၢႆၾၢင် (မၢတ်ႉပူင်ႇတိၼ်ႇ) ၵႂႃႇ ႁဵတ်းဝႂ်ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း(TBP) သေ ၶၢမ်ႈလတ်း လႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းၾင်ႇမၢၼ်ႈၼႆႉ 1,000 (ၼိုင်ႈႁဵင်) ပျႃးလႄႈ ငိုၼ်းထႆး 20 ဝၢတ်ႇ။ တီႈၾင်ႇထႆးသမ်ႉ လႆႈသဵင်ႈ ငိုၼ်းထႆး 50 ဝၢတ်ႇ။ ၵႃႈလတ်းၶၢမ်ႈ ၶူဝ်ၼႆႉ ႁူမ်ႈသဵင်ႈ ၼပ်ႉငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 8,000 (ပႅတ်ႇႁဵင်) ပျႃး လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းပပ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် BP ၼႆႉ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း မီးမၢႆၾၢင်ၵူၺ်းၵေႃႈ ႁွင်ႈ ၵၢၼ် ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းၶဝ် ႁပ်ႉႁဵတ်းပၼ် လႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းထႆး 100 ဝၢတ်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် သင်ဢမ်ႇမီး ဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ UID ၸိုင် တေဢမ်ႇႁပ်ႉႁဵတ်းပၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဝၢႆးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းယဝ်ႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 11/3/2024 ၼႆႉမႃး ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပိုတ်ႇၶိုၼ်း လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်းသူၺ်ႇႁေႃႇ) ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း မိူင်းတိင် (ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ) တီႈၼိုင်ႈလႄႈ တီႈဝဵင်းပၢင်ႇသၢႆး ၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢၼ်တေႃႇၼႃႈၵၼ်တၢင်း ဝၼ်းတဵင်ႈ (ၾင်ႇမိူင်းၶႄႇ) တီႈၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၼႆႉသေ ပႆႇႁၼ်ၾၢႆႇလႂ် တူၵ်းလူင်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ လၢတ်ႈသင်ဝႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းမျႃႉဝတီႇ လႅၼ်လိၼ်ယၢင်းၽိူၵ်ႇ – ထႆး ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ လွင်ႈသမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ UID တႄႉ ပႆႇမီးလွင်ႈၶိုပ်ႇၼႃႈသင်။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈႁဵတ်းဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၼႆႉသေ ယူႇတီႈ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း လဝၵ (လူဝင်မူကြီးကြပ်ရေး နှင့် ပြည်သူ့အင်အား ဝန်ကြီးဌာန) ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ သင်ႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆ လူင်းသဵၼ်ႈ ၸိုဝ်ႈတီႈလုမ်းသေ တႄႇႁဵတ်းပၼ်မၢႆၾၢင်ဝႂ်ၶႅင်(ႁိုဝ်) သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ မႃးတင်ႈတႄႇမိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပီ 2023 ၼၼ်ႉမႃးယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-04-08T15:32:48

https://shannews.org/archives/51622

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းပွႆးသွၼ်းၼမ်ႉ ၶိုၵ်ႉယႂ်ႇထႅင်ႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ

ၽွင်းမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇထပ်းၵၼ်ၵူႈဝၼ်း တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶၢၼ်းၸႂ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ပဵၼ် 200 တီႈ။ တီႈဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇထပ်းၵၼ် 2 ဝၼ်းသေတႃႉၵေႃႈ ၸွမ်ၽွင်းလူင်တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢူးၸူဝ်းတဵင်း လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမၢၼ်ႈဝႃႈ – တေႁဵတ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉယႂ်ႇ 200 တီႈ ၼႂ်းဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉၼႆႉ တေႁဵတ်းၼႂ်းပၢင်ႇႁိမ်းၽြႃးၵွင်းမူးၶမ်းသူၺ်ႇတၵူင်ႇၼၼ်ႉ 10 ဢၼ်၊ တီႈႁူင်းႁေႃးၵၢင်ဝဵင်း မဵဝ်ႉတေႃႇၶၢၼ်းမသမ်ႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ၵူႈၸႄႈဝဵင်းၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ တေႁဵတ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ဝဵင်းဢၼ်ဢၼ် တေမီး 43 ဢၼ်လႄႈ ၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း တင်းမူတ်း တေမီး 176 ဢၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ ၼႂ်းပီၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းတႅၵ်ႇၼၼ်ႈ တူဝ်ႈမိူင်း ယူႇသေတႃႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇႁဵတ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ 200 ဢၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈတႄႉ ၵုမ်ႇလႆႈသုၵ်ႉသၵ်ႉၸႂ်ၸွမ်း ၾႆးၾႃႉဢမ်ႇမႃးမၢၼ်ႇ၊ ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ၊ မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈယူႇၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇသူၼ် ၸႂ်လွင်ႈလဵၼ်ႈၼမ်ႉၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃႈၼႆႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ။ ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉသမ်ႉ ၸုမ်းသိုၵ်း PDF ဝၢင်းမၢၵ်ႇ ၸွမ်းႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၼႂ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇထပ်းၵၼ် ၶႂ်ႈမီးၵူႈဝၼ်း။ ပီၵၢႆၵေႃႈ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ၶိၼ်ႁဵတ်းႁၢင်ႈဢွၵ်ႇသိုဝ်ႇၼႄ လုမ်ႈၾႃႉဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇမႃးလႄႇမႃးလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ၸွမ်းၶဵင်ႇလဵၼ်ႈၼမ်ႉသမ်ႉပေႃးငႅဝ်လႄႈ ထိုင်တီႈလႆႈၶၢၼ်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ၼႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းၵမ်ႉထႅမ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် မႃးၼႄ ဢဵၼ်ႁႅင်း မႃးလဵၼ်ႈၼမ်ႉ ၼႄၼႃႈၼႄတႃ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-08T13:31:00

https://shannews.org/archives/51612

ၸဝ်ႈသူၼ် တီႈဝဵင်းၵေးသီး ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ လူၺ်ႈၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ လူတ်းယွမ်းႁႅင်း

ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး လူတ်းယွမ်းႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် 1 ထူင်လႂ် 17,000 ပျႃးၵူၺ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸဝ်ႈသူၼ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ။ ပီ 2024 ၼႆႉ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ (ၶဝ်ႈၶႄႇ) ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်း ဢွၼ် ၵၼ်ၶၢင်း ယွၼ်ႉၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ယၢမ်းလဵဝ် 1 ထူင်လႂ် 17,000 ပျႃး ၵူႈပီပူၼ်ႉမႃး 1 ထူင်လႂ် 24,000 – 25,000 ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ၸဝ်ႈသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တီႈဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ၶႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ 1 ထူင် 17,000 ပျႃး 1 ထူင်လႂ်မီး 30 ၸွႆႉ 7 ၶၼ်ပၢႆ 5 ၵျၢပ်ႈ။ မိူဝ်ႈပီပူၼ်ႉ 24,000 ပျႃး။ ၶၼ်မၼ်းၼႆႉ ပီပူၼ်ႉတင်းပီၼႆႉ ၵႂႃႇၵၼ်မွၵ်ႈၶိုင်ႈၼိုင်ႈဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇၼမ်ထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေႃႇသူင်ႇၶၢႆၸူး ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး တၢင်းပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၼႆယဝ်ႉ။ “ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တၢင်းၵေးသီးၼႆႉသမ်ႉ တေတၢင်ႇၵႂႃႇၶၢႆ တၢင်းၵဵင်းတုင် – မိူင်းလႃး – ၶဝ်ႈမိူင်းၶႄႇ ဢမ်ႇၼၼ် တႃႈၶီႈလဵၵ်း – ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးပဵၼ် ယွၼ်ႉလႆႈပၼ်ၶွၼ်ႇ ၸူးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ – ၶွၼ်ႇတူၼ်ႈ၊ ၶွၼ်ႇၵႃႉၶၢႆလႄႈ ၶွၼ်ႇတၢင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶွၼ်ႇၵႃႉၶၢႆလႄႈ ၶွၼ်ႇတၢင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်။ ၶွၼ်ႇတၢင်ႇၼႆႉ ၶဝ်တေၵဵပ်းၸွမ်းၵႃး ၼိုင်ႈလမ်းလႂ် ၶဝ်တေဢဝ်ၵႃႈႁိုဝ် ဢမ်ႇၼၼ် ၼိုင်ႈထူင်လႂ် ၵႃႈႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၸဝ်ႈသူၼ် ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဝဵင်းၵေးသီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်သေ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵေးသီး ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇထႅင်ႈ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်းသိုၵ်းၶဝ် 1 ပွၵ်ႉလႂ် 1 ဢိူင်ႇလႂ် 1 ၵေႃႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၽိူဝ်ႇလိူဝ် ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းပေႃးတုၵ်ႉ ၶၵိၼ်းႁႅင်းယဝ်ႉ ၵမ်းၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉၶဝ် ၵဵပ်းငိုၼ်းထႅင်ႈ 1 ႁိူၼ်းလႂ် 50,000 ပျႃး တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၶဝ်ဝႃႈ 1 ပွၵ်ႉလႂ် 1 ဢိူင်ႇလႂ် 1 ၵေႃႉ တင်းမူတ်း 42 ၵေႃႉ ၼႆၶႃႈဝႃႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ပွၵ်ႉဝႃႈၸိုင် တေမီး 11 ပွၵ်ႉ ပႃးမိူင်းၼွင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိူင်ႇသမ်ႉ တေမီး 31 ဢိူင်ႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်း SSPP ၊ သိုၵ်း RCSS လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းလွၵ်းၸွၵ်ႇၵေႃႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ လူတ်းယွမ်းႁႅင်း 1 ၸွႆႈလႂ် 800 ပျႃးပၢႆ ၵူၺ်းလႄႈ တိုၵ်းသုမ်းတိုၼ်းလၢင်းဝႆႉယူႇ သင်ဝႃႈ 1 ၸွႆႉလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 1,400 ပျႃးတႄႉ တေပႆႇၸၢင်ႈၶၢႆ – ၸဝ်ႈသူၼ်လၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-08T11:14:00

https://shannews.org/archives/51607

ၶွင်ႇသီႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိၵ်ႉၽၵ်းတူ ဢုပ်ႇလွင်ႈပၼ်ႁႃၽေးသိုၵ်းသိူဝ် မိူင်းမၢၼ်ႈ

ၶွင်ႇသီႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိၵ်ႉၽၵ်းတူ ၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2024 ၼႆႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ႁႂ်ႈပွႆႇပၼ်တူဝ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း ပႃးၸဵမ် တူဝ်ဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇလႄႈ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၽူႈၼမ်းၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတီႉၺွပ်းၶင်ၶွၵ်ႈလႆႈ 3 ပီယဝ်ႉ။ တူဝ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ဢႅၼ်ႊထူဝ်ႊၼီႊဢူဝ်ႊ ၵူႇထႃႊရတ်ႉသ် လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈပွႆႇပၼ် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်း ပိုတ်းယိုဝ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း လူႉတၢႆမီးၵူႈဝၼ်း။ ပၼ်ႁႃ လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈ မီးၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းသုမ်း သုၼ်ႇလႆႈပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢၼ်ၵိုင်ႇလႆႈ – ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တႃႇၵႄႈၸွႆႈပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႆႉ တၵ်းလႆႈမီးၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်းၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ ၵႅမ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း UN ၵေႃႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼၼ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ပႃးလွင်ႈပၼ်ႁႃ ရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၵျႃႊ ဢၼ်တေလၢမ်း ၶိုၼ်ႈမႃးတၢင်းပွတ်းႁွင်ႇမိူင်းရၶႅင်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႉ တႃႇတေႁႄႉၵင်ႈၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလီႁၢင်ႈ ႁႅၼ်း။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇ ၵိုတ်းလွင်ႈ ၵေႃႇ ၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႂ်းမိူင်း ဢမ်ႇၶတ်း ၸႂ် တႃႇလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိုင် လီမႆႈၸႂ်တႃႇလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်ယမ်ႉလႄႈ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မိူဝ်းၼႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၵူၼ်း ၼႂ်ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈ တုမ်ႉယွၼ်ႈထိုင်ပႃးမိူင်းႁိမ်း ႁွမ်းဢၼ်ပဵၼ်မိူင်းထႆး – မိူင်းၶႄႇလႄႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ႁၢမ်းႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇ မီးထိုင် 2.8 လၢၼ်ႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဢိုပ်းယၢၵ်ႈၵေႃႈ မီးၼမ် မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ယွၼ်ႉၽေးသိုၵ်းမီး 12 လၢၼ်ႉ၊ လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႆႉပႃးဝႃႈ ၼႂ်းပီၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်တေလူဝ်ႇ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ပၢႆးယူႇလီၵေႃႈ တေဢမ်ႇယွမ်း 12 လၢၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်ပိၵ်ႉၽၵ်းတူ ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ တီႈပၢင်ၵုမ်လူင် UN ၼၼ်ႉ မီးၽွင်းတၢင် လူင် မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ၊ မိူင်းသဝိတ်ႊၸိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ ၊ ၵျပၼ်ႊ၊ ၵဝ်ႊရီႊၸၢၼ်း၊ မိူင်းဢီႊၵူၺ်ႊ ၻေႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၶဝ်ႈႁူမ်ႈ။ ၽွင်းတၢင်မိူင်းရတ်ႉသျႃး ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ်ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွမ်း ပၢင်ၵုမ်သေဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ပိၵ်ႉၽၵ်းတူသေ ဢုပ်ႇလွင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ မိူၼ် တၢင်းၸႂ်ႉၸိုဝ်ႈၶွင်ႇသီႇ ႁူမ်ႇ လူမ်ႈၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉသေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈပၼ်ႁႅင်းဢီး ၼေႇ ပျီႇတေႃႇၵူၺ်း။ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း မိူင်း မၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-04-07T09:00:00

https://shannews.org/archives/51602

PDF သူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၶဝ်ႈယိုဝ်းၼေႇပျီႇတေႃႇ 30 လမ်း

ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း သူင်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၶဝ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇ 30 လမ်း မုင်ႈၼႃႈဢၢၼ်းယိုဝ်း ႁိူၼ်းၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢဝ်ၻရူၼ်ႊ ၶဝ်ႈယိုဝ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ငဝ်ႈထၢၼ်ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇတီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ်သိုၵ်းဢေႊလႃႊ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိၼ်မုင်ႈၸူး လုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်း ၵၵ-ၵျီးလႄႈ ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ။ ၾၢႆႇတၢင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း လၢတ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ – ပဵၼ်တရူၼ်ႊသႅၼ်း Fixed Wing ၸႂ်ႉၶိူင်ႈ Project Dragonfly သေႁဵတ်းဝႆႉ ၊ ဢၼ်ဢဝ်ၵႂႃႇယိုဝ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ 30 ၶိူင်ႈ ၊ ဢၢၼ်းယိုဝ်းတီႈလမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ၸေႇယႃႇသီႇရိလႄႈ ပိုၼ့်တီႈဢေႊလႃႊ၊ တပ်ႉလူမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူႉတၼ်းသေ ယိုဝ်း တူၵ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NUG တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ၶိုင်သၢင်ႈမႃး ဢၼ်မိၼ်ၶၢဝ်းတၢင်းၵႆ ၸုပ်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း။ မၢၵ်ႇဢၼ်ႁွႆႈသႂ်ႇ တီႈၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊၼၼ်ႉ ပဵၼ်မၢၵ်ႇသႅၼ်း ဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇ။ သင်ဝႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇတီႈယိူင်းမၢႆၼၼ်ႉၼႆ – ႁႅင်းမၼ်းပဵင်းႁႅင်း မၢၵ်ႇ ႁွႆႈၻရူၼ်ႊထမ်းမၻႃး 200 ပုၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ယိုၼ်ယၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ၶိူင်ႈၻရူၼ်ႊၼၼ်ႉဢမ်ႇတၼ်းတႅၵ်ႇ ၊ တၼ်းယိုဝ်းတူၵ်းတင်း မူတ်းယူႇ ၊ ဢၼ်ဢမ်ႇၵွႆသမ်ႉ ယိုတ်းလႆႈ 13 လမ်း၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ပႃးမၢၵ်ႇလူင်မႃး မီး 4 လမ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇတႄႉ လၢတ်ႈဝႆႉတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇမၢၼ်ႈဝႃႈ – မၢၵ်ႇၻရူၼ်ႊ တူၵ်းတႅၵ်ႇ တီႈတႃႈႁိူဝ်းမိၼ်သိုၵ်း ဢေႊလႃႊၼၼ်ႉ လုၵ်ႈၼိုင်ႈ။ လႆႈႁၼ်ၵႂၼ်းၾႆးပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈမၢတ်ႇ ၸဵပ်းလူႉတၢႆလႄႈ လွင်ႈ ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း လၢတ်ႈဝႃႈ – ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈယိုဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇယိူင်းဢၢၼ်းသေတႃႉ – သမ်ႉပေႃးမိၼ်ၶဝ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇလႆႈၼႆႉတႄႉ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢွင်ႇမၢၼ်ၶွင် ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်သႅၼ်းပၢၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢွၼ်ႁူဝ်ယဝ်ႉ။ လႆႈဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ပၼ်တၢင်းႁူမ်ႈမိုဝ်းမႃးၼမ်လႄႈ ၵၢၼ်ၸင်ႇဢွင်ႇမၢၼ်လႆႈ။ ၸင်ႇဝႃႈ တႃႇတေၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း တင်းငဝ်ႈႁၢၵ်ႈတူၼ်ႈ တေႃၼၼ်ႉ လူဝ်ႇတင်းႁူမ်ႈမိုဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇထႅင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-07T08:00:00

https://shannews.org/archives/51596

ပီၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး တီႈၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ဢမ်ႇပဵၼ်

ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ပီၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ် ယွၼ်ႉလွင်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းၼမ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၶၢဝ်းဢိုတ်းႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ သၢမ်လိူၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၊ လိူၼ်ဢေႊပ ရိူဝ်ႊလႄႈ လိူၼ်မေႊ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ပီ 2024 ၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်ယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ႁၢမ်းသုၼ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၼမ် ယွၼ်ႉလွင်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေးသီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီး – မိူင်းၼွင်ၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ဢမ်ႇပဵၼ်ယဝ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – သိုၵ်းတႆး ၵဵပ်းသိုၵ်းၼမ်ႁႅင်းသေ ၸိူဝ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ယၢမ်းပဵၼ်မေႃသွၼ်မႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်း။ ၵမ်ႈၼမ် တေ ပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းထႆး။ ၵမ်းၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၵေႃႈ ပၢႆႈၸွမ်းဢူႈမႄး ၸိူင်ႉၼႆၵေႃႈပႃးသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ လူတ်းယွမ်းၼမ်ပႃးထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းၵေးသီးၵူၺ်း ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးတႄႉ တေႃႇပီ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး ဢမ်ႇယွမ်း 200 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ် သိုၵ်းၶဝ် 1 ပွၵ်ႉလႂ် 1 ဢိူင်ႇလႂ် 1 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉသမ်ႉ ၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်း 1 ႁိူၼ်းလႂ် 5 မိုၼ်ႇပျႃး တႃႇတေၸၢင်ႈၵူၼ်း ၵႂႃႇႁဵတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်တေလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ 1 ပွၵ်ႉလႂ် 1 ဢိူင်ႇလႂ် 1 ၵေႃႉ တင်းမူတ်းမီး 42 ပွၵ်ႉ/ ဢိူင်ႇ ၼႂ်းၵေးသီးတင်း မိူင်းၼွင်ၼႆႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵေးသီး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေးသီးၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ပွၵ်ႉဝႃႈၸိုင် တေမီး 11 ပွၵ်ႉ ပႃးမိူင်းၼွင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိူင်ႇသမ်ႉ တေမီး 31 ဢိူင်ႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်း SSPP ၊ သိုၵ်း RCSS လႄႈ ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉ လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']

2024-04-06T19:01:32

https://shannews.org/archives/51592

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 123 ၵေႃႉ တီႈဝဵင်းၵၼ်ႊၶျၼပူႊရီႊ

ဝၼ်းတီႈ 4 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ သိုၵ်းထႆးပလိၵ်ႈထႆး ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၽူႈၵွၼ်ႊၸႄႈဝဵင်း ပွၵ်ႉယွမ်ႇ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်းတီႉၺွပ်းလႆႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 123 ၵေႃႉ ဢၼ်ၶဝ်ႈလိုဝ်ႈသဝ်း မႅပ်းဝႆႉ ၼႂ်းႁိူၼ်းလင်ၼိုင်ႈ တီႈပွၵ်ႉၼွင်ပူဝ်ႊ ဝဵင်း ၵၢၼ်ႊၶျၼပူႊရီႊ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆး 94 ၵေႃႉလႄႈ ၵူၼ်းယိင်း 29 ၵေႃႉ ။ ၸိူဝ်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ၶၢဝ်း တၢင်း ဢၼ်တေၵႂႃႇၼၼ်ႉသေ လႆႈပၼ်ၼၢႆးၼႃႈ (ၵူၼ်းႁပ်ႉၸၢင်ႈ) ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢင် ၼိုင်ႈ ၵေႃႉ 15,000 တေႃႇထိုင် 30,000 ဝၢတ်ႇ၊ ၸိူဝ်းၶဝ်ပႆလတ်း လႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးသေ မႃးၶီႇ ၵႃး ဢၼ်မႃးႁပ်ႉတၢင်းၾင်ႇ ဝဵင်းၵၼ်ႊၶျၼပူႊရီႊ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢဝ်ၶဝ်ၵႂႃႇၶီႇႁိူဝ်း ၶၢမ်ႈၼႂ်း ၾၢႆႇဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ၶိုၼ်းမႃးၶိုၼ်ႈၵႃးၶိုၼ်း ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ ၸင်ႇလႆႈမႃးယူႇပႂ်ႉဝႆႉ တီႈ ႁိူၼ်းႁၢမ်းလင်ၼႆႉ ဝႃႈ ၼႆ။ တီႈႁိူၼ်းႁၢမ်း ဢၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၺႃးတီႉၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁၼ်ပႃးၵႃး ဢီႊၸူႊသူႊ 4 လမ်း။ ၵူၼ်းႁေႃႈရူတ်ႉတႄႉဢမ်ႇႁၼ် လႅပ်ႈတေပၢႆႈပႅတ်ႈယဝ်ႉ ၶၢဝ်ႇထႆး ပိုၼ်ႉတီႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ၺႃးတီႉဝႆႉ 123 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇသူင်ႇတူဝ်ၵုမ်းၶင်ဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈၵၼ်ႊၶျၼပူႊရီႊသေ တေထတ်းထွင်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇယဝ်ႉ တေသူင်ႇ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-06T18:12:57

https://shannews.org/archives/51582

ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၺႃးႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ

ထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆ ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၺႃးပၢတ်ႇၶေႃး ႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ တီႈႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ ပဵၼ်ၽႂ် ၸုမ်းလႂ်ႁႅမ်တၢႆတႄႉ ပႆႇႁူႉ။ ဝၼ်းတီႈ 4/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတ လႆႈၵႂႃႇၽဵဝ်ႈ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ တူဝ်တၢႆ ၽူႈၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးႁႅမ်တၢႆဝႆႉ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇၸႃႇလီႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၽူႈတၢႆ ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႂ် ၸိုဝ်ႈဝႃႈႁိုဝ် ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ယင်းပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်းမႃးၼႆႉ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈၵေႃႈၼမ် လွင်ႈၶႃႈႁႅမ်ၵၼ်တၢႆ ၵေႃႈ မီးၼမ်မႃး ၽႂ်ပဵၼ်ၽႂ်ပေႃးဢမ်ႇႁူႉယဝ်ႉ။ တူဝ်တၢႆၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးႁႅမ်တၢႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၵွၵ်းႁူဝ်ယဝ်ႉ ၺႃးပၢတ်ႇၶေႃး ဢဝ်ၵွၵ်းႁူဝ်ၵႂႃႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇလႅပ်ႈၸႂ်ႈၶႃႈ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈသြႃႇ၊ ၸုမ်းပရႁိတၶဝ် ၵႂႃႇၸုတ်ႇၽဝ်ၽဵဝ်ႈသိမ်း ပၼ်ယဝ်ႉၶႃႈ တူဝ်တၢႆၵူၼ်းသွင်ၵေႃႉၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၸုမ်းပရႁိတ မိူင်းမိတ်ႈ/ ၽဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးႁႅမ်တၢႆ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးႁႅမ်တၢႆဝႆႉ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈၼႆႉ လူႉတၢႆမႃး ဢမ်ႇယွမ်း 5 ဝၼ်းယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႈၼႃႈၼၼ်ႉ တီႈၼမ်ႉမိတ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈယဝ်ႉ ထုၵ်ႇၶႃႈတၢႆဝႆႉ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း တႄႇယဵၼ်မႃး ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ ၸုမ်းပရႁိတ ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁွတ်ႈထိုင်မႃး တူဝ်တၢႆၼၼ်ႉ တူႇၼဝ်ႈၸွမ်းၼမ်ႉၵႂႃႇမူတ်း ဢမ်ႇတၼ်းထိုင်လိူၼ် မွၵ်ႈ 20 ဝၼ်းၼႆႉ လႆႈႁၼ်ၵိုတ်းလုပ်ႇလႄႈ သိူဝ်ႈၶူဝ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းတၢႆၼၼ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်မႃး တီႈမိူင်းမိတ်ႈ မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျိၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈၼႆႉ ထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၺႃးႁႅမ်တၢႆမႃး မီးမွၵ်ႈ 8 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် တေၺႃးပၢတ်ႇၶေႃး – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းမိတ်ႈလၢတ်ႈ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-06T18:00:00

https://shannews.org/archives/51575

တီႈမိူင်းၾိလိပ်ႉပိၼ်ႊသ် မႆႈႁႅင်းၼႃႇလႄႈ လႆႈပိၵ်ႉႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉ

ၼႂ်းသွင်သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ ႁႅင်းလူမ်း မႆႈပုင်ႈသုင်ႁႅင်း မိူၼ် ၼင်ႇ မိူင်းထႆး ၵဵင်းမႂ်ႇ – ၵုင်းထဵပ်ႈ သုင်ထိုင် 42 တီႊၵရီႊ သႄႊလ်သီးယႅတ်ႉသ်၊ တီႈဝဵင်းလူင် မၼီႊလႃႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၾိလိပ်ႉပိၼ်းသ်ၵေႃႈ မႆႈလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သင်ႇပိၵ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် တႃႇႁူင်းႁဵၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇလင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈဢၼ်မီးဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႉ လႆႈလီၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈႁဵၼ်းသွၼ်ၵၼ် တင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းပုတ်ႉဝၼ်းၽတ်းၼႆႉ လၢႆၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းမိူင်းၾိလိပ်ႉပိၼ်ႊသ် ႁႅင်းလူမ်းမႆႈ တေပုင်ႈထိုင် 43-44 လၢမ်းဝႆႉၼင်ႇ ၼႆ။ တီႈမိူင်းထႆးၵေႃႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ႁႅင်းလူမ်းမႆႈသုင်ႁႅင်း မီး 42 တီႊၵရီႊယဝ်ႉ လူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈ မီးၾုၼ်ႇ ၵႂၼ်းၼႃၵေႃႈ ႁၢႆႉႁႅင်း။ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ် ဝတ်း ဢႆ ထူၺ်ႈၸႂ်ယၢပ်ႇ ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶူႈလင်တႅၵ်ႇလိူတ်ႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ထိုင်တီႈလႆႈၶဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ်ၼႂ်းႁူင်းယႃ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇလႄႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်း လွတ်ႇလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်ၼၼ်ႉ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆ ၵေႃႈမီး။ ၼႂ်းဝူင်ႈဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၾၢင်ႉပၢႆးယူႇလီၵၼ် – ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-04-06T17:01:37

https://shannews.org/archives/51569

ၵူဝ်ႊရီႊယႃႊႁွင်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ် ဢွင်ႇမၢၼ်

မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊႁွင်ႇ (ၼိူဝ်) ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶိူင်ႈၵွင်ႈလူင်သႅၼ်းယိုဝ်း တႃႈၵႆလႄႈ တႃႈၵၢင် ဢၼ်မၢၵ်ႇၵွင်ႈၵႂႃႇဝႆးၼၼ်ႉ ဢွင်ႇမၢၼ်လီငၢမ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် TV ၸိုင်ႈမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၼႆႉဝႃႈ ၽူႈၼမ်းၸိုင်ႈမိူင်း ၶိမ်ႊၵျွင်ႊဢိုၼ်ႊ ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတူၺ်း တီႈပၢင်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၼၼ်ႉသေ ပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ယွင်ႈဢၢမ်းၾၢႆႇပၢႆးသၢႆႈ ၼႂ်း ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊႁွင်ႇ။ ပဵၼ်ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးလူၺ်ႈ လွၵ်းလၢႆးပၢႆးတိုၵ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်မႂ်ႇ၊ ၶိုတ်းၵၢပ်ႈလိူဝ်သုတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇမီးတီႈသႄႉၼႄးၸီႉၸမ်ႈသင် – ဝႃႈၼႆ။ ၶိူင်ႈယိုဝ်းသႅၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶိူင်ႈဢၼ်ၸႂ်ႉမၢၵ်ႇႁႅင်းထၢတ်ႈ၊ မီးၶိူင်ႈၵုမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလႄႈ ႁႅင်းဝႆး တီႈၸိၵ်းႁူဝ်မၢၵ်ႇၼၼ်ႉ – ပဵၼ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၼိဝ်ႊၶလီႊယႃႊၼႆ – ၶိမ်ႊၵျွင်ႊဢိုၼ်ႊ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႅၼ်းတႃႈၵၢင် လုၵ်ႈၼိုင်ႈ၊ လွင်ႈၼႆႉ ၵူဝ်ႊရီႊယႃႊၸၢၼ်း၊ ၵျပၼ်ႊလႄႈ ဢမေႊရိ ၵၼ်ႊၵေႃႈ ၼႅတ်ႈသႄႉသွမ်းသၢၼ်ၶတ်း ၵူဝ်ႊရီႊယႃႊႁွင်ႇ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-04-05T17:58:50

https://shannews.org/archives/51560

ပၢင်ၸႃႇပၼ ၶူးဝႃးသႅင်လႃႈ တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင်

ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းပၢင်ၸႃႇပၼ ၸဝ်ႈၶူးဝႃးသႅင်လႃႈ လူၺ်ႈ ဢမ်ႇထၢမ်ၵၢင်ၸႂ် ၵူၼ်းမိူင်းသင် ယွၼ်ႉပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 6/4/2024 ၼႆႉ တေလုမ်းလႃးသၢင်းၵျူဝ်ႇ (ပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်) ၸဝ်ႈၶူးဝႃး သႅင်လႃႈ ၽူႈငမ်းပၢႆး လိုဝ်ႉ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇတင်း မေးၼၢင်း တေႃႇၵျူႇၵျူႇလႃႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင်ၼႆသေ ႁၼ်တႅမ်ႈဝႆႉ ၼႂ်းလိၵ်ႈၽိတ်ႈမွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၼႅၼ်ႈၼႃ ႁႅင်းၼႃႇ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပေႃးဢမ်ႇႁတ်းတူင်ႉၼိုင်ၵႂႃႇမႃးလႆႈဢေႃႈ။ ပလိၵ်ႈတင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပႂ်ႉဝႆႉၸွမ်းတၢင်းၽႄ ဢွင်ႈတီႈတေၽဝ်ၶၢပ်ႈတူဝ် ၶူးဝႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ဝႃႈၼမ်ယဝ်ႉ။ ပေႃးမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇမႃးၸိုင်ၼႆ ၸွမ်းသဵၼ်ႈတႃႈသၢႆတၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ ပလိၵ်ႈ မၢၼ်ႈ ပႂ်ႉပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်းဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပႃးၵွင်ႈသေ ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းမိူင်း ယူႇႁဵတ်းၼႆ ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶူးဝႃးသႅင်လႃႈ ၸဝ်ႈၵွၼ်းဝတ်ႉသၢႆမိူင်း (ၶႅပ်းႁၢင်ႈၵဝ်ႇ) တီႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်းၼႆႉ ၵူႈပွၵ်ႈ ပေႃးပဵၼ်ပွႆးယႂ်ႇ လၢမ်းလူင်ၸိုင် တေမီးၸုမ်းၶႄၾႆးၶဝ် ပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉၵူၺ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွႆးဝၼ်းၵိူတ်ႇ ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်း ၶူးဝႃးဝုၼ်းၸုမ်ႉ ၵူႈပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးပလိၵ်ႈ (မေႃႇတေႃႇပီႇၵႄႇ) ၶဝ် ပႂ်ႉဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ၼႆႉသမ်ႉ တင်ႈၸႂ်ဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်းလဵဝ်ယဝ်ႉ မၢင်တီႈလႆႈၵိုတ်းၶမ်ဝႆႉ ပွတ်းတၢင်းႁိုင် 15 မိၼိတ်ႉၼႆႉ – ၵူၼ်း ၼုမ်ႇ တႃႈၶီႈလဵၵ်းလၢတ်ႈ။ တူဝ်ၶႃပူႇဢွၵ်ႇၵေႃႈ ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸဵမ်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸဵမ်ဢဝ်ပလိၵ်ႈ ၊ပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈ ၸုမ်းၸိူဝ်းပဵၼ်ၸႂ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်သႂ်ႇၸႂ်ပႂ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ပၼ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸဵမ်ၼႂ်းၵိဝ်ႇၼႂ်းသွႆး ၸွမ်းပွၵ်ႉၸွမ်းယွမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်း ၼမ်။ ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၊ လုၵ်ႈၼွင်ႉပွင်ႈပၢႆ ၸိူဝ်းၶႂ်ႈၶဝ်ႈဝႆႈသႃ ၵၼ်ႇတေႃး ၶၢပ်ႈတူဝ် ၸဝ်ႈၶူးဝႃး သႅင်လႃႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈလႆႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွၼ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ယွၼ်းတူၺ်းပႃး မၢႆၾၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈပၢင်ၸႃႇပၼ ၸဝ်ႈၶူးဝႃး သႅင်လႃႈ ဝတ်ႉသၢႆမိူင်း ပွၵ်ႈသၼ်သၢႆးၼႆႉ ၸဵမ်သိုၵ်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ၊ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇပႂ်ႉပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဢမ်ႇၶႂ်ႈၵႂႃႇၶႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ပႂ်ႉပေႃး ၸွတ်ႇၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးပိူၼ်ႈတၢင်ႇၸုမ်းမႃးယိုဝ်းၶဝ်ၼႆ ၵူဝ်ၺႃးၵိၼ်ယွၼ်ႉမၼ်းဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူဝ် မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၶႃႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ပွႆးတႄႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ယၢမ်ႈလႆႈလူႇလႆႈဝႆႈၶူးဝႃးယဝ်ႉ ယူႇတီႈလႂ် ဝႆႈၵေႃႈ ၵုသူလ်ၼႃးမုၼ်မၼ်းလႆႈမိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ မႃးႁဵတ်းပဵၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼလူင် မၼ်းဝႆႉလႄႈ သိုၵ်းသိူဝ် ဢၼ်ပႂ်ႉၸွမ်းတၢင်းတႄႉ တိုၼ်းပႂ်ႉဝႆႉ ၵူႈၵိဝ်ႇ ၵူႈသွႆးယဝ်ႉ။ တႃႇတေၶဝ်ႈတေ ဢွၵ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းယၢပ်ႇဢေႃႈ။ ဝုၺ်ႇယႃႇဝိတ်ႉၸႃႉ မၼ်းၵေႃႈ ပိူၼ်ႈဢမ်ႇႁွင်ႉလူင်ၵႂႃႇ ၵူႈႁိူၼ်း ပိူၼ်ႈလိူၵ်ႈႁွင်ႉဢဝ်ၵူၺ်း။ မၼ်းဢမ်ႇမိူၼ် ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃ ၸတ်းႁင်းၵူၺ်း။ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ပွႆးဝၼ်း ၵိူတ်ႇၶူးဝႃး သႅင်လႃႈ ၵိုၼ်းလိူဝ်ၼႆႉၵွၼ်ႇဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သၢင်းၵျူဝ်ႇ ၸဝ်ႈၶူးဝႃးသႅင်လႃႈၼႆႉ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ သေႃႇသူၼ်းႁႂ်ႈၵေႃႇမတီႇ ၸုမ်းပွင်ၵၢၼ်ၶဝ် ဢွၼ်ၼမ်းႁၢင်ႈ ႁႅၼ်းဝႆႉ တီႈႁိမ်းပွၵ်ႉႁူင်းၸၢၵ်ႈ (စက်မူဇုံ) ႁိမ်းတၢင်းၽႄႈၵႂႃႇမိူင်းၽူင်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁွင်ႇ ဢိူင်ႇႁွင်ႈလိုၵ်ႉ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈ ၶီႈလဵၵ်း။ ၶၢဝ်းတၢင်း မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉတီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်းယူႇၼႆႉ ၾၢႆႇဢဝ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ႇၵူၼ်းမိူင်းပိၵ်ႉဢိုတ်းႁၢၼ်ႉၵႃႉၶၢႆၶူဝ်းၵုၼ်ႇ။ လွင်ႈၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၶူးဝႃး သႅင်လႃႈၼႆႉ ၵိူတ်ႇမိူဝ်ႈပီၵေႃးၸႃႇ 1290 လိူၼ်ၸဵင်လွင်ႈ 9 ၶမ်ႈ (ဝၼ်းပုတ်ႉ) တီႈဝၢၼ်ႈယၢင်းၵဵင် ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး – လုင်းႁွင်လႄႈ ပႃႈပိၼ်း။ ထိုင်မႃး ပီၵေႃးၸႃႇ 1299 လိူၼ်သီႇမူၼ်း ၼုင်ႈလိူင်သၢင်ႇၵၢၼ်း။ ပီၵေႃးၸႃႇ 1310 လိူၼ် 6 မႂ်ႇ 13 ၶမ်ႈ လႆႈ ၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸၢင်း။ ၸဝ်ႈၶူးဝႃးသႅင်လႃႈ (ႁိုဝ်) ၸဝ်ႈၶူးလူင် Dr. ꩪမ်မသီရိၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ၸွႆႈထႅမ်သင်ႇၶတႆး ၵႂႃႇႁဵၼ်း လိၵ်ႈၼွၵ်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးၵေႃႈ မီးၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈဢၼ်ႁေႃးတြႃးလႄႈ ၼႄတြႃးၵတ်ႉ ၶႅၼ်ႇၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးလွင်ႈယုမ်ႇယမ် ၼပ်ႉထိုဝ်မၼ်းၸဝ်ႈမႃးတႃႇသေႇ ႁၢၼ်ႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ဝၼ်းတီႈ 8/2/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၸဝ်ႈၶူးလူင် Dr. ꩪမ်မသီရိ (ႁိုဝ်) ၸဝ်ႈၶူးဝႃး သႅင်လႃႈ ၽူႈငမ်းပၢႆးလိုဝ်ႉ ပွတ်းဢွၵ်ႇ ၶူင်း လႆႈၶဝ်ႈသူၼ်မၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈၶမ်းၵႂႃႇ ၽွင်းဢႃယု 97 ပီ (ဝႃႇသႃ 77 ဝႃႇ) တီႈဝတ်ႉသၢႆမိူင်း (နဂါးနှစ် ကောင်ကျောင်း တိုက်) ပွၵ်ႉသၼ်သၢႆးလိုဝ်ႉ ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-05T17:38:06

https://shannews.org/archives/51551

ၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းထႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢုပ်ႇၵၼ် တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ႁႅင်းၵၢၼ်

ၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းထႆး ပွတ်းႁွင်ႇ 10 ၸုမ်းပၢႆ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ တႃႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ႁႅင်း ၵၢၼ်ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း။ ဝၼ်းတီႈ 4/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းထိုင် 5 မူင်း ဝၢႆးဝၼ်း (ၶၢဝ်းယၢမ်းထႆး) ၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းထႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈႁိမ်းၽၵ်းတူတႃႈပႄး ႁူင်းႁႅမ်း ဢႃႊ မူဝ်ႊလႃႊ (AMORA) ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ႁႃ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းပူၼ်ႉမႃးလႄႈ လၢႆး ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း မႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ် ႁႅင်းၵၢၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်း AMORA ၼၢင်းၸေႃးယဵၼ်ႇ ၾၢႆႇပၼ်တၢင်းႁူႉႁႅင်းၵၢၼ် တၢင်တူဝ်ႁႅင်းၵၢၼ်သေ မွၵ်ႇလၢတ်ႈပၼ် တၢင်းႁၼ်ထိုင်ၵႂႃႇ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉဝႃႈ – “မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းမႃးတူၵ်းမိူင်းထႆး ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် လႆႈႁဵတ်းဝတ်းဝႂ်လၢႆသႅၼ်း ၼမ်ၼႃႇပူၼ်ႉတီႈ။ ႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႈ တႅၵ်ႇယူႇပဵၼ် လၢႆ သႅၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ႁႅင်းၵၢၼ် MOU ၊ မၢင်ၸိူဝ်းယိပ်းဝႂ် CI ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ပဵၼ်ဝတ်းဝႂ် 10 ပီ ၸိူဝ်း ၼႆႉ။ ပေႃးလဵၼ်းပေႃးလၢႆးၵႂႃႇမူတ်းဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “တီႈတႄႉမၼ်း ၵူၼ်းမႃးၵိၼ်ၸၢင်ႈႁႃငိုၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်မိူၼ်ၵၼ် မူတ်းၵူၺ်း။ ႁႂ်ႈၶဝ်ယိပ်းဝႂ်သင်ဝႆႉၵေႃႈ ၶဝ်တိုၼ်းပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉဝတ်းဝႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ႁဝ်း ဢမ်ႇလႆႈၽွင်ႈၽဵင်ႈပဵင်း၊ လႆႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၸွမ်းမၼ်းၼမ်။ တီႈတႄႉမၼ်း ႁႅင်းၵၢၼ်မၢင်ၸိူဝ်း ၶဝ်ဢမ်ႇႁပ်ႉႁူႉ လွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်လီလီ။ မိူၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈပိူင်မိပ်ႇငႅၼ်းႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ်ၶဝ် ယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃး ၵူႈဝၼ်းၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼႆႉ မီးတူဝ်တႅၼ်းလၢႆၸုမ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ လၢတ်ႈၼႄလွင်ႈတူင်ႉၼိုင် ၸုမ်းၽႂ် မၼ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸုမ်း MAP Foundation ၊ Empower ၊ HDRF ၊ BEAM education Foundation ၊ ၸုမ်း NGOs ၊ ၸုမ်း LGBT ၊ ၸုမ်းသိုဝ်ႇႁႅင်းၼုမ်ႇ၊ ၸုမ်းမႄႈဝၢၼ်ႈ၊ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ် ၵဵင်းမႂ်ႇ (ၾၢႆႇတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း) လႄႈ ပႃးၸဵမ် ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ မိူၼ် ၼင်ႇ – Chiang Mai News ၊ Thai PBS ၊ Prachatai ၊ LANNER ၊ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးထႅင်ႈ ၸုမ်းတူင်ႉ ၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းထႅင်ႈ လၢႆၸုမ်း။ ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၸုမ်းၼႅင်ႈသၢၼ် ႁႅင်းၵၢၼ် တီႈႁူင်းႁႅမ်း AMORA ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႃႈ – “တေတူင်ႉၼိုင် တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် မူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်ႁႅင်းၵၢၼ် ႁႂ်ႈထိုင်ၸၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ ၊ 5 ပီလႂ်ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ႁႂ်ႈၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် ပိၼ်ႇ ပၢႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈပၵ်းပိူင်ႁႅင်းၵၢၼ်၊ ႁႂ်ႈမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းပဵၼ်ထမ်း ၊ မိူဝ်းၼႃႈမႃး ႁႂ်ႈမီးပၵ်းပိူင်ႁႅင်း ၵၢၼ် ဢၼ်မီးၸၼ်ႉလႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ် ၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈ ၵိၼ်ၸိၵ်းတွၵ်ႇၸွၵ်း” – ဝႃႈၼႆ။ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 1/5/2024 ၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၼႅင်းသၢၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းထႆးပွတ်း ႁွင်ႇၼႆႉ တေၼမ်းႁႅင်း ၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၵူႈၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်း ဢွၵ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် တီႈၽၵ်းတူတႃႈပႄး ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ထိုင် 9 မူင်းၵၢင်ၶမ်ႈ တႃႇတုၵ်းယွၼ်း သုၼ်ႇလႆႈႁႅင်းၵၢၼ် ၼႂ်းဝၼ်းႁႅင်းၵၢၼ်လုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-05T10:00:00

https://shannews.org/archives/51537

ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ တီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉ ထိုင်တီႈလူႉတၢႆ

ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်း MNDAA တီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉသေ ထိုင်တီႈလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။ ႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 35 ပီ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ သေႃႇသႅင်း (ဇော်ဆိုင်း) ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပွၵ်ႉ 2 ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မၼ်းၸၢႆးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇႁိုင်သေ ၸင်ႇထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆး တီႈဢိူင်ႇၸေႈဢူ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶၢပ်ႈတူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဢၼ်ၺႃး ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ႁဝ်းၶႃႈ ပီႈၼွင်ႉဢွၼ်ၵၼ်ႁႃမွၵ်ႈလိူၼ်ၼႆႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ထူပ်းႁၼ်တူဝ်တၢႆ မၼ်းၸၢႆး တၢင်းဢိူင်ႇၸေႈဢူ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼၼ်ႉၼႆသေ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸွမ်းၵႂႃႇၶႆႈ လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် တီႉမၼ်းၸၢႆးၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ်ပေႃႉထုပ်ႉသေ ထိုင်တီႈလႆႈလူႉတၢႆ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇလၢတ်ႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢၼ်ၼင်ႈလုမ်းတီႈ ၸေႈဢူၼၼ်ႉဝႃႈ တေဢဝ်တၢင်ႇၼႄ ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်တၢင်းၼိူဝ်ၵွၼ်ႇ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸူးၶိုၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵႂႃႇဢဝ်တူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆးမႃး။ ၶဝ်ဝႃႈ မၼ်းၸၢႆး ဢဝ်မိတ်ႈၽၢၼ်း ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် 2 ၵေႃႉၼႆသေ ၸင်ႇတီႉၺွပ်းၸႅတ်ႈထၢမ်ၼႆဝႃႇ။ ၶဝ်ဢမ်ႇႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းသင်။ ငိုၼ်းၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 2/4/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ပီႈၼွင်ႉၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇဢဝ်တူဝ်တၢႆ မၼ်းၸၢႆးမႃးလုမ်းလႃး တီႈၵျွင်းၶရိတ်ႉယၼ်ႇ ဝၢၼ်ႈလွႆဢၢင်း (လွယ်အန်းရွာ) တီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆၼႆႉသေ ၸင်ႇတေပူၼ်ႉၶၢပ်ႈတူဝ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶၢပ်ႈတူဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ဢၼ်ၺႃး ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼင်ႇႁိုဝ် တေဢမ်ႇမီးလွင်ႈပၼ်ႁႃ ၼႂ်းၵႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼင်ႇ ၵၼ်ၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇငူပ်ႉငီႉၵၼ် တင်းတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တင်းၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႈပၼ်သင်။ လွင်ႈဝႃႈ ၶဝ်ၶႃႈႁႅမ်တၢႆတႄႉဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ယွမ်းႁပ်ႉယူႇ။ ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇပၼ် လွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉ ၶႃႈႁႅမ် ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ တၢႆၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းသိုပ်ႇၸူးၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 35 ပီ ၵေႃႉၺႃးၶႃႈႁႅမ်တၢႆၼႆႉ မၼ်းၸၢႆးမီးဝႆႉ မႄႈဢႃယု 70 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇ လူင်းတႂ်ႈ 2 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇမိူင်းလီ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးသိုၵ်း MNDAA ၼႆႉ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ၸႅတ်ႈထၢမ်ပေႃႉထုပ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈလူႉတၢႆ မႃးယဝ်ႉၵေႃႉၼိုင်ႈ – ၵူၼ်းမိူင်း သႅၼ်ဝီလၢတ်ႈ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-05T08:00:00

https://shannews.org/archives/51533

ၵူၼ်းမိူင်းၶၢင် သွင်ၽူဝ်မေး ၺႃးယိုဝ်းတၢႆ

မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ မွၵ်ႈသီႇၵေႃႉ ယိုဝ်းသွင်ၽူဝ်မေးတၢႆ တီႈဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 4/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 5 မူင်းပၢႆ သွင်ၽူဝ်မေး ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၸွမ်းၵၼ် လမ်းၼိုင်ႈသေ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉ ၾၢႆႇ ဢဵၼ်ႁႅင်းမွၵ်ႈသီႇၵေႃႉ ႁႄႉတၢင်းသေ ယိုဝ်းတၢႆ တီႈပွၵ်ႉသီႇတႃႇပူႇ ဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သွင်ၽူဝ်မေး ၺႃးၵူၼ်းႁၢႆႉ မွၵ်ႈသီႇၵေႃႉ ႁႄႉတၢင်းၶဝ်သေ ယိုဝ်းသႂ်ႇၶဝ် ၵေႃႉပဵၼ်ၽူဝ် လူႉတၢႆထင်တီႈ၊ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်းတႄႉ လႆႈၵႂႃႇလူႉတၢႆ တီႈႁူင်းယႃမျိတ်ႉၵျီးၼႃး ဢေႃႈ။ လႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇ ဢမ်ႇယွမ်း 5 ၵမ်း ယွၼ်ႉပဵၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇၵႂႃႇတူၺ်းၶႃႈ ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢၼ်မႃးယိုဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းၸုမ်းသိုၵ်းလႂ် ဢမ်ႇၼၼ် ပဵၼ်ၸူၼ်ႁႃႉ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇမီးၽႂ်ယိုၼ်ႈယၼ်လႆႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ ပႆႇတီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၸုမ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/5/2023 ပူၼ်ႉမႃး ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈပွၵ်ႉသီႇတႃႇပူႇ ဝဵင်းမျိတ်ႉၵျီးၼႃးၼႆႉၵူၺ်း ၼုမ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 25 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးသေ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ယိုဝ်းတၢႆထင်တီႈမႃးယဝ်ႉ ပွၵ်ႈၼိုင်ႈ – သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ DVB ဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-04-05T07:00:00

https://shannews.org/archives/51527

ၵူၼ်းမိူင်းယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼမ်

ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း လူၺ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊလႄႈမၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 7 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 28 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် လိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ ပဵၼ်ၽေး ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းသေ လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 11 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၼ်လူႉတၢႆ 3 ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်တီႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇသေ လူႉတၢႆလႄႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 13 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၵဵပ်းမႃးမၢၵ်ႇဢၼ် ပႆႇတႅၵ်ႇၼၼ်ႉ မႃးလဵၼ်ႈလႄႈ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇလူႉတၢႆ။ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း ထိုင်တီႈလႆႈလူႉသုမ်း ပွတ်းတွၼ်ႈ တူဝ်ၶိင်းၶႅၼ်ၶႃသမ်ႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ 8 ၵေႃႉ၊ ၼမ်ႉတူႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) လၢတ်ႈဝႃႈ – ၸုမ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈလူဝ်ႇၽဵဝ်ႈမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ် ပၼ်ဝႆးဝႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸုမ်းသိုၵ်း TNLA တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ဝဵင်းဢၼ်ၶဝ်ၵုမ်းလႆႈဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်တႄႇၽဵဝ်ႈ မၢၵ်ႇၵွင်ႈ မၢၵ်ႇၾင်လိၼ်ပၼ်ယူႇယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-05T09:00:00

https://shannews.org/archives/51522

လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ တီႈမိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ ယိုဝ်းၵွင်ႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း

လုၵ်ႈႁဵၼ်းဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ယူႇႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင် တီႈမိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ တွၼ်ႈတၢင်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ယိုဝ်းၵွင်ႈၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ တိူဝ်ႉလုၵ်ႈႁဵၼ်း မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း တီႈႁူင်းႁဵၼ်း Viertola (ဝၢႆႊထူဝ်ႊလႃႊ) မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း မႃးႁဵၼ်းလိၵ်ႈ မွၵ်ႈ 800 ၵေႃႉ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းၼႆႉ မီးတီႈပွၵ်ႉ Vantaa (ဝႅၼ်ႊထႃႊ) ၼႂ်ႊဝဵင်းလူင် Helsinki (ႁႄလ်ႊသိၼ်ႊၶီႊ) ။ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 12 ၶူပ်ႇ လွၼ်ႉလွၼ်ႉ။ ၵေႃႉယိုဝ်းၵွင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဝၢႆးယိုဝ်းယဝ်ႉ လႅၼ်ႈပၢႆႈ။ ပလိၵ်ႈ ၸွမ်းႁႃတီႉလႆႈ ႁိမ်းတၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၵွၼ်းႁူင်းႁဵၼ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ငဝ်းလၢႆးတႄႉ ဢမ်ႇထိုင်တီႈလႆႈမႆႈၸႂ်။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်သင်တႄႉတႄႉလႄႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈၼႆၼၼ်ႉ ပႆႇႁူႉ တိုၵ်ႉတေၸွပ်ႇထၢမ်တူၺ်းယူႇ – ၶၢႆႇတီႈရၢႆႊထိူဝ်ႊ ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-04-04T15:14:49

https://shannews.org/archives/51514

ၽူႈၼမ်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လႆႈႁပ်ႉသူး ၸဝ်ႈသုၸၼ်ႇတီႇ ၵေႃႉထူၼ်ႈ 16

ၼၢင်းယိင်းၼွင်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး (Tai Youth Organization – TYO) လႆႈႁပ်ႈသူးၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၽူႈဢွၼ် ႁူဝ် ၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ Sao Thusandi Leadership Award တွၼ်ႈတႃႇ ပီ 2023 ။ ဝၼ်းတီႈ 31/3/2024 ယူႇတီႈ ၶွမ်ႊမတီႊ မွပ်ႈယိုၼ်ႈသူး (ရၢင်းဝလ်း) ၸဝ်ႈသုၸၼ်ႇတီႇ ယုၵ်ႉယွင်ႈ မွပ်ႈ ယိုၼ်ႈ သူးရၢင်းဝလ်းၸဝ်ႈသုၸၼ်ႇတီႇ ထိုင်ၼၢင်းယိင်းၼွင်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO တီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ၵေႃႉထူၼ်ႈ 16 ၼႆယဝ်ႉ။ ၼၢင်းယိင်းၼွင်ႉ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYO လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈဢၼ် ၶႃႈႁဝ်းလႆႈ ႁပ်ႉသူးၼႆႉ ပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ်တွၼ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႄႉတႄႉ ယိၼ်းၸူမ်းတီႈဢၼ်မီးလွင်ႈမၵ်းမၼ်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇႁဝ်းၶဝ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႆႉယူႇဢေႃႈ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၶႃႈႁဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ်တႄႉတႄႉ တႃႇသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၵူၼ်းတင်းၼမ် ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼႆႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သူးၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ (Sao Thusandi Leadership Award) ၼႆႉ ပဵၼ်သူးဢၼ် ၸဝ်ႈဢိင်းငႄး သႃးၵျိၼ်း (Inge Sargent) ႁွင်ႉၸဝ်ႈၼၢင်းသုၸၼ်ႇတီႇ ၵေႃႉဢၼ်ယၢမ်ႈပဵၼ် ၸဝ်ႈၼၢင်းၶၢင်းႁူဝ် ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် မိူင်းသီႇပေႃႉ၊ ၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၸဝ်ႈၵျႃႇသႅင်ၼၼ်ႉ မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်။ သူးၼႆႉပၼ်မႃး မိူဝ်ႈပီ 2008 ယုၵ်ႉ ယွင်ႈ မွပ်ႈယိုၼ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တူင်ႉၼိုင် ၸွႆႈၵၢၼ်ပူၵ်းပွင် ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈ၊ တူင်ႉၼိုင်သုၼ်ႇလႆႈ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ ပႅင်းမႅပ်ႇႁၵ်ႉသႃသုၼ်ႇလႆႈ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ။ ၽူႈထုၵ်ႇလိူၵ်ႈ ပဵၼ်ၽူႈၵိုင်ႇလႆႈႁပ်ႉသူးၼႆႉ တေလႆႈႁပ်ႉငိုၼ်းသူးရၢင်းဝလ်း 4,000 တေႃႊလႃႊ(USD)။ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူးရၢင်းဝလ်း ၸဝ်ႈသုၸၼ်ႇတီႇ ၵေႃႉႁႅၵ်ႈ မိူဝ်ႈပီ 2008 ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢႆးၽူးမိူင်း၊ ပီ 2009 ၸၢႆးသႅင် ၽၼ်း၊ 2010 ၼၢင်းမွၼ်းၵဵင်၊ 2011 မေႃယႃ ၸၢႆးပေႇတႃႉ၊ 2012 ၸဝ်ႈၶူးသီႇရိ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း၊ 2013 ၸၢႆးသၢမ်ၾူၼ်သႅင်၊ 2014 မေႃယႃၼၢင်းလႃႈ၊ 2015 ၼၢင်းၼူၼ်းႁွမ်၊ 2016 ၸၢႆးသူႉ၊ 2017 ၸၢႆးသီ ၶိူဝ်း (သဵင်ႈ)၊ 2018 ၸၢႆး ၵွၼ်းသႅင်၊ 2019 ၸဝ်ႈ ၶူးမိင်ႇတၵ၊ 2020 ၶူးသွၼ်ၼၢင်းမူၺ်ၶိူဝ်း၊ 2021 သမ်ႉ ယူႇ တီႈ ၶွမ်ႊပတီႊဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၸိုဝ်ႈ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူးလႄႈ ပဵၼ်ၽႂ်ဢမ်ႇလႆႈႁူႉ (ၵမ်ႈၼမ် လိုဝ်းၵၼ်တႄႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း) ၊ 2022 ၸဝ်ႈၶူး ဢေႃးၸေႇယ ထမ်ႇမႃႇၽိပႃႇလလႄႈ ပီ 2023 ၼႆႉသမ်ႉ ၼၢင်းယိင်းၼွင်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈလႆႈႁပ်ႉသူးရၢင်းဝလ်း 16 ၵေႃႉၼႆႉ တႃႇ 6 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၼၢင်းယိင်း လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸၢႆး 7 ၵေႃႉလႄႈ သင်ၶၸဝ်ႈ 3 တူၼ် ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ']

2024-04-04T13:58:08

https://shannews.org/archives/51505

ပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇတႆး – ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်း ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ

ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးမူႇၸေႊ ၼမ်းၸတ်းပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇတႆးလႄႈ ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်း ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ မီးၽူႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း 30 ၵေႃႉ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 23/3/2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢွၼ်ၼမ်းၸတ်းပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇတႆးလႄႈ ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်း တီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်မူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ထိုင်မႃးၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ၼႆႉ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ၸင်ႇၶွတ်ႇယွတ်ႈ လူပ်းလိုၼ်းပၢင်သွၼ်ၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ လုင်းၸၢႆးလၢဝ်လႅင်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူႈပီ ႁဝ်းမီးပၢင် သွၼ်လိၵ်ႈလၢႆးတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ယူႇမိူၼ်ၵၼ်။ ပီၼႆ လေႉသၢင်ႉတၢင်းတေႃႇ မေႃ သွၼ်ၸၢႆးသၢင်ႇယီႈ ဢွၼ်ႇၵေႃႈ တူဝ်ႈတၼ်းၼႆသေ ၸင်ႇၸတ်းပၢင်သွၼ်ဢၼ်ၼႆႉမႃး။ သွၼ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼႆႉ ထုၵ်ႇလီမေႃႁွင်ႉၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်းႁဝ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ်တၢင်း ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တေမီးၵႂၢမ်းယွပ်ႇယွၼ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းလင်ၵႃႇလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ၸင်ႇႁူမ်ႈ ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်းၼႃႈမႃး မိူၼ်ၼင်ႇ လိၵ်ႈတႆးမၢဝ်း၊ လိၵ်ႈထူဝ်ႇငွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁဝ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇ လူင်လိုမ်း ယွၼ်ႉၼၼ် ဢမ်ႇဝႃႈၼုမ်ႇထဝ်ႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းမေႃ လဵပ်ႈႁဵၼ်းမႅတ်ႇပႅင်းဝႆႉသေၵမ်း”- ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်သွၼ်ၼႆႉ လႆႈပူင်သွၼ်ပႃး လၢႆးႁွင်ႉၵႂၢမ်းယွပ်ႇယွၼ်ႈ၊ ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်း၊ ၵႂၢမ်းလွင်ႈၶူင်း၊ ၵႂၢမ်း ၵၢဝ်ႇလူႇတၢၼ်း၊ ၵႂၢမ်းပၼ်ပွၼ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လႆႈဝႃႈ ပဵၼ်ပၢင်သွၼ် ၶၢဝ်းပွတ်းဢွၼ်ႇသေတႃႉ ၵူႈၵေႃႉ လႆႈႁဵၼ်းႁူႉ ပွင်ႇၸႂ်လၢႆးဝႆႉဝၢင်းသဵင်၊ ဢိၵ်ႇတၢင်းႁူႉပိုၼ်ႉထၢၼ်၊ လၢႆးလူဢၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉလႄႈ ဝၢႆးပၢင်သွၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈသိုပ်ႇၾိုၵ်း ၵႂႃႇထႅင်ႈႁင်းၽႂ်မၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇတႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸရေး ၸၢႆးသၢင်ႇယီႈဢွၼ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ယိူင်းဢၢၼ်း ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလင်ႇၵႃႇၾၢႆႇ တႆးႁဝ်းႁိူင်းၵႂႃႇ ၾိင်ႈႁဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁဝ်းတိူဝ်းမေႃထိင်းမႃး ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ၶႃႈမႃး ပွၵ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈပၢင်သွၼ်ၼႆသေတႃႉယိူင်းဢၢၼ်းတႄႉ ပွင်ႇဝႃႈ လပ်ႉၽႃႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶႃႈႁဝ်းသမ်ႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းသွၼ်လင်ႇၵႃႇ ပူၼ်ႉမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈလၢႆပီ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း သွၼ်တီႈႁူင်း ႁဵၼ်းသင်ၶ။ မိူဝ်ႈၼႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် ပေႃးတေၶႅမ်ႉတိူဝ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပွင်ႇဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ မႃး လပ်ႉပၺ်ႇၺႃႇၸဝ်ႈၵဝ်ႇထႅင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီလႆႈမႄးၼႆၵေႃႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ပွၵ်ႈၼႆႉ ပဵၼ် ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင်လၢႆလၢႆလႄႈ ၸၢင်ႈမူၼ်ႉမႄးလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ႁႂ်ႈပေႃးၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသၢင်ႇယီႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉ ဢၼ်ႁဵၼ်းလွင်ႈလိၵ်ႈလၢႆးပၢႆပေႇတႆး လိၵ်ႈလူင် လင်ႇၵႃႇတႆး သုတ်းယဝ်ႉသေ လႆႈ ၸုမ်ႈၶူး B.A(Lik Loung) တီႈၸၼ်ႉၸွမ်ပုတ်ႉထမိူင်းတႆးဝႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ယူႇတီႈ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးမူႇၸေႊ လႆႈႁပ်ႉပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႈၵမ်းႁႅၵ်ႈ ၵူၺ်းသေတႃႉ ယူႇတီႈၸရေး ၸၢႆးသၢင်ႇယီႈဢွၼ်ႇတႄႉ လႆႈပိုၼ်ၽႄႈမႃး လၢႆတီႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပႆႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်။ ဝၢႆးလူင်းၸၼ်ႉၸွမ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 1 ပီၵူၺ်း လႆႈပူင်သွၼ်မႃး ဢမ်ႇယွမ်း 3 ပၢင် မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၵွင်းမူးၶမ်း၊ ပိတၵၢတ်ႈလႄႈ တီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၼႆႉ။ တီႈပၢင်သွၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၸဵမ် ၸရေးၵူၼ်းၼုမ်ႇလႄႈ မုၼ်ၸဝ်ႈမုၼ်ၸၢင်း ဢွၼ်ၵၼ်မႃးႁဵၼ်းဢဝ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ မၢဝ်ႇသၢဝ်ႇၶဝ်ဢဝ်ႁွင်ႉမၢၵ်ႇၵၼ်မႃးလႄႈ ၸင်ႇႁွင်ႉဝႃႈ ၵႂၢမ်း ပႅင်းသွင်၊ ဝၢႆးမႃး ၸင်ႇၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ် တႅမ်ႈပဵၼ်လင်ၵႃႇ၊ ပဵၼ်သိူၵ်ႈပိုၼ်းမႃး။ ၵႂၢမ်းယွပ်ႇယွၼ်ႈၼႆႉ ၵေႃႈ တႆးယူႇပွတ်းၸၢၼ်း ၸႂ်ႉတိုဝ်းၼမ်၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႂၢမ်းလွင်ႈၶူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢဝ်လွင်ႈၶီလွင်ႈ ငဝ်သေႁွင်ႉ ၵမ်ႈၼမ် – ၸရေး ၸၢႆးသၢင်ႇယီႈ ဢွၼ်ႇ လၢတ်ႈၼႄလွင်ႈၵႂၢမ်းထုင်ႉမၢဝ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပၢင်သွၼ်လင်ႇၵႃႇလူင် တီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉ လင်ႇၵႃႇလူင် ပေႃးတေၶႅမ်ႉလႅပ်ႈလီငၢမ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၸရေးသၢင်ႇယီႈဢွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်း မႃးႁူမ်ႈႁဵၼ်း တင်းသဵင်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်လူႇတၢၼ်းထိုင် တီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး တႃႇ 550,000 ပျႃး – လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']

2024-04-04T11:54:33

https://shannews.org/archives/51499

ၵႃးတၢင်ႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ပိၼ်ႈၶႂမ်ႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 14 ၵေႃႉ

ၵႃးလမ်းၼိုင်ႈ တၢင်ႇၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ 29 ၵေႃႉ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး လူၺ်ႈဢမ်ႇမီးဝတ်းဝႂ်သင် ပိၼ်ႈၶႂမ်ႈ တီႈ ၸႄႈတွၼ်ႈသင်ႇၶရပူႇရီႇ မၢတ်ႇၸဵပ်း 14 ၵေႃႉ – ၶၢဝ်ႇ Bangkok Post တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း 14 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တႃႇ 5 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ပလိၵ်ႈထႆးလၢတ်ႈဝႃႈ တေဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းတင်းမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ လၢတ်ႈတီႈပလိၵ်ႈထႆးဝႃႈ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၶမ်ႈဝၼ်းတီႈ 31 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၽွင်း ၶီႇၵႃးၶဝ်ႈမႃးၼႂ်း သင်ႇၶရပူႇရီႇၼၼ်ႉ ၵႃးမႃးပိၼ်ႈၶႂမ်ႈ။ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃးတႄႉ ပွႆႇပႅတ်ႈၸိူဝ်းၶဝ်သေပၢႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း မိူင်းထႆးလၢတ်ႈဝႃႈ – ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇလီသေ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး မီးၵူႈဝၼ်း။ ၼိုင်ႈဝၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ၵေႃႉ။ ဢၼ် ၺႃးပလိၵ်ႈထႆးတီႈၵေႃႈမီးၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်တီႉလႆႈၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် ၾၢႆႇဝၼ်းတူၵ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 1,000 ၵေႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ထႆးသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်း ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၼႅၼ်ႈၼႃ။ တင်ႈၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV ဝႆႉ ၵူႈတီႈသေဢမ်ႇၵႃး ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်လဵပ်ႈပၼ်ႇပႃးထႅင်ႈ။ NUG တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၽွင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ယွၼ်ႉမၢႆမီႈၵဵပ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ၸွႆႈတူၺ်းလူပၼ်ပႃးၽွင်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-04-04T11:00:00

https://shannews.org/archives/51492

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၸဝ်ႉလိူဝ်ဢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ တေပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဝၢႆးလင်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယဝ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁွင်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၼၼ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်း တိၼ်ႇဢွင်ႇၸၢၼ်း လၢတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တီႈပၢင် ၵုမ်ငဝ်ႈငုၼ်းလွင်ႈႁွင်ႉၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼၼ်ႉဝႃႈ – ယၢမ်းလဵဝ် ပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တႅမ်ႈဝႆႉယုၵ်းယၢင်ႇမၼ်းယဝ်ႉ။ လူဝ်ႇၶိုၼ်း ထတ်းထွင်ၵၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ လူဝ်ႇဢဝ်ၶေႃႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵူၺ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼိုင်ႈၸုပ်ႈ တေႁိုင် 3 လိူၼ်ၼႆသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထႅင်ႈဝႆႉဝႃႈ – ပၢင်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈၸုပ်ႈၼိုင်ႈလိူၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉသေ ၼိုင်ႈၸုပ်ႈ တေပဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်း 5,000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆးၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း တီႈၶူင်ႇႁိူဝ်းမိၼ်လႄႈ တႃႈရူတ်ႉတႃႈၵႃးသမ်ႉ ပေႃးၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၵႂႃႇမူတ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ – သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းမၢႆမီႈၸိုင် တေလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 5 ပီ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်']

2024-04-04T10:00:00

https://shannews.org/archives/51484

ၵူၼ်းမိူင်းပဵင်း ၺႃးၸူၼ် ထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆ 1 မၢတ်ႇ 1

ၵူၼ်းမိူင်းပဵင်း သွင်ၵေႃႉ ၺႃးၸူၼ် ၼႂ်းၵႄႈသဵၼ်ႈတၢင်း မိူင်းပဵင်း – မိူင်းပူးဢွၼ်ႇ ထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆထင်တီႈ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 1 ၵေႃႉ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႂ်ႈ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃး ၸူၼ် တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ထုၵ်ႇယိုဝ်း တိူဝ်ႉၺႃးမၢၵ်ႇၵွင်ႈ 4 လုၵ်ႈသေ တၼ်းဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈမႃး ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃ ဝႆႉတီႈၵဵင်းတုင်။ Photo by – MeKong News/ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၸူၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပဵင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၸၢႆး တေၵႂႃႇသူင်ႇငိုၼ်းၼႆသေ ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈဢွၵ်ႇ ႁိူၼ်းၵႂႃႇ ၽိူဝ်ႇထိုင်တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃးၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉၸူၼ် မၼ်းၸၢႆး ၸွမ်းတၢင်းသေ မၼ်းၸၢႆး ၺႃးယိုဝ်း 4 ၵမ်း ၵၢမ်ႇလီလႄႈ တၼ်းဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈဢွၵ်ႇမႃးၽႅဝ်ႁိူၼ်းဢေႃႈ။ ႁဵတ်းၼၼ် သေ ၼႅတ်ႈသူင်ႇႁူင်းယႃတီႈၵဵင်းတုင် ၵမ်းလဵဝ်။ မၢၵ်ႇၵွင်ႈတႄႉ လႆႈၵႂႃႇၽႃႇဢွၵ်ႇ တီႈၵဵင်းတုင် ၼႆၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်းပၢႆ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးထႅင်ႈ တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃး ၼၼ်ႉတႄႉ ထုၵ်ႇယိုဝ်းတၢႆထင်တီႈ။ “ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယၢင်းမႂ်ႇ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢႆး ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇသေ ၺႃးၸူၼ်ၼိူဝ်တၢင်း ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃးၼၼ်ႉထႅင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ ၵူၼ်းႁၢႆႉၶဝ် ဢဝ်ၵွင်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇ ၼႃႈၽၢၵ်ႇမၼ်းၸၢႆးသေ လူႉတၢႆထင်တီႈ။ ရူတ်ႉၶိူင်ႈမၼ်းၸၢႆးတႄႉ ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵႂႃႇဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပဵင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် မီးဢွၼ်ႇၸၢႆးၼုမ်ႇ 3 ၵေႃႉ မႃးၶၢႆရူတ်ႉၶိူင်ႈ တီႈၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပဵင်းသေ ထုၵ်ႇပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းလႆႈ 2 ၵေႃႉ ပၢႆႈလွတ်ႈ 1 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးၼုမ်ႇ (ၸၢဝ်းလႃးႁူႇ) 3 ၵေႃႉ ၶဝ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးၶၢႆ တီႈႁၢၼ်ႉမႄးရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉ ယူႇတီႈပလိၵ်ႈၶဝ်ႁူႉသေ ၵပ်းၾူၼ်းၸူးပီႈၼွင်ႉ တီႈႁိူၼ်းၵူၼ်းတၢႆ ဝၢၼ်ႈယၢင်းမႂ်ႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈဢဝ်ၵၢၵ်ႇသေႃးရူတ်ႉမႃးပိုတ်ႇတူၺ်းၼႆသေ ၽိူဝ်ႇမႃးပိုတ်ႇတူၺ်းၵေႃႈမႅၼ်ႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ပလိၵ်ႈၶဝ် ၵုမ်းတူဝ် ၼုမ်ႇၸၢႆး 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တၼ်းလႆႈ 2 ၵေႃႉ ပၢႆႈလွတ်ႈ 1 ၵေႃႉ ၽိူဝ်ႇၸႅတ်ႈထၢမ်တူၺ်းၵေႃႈ ဝႃႈၶဝ်လႆႈၸူၼ်တႄႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းပဵင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ ဢွင်ႈတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းပဵင်း ၺႃးၸူၼ် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃးၼၼ်ႉ ႁိမ်းၼၼ်ႉ မီးဝႆႉ ၵဵၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႂ်ႉဝႆႉထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈၸူၼ်ၵၼ်မႃး ၸိူင်ႉၼႆသေ ပွႆးလိူၼ်သီႇ တီႈထၢတ်ႈၸွမ်ၸဵင် ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းပူးဢွၼ်ႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ပီၼႆႉ ပွႆးဢမ်ႇ ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈ မိူၼ်ၵူႈပီယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ပူၼ်ႉမႃး မွၵ်ႈ 6 လိူၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ တီႈဝၢၼ်ႈတႂ်ႈၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈၸူၼ်ႁိမ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵၼ်မႃးယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈဢဝ်ၶွၼ်ႉပေႃႉထုပ်ႉၵၼ်။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသင်ယဝ်ႉ – ၵူၼ်းမိူင်းပဵင်းလၢတ်ႈ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-04T09:00:00

https://shannews.org/archives/51476

လူမ်းလႅင်ႉၶဝ်ႈမိူင်းမိတ်ႈ ၽတ်ႉပဝ်ႇ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵွၵ်းပိဝ်ၼမ်

ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလႅင်ႉ ၽတ်ႉပဝ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ – ၼမ်ႉၶမ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းလႄႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 31/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ လူမ်းလႅင်ႉ ၽတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈလဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း၊ ၽႃႁိူၼ်း ၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း ၵွၵ်းပိဝ်ၸွမ်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၼ်ႈမႆႉႁၵ်းလူမ်ႉထႅင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လူမ်ႉလႅင်ႉလူင်ၼႆႉ တႄႇၽတ်ႇႁႅင်းမႃး ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ ထိုင်မွၵ်ႈ 6 မူင်းႁူဝ်ၶမ်ႈ ၸင်ႇတေယဵၼ်လူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈလဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵွၵ်းပိဝ်ၼမ် ဢမ်ႇယွမ်း 10 လင်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ႁိူၼ်း ဢၼ်ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇ လူႉၵွႆဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ မိူဝ်ႈၽွင်းပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် – PDF ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၵွႆဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးလူမ်းၽတ်ႉသႂ်ႇၵေႃႈ ၸဵမ်လဵၵ်းမုင်း၊ ၽႃႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇၵွၵ်းပိဝ်ငၢႆႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ/ ၵျွင်းၶမ်း ၵၢင်ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၵေႃႈ ၺႃးတူၼ်ႈမႆႉ ႁၵ်းလူမ်ႉဝႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ 4 တူၼ်ႈ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉဝတ်ႉဝႃးလႄႈ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆတႄႉ ဢမ်ႇမီး ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/4/-2024 ယမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈ တီႈၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ်၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉသုမ်းဢမ်ႇယွမ်း 50 ႁၢၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ လူမ်ႉထႅင်ႈဢမ်ႇယွမ်း 70 သဝ်။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10 မူင်းၶိုင်ႈ ထိုင် 11 မူင်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း ပဵင်းလုၵ်ႈ ၶႆႇၵႆႇ တူၵ်းသႂ်ႇလဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် လူႉၵွႆၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၶူဝ်းသူၼ်၊ မၢၼ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-04T08:00:00

https://shannews.org/archives/51466

ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး တီႈမိူင်းတူၼ် ပီၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလူတ်းယွမ်းၼမ်

ၽွင်းဢိုတ်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ၶၢဝ်းမႆႈ 3 လိူၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ မိူင်းတူၼ် ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်းၼႆႉသေ ပူင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆးပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ပီၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း လူတ်းယွမ်းၼမ် ယွၼ်ႉၶူးသွၼ်ဢေႇ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 3/3/2024 ၼၼ်ႉမႃး သင်ၶၸဝ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼမ်းၼႃႈသေ ပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝတ်ႉပီႇတၵၢတ်ႇ၊ ဝတ်ႉဝၢၼ်ႈမႂ်ႇလႄႈ ပွၵ်ႉၼွင်ပႃယဵၼ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ ၶူင်း ပီၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်းမီး မွၵ်ႈ 60 ၵေႃႉၵူၺ်း။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉပီႇတၵၢတ်ႈ ၶူးသွၼ် တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ် ၸဝ်ႈၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ပီၼႆႉ တီႈဝတ်ႉပီႇတၵၢတ်ႈ မီး 42 ၵေႃႉ။ တီႈပွၵ်ႉၼွင်ပႃယဵၼ်ႇ မီး 7-8 ၵေႃႉ။ တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈမႂ်ႇတႄႉ ပႆႇႁူႉ။ ယွၼ်ႉၶူးသွၼ်ဢေႇဢေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းလူတ်းယွမ်းၼမ်။ မိူဝ်ႈပီၵၢႆၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈပိုတ်ႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ၶၢတ်ႇၵႂႃႇပီၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉၸဝ်ႈၶူးၶဝ် ၵႂႃႇၶိုၼ်ႈပၢင်ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉမူတ်းလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပိုတ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃးတႄႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ တေပိုတ်ႇပူင်သွၼ်ပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – ပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈမႂ်ႇ၊ ပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇ၊ ပွၵ်ႉၼွင်ပႃယဵၼ်ႇလႄႈ တီႈဝတ်ႉပီႇတၵၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး တီႈဝတ်ႉပီႇတၵၢတ်ႈ ပီၼႆႉ ပၢင်သွၼ်လိၵ်းတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ တီႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ပူင်သွၼ်ပၼ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 3/3/2024 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 21/5/2024 တႃႇၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 3 လိူၼ် ယွၼ်ႉဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 1/6/2024 သမ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလူဝ်ႇသိုပ်ႇၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ']

2024-04-03T17:26:42

https://shannews.org/archives/51460

ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း 3 ၸႄႈဝဵင်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း တၢႆ 55 မၢတ်ႇ 68

ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း 3 ၸႄႈဝဵင်း လူႉတၢႆၸွမ်း ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း မီး 55 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 68 ၵေႃႉ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 21/1/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 30/3/2024 ၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA ႁႅၼ်းသိုၵ်းလေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ၊ ပၢင်လွင်းလႄႈ ႁူဝ်ပူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆ 55 ၵေႃႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇ 5 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸွမ်းၼင်ႇ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵဵပ်းမႃးသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 70 ဝၼ်းမႃး ၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ 55 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 5 ၵေႃႉ၊ ယိင်း 3 ၵေႃႉ၊ ၽူႈၸၢႆး 41 ၵေႃႉ၊ ဢၼ် ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈ ၸၢႆး/ ယိင်းထႅင်ႈ 6 ၵေႃႉ။ လွင်ႈလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသမ်ႉ ယွၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်၊ မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းၶႃႈတၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းထႅင်ႈ 68 ၵေႃႉ ၼၼ်ႉၵေႃး ၺႃးၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇလူင်၊ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ၊ ၺႃးတီႉၺွပ်း ၸႅတ်ႈထၢမ်၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၽွင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်း မၢၼ်ႈ လမ်းယိုဝ်းၸွမ်းလင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ 5 ၵေႃႉၼၼ်ႉသမ်ႉ တေပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢႃယု 6 ၶူပ်ႇထိုင် 10 ၶူပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 70 ဝၼ်းမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇ 455 ၵမ်း၊ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် 2,391 ၵမ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း 20 ၵေႃႉ၊ ႁိူၼ်းယေး လူႉၵွႆ 571 လင်လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမီး 64,560 ၵေႃႉ – ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-03T14:09:44

https://shannews.org/archives/51457

ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆႁႅင်း တီႈၵုၼ်ထၢႆႇဝၼ်း ၾၢႆႇသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၾၢင်ႉ ၽေးသိုဝ်ႊၼႃႊမီႊ

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 3 ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 8 မူင်း ၶၢဝ်းယၢမ်းမိူင်းၶႄႇ (= မႅၼ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မိူင်းထႆး = 6 မူင်းၶိုင်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မိူင်းတႆး) ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈၵုၼ် ႁူဝ်လဵၼ် ၼႂ်းၵုၼ်ထၢႆႇဝၼ်း မိူင်းၶႄႇ ႁႅင်းသၼ်ႇ 7.4 ရိတ်ႉတိူဝ်ႉ သုၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ လိုၵ်ႉတႂ်ႈလိၼ် 15 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတႃႊ။ သၼ်ႇဝႆႁႅင်းလႄႈ ႁိူၼ်းတိုၵ်းသုင်ၵိူင်းၸၢႆႉၵူၼ်ႇပင်းတင်းၼမ်။ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၸွႆႈထႅမ်ၶူၼ်ႉႁႃၵူၼ်းတၢႆ-ႁၢႆ ႁၼ်တူဝ်တၢႆၵူၼ်းမိူင်း 4 ၵေႃႉ။ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇၶူၼ်ႉႁႃတႂ်ႈတိုၵ်းၵူၼ်ႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈယူႇ။ ၾၢႆႇၾၢင်ႉၽေးသၽႃႇဝ ပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉဝႃႈ ၸၢင်ႈမီးၽေး သိုဝ်ႊၼႃႊမီႊ (ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆတႂ်ႈၼမ်ႉပၢင်လၢႆႇ) လႄႈ ၵူၼ်းယူႇႁိမ်းၸမ်ၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ႁႂ်ႈၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ်ၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင်ၽႅၼ်ႇလိၼ်သၼ်ႇဝႆႁႅင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ သၼ်ႇဝႆဝၢႆးလင် (Aftershock) ၼႂ်းၵႄႈ 5 ထိုင် 7 ရိတ်ႉတိူဝ်ႉ ထႅင်ႈလၢႆလၢႆၵမ်း။ ၾၢႆႇတၢင်းၸဝ်ႈၼႃႈတီႈမိူင်းထၢႆႇဝၼ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ပဵၼ်ဢၼ်သၼ်ႇႁႅင်း ပဵင်းမွၵ်ႈ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး 25 ပီ။ ၽွင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ်သၼ်ႇဝႆႁႅင်း 7.5 ရိတ်ႉတိူဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတႄႉၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ 2400 ၵေႃႉ ႁိူၼ်းတိူၵ်ႈၵူၼ်ႇပင်း ဢမ်ႇယွမ်း 5000 လင် ဝႃႈၼႆ။

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-03T13:39:38

https://shannews.org/archives/51451

ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ် တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႇ တႄႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းယဝ်ႉ

ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ် မိူင်းမိတ်ႈ ဢၼ်လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် တႄႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ် မိူင်းမိတ်ႈ တႄႇပိုတ်ႇသိုဝ်ႉၶၢႆၶိုၼ်း မိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ တီႈပၢင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း (မၢၵ်ႇၼင်) ႁိမ်းႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ ပွၵ်ႉၵုင်းႁေႃ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼိမ်ယဵၼ်ဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ်တႄႉ တႄႇပိုတ်ႇၶိုၼ်း သိုဝ်ႉၶၢႆ တေႃႇၵၼ်မႃးၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တေၶၢႆ ၽၵ်းၶဵဝ်၊ ၼိူဝ်ႉပႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၶိုၼ်းၵႂႃႇမႃး မိူၼ်ၵဝ်ႇၼမ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ တေဝႃႈ ၼိမ်ယဵၼ်တႄႉတႄႉယဝ်ႉႁႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇၼိမ် သိုၵ်းၶၢင်လႄႈ PDF ၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၵ်ႉတူင်ႉၼိုင်ဝႆႉယူႇ ၸွမ်းသၢပ်ႇဝဵင်း။ ပိူင်မႃႇသျႄႇလေႃးၵေႃႈ ပႆႇပူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ်ၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၵိုၵ်းၶၢႆၸွမ်းၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ထိုင်မႃး ပီ 2019 ၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 လၢမ်းၽႄႈႁႅင်းသေ လႆႈၶၢႆႉဢွၵ်ႇမႃး ၶၢႆႁင်းၵူၺ်း တီႈၼႂ်းပွၵ်ႉၵုင်းႁေႃၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ်ၼႆႉ လႆႈပိၵ်ႉဢိုတ်းမႃး မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA လႄႈ PDF ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼၼ်ႉသေ ထိုင်မႃးဝၼ်းတီႈ 18 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ၸင်ႇလႆႈထုၵ်ႇပိၵ်ႉဢိုတ်းမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်သဵင်ႈ။ ထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 1 ၼႆႉ ၸင်ႇမႃးပိုတ်ႇၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၶၢႆတႄႉ ၵိုၼ်းမႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈတႄႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇပိုတ်ႇ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/1/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၼၼ်ႉသေ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈပႅတ်ႈမူတ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး သိုၵ်းၶၢင် KIA ႁူမ်ႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း လူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 1,500 လင်၊ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းမွၵ်ႈ 200 ယဝ်ႉၵေႃႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-03T12:00:00

https://shannews.org/archives/51440

ပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉၵဵမ်ႊသ် တီႈဝဵင်းပႃႊရီႊ ပႆႇပႃး ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈလဵၼ်ႈ

ပၢင်လဵၼ်ႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉၵဵမ်ႊသ် ပီ 2024 တီႈဝဵင်းပႃႊရီႊၼၼ်ႉ ႁူဝ်ၵူၼ်း တေမီးမိုၼ်ႇပၢႆ ပႆႇ မီးၵူၼ်းလဵၼ်ႈႁႅင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ။ ပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉ ဢၼ်တေၸတ်းႁဵတ်းတီႈဝဵင်းပႃႊရီႊ ပီၼႆႉ ၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊၼႆႉ ၸင်ႇႁႃမီးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၽူႈတေၶဝ်ႈၶေႉၶဵင်ႇ 6 ၸိုင်ႈမိူင်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ Seasia.co ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပဵၼ်ၵူၼ်းလဵၼ်ႈႁႅင်းၵတ်ႉၶႅၼ်ႇမိူင်းထႆး 23 ၵေႃႉ၊ သိင်ႇၵပူဝ်း 10 ၵေႃႉ၊ ဢိၼ်ႇတူဝ်ႇၼီးသျႃး 7 ၵေႃႉ၊ ၾိလိပ်ႉပိၼ်းသ် 6 ၵေႃႉ၊ မလေးသျႃႊ 5 ၵေႃႉလႄႈ ဝီႊယႅတ်ႊၼၢမ်ႊ 5 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႃးမိူင်းမၢၼ်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ တေၶဝ်ႈၶေႉလဵၼ်ႈႁႅင်း ၸွမ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပႆႇမီးသေၵေႃႉ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူင်းပရူးၼၢႆႊ၊ ၵမ်ႇပေႃႊတီႊယႃႊ၊ လၢဝ်း၊ တီႊမေႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပႆႇသူင်ႇ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းလဵၼ်ႈႁႅင်းပၼ် မိူၼ်ၵၼ်။ လွင်ႈၶေႉၶဵင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉပီ 2024 ၼႆႉ တေတႄႇၸတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ်။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ လႆႈဝႆႉသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းတေ ၶေႉၶဵင်ႇလဵၼ်ႈႁႅင်း မီးမိုၼ်ႇပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တီႈပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉၼၼ်ႉ တေမီးပလိၵ်ႈ – သိုၵ်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတေၸွႆႈ ထႅမ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသမ်ႉ တေမီး 8 မိုၼ်ႇၵေႃႉ ၵူႈဝၼ်း၊ တေလုၵ်ႉမႃးတီႈ 45 ၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ မႃးၸွႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း တၢင်းမိူင်းရတ်ႉသျႃး – ယူႇၶရဵၼ်ႊသေ ၸင်ႇႁႃၺႃးလွၵ်ႇငိုတ်ႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉ မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃးပႆပေႃးႁိုင်ၼႆႉ။ မိူဝ်ႈပၢင်လဵၼ်ႈႁႅင်း ဢူဝ်ႊလမ်ႊပိၵ်ႉ တီႈမိူင်းၵႃႇတႃႇ ပီ 2022 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်းၾရင်ႇသဵတ်ႈ ယၢမ်ႈသူင်ႇ ပလိၵ်ႈ – သိုၵ်းလႄႈ သိုၵ်းမႃၼူမ်သၢပ်ႇ၊ တပ်ႉယႃႉၻရူၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇၸွႆႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ်ယူႇ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-04-03T07:00:00

https://shannews.org/archives/51431

ၵႃးယုၵ်ႉၶူဝ်း လူမ်ႉတဵင်ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸဝ်ႈၶွင်တေသၢႆႈတႅၼ်း ၵေႃႉလၢၼ်ႉႁူၵ်း

ရူတ်ႉၵႃး ယုၵ်ႉၶူဝ်းၶွင်ၼႂ်းႁူင်းၸၢၵ်ႈၸိုၼ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းရယွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈၶျူၼ်ႊပူႊရီႊ မိူင်းထႆး တဵင်သႂ်ႇႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း တၢႆ 6 ၵေႃႉ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ် မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၾၢႆႇတၢင်းၶွမ်ႊပၼီႊ တူၵ်းလူင်းတေသၢႆႈတႅၼ်းၶိုၼ်း ၵေႃႉလၢၼ်ႉႁူၵ်းသႅၼ်ဝၢတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းၼၼ်ႉ တေသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ႁႂ်ႈယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ဝူင်ႈ၊ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ပၼ်ဝႆႉၵေႃႉ 5 သႅၼ်ဝၢတ်ႇယဝ်ႉ – ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း MHAC လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်တၢႆထင်တီႈ 5 ၵေႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ ၵႂႃႇ တၢႆတီႈႁူင်းယႃ ထႅင်ႈၵေႃႉ ၼိုင်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶႄႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်လၢတ်ႈဝႃႈ- ၶွမ်ႊပၼီႊၼႆႉ ယိုတ်းဝႆႉပတ်ႉသပွတ်ႉဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်းႁႅင်း ၵၢၼ်၊ ဢမ်ႇပၼ်ငိုၼ်း ၵႃႈႁႅင်းတဵမ်ထူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးလင်ႁႅင်းၵၢၼ်တၢႆ 6 ၵေႃႉသေ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပလိၵ်ႈၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ႁူႉၸွမ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်းၶွမ်ႊပၼီႊ ယွမ်းႁပ်ႉသေလၢတ်ႈဝႃႈ တေသၢႆႈတႅၼ်းၶိုၼ်းမူတ်းမူတ်း – ဝႃႈၼႆ။ တီႈႁူင်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ မီးႁႅင်းၵၢၼ် တင်းမူတ်း 3,000 ပၢႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ 2,000 ပၢႆ – ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်း ၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းလၢတ်ႈ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-04-03T09:00:00

https://shannews.org/archives/51425

ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉၶိုၼ်ႈလူင်းတီႈမူႇၸေႊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း

ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်ႇလဵပ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ မီး 5 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း မိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇထႅင်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 29/3/2024 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 2/4/2024 ၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ်မႅင်းမီႈ (ႁၢႆးသၵီး) ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈၶိုၼ်ႈလူင်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၶိုၼ်ႈလူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 2-3 ပွၵ်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ (ႁၢႆးသၵီး) ၼႆႉ လုၵ်ႉတၢင်းၸေႊလၢၼ်ႉ ပၼ်ႇမႃးတၢင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈ ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။ မၢင်ဝၼ်းမႃး 1 လမ်း မၢင်ဝၼ်းၵေႃႈ 2 လမ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈလူင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ 1 ဝၼ်း 2-3 ပွၵ်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 2/4/2024 ၼႆႉၵူၺ်း ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈလူင်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ တင်းမူတ်း 3 ပွၵ်ႈ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 ၼၼ်ႉသမ်ႉ 2 ပွၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈ ၶိုၼ်ႈလူင်း တီႈဝဵင်းမူႇၸေႊ “ႁၼ်ၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈလူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ဝၼ်းထပ်းၵၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢၼ်လၢၵ်ႇလၢႆး တႃႇႁဝ်း ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ တီႈမူႇၸေႊႁဝ်းၼႆႉ တေၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈသင်။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸွမ်းတူၺ်းလွင်ႈၶဝ် ၶိုၼ်ႈလူင်းယူႇ ၶဝ်မႃးႁဵတ်းသင်တႄႉတႄႉ မႃးသူင်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႁႃႉ၊ မႃးသူင်ႇမၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်း ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် မႃးပူတ်ႈလႅၵ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႁႃႉ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ပႆႇႁူႉ လွင်ႈတၢင်းမၼ်းလီလီ။ ပၢင်တိုၵ်းတႄႉ ၵူဝ်မၼ်းပဵၼ်ထႅင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ပဵၼ်ဝဵင်းတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ဝဵင်းၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ဝဵင်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵႃႉၶၢႆ ၵေႃႈၸႂ်ႈ။ မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်း ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉ ပႃးၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ဝဵင်းၼိုင်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 11/1/2024 ၼၼ်ႉမႃး တူဝ်တႅၼ်း ၸုမ်းဢူၺ်းလီ 3 ၸုမ်းလႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁူပ်ႉဢုပ်ႇၵၼ် တီႈဝဵင်းၶုၼ်ႊမိင်ႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၶႄႇသေ ၸင်ႇဢုပ်ႇဢူဝ်းတူၵ်းလူင်း ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း ယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမူႇၸေႊ ယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်/ မၢၵ်ႇႁၢင်ႈၵၢင်သေ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ လူႉတၢႆမၢတ်ႇၸဵပ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 ယဝ်ႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊလႄႈ လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း ဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇလႄႈ ၺႃးၸူၼ် ၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-03T08:00:00

https://shannews.org/archives/51414

ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း

ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ် လူႉသုမ်းတင်းၼမ်လႄႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ လူမ်ႉၸွမ်းထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 70 သဝ်။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈပၢႆ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ပႃးမၢၵ်ႇႁဵပ်းၸွမ်း ၽတ်ႉပဝ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ်၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ (ၵၢတ်ႇပၢင်ပွႆး) ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လူႉသုမ်းတင်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵွၵ်းပိဝ်ၸွမ်းထႅင်ႈၼမ်။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾူၼ်လူမ်းၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတူၵ်းမႃး ႁဵတ်းၼႆ ၵမ်းလဵဝ်ဢေႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆၵၢတ်ႇၶဝ် ဢမ်ႇမီးၽႂ် တၼ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵဵပ်းၶူဝ်းၵမ်းလဵဝ်ၶႃႈ။ ၸွင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပိဝ်မူတ်း။ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆသိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ လူႉသုမ်းတင်းၼမ်ဢေႃႈ။ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၶူဝ်းဢၼ်ၺႃး ၵႂႃႇၼႆႉ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ တမ်းၶၢႆယဝ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ပႆႇလႆႈတမ်းၶၢႆ ၺႃးမူတ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 100 ပၢႆ ဢၼ်ၺႃးၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇသေ လူႉသုမ်းၵႂႃႇသမ်ႉ ၶႂ်ႈဝႃႈၶိုင်ႈလိူဝ်။ တင်းႁိုင်ၾူၼ်လူင်တူၵ်းသမ်ႉ တေမီးမွၵ်ႈ 6 မိၼိတ်ႉၼႆႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉၵေႃႈၸႂ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “လိူဝ်သေ တီႈၵၢတ်ႇပၢင်ပွႆးယဝ်ႉ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၼမ် မိူၼ်ၼင်ႇ လဵၵ်ႉမုင်း ႁိူၼ်း၊ ၽႃ ႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွၵ်းပိဝ်ၸွမ်းၵေႃႈ မီးထႅင်ႈၼမ်။ တီႈဝတ်ႉဝၢၼ်ႈၼႃးၼၼ်ႉ လဵၵ်ႉမုင်းဝတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵွၵ်းပိဝ်တင်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁိူၼ်းယေးႁိမ်းႁွမ်း ဝတ်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သဝ်ၾႆးၾႃႉၵေႃႈ လူမ်ႉၼမ် ဢမ်ႇယွမ်း 70 သဝ် တႄႇဢဝ် တၢင်းဢွၵ်ႇဝဵင်း တီႈပွၵ်ႉဢွင်ႇမႅတ်ႉတႃႇၵႂႃႇ တေႃႇထိုင် တၢင်းၽႄၵုၼ်လူင်ၼၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၾႆးမွတ်ႈထႅင်ႈတင်းဝဵင်း တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 2 ၵေႃႉ ၾႆးၾႃႉပႆႇမႃး။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵွၵ်းပိဝ် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10 မူင်းၶိုင်ႈ ထိုင် 11 မူင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း ပဵင်းလုၵ်ႈၶႆႇၵႆႇ တူၵ်းသႂ်ႇလင်ၶႃႈ/ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် လူႉၵွႆၼမ် ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၶူဝ်းသူၼ်၊ မၢၼ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-04-02T20:28:24

https://shannews.org/archives/51410

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၸတ်းပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈ ၸၼ်ႉသုင်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ တႃႇၵူၼ်းၵၢတ်ႈ မိုၼ်ႇပၢႆ

ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈၸၼ်ႉ 10 လႄႈ Grade 12 ဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈ တႃႇၶဝ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်ၼၼ်ႉ ၸတ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈၵႂႃႇ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉယဝ်ႉဝႃႈၼႆသေတႃႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈ မီးယူႇ 18,000 ပၢႆ ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း၊ ၾၢႆႇပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းၵၢတ်ႈၵၢၼ်တွပ်ႇလိၵ်ႈၼမ်လႄႈ တေ ၸတ်းပၼ် ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 30 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ႁဵတ်းပၼ်ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈ ၶိုၵ်ႉတွၼ်း (ၽိသဵတ်ႇ) ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29 ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်မေႊ။ ၵူၼ်း ၵၢတ်ႈၵၢၼ်တွပ်ႇလိၵ်ႈ ဢၼ်ၼမ်သုတ်း ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၶၢင်၊ မိူင်းရၶႅင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ – တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈ တိုၵ်ႉပဵၼ်ႁႅင်း၊ ၵူၼ်းပၢႆႈ ယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇၵေႃႈ ၼမ်လႄႈ တႃႇတေၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်း တွပ်ႇလိၵ်ႈတီႈဝဵင်းၽႂ် မၼ်း ၸွင်ႇတေၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈတႄႉဢမ်ႇႁူႉ- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တွပ်ႇလိၵ်ႈၸၼ်ႉ 10 ဢမ်ႇၼၼ် ၸၼ်ႉ 12 ဢၼ်ယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆႉ ၸတ်းၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 11 ထိုင် 29 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်။ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝႆႉ သႅၼ်သီႇမိုၼ်ႇပၢႆ၊ ဢၼ်မႃးၶဝ်ႈ ႁူမ်ႈတွပ်ႇလိၵ်ႈမီး သႅၼ်သွင်မိုၼ်ႇပၢႆၵူၺ်း။ ဢၼ်ၵၢတ်ႈမီးမိုၼ်ႇၸဵတ်းႁဵင်ပၢႆ – ၾၢႆႇၶွင်ႇ သီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-02T17:52:23

https://shannews.org/archives/51397

ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း

ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသၢၼ်ၶတ်း ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇပၵ်းပိူင် ၵဵပ်းသိုၵ်း။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းတႆးလႄႈ ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃး ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ သၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်း သိုၵ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃး ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး မိူၼ်တင်း တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇဢွၵ်ႇပၢႆႈယၢၼ်မိူင်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်တေလႆႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် တႃႇၵူၼ်းၼုမ်ႇႁၢပ်ႇထၢမ်း ၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ် 2 ၵေႃႉထိုင် 5 ၵေႃႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် တၢင်းၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ တဵၵ်းႁႂ်ႈသူင်ႇၵူၼ်းပၼ် ၶဝ်။ တၢင်းၾၢႆႇၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵေႃႈဝႃႈ သင်ၽႂ်ႁဵတ်းၸွမ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸီႉသင်ႇၸိုင် တေ ဢဝ်လိူင်ႈ ပၼ်တၢမ်ႇ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ယူႇၼႂ်းၵႄႈသေ ပဵၼ် ဢၼ်ယၢပ်ႇဝႆႉ ၸိူင်ႉၼႆဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Shan State Farmers Network/ ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း သၢၼ်ၶတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/3/2024 ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊမတီႊ ၵဵပ်းသိုၵ်းၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ၸီႉသင်ႇႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတၢင်ႉယၢၼ်း သူင်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၼ်ၶဝ် သေဢမ်ႇၵႃး ႁႂ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်မီးဝႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၸွမ်းၼင်ႇ ပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇၽႂ်မၼ်းမီး ဝႃႈၼႆဝႆႉ ။ ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SHRF လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၵူႈၾၢႆႇသေ ဢဵၼ်ႁႅင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ယွမ်းလူင်းမႃးတိၵ်းတိၵ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၺႃးႁႅင်းမိပ်ႇလၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်းလႄႈ ဢမ်ႇ ဝႃႈႁႅင်းသိုၵ်း ႁႅင်းငိုၼ်းယူပ်ႈယွမ်းလူင်း ဢမ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆးလႄႈသင် တၢင်ႇၸႄႈမိူင်းလႄႈသင် မိူၼ် ၵၼ်ၵူႈတီႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၶိုင်လၢႆးၼိုင်ႈ ၶဝ်ဢဝ်ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၽိတ်းၵၼ်ၶိုၼ်း ပေႃး မိူၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၶဝ်တေဢဝ်ႁူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လေႃႇႁူဝ်ၵၼ်ၶိုၼ်း။ တေလႆႈဝႃႈ ဢဝ်မၼ်းမူ ၶူဝ်ႈ ၼိူဝ်ႉမူၶိုၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ပေႃးၶဝ် ဢမ်ႇဢၢၼ်းဢဝ် ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်း ၶိုၼ်းတႄႉ ႁိုင်မႃး တေဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမိူင်းယူႇသဝ်းယဝ်ႉ။ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈ တေတႅၵ်ႇယၢႆႈ ၵၼ်မူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈငဝ်းလၢႆး လွင်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း လႆႈယူႇယၢပ်ႇၵိၼ်းၸႂ်မႃးလႄႈ မိူၼ်တင်း တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇဢွၵ်ႇပၢႆႈယၢၼ်မိူင်းထႅင်ႈ ။ “ႁဝ်းၶႃႈသၢၼ်ၶတ်း လွင်ႈဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉသၵ်ႉၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၵႂႃႇတိုၵ်းတေႃးဝၢၼ်ႈမိူင်းပိူၼ်ႈ၊ သိုၵ်းတၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးတိုၵ်းလႄႈ ၸင်ႇႁႃၵဵပ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းသိုၵ်းဢိူဝ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ မၼ်းပဵၼ်ႁဝ်းၼင်ႇၵၼ် ႁႅမ်ၵၼ်တၢႆၶိုၼ်း ၵူၺ်းလႄႈ ဢမ်ႇဝႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႂ် ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႃႈသိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ”- ၸၢႆးႁေႃသႅင် သိုပ်ႇ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ ပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ ၸဵမ်မိူဝ်ႈတႄႇပဵၼ်ပၢင်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်း မိူင်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလႆႈၶၢမ်ႇတၢမ်ႇပၢႆႈၽေးမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈသဵၼ်းတႃႈသၢႆတၢင်းလႄႈ ၵၢၼ်ၵပ်း သိုပ်ႇတိတ်းတေႃႇ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇသုၵ်ႉသၵ်ႉ၊ ၵူၼ်းမိူင်းႁၢမ်းၵၢၼ် ၊ ပၢႆးယူႇလီ၊ ပၢႆးပၺႃႇၺႃႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်း ၼႆႉၵႂႃႇၵေႃႈ သဵၼ်ႈတၢင်းတၼ်ပႅတ်ႈမူတ်း။ ယွၼ်ႉတၢင်းတိူၵ်ႈတၼ်လႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈ ၼမ် ဢွၵ်ႇယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်း ဢမ်ႇၼၼ် ပၢႆႈယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-04-02T15:51:48

https://shannews.org/archives/51386

တီႈဝဵင်းႁႅင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 300 ပၢႆ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 2/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယူႇတီႈ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း ဢွၼ်ႁူဝ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၶၢမ်ႇ မဵတ်ႉ တႃႇလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ 329 ၵေႃႉ တီႈဝတ်ႉၵွင်းလူမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းႁႅင် ၸႄႈဝဵင်း ဝဵင်းႁႅင် လႅၼ်လိၼ်တႆး – ထႆး ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး မၢႆတွင်း ဝၼ်းၵိူတ်ႇၸဝ်ႈၼၢင်းသီရိထွၼ်း ၵေႃႉပဵၼ်ၼွင်ႉယိင်း ၸဝ်ႈမုၼ် ယႂ်ႇ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း မိူင်းထႆး တူၼ်ထီႉ 10 ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁႅင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်မႃးၶၢမ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼႂ်းႁူင်းႁဵၼ်း ဝဵင်းႁႅင် တင်းမူတ်း မႃးၶၢမ်ႇမဵတ်ႉၵၼ်မီး 329 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆး။ တႃႇမၢႆတွင်း ဝၼ်းၵိူတ်ႇၽရႃႉထဵတ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၶပ်ႉမၢႆ ပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉၼႆႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ ယူႇတီႈ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ပေႃႈမႄႈ ဢွၼ်ၵၼ် ထႃႁူဝ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၾိုၵ်းၽွၼ်ႉပွၼ်ႈထမ်းပၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ “ပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၼႂ်းၶူင်းၵၢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ဢွၼ်ၸတ်းၵမ်းလဵဝ်လႄႈ ၸိူဝ်းပဵၼ် ပေႃႈမႄႈ လုၵ်ႈ ဢွၼ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်းသင်ၸွမ်းသေဝၢတ်ႇ။ ယူႇတီႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပိူၼ်ႈဢွၵ်ႇပၼ် မူတ်းမူတ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – ၸဵမ်သပိတ်ႈ၊ သၢင်ႇၵၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁႅင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း/ ပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉ တီႈဝတ်ႉၵွင်းလူမ်း ဝဵင်းႁႅင် မိူဝ်ႈၼႆႉ 2/4/2024 ပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉ 329 ၵေႃႉ တီႈဝတ်ႉၵွင်းလူမ်း ဝဵင်းႁႅင်ၼႆႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ထႃႁူဝ်၊ ၼုင်ႈၶူဝ်းၶၢဝ်။ ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၼုင်ႈလိူင် ႁပ်ႉသိလ်သေ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ် ၼႂ်းသႃႇသၼႃႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၽူႈတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း တီႈဝဵင်းႁႅင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပၢင်ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉလႄႈ ၶၢမ်ႇသၢင်ႇလွင်းၼႆႉ ဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ လႆႈၵုသူလ် မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ လွင်ႈၶၢမ်ႇသၢင်ႇၼႆႉ ၵႂၢမ်းႁပ်ႉသိလ် 10 ၊ ၵႂၢမ်းၶၢမ်ႇသၢင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁပ်ႉမိူၼ်ၵၼ်မူတ်း ပဵၼ်ပိူင်ဢၼ်လဵဝ်ၵၼ်မူတ်းၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လွင်ႈၶၢမ်ႇသၢင်ႇလွင်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ လူဝ်ႇလႆႈႁဵတ်းပွႆးယႂ်ႇပွႆးလူင်ၵူၺ်း လႆႈၵုသူလ် ၶၢမ်ႇမဵတ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵုသူလ်မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင်တႄႉ ပီႈၼွင်ႉႁႅင်းၵၢၼ်တႆးႁဝ်း ၸိူဝ်း မႃးႁဵတ်းၵၢၼ် ယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးၼႆႉ ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ်မေႃၵဵပ်းငိုၼ်းၽွင်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၵဵပ်းငိုၼ်းတႃႇႁဵတ်းပွႆး လူႇတၢၼ်း ထိုင်တီႈ ပေႃးပဵၼ်ၼီႈ ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ် ၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းၼႆႉ လူႇဢေႇလူႇၼမ်ၵေႃႈ လႆႈၵုသူလ် မိူၼ်ၵၼ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ပီၼႆႉ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း တီႈဝဵင်းႁႅင် တင်းမူတ်းမီး 4 တီႈ ပေႃးဢဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ဝႃႈၸိုင် ဢမ်ႇယွမ်း 25 တီႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းၸႄႈတွၼ်ႈလမ်းပုၼ်း၊ ၼူၼ်းထပူးရီးလႄႈ ရယွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2024-04-02T08:27:45

https://shannews.org/archives/51380

မၢၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းသႂ်ႇၵူၼ်းဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 5 ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 1 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် သႂ်ႇဝၢၼ်ႈၸၢမ်မႂ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈၸေႊ ၸႄႈမိူင်ၶၢင် တိူဝ်ႉၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ 5 ၵေႃႉ ပႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ဢၼ်တၢႆ 5 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းႁိူၼ်းလဵဝ်ၵၼ် 3 ၵေႃႉ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းၸွမ်းရူတ်ႉၶဝ် 2 ၵေႃႉ။ မၢၵ်ႇလူင်လုၵ်ႉတီႈၶိူင်ႈမိၼ်သေ တူၵ်းမႃးသႂ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ 5 လုၵ်ႈ။ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းတႄႉဢမ်ႇမီး ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၼေႃႇပူႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ RFA တႄႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၼႂ်းႁူဝ်ပီ 2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆယွၼ်ႉ မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်ၶိူင်ႈ မိၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီး 53 ၵေႃႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-04-02T08:00:00

https://shannews.org/archives/51373

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ

ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း 1027 မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းသႅၼ်ဝီ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း လွင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ ၾႆးၾႃႉ တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊ 2023 ၼၼ်ႉမႃး ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၊ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်းသေဢမ်ႇၵႃး ၾႆးၾႃႉ တႃႇတေၸႂ်ႉတိုဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်ႈတႄႇ ၶဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး တေႃႇထိုင် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ မီးၶၢဝ်းတၢင်း 5 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ ၾႆးၾႃႉ ဢမ်ႇမႃးသေဝၼ်းၶႃႈ။ တႃႇတူမ်ႈႁုင် ႁဵတ်းၽၵ်း တႃႇၸၼ်ၼမ်ႉ တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်း/ ၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၵႂႃႇတၵ်းဢဝ်တႂ်ႈလွႆသေ ႁၢပ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးၾႆးၾႃႉတႃႇၸႂ်ႉၵၢၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းသႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵႂႃႇသွၼ်ႈယူႇဝႆႉ တၢင်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ တေလႆႈတင်ႈၶိုၼ်းသုၼ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးမႂ်ႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၶူဝ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇသွၵ်ႈတဝ် လူႉၵွႆတင်းၼမ် ၼႆယဝ်ႉ။ “ယၢမ်းလဵဝ် ၸႂ်ႉၾႆးသႅင်လႅတ်ႇ (Solar) ၵူၺ်းၶႃႈ။ ၾႆးၸၢၵ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႉ ၵွပ်ႈၼမ်ႉမၼ်းၸၢၵ်ႈၵႃႈၶၼ် သုင်။ 1 လိတ်ႊလႂ် 4,000 ပျႃးပၢႆၵွၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးၽႂ်သိုဝ်ႉၸႂ်ႉၶႃႈ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးငိုၼ်းသိုဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ၼမ်ႉ မၼ်းၸၢၵ်ႈၼႆႉ ဢဝ်မႃးတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈၶၼ်ၵႃႈ။ တဵၼ်းသမ်ႉ ပေႃးထုၵ်ႈလဵၵ်ႉ 1,500 ပျႃး ထုၵ်ႈယႂ်ႇသမ်ႉ 2,500 ပျႃး တဵၼ်းၵေႃႈ ၶၼ်ၵႃႈ။ ယွၼ်ႉသဵၼ်ႈတၢင်း လႃႈသဵဝ်ႈ – သႅၼ်ဝီ ပႆႇပိုတ်ႇ။ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇတႄႉ ၶၼ်ၶိုၼ်ႈၵူႈမဵဝ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ယူႇတီႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၵုမ်းလႆႈဝႆႉ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီယဝ်ႉသေတႃႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်း လဵဝ် ဢမ်ႇပူၵ်းပွင် တူၺ်းထိုင်လူလွမ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းသင် ၸဵမ်ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ၊ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ လွင်ႈလုမ်းလႃး ၵေႃႇသၢင်ႈပၼ် ၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း တီႈလႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ မွၵ်ႈ 600 လင် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉတၢင်းၸွႆႈထႅမ် တီႈသိုၵ်းၶဝ်သေလင် ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁဵတ်းၵူၼ်းတေႃႉထူင်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၶၢႆၵုၼ်ႇယွႆႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵႂႃႇႁႃၼႂ်းပၢင်တေႃႇလွင်း၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ႁဵတ်းသူၼ် ပႆႇလႆႈၶၢႆ။ လွင်ႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇပူၵ်းပွင်သင် ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႃႈ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်လႆႈလူႉၵွႆၵႂႃႇ 600 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပွႆႇဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ်။ မၢင်ၸိူဝ်း ႁဵတ်းသုမ်ႉသွင်း ယူႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးငိုၼ်း တႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ တုၵ်ႉၶဢေႃႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လႆႈမႃးတႄႇမႂ်ႇၵၼ်ၶိုၼ်းမူတ်းမူတ်း ၸိူင်ႉၼႆ လီၸၢၼ်ႈတႄႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၵုမ်းလႆႈဝႆႉယဝ်ႉသေတႃႉ သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ မိူၼ်ၵၼ်။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26-27/3/2024 ၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်း MNDAA တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၸလၢပ်ႈတင်း ဢိူင်ႇၵုၼ်ၵွၵ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-01T20:30:07

https://shannews.org/archives/51365

NUG တေၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉႁဵတ်းသိုၵ်း

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေႁပ်ႉၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းပၢႆႈၽေး သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁွင်ႉႁဵတ်းသိုၵ်း ၼၼ်ႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢူးၼေႇၽူင်းလၢတ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ NUG လၢတ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးလင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ယွၼ်းတၢင်းၸွႆႈထႅမ်မႃးတီႈ ၶျွင်ႉထႄႇလီႇ ၵရမ်ႇၶွင် NUG မီး 6000 ပၢႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်းတၢင်းၶႆႈၸႂ်မႃးဝႃႈ – ၺႃးႁွင်ႉၸူၵ်းၶႅပ်းဝႂ်ယဝ်ႉ ၺႃးႁွင်ႉ တူဝ်ၵႂႃႇယဝ်ႉ ထုၵ်ႇလီသိုပ်ႇ ႁဵတ်းႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယွၼ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုပ်းၸုပ်ႈ 1 ယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်း NUG လႆႈပိုတ်ႇၶျႄႇၼႄလ်ႇၶျွင်ႉထႄႇလီႇၵရမ်ႇသေ တေၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ ၼႂ်းၵႄႈလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်းသေ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈ မိူင်းထႆးယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ၼႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆးတူၺ်း လူၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၽွင်ႈ ၼႆၼၼ်ႉ ၾၢႆႇတၢင်း NUG ၵေႃႈ လႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈသူင်ႇထိုင်ဝႆႉယူႇ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းၾၢႆႇ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ NUG လႆႈတိတ်းတေႃႇ ဢုပ်ႇ ဢူဝ်းဝႆႉယူႇ – ဢူးၼေႇၽူင်းလၢတ်ႉ လၢတ်ႈပႃးၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-04-01T20:12:46

https://shannews.org/archives/51359

သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုင်ၸတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းပၼ်းၼၼ်ႈ သုမ်းတပ်ႉသုမ်းသိုၵ်း

ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၼႆႉ ပႅင်ႇၼင်ႇပဵၼ်လႆႈ တေႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းတွၼ်ႈတွၼ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးငၢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင် ယူႇၼႆ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ လၢတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈႁဵတ်းဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊပိဝ်ႊ ၸွမ်းႁွင်ႈၵၢၼ်သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇရတ်ႉသျႃး ဢၼ်ၼိုင်ႈ တီႈယၼ်ႇၵုင်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႈ 18 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ငဝ်းႁၢင်ႈသဵင် MRTV ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႈ 23 ပူၼ်ႉၼႆႉ တေငိၼ်း ၵၼ်ယူႇ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ တေၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈ သဵၼ်ႈမၢႆၽူႈပၼ်သဵင်တႅတ်ႈတေႃးမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ၊ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈတဵမ် တၼ်းသေ မၢၼ်ႈမိူင်းၼိမ်တဵင်ႈလီငၢမ်းယဝ်ႉၸင်ႇ ပႅင်ႈၼင်ႇပဵၼ်လႆႈ တေႁဵတ်းၵႂႃႇ ၵမ်းတွၼ်ႈတွၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇၸပ်းၼႅဝ်းလဵဝ်ၵၼ်တင်း ဢၼ်မၼ်းလၢတ်ႈဝႆႉ လၢႆပီပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉႁိုဝ်ၼႆ လီလႆႈၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်ယူႇ။ မိူဝ်ႈပီ 2022 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 31 ဝၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇ ၶွပ်ႈႁွပ်ႈၼိုင်ႈၶူပ်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းလၢတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် “ၸိုင်ႈမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ဢမ်ႇႁႂ်ႈလႆႈမီးတီႈပဝ်ႇတီႈဝၢင်ႈ တေၶတ်းၸႂ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈပီ 2023 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 31 ဝၼ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းဝႃႈ “ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၼႆႉ တီႈၸႄႈ မိူင်းလႄႈတိူင်း တင်းသဵင်ႈ တေလႆႈႁဵတ်းၵႂႃႇ မိုဝ်ႉလဵဝ်ဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ် ၸွမ်းလူၺ်ႈပၵ်းပိူင်မီးဢိူဝ်ႈ၊ ဢၼ်ၼိုင်ႈ ယဝ်ႉၵႂႃႇ ၸင်ႇတေႁဵတ်းထႅင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ဢမ်ႇလႆႈသႄႈ။ ႁဵတ်းယဝ်ႉ ယႃႇၵႂႃႇၼိူဝ်ဝဵင်း ဢၼ် လဵဝ်ၵူၺ်းၵေႃႈ ပႆႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၵွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းယူႇမၢၼ်ႈၼွၵ်ႈ ၼႃးပၢင်ႇၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 70% ၶွင်ၵူၼ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းဢိူဝ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ တေလႆႈႁဵတ်း ႁႂ်ႈထိုင်ၸဵမ်ဝၢၼ်ႈ ၶူင်ႇ” ဝႃႈၼႆ။ ၽိူဝ်ႇထိုင်ၼႂ်းပီ 2024 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 31 ဝၼ်းၸိုင် သၢႆၵႂၢမ်းမၼ်း လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇသေ ၶိုၼ်းလၢတ်ႈဝႃႈ “တႃႇတေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ႁႂ်ႈဢွင်ႇမၢၼ် ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇတဵမ်ၼႆႉ ယၢပ်ႇယဵၼ်းယူႇသေတႃႉ ၼင်ႇႁိုဝ် တေပဵၼ်လႆႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင် ဢၼ်ၵျႃႉၼႃႉတူၵ်းလွၵ်းၸွမ်းပိူင်ၼၼ်ႉ တေ ၶတ်းၸႂ်ၶိုင်သၢင်ႈၵႂႃႇယူႇ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။ ၵွၼ်ႇပႆႇဝႃႈၼႆ လူင်ႈၼႃႈဝၼ်းၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 30 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵမ်ၵၢၼ် လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပူင်ဢွၵ်ႇမႃး ပၵ်းပိူင်မူၼ်ႉမႄး လၢႆးတၢင်ႇမၢႆၾၢင် ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၼၼ်ႉ တေတွင်းၵၼ်ယူႇ။ ၼႂ်းၶေႃႈမူၼ်ႉမႄးၼၼ်ႉ ပႃးၸဵမ် လွင်ႈၶၢတ်ႈၶွပ်ႇ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈ ( ကြားဖြတ်ရွေး ကောက်ပွဲ ) ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ တၢမ်ၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်ဢၼ်မႄးမႂ်ႇဝႆႉၸိုင် ၼႂ်းၵႄႈဢႃယုတႅၼ်းၽွင်း ပိူင်မႅၼ်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈၼႆႉ တီႈၶဵတ်ႇသဵင်လိူၵ်ႈတင်ႈသေဢၼ်ဢၼ် ၼၼ်ႉ တိူၵ်ႈတီႈလႆႈသုတ်ႉၶၢႆႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵေႃႈ တေဢမ်ႇၶိုၼ်းႁဵတ်းပၼ်ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆဝႆႉယူႇယဝ်ႉ။ ယွၼ့်သင်လႄႈ ၶဝ်မႄးပႅတ်ႈၸိူင်ႉၼႆ၊ တေႃႈဝႃႈပဵၼ်ႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈမႃးၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်ၶေႃႈဢၢင်ႈဢၼ်ဝႃႈ “ငဝ်းလၢႆးဢမ်ႇပၼ်ၼႆသေ“ တေဢၢၼ်းဝဵၼ်ႉၵိုတ်းဝႆႉ ၶဵတ်ႇသဵင်လိူၵ်ႈတင်ႈဢၼ်ၶဝ် ဢမ်ႇ ၸၢင်ႈၵုမ်းၵမ်လႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်းသႄႈ။ မၢႆထိုင်ဝႃႈ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းဢမ်ႇပဵၼ်သေတႃႉ တႃႇတေၸတ်းပဵၼ်လႆႈ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ၼၼ်ႉ တိုၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉၼႆ တၢမ်တူဝ် ၸၵၸ (စကစ) ပွင်ႇၸႂ်ယိုၼ်တူဝ်သေ ၸင်ႇမႄးတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်ၵႅတ်ႇတူဝ်ၵင်ႈႁူဝ်ဝႆႉထႃႈ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၸၵၸ (စကစ)ၼႆႉ ၼင်ႇႁိုဝ် ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ၸိူဝ်းလွၵ်းၸုၵ်းၵႅၼ်ႇၶႅင် တေဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၼႃႈၵၢၼ်တႃမိူင်းလၢႆးသိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၸင်ႇတႄႇတႄႉ ယုၵ်ႉၶဵင်ႈမၢႆမီႈဝႆႉ သုင်လိူဝ်သုင်သေ ပႂ်ႉၸဵၼ်းဢဝ်ယူႇယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၸိူဝ်းပႃႇတီႇ တီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႊတိတ်ႊ ဢမ်ႇယွမ်းတၢင်ႇမၢႆၾၢင်သေ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၼႆ မိူၼ်ႁၢင်ႈမၼ်းထူၺ်ႈၸႂ်လူမ်ၵႂႃႇတၢၼ်ႇတၢၼ်ႇယူႇ။ တေႃႈၼင်ႇ ပႃႇတီႇUSDP ( သၢင်ႇသီႈ ) လႄႈ ၸိူဝ်းၸမ်ၸႂ်ၶဝ် ယင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ မၢႆမီႈၶဵင်ႈၶႅင်လူင်မၼ်း ပေႃးဝႃႈၼႆ ၵမ်းလိုၼ်း ၵႃႈလႆႈပူတ်းပႅတ်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊ ၵေႃႉၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပၵ်းပိူင်ၶဵင်ႈၶႅင်ၼၼ်ႉသေ ယွၼ်ႇယွမ်းပၼ်ၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ့် ဢမ်ႇၵႃး ၼင်ႇႁိုဝ် ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်း ၸိူဝ်းယိုၼ်ႈတၢင်ႇမၢႆၾၢင်တီႈမၼ်း တေဢမ်ႇယွမ်းယႃႉ ပႃႇတီႇသေၽၢတ်ႇယၢၼ်ၽႄတၢင်းပႅတ်ႈၶဝ်ၼၼ်ႉ ပၢႆလႆႈဢဝ်သုၼ်ႇသၢင်ႈမၢၵ်ႈမီး ႁဵတ်းၶေႃမဵတ်း မတ်ႉၼွင်ႇဝႆႉၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ လၢႆးဢၼ်ပၼ်သုၼ်ႇသၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးသေ ၸႂ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီတီႈၵူၼ်းမိူင်းႁႃႉ၊ တေပဵၼ်ၽွၼ်းလီတီႈ ပႃႇတီႇမႃႇလၢႆႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလၢမ်းၵၼ်ၵေႃႈ တေမုင်ႈႁၼ်ၸႅင်ႈ လႅင်းလႆႈယူႇ။ ပေႃးႁုပ်ႈၶိုၼ်း ၶေႃႈထတ်းသၢင်ၸိုင် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းသၢမ်ပီလိူဝ် ၸူဝ်ႈၸၵၸ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ လႆႈပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်း 60 ပၢႆသေ တႃႇတေလႆႈပွႆႇၽႃႈထႅင်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉမီး၊ ပၢင်သဝ်းတပ်ႉယႂ်ႇလူင် ဢၼ်လႆႈပွႆႇပႅတ်ႈ မီးထိုင် 200 ပၢႆ။ ၸွတ်ႇတူဝ်ႈၸိုင်ႈမိူင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယူႇ ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆး၊ ဢမ်ႇလၢႆးၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢႆးၼိုင်ႈ ၽုတ်းၵိူတ်ႇ လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်း လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇယိုတ်ႈယိုတ်ႈၼႆႉ ယႃႇၽူမ်ႈဝႃႈ တေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၵွၼ်ႇ တေႃႈတေလူင်းၵဵပ်း သဵၼ်ႈသၢႆမၢႆၵူၼ်းၵူၺ်း ယင်းတေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈငၢႆႈငႅမ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်း တၵ်းသွၼ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူင်းၵဵပ်း သဵၼ်ႈမၢႆသိုၵ်းမႂ်ႇၼႆသေ တေပၢႆႈတေၼီယူႇဢမ်ႇႁၢင်ႉယဝ်ႉ။ ၶေႃႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ၼႆႉ ပႅင်ႈၼင်ႇပဵၼ်လႆႈ တေႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းတွၼ်ႈတွၼ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃး ငၢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင်” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတီႈမုင်ႈမွင်း တႃႇတေပဵၼ်ပၢင်လႆႈၵွၼ်ႇၼႆ ယွၼ်းပၢႆးၼႄ တၢင်ႇထိုင်ၵၼ်မွၵ်ႈ ၼႆႈသေ တေၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႉၵွၼ်ႇ။ မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

['ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-04-01T17:58:39

https://shannews.org/archives/51353

ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၺႃးၸူၼ် သုမ်းငိုၼ်းၶမ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 သႅၼ်ပျႃး

ၵူၼ်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၽူႈယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း ႁိမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး သုမ်းၵႂႃႇငိုၼ်းၶမ်း 10 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ။ ဝၼ်းတီႈ 31/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈ ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၸူၼ် တီႈႁိမ်းၵေႃလိၵ်ႈလၢႆး ၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်းၼမ်ႉလၼ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႆႈၵႂႃႇငိုၼ်းတင်းၶမ်း ၶၼ်ငိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 10 သႅၼ်ပျႃး ၼႆယဝ်ႉ။ ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉၺႃးၸူၼ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၼ်းၼၢင်း ၺႃးၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း၊ ၽွင်းမၼ်းၼၢင်း တိုၵ်ႉၵိုတ်းရူတ်ႉဝႆႉ ႁိမ်းတၢင်းၼၼ်ႉ မီးၵူၼ်းၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈမႃးသွင်ၵေႃႉ ပႃးလႅဝ်းသေ ၸၼ်ဢဝ်ထူင်ပႃး မၼ်းၼၢင်းယဝ်ႉ ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈလႅၼ်ႈပၢႆႈ။ ၵူၼ်းၸူၼ်ၼၼ်ႉ လႆႈၵႂႃႇငိုၼ်းမွၵ်ႈ 3 သႅၼ်။ ၾူၼ်းၵႃႈၶၼ် မွၵ်ႈ 2 သႅၼ် လုၵ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ မၢတ်ႇၺၢပ်ႈၶမ်း ၵႃႈၶၼ်ငိုၼ်း မွၵ်ႈ 4 သႅၼ် 1 ဢၼ် ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 10 သႅၼ်ပျႃး”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးတီႉဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 31/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်းမွၵ်ႈ 11 မူင်း ၼႆႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၶၢႆၶွင်ၵိၼ်ပၢင်ႇလၢႆႇ (ပင်လယ်စာ) တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ႁေႃႈရူတ်ႉၶိူင်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶီႇၵႃးမႃးသေ တီႉဢဝ်မၼ်းၸၢႆး ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) တီႈပွၵ်ႉပၢႆးၸၢၵ်ႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၵေႃႉၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၼႆႉ တေမီးဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးတီႉၺွပ်း ဢဝ်ႁဵတ်းတူဝ်ယိူဝ်ႇလႄႈ ၺႃးၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ တေမီးမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်သဝ်း ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ၵေႃႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းၼမ်ႁႅင်း။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ်လႄႈ ၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်း။ ပေႃးၺႃး ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ မႃးၸူၼ်ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵႂႃႇၸိုင် ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈတေၵႂႃႇ တိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈလႂ် ဢမ်ႇမီးမူႇလႂ် ၸုမ်းလႂ် မႃးဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း တူၺ်းပၼ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ် ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၽိတ်းမၢႆမီႈ']

2024-04-01T20:00:00

https://shannews.org/archives/51348

ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ (Drone) လမ်ႇလွင်ႈ တႃႇပၢင်တိုၵ်းၸိူင့်ႁိုဝ်?

တီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၵၢပ်ႈပၢၼ်မႂ်ႇ (ဢမ်ႇၼၼ်) ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ယၢမ်း တေႃႈလဵဝ်ၼႆ့ ဢမ်ႇမီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းလႂ်ၵုမ်းလႆႈတၢင်းၵၢင်ႁၢဝ်သေတႃႉ သင်မီးၶိူင်ႈ မိၼ် ၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ႁၢမ်းၵူၼ်းၶပ်းႁေႃႈ ၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးၸွပ်ႇဢဝ် ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းတီႈၼႂ်းၼႃႈ လိၼ်သိုၵ်းလႄႈ တိုၵ်းယိုဝ်းလႆႈယဝ့်။ သင်လႆႈႁၼ် ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ မိၼ်ဝႆ့ယူႇတီႈၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်ၸိုင် ပေႃးပဵၼ်ႁႅင်းၸႂ် ယႂ်ႇလူင် တႃႇၵေႃႉသိုၵ်းၵေႃႉႁၢၼ် ဢၼ်မီးတီႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ့် – ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်ဝၼ်း မိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၻရူၼ်ႊ ဢမ်ႇပဵၼ်ယဝ့်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ပေႃးႁၼ်မႅၼ်းၻရူၼ်ႊ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉၼႆ – ၶိုင်ႁႃ လူင်းလုၵ်းလူင်းထင် – ထိုင်တီႈၸပ်းတၢင်းၵူဝ်ႁႄၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊၼႆ့ လမ်ႇလွင်ႈတွၼ်ႈတႃႇ တီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းတႄႉတႄႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ ၸုမ်းသိုၵ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈမိၼ်ၻ ရူၼ်ႊ မႃးၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်။ မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ မီးဝႆ့ တီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းဢွၵ်ႇသေပဵၼ် ၸႄႈ မိူင်း ဢၼ်လဵၵ့်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈသုတ်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 11 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2023 ၼၼ့် တပ့်ႁူမ်ႈႁွမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့် ယၢင်းလႅင် တႄႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 သေ ၶဝ်ႈတိုၵ်း ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ်သိုၵ်းပိုၼ့်တီႈ (တၵၸ) သိုၵ်း မၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတီႈဝဵင်းလွႆၶေႃ။ ၼႂ်းတပ့်ႁူမ်ႈႁွမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့် ယၢင်းလႅင်ၼၼ့် ပႃးလၢႆလၢႆၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – တပ့်သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄ ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈ ယၢင်းလႅင် (KNDF) ၊ တပ့်သိုၵ်းယၢင်းလႅင်(KA) ၊ တပ့်သိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၵူၼ်းမိူင်း ၵူႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (ၵလလတ) ၊ တပ့်ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း တီႇမေႃးသူဝ်ႇ (PDF) ၊ PDF ၾၢႆၶုၼ် ၊ PDF မိူင်းပၢႆး ၊ PDF လွႆၶေႃ ၊ တပ့်ၵွင်ဢၼ်ယူႇၾၢႆႇတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၽွမ့်ႁူမ်ႈ ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈ NUG ၵုမ်း ၵမ်လႄႈ တပ့်လုၵ့်ၽိုၼ့် ဢၼ်ယူႇသဝ်းၼႂ်းပိုၼ့်တီႈ လၢႆလၢႆၸုမ်း ၸိူဝ်းၼႆ့ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈတိုၵ်းၸွမ်း။ ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် (ဢမ်ႇၼၼ်) ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 ၼႆ့ ၾၢႆႇတပ့်သိုၵ်း ၽွမ့် ႁူမ်ႈ မိူင်းယၢင်းလႅင် ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ယူႇၼိူဝ်ၵၢင်ႁၢဝ်သေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တပ့်ပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်းသေ ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ တပ့်သိုၵ်းၽွမ့်ႁူမ်ႈ မိူင်းယၢင်းလႅင်။ ဝၢႆးသေ ပၢင်တိုၵ်းႁိုင်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ယဝ့် တပ့်သိုၵ်းၽွမ့်ႁူမ်ႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ဢမ်ႇပႆႇသိမ်း လႆႈ (တၵၸ) ဝဵင်းလွႆၶေႃသေတႃႉ ယင်းၵုမ်းၵမ်ဝႆ့လႆႈပိုၼ့်တီႈ ၼႂ်းဝဵင်းၵမ်ႈၽွင်ႈလႄႈ ယိုတ်းလႆႈ ဝႆ့ဝဵင်းမႄႈၸႄ့ ၊ သျႃးတေႃး ၊ မိူင်းပၢႆး ၊ ၼမ့်မႄႈၶုမ်ႇလႄႈ မေႃႇၶီး ၸိူဝ်းၼႆ့ယူႇ။ တႃႇတေ ယိုတ်းၵုမ်းလႆႈ ဝဵင်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ဢၼ်မီးတပ့်ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ဢဝ်ႁူမ်ႇ လူမ်ႈၵႅတ်ႇၶႄဝႆ့ၼၼ့် တႃႇ 60% ၼႆ့ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ တိုၵ်းယိုဝ်းၸွႆႈၼႆ – ၸုမ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ တပ့်သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄႇ ၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင် ( KNDF-UAV) လၢတ်ႈၼင်ႇ ၼႆ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၼႂ်းၸုမ်း KNDF-UAV ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊၼႆ့ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းဢၼ် ၵူၼ်းသိုၵ်း တပ့်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၵူဝ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ဢၼ် ၼိုင်ႈ။ တႃႇတေၶဝ်ႈယိုတ်း တပ့်ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 1 ဢၼ်ၼႆ့ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၸွႆႈထႅမ်ပၼ် တႃႇ 60% ။ တပ့်ပၢင်သဝ်းမၢင်တီႈၼႆ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ပွႆႇမၢၵ်ႇၵူၺ်းၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ် ပေႃး ႁူၼ်လင်ၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းယဝ့် ၊ ၵူၼ်းသိုၵ်း ဢမ်ႇလူဝ်ႇလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူ့တၢႆသင် – ဝႃႈၼႆ ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – တီႈပၢင်တိုၵ်း လွႆၶေႃသမ့် ယွၼ့်ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း Jammer ၶိူင်ႈ ဢၼ်တတ်းၶၢတ်ႇပႅတ်ႈ လႅင်းရေႊတီႊယူဝ်ႊ ဢၼ်မီးၼႂ်းၵႄႈၵၢင် ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊတင်း ၵူၼ်း ၵုမ်းၵမ် ၶိူင်ႈမိၼ်ၼၼ့်လႄႈ တႃႇၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ တေမိၼ်လႆႈၼၼ့် မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆ့ – ဝႃႈၼႆ ။ တႃႇတေၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်းမိၼ်ၻရူၼ်ႊ တီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ဝဵင်းလွႆၶေႃၼၼ့် မီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သေတႃႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢင်တိုၵ်း တီႈသီႇသႅင်ႇ ၊ မိူင်းပၢႆး ၊ ၾၢႆၶုၼ် လႄႈ သျႃးတေႃး ၸိူဝ်းၼႆ့တႄႉ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ ယိုဝ်းၸွႆႈ တပ့်ၸိူဝ်းဢၼ်မီး တီႈၼႃႈသိုၵ်းၼၼ့် တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈ – ဝႃႈၼႆ ။ တပ့်ၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့် ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဝႆႉ တပ့်ၸုမ်းဢၼ်ယိပ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊသေ မီးဝႆ့ပဵၼ် တပ့်ၵွင်ဝႆ့ ႁင်းၶေႃ။ မုၵ့်ၸုမ်းဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ (KNDF-UAV) တႄႉ မီးဝႆ့ ၸုမ်းၾၢႆႇႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊလႄႈ ၾၢႆႇၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊသေ တိုၵ်းတေႃး တင်း 2 ဢၼ် ။ ၸုမ်းဢၼ် မိူၼ်(KNDF-UAV) ၼႆ့ ၵေႃႈ မီးယူႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆၸုမ်း ။ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ ၾၢႆႇၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Multi – Copter (ဢၼ်မီးပႃးၽတ့်လူမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ ၽတ့်လူမ်းၶိူင်ႈမိၼ်တိုၵ်း) ၼၼ့်လႄႈတင်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Fixed Wings (ဢၼ်မီးပိၵ်ႇသွင်ၾၢႆႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ၶိူင်ႈမိၼ်) ၼၼ့်သေ တိုၵ်းတေႃးသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ။ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Multi – Copter ၼႆ့ မိူၼ်ၵၼ်တင်း ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းႁူတ်းယႃႈယႃ ၼႂ်းၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ။ ၵူၺ်ႈၵႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ် မၼ်းတေတေႃႉဢဝ်မၢၵ်ႇၵႂႃႇပွႆႇလႆႈၼၼ့် လႆႈ ၶိုၼ်းမႃးမႄးဝူၼ့်ၶူင်သၢင်ႈသေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇဢဝ်ႁင်းၵူၺ်း ထႅင်ႈဢိတ်းဢွတ်း ။ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Fixed Wings ၼႆ့ ၸုမ်း (KNDF-UAV) ၶဝ်ႁဵတ်းဢွၵ်ႇႁင်းၵူၺ်း ။ ၼႂ်းၽႅၼ် ၵၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1111 မိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ မီးလွင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူၼ်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Fixed Wings လႄႈတင်း Multi – Copter တင်း 2 ဢၼ် ။ လႆႈဢဝ်မၢၵ်ႇ သႅၼ်း 60 မမ ၊ 81 မမ ၸိူဝ်းၼႆ့ သႂ်ႇ ၸွမ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊၼႆ့သေ ၵႂႃႇပွႆႇမၢၵ်ႇပိုတ်းယိုဝ်းသႂ်ႇၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ယွၼ့်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ (တၵၸ) ဝဵင်းလွႆၶေႃ ဢဝ် Jammer ဢၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇၼၼ့်သေ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈဝႆ့လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ တပ့်သိုၵ်းႁူမ်ႈႁွမ်းယၢင်းလႅင်ၶဝ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈတိုၵ်း ထိုင်တီႈ လႆႈသေ ၵႆလူ့လႅဝ်ႁၵ်းတူၵ်း။ Jammer ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸႂ်ႉဝႆ့ၼႆ့ ႁႄႉၵင်ႈပၼ်လႆႈ ၽေးၶဵၼ် ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၼႂ်းတၢင်း ၵႂၢင်ႈ 5 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊတိူဝ်ႊ ပၼ်ႇမူၼ်း။ တႃႇတေၶဝ်ႈတိုၵ်း တပ့်ပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းလွႆ ၶေႃၼႆ့ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ Fixed Wings မိၼ်ၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈ Jammer သေတႃႉ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ Multi – Copter တႄႉ ဢမ်ႇမိၼ်ၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈသေ ၵႆ့ပူတ်း ႁၵ်းတူၵ်း ။ ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊၼႂ်းၸုမ်း KNDF-UAV ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – တီႈဝဵင်းလွႆၶေႃၼႆ့ ႁိူၼ်းတိူၵ်းၸၼ့်သုင် မီးၼမ်။ လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈ မီးၼမ် ။ ၸွမ်း လုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၵ်းတပ့်ဝႆ့တေႃႈလဵဝ်ၼႆ့ မီးဝႆ့ပၵ်းပိူင် Jammer System ၵမ်ႈၼမ် ၊ ၸိူဝ်းၼႆ့ တိုၼ်းမီးဝႆ့ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပႆႇတႄႇၽႅၼ် ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ။ Jammer ဢၼ် ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်းသိမ်းလႆႈဝႆ့ မၢင်တီႈ ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵေႃႈမီး ။ ပၼ်ႁႃလူင်မၼ်းတႄႉ ယွၼ့် Jammer မီးၼမ်ႁႅင်းသေ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ဢမ်ႇမိၼ်ၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈ။ တႃႇတေၶၢမ်ႈပူၼ့်လႆႈ ၼၼ့်ၵေႃႈ တိုၵ့်ၶတ်းၸႂ်ဝႆ့ယူႇ – ဝႃႈၼႆ ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ၶိုၼ်းၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ FPV(First Person View) သေ တုမ်းတွပ်ႇၶိုၼ်း မိူၼ်ၵၼ်။ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊသႅၼ်းၼႆ့ ၶဝ်ႈပႃးတီႈၼႂ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊၶၢမ်ႇ ၸုၼ့်တၢႆ ဢၼ်ႁွင့်ဝႃႈ (Suicide Drone) ၼၼ့်လႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လီလႆႈၵူဝ်သေ တေလႆႈၾၢင့် သ တိတႄႉတႄႉ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၼမ့်ၵတ့် ၵူၼ်းၶပ်း / ၵူၼ်းၵုမ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊၼႆ့သေ ၸၢင်ႈလမ်း တိုၵ်းၶဝ်ႈထိုင်လႆႈတီႈၼႂ်းႁိူၼ်း။ ပဵၼ်ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းပွၵ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း ။ သင်ႇ သိုဝ့် တီႈမိူင်းၶႄႇလႆႈငၢႆႈငၢႆႈ ၊ ၵႃႈၶၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၵႃႈ မီးႁိမ်းႁွမ်း 1,000 – 1,500 ဢမေႊရိႊၵၼ်ႊ တေႃႊလႃႊ။ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊသႅၼ်း FPV ၼႆ့ ယူႇတီႈၸုမ်း KNDF – UAV ၵေႃႈ တိုၵ့်ၸၢမ်းႁဵတ်းသၢင်ႈ တူၺ်းဝႆ့ယူႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊသႅၼ်း FPV ၼႆ့ ယွၼ့်ၸႂ်ႉတိုဝ်းလႆႈ 1 ပွၵ်ႈၵူၺ်းသေ တေလႆႈၵမ်း ၵမ်းသိုဝ့်လႄႈ တေသဵင်ႈငိုၼ်းၼမ်။ ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ႁႅင်းငိုၼ်း ဢမ်ႇၶိုင်ႇၶမ့်ၼမ်မိူၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ၼႆၸိုင် တႃႇတေသိုဝ့်ၸႂ်ႉၼၼ့် တေမီးလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ – ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈ ထတ်းသၢင် ၼင်ႇၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈၼႂ်း ပၢင်တိုၵ်းပၢၼ်မႂ်ႇၼႆ့ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊ ၶဝ်ႈပႃးတီႈၼႂ်း ၶၵ့်တွၼ်ႈ ဢၼ်လမ်ႇ လွင်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ။ ၸွမ်ၽူႈၵွၼ်း ၾၢႆႇၵၢၼ်သိုၵ်း KNDF ၶူးရီႇတူး လၢတ်ႈဝႃႈ – တပ့်သိုၵ်း ဢၼ်မီးဝႆ့ ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊၼၼ့် တိုၼ်းယူႇ ၾၢႆႇပေ့ပုၼ်ႈဝႆ့ တီႈၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ။ ၵူၼ်းသိုၵ်းတေဢမ်ႇလႆႈ ယၢပ်ႇ ၽိုတ်ႇႁိူဝ့်မွႆႈ ၊ တေဢမ်ႇလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလူ့တၢႆလႄႈ တေဢမ်ႇလႆႈသဵင်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း – ဝႃႈၼႆ ။ ၸုမ်း Tactical Raptor 2.0 ဢၼ်တႅမ်ႈမၢႆဝႆ့ လွင်ႈၶိူင်ႈယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁၢႆး ငၢၼ်းဝႃႈ – သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ၶဝ်ၼႆ့ ဢဵၼ်ႁႅင်းဢမ်ႇၵိုင်ႇငၢမ်ႇၵၼ် ။ ၾၢႆႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၶိူင်ႈမိၼ် ၻရူၼ်ႊပိုတ်းယိုဝ်း ၸွႆႈယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးပႃး ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်သင် ယွၼ့်ၶဝ်မီးဝႆ့ ၶိူင်ႈယိပ်းယႂ်ႇလူင် တၢင်ႇဢၼ် ဢၼ်တေယိုဝ်းၸွႆႈ။ ထႅင်ႈလွင်ႈ ၼိုင်ႈ တႃႇၶဝ်တေဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၵႂႃႇၸွမ်းတီႈၼႂ်းသၢႆသိုၵ်းၵေႃႈ တေဢမ်ႇငၢႆႈ ။ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊၼႆ့ တေၸႂ်ႉတိုဝ်း တီႈဢၼ်မီး တပ့်ပၢင်သဝ်းၶဝ်ၼၼ့်ၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့်ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ႁူမ်ႈပႃး ၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့် ၵူႈၸုမ်း ဢၼ်မီးၼႂ်း မိူင်ႈမၢၼ်ႈၼႆ့ ႁႂ်ႈပေႃးဝႃႈ လႆႈႁပ့်လွင်ႈၵမ့်ၸွႆႈ ၾၢႆႇပၢႆႈပၺ်ႇၺႃႇတီႈၼွၵ်ႈမိူင်းသေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၶိူင်ႈ မိၼ် ၻရူၼ်ႊႁၢင်းၵူၺ်းၼၼ့် ဢမ်ႇပေႃးမီးၼမ်။ ၵမ်ႈၼမ် တေဢွၼ်ၵၼ်သိုဝ့် ၶိူင်ႈမိၼ် ၻ ရူၼ်ႊ COTS (Commercial off -the-shelf) ဢၼ်ပိူၼ်ႈႁဵတ်းၶၢႆ ၼၼ့်သေ ၶိုၼ်းမႃးမႄးဢိတ်း ဢွတ်း ႁႂ်ႈမၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇလႆႈၵူၺ်း ။ ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ဢၼ်ၸုမ်းလုၵ့်ၽိုၼ့် ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၶဝ် ၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇ ယၢမ်းတေႃႇလဵဝ်ၼႆ့ တိုၵ့်ႁၼ်ပဵၼ် ဢၼ်ၸႂ်ႉ ႁႅင်း Battery ၼၼ့်ၵူၺ်း ။ ဝၢႆးလင်ၼႆ့မႃး သင်လႅၵ်ႈလၢႆႈ Battery မႃးပဵၼ်ၶိူင်ႈ ၸၢၵ်ႈဢိၼ်ႇၵျိၼ်ႇၼႆတႄႉ တေၸၢင်ႈပဵၼ် ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ တပ့်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် ထႅင်ႈ ဢၼ်ၼိုင်ႈယူႇ – ဝႃႈၼႆ ။ သင်ပၢင်တိုၵ်း သိုပ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇၶၢဝ်းယၢဝ်းၸိုင် ၸုမ်းလႂ် တေယူႇၾၢႆႇပေ့ပုၼ်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ့်တႄႉ တေဢိင်ၼိူဝ် ၼမ့်ၵတ့်တၢင်းၶႅၼ်ႇ လွင်ႈၶူင်သၢင်ႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၊ လွင်ႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၊ ပၢႆးၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ၵူၺ်း။ ပၢင်တိုၵ်း ၶိူင်ႈမိၼ်ၻရူၼ်ႊ ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင်ၼႆ့ၵေႃႈ ၸုမ်းလႂ်တေယူႇၾၢႆႇပေ့ပုၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ့် တေလႆႈသိုပ်ႇပႂ်ႉတူၺ်း ၵႂႃႇထႅင်ႈယူႇ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Irrawaddy

['ၶၢဝ်ႇ', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်းၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-04-01T09:59:13

https://shannews.org/archives/51340

သၢင်ႇလွင်း

ၾိင်ႈထိုဝ်ယမ် ႁိုဝ် တၢင်းယုမ်ႇယမ်ၶွင်တႆး ဢၼ်သိုပ်ႇႁိတ်ႈႁွႆးမႃးယၢဝ်းသႅၼ်ယၢဝ်း ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ၵၢၼ်ႁိတ်ႉႁိူဝ်ႇႁုမ် တိုဝ်းၵမ်ဢမ်ႇတွၼ်ႉၸၢင်ႇႁၢႆ ဢမ်ႇဝႃႈၶဝ်ႈမႃးယူႇသဝ်း ပႃႇၽိူင်းၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ ၵၢၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈဢဝ်လၢၼ်ၶဝ်ႈႁဵၼ်း ၾိုၵ်းၵၢၼ်သႃသၼႃးၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်“ပွႆးသၢင်ႇလွင်း” ငၢၼ်းယႂ်ႇပွႆးလူင် (ငၢၼ်းၿူၶျ်ႇလုၵ်ႈၵႅဝ်ႈ) ၿူၶျ်ႇပဵၼ်သၢင်ႇ “သႃမၼဵရ်း”(ၸဝ်ႈသၢင်ႇ) ယူႇၶႂ်ႈၸွတ်ႈတူဝ်ႈမိူင်းထႆးပွတ်းၼိူဝ်ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၵၢင်ၶၢဝ်းလိူၼ်သီလိူၼ်ႁႃႈ ပိူဝ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ် သိုပ်ႇပုတ်ႈပႂ်ႉပႃး သႃသၼႃးၶမ်းၽြႃးပုတ်ႉထၸဝ်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးၸၢဝ်းပုတ်ႉထ ဢၼ်ဢဝ်လုၵ်ႈတဝ်ႈလဝ်ႇလၢၼ်ၽွင်းပဵၼ်ၼုမ်ႇၸၢႆးဢွၼ်ႇဢႃယု 7-12 ပီ ႁဵတ်းသၢင်ႇလွင်း ၿူၶျ်ႇပဵၼ်သႃမၼဵရ်း(သႃမၼေႇရ်) ၼၼ်ႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ၵၢၼ်ၿူၶျ်ႇ ၽွင်းဢႃယုတိုၵ်ႉလဵၵ်ႉဢွၼ်ႇၼႆႉ မၢႆၵႂၢမ်းဝႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢႃယုၵႃႈၼႆႉ ယင်းပႆႇတွၼ်ႉႁဵတ်းၽိတ်းယႂ်ႇၽိတ်းလူင်ၵေႃႈႁင်းမၼ်း ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈႁဵတ်းၽိတ်း ၵႂႃႇၼႆၵေႃႈပဵၼ်လွင်ႈဢမ်ႇလႆႈတင်ႈဢူၵ်းတင်ႈၸႂ်လႄႈ ပႆႇပဵၼ်တူတ်ႈယႂ်ႇၽႆးလူင်ၵႃႈႁိုဝ် ၵွပ်ႈဢမ်ႇႁူႉၵေႃႈႁင်းမၼ်း လႄႈ ၶဝ်ႈၸႂ်ဝႃႈ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽူႈၶၢဝ်ၸိုၼ်ႈပၢင်ႇမူတ်းသႂ်။ ၵၢၼ်ထိုဝ်ဢဝ်လုၵ်ႈလၢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႇလွင်း ၿူၶျ်ႇပဵၼ်သၢင်ႇသႃမၼဵရ်း ပဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈလႆႈႁဵတ်းၵုသူလ် တၢင်းလီဢၼ် ယႂ်ႇလူင် ၼႂ်းၸူဝ်ႈၸၢတ်ႈၸီးဝိတ်ႉၶွင်ပေႃႈမႄႈၼၼ်ႉ လႆႈထုၵ်ႇၶိုၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼၢမ်းၼမ်းၼႃႈ “ပေႃႈသၢင်ႇ” “မႄႈသၢင်ႇ” ပဵၼ်ဢူငဝ်းတေႃႇတူဝ် တေႃႇၼႃႈႁေႃတေႃႁိူၼ်းလႄႈၶိူဝ်းႁိူၼ်း မီးၼႃႈမီးတႃတၢင်းတူင်ႇဝူင်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈဝၢႆးသေပီႈၼွင်ႉတႆးလႆႈယူၵ်ႉယၢႆႉၶၢႆႉထိၼ်ႇထၢၼ်ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းမိူင်းထႆးၵေႃႈ ၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးပွႆးသၢင်ႇလွင်ႈ ၶွင် တႆးၵေႃႈ ၶိုၼ်းမႃးၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႆးထႅင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈဢၼ်ထိုဝ်ၾိင်ႈငႄႈႁိတ်ႈႁွႆး ႁဵတ်းပွႆးသၢင်ႇလွင်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး မီးတီႈၸႄႈတွၼ်ႈဝဵင်းမႄႈႁွင်ႈသွၼ်ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယူႇထိၼ်ႇထၢၼ်ပီႈၼွင်ႉတႆးလႄႈ ပီႈၼွင်ႉတႆးသၢမ်ၸႄႈ ဝဵင်း ဝဵင်းၶျႆႊပရႃႊၵၢၼ်ႊ ဝဵင်းမိူင်းၾၢင် လႄႈဝဵင်းမႄႈဢၢႆ ၸႄႈတွၼ်ႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈယူႇထိၼ်ႇထၢၼ် ပီႈၼွင်ႉတႆး ၼႂ်းမိူင်းထႆးပွတ်းၼိူဝ်ၼၼ်ႉၵွႆး။ ၼေႃႇလွင်းၸဝ်ႈသၢင်ႇလွင်း ဝၢႆးသေၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉလႆႈၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးမိူဝ်ႈ 1958 “ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်” ၵိုတ်းလိုဝ်ႈၵၢၼ်ယဝ်ႉ မိူင်းတႆးၵေႃႈပႆႇၵတ်း ယဵၼ် ယင်းတိုၵ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမႃးၾင်ႁူၵ်ႈၾင်ႁႄႇ တင်ႈလၵ်းပၵ်းထၢၼ်ယူႇထင်ၼႂ်းမိူင်းထႆးဢမ်ႇယဝ်ႉဢမ်ႇဝၢႆး လႄႈပီႈၼွင်ႉတႆးၵိုၼ်းၶွၼ်းၼမ်မႃး ယွၼ်ႉၼၼ် ၾိင်ႈပွႆးသၢင်ႇလွင်းၵေႃႈတၢမ်ၸွမ်းပီႈၼွင်ႉတႆးမႃးလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈၼႂ်း မိူင်းထႆးပွတ်းႁွင်ႇတီႈပီႈၼွင်ႉတႆးယူႇသဝ်းၶွၼ်ႈၵၼ်ၼမ်ၼၼ်ႉ ၸင်ႇၵိူတ်ႇမီးမႃးပွႆးသၢင်ႇလွင်းၶႂ်ႈၵူႈတီႈၸွတ်ႇတူဝ်ႈၼိူဝ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ထႆးပွတ်းႁွင်ႇယူႇၵူႈပီ။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈမီးမႃး ဝၢႆးပုတ်ႉထၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈဢဝ်ၼိပ်ႉပၢၼ်းၵႂႃႇလႆႈမွၵ်ႈ 200 ပီပၢႆပၢႆ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ၶုၼ်ႁေႃၶမ်း ဢသူဝ်းၵ ၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း၊ မၼ်းၸဝ်ႈၼပ်ႉထိုဝ်ၵိူဝ်းလီ လႄႈယူၵ်ႉယွင်ႈသႃသၼႃးပုတ်ႉထယႂ်ႇလူင် တႄႉတႄႉလႄႈႁဵတ်းတၢင်းလီၼႃးမုၼ် ၶုတ်းၼမ်ႉဝေႃႇလူႇတၢၼ်း 84,000 (ပႅတ်ႇမိုၼ်ႇသီႇႁဵင်) ဝေႃႇ၊ ၵေႃႇၽထၢတ်ႈ ၸေးၻီး (ၵွင်းမူး) 84,000 ၊ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပေႃးထိုင်လိူၼ် 12 မူၼ်းၵေႃႈ လူႇတၢၼ်းၸီဝရ (သၢင်ႇၵၢၼ်း) ၵူႈပီ ဢိၵ်ႇတင်း လူႇတၢၼ်းၽဵလ်း (သွမ်း) သင်ၶၸဝ်ႈဢရႁၼ်တႃ ၼပ်ႉမိုၼ်ႇတူၼ် ၵူႈၼႂ်။ ပဵၵ်ႉသမ်ႉလႆႈႁဵတ်းၵုသူလ်တၢင်းလီလူႇတၢၼ်း / ႁဵတ်းတၢင်းလီတင်းမႃးၼမ်ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈပႆႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသၢႆမၢႆ (သႃသၼႃး တႃယၸ်ႉၸ) မိူၼ်ၼၢင်းဝိသႃၶႃ၊ သထေးလူင်ဢၼႃထပိၼ်။ မၼ်းၸဝ်ႈၸင်ႇဢဝ်လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈမႁိၼ်တ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇႁၢမ်ႁဵတ်းၵၢၼ်သႃသၼႃး ပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈလႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈၶုၼ်မီးၼၼ်ႉ ၸင်ႇၼုင်ႈၶူဝ်းၸဝ်ႈၸၢႆးၵႅမ်မိူင်း ၶိုၼ်ႈၶီႇမႃႉ၊ ၵႄႇမၢတ်ႈၽွင်းမိူင်းၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်တင်းလၢႆ လႄႈၼၢင်းၸိူင်ႉၼၢင်းၸႂ်ႉ ၶဝ် လႆႈၵင်ႈၸွင်ႈၽိူၵ်ႇၸွင်ႈၶမ်းလွမ်ႉၵွပ်ႈႁွပ်ႈတူဝ်ပၼ်သေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ႁႄႇလွမ်ႉႁွပ်ႈၸွမ်းၶၢင်ႈ/ ၼႃႈ/ လင် လဵပ်ႈႁေႃၸဵတ်းႁွပ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ၵႂႃႇတီႈဝတ်ႉလူင် ဢသူဝ်းၵရႃမ ၼုင်ႈၽႃႈလိူင် (သၢင်ႇၵၢၼ်း) ပဵၼ်ဢရႁၼ်။ ၸဝ်ႈသၢင်ႇလွင်းမႂ်ႇ လုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ ၸွမ်းၼင်ႇသႃသၼႃးပုတ်ႉထ ၽႄႈတိူၼ်းထိုင်ၵုၼ်ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇပွတ်းတႂ်ႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 7 ပီၼၼ်ႉလႄႈ မိူင်းတႆးဢိၵ်ႇၵူၼ်းၶိူဝ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ လႆႈႁပ်ႉဢူငဝ်းသႃသၼႃးပုတ်ႉထသေ ၸင်ႇယိူင်ႈႁဵတ်းၸွမ်းမႃး ၸဝ်ႈတႃႇၼ ပေႃႈဢွၵ်ႇ မႄႈဢွၵ်ႇလူင် ၸဝ်ႈသၢင်ႇလွင်း ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ထိုင်တီႈယဵၼ်းပဵၼ်ၾိင်ႈ ဢၼ်တႆးဢဝ်တိုဝ်းၵမ်ႁဵတ်းမႃးတေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။ ၵွႆးၵႃႈ ဢၼ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈ ယိူင်ႈဢဝ်ၸွမ်း မိူဝ်ႈၸဝ်ႈၸၢႆးသိတ်ႉထတ်ႉထ ဢွၵ်ႇႁၢင်ႈလူင်းႁေႃသေ ၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၵႂႃႇ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆၵေႃႈမီး။ ၸဝ်ႈသၢင်ႇမႂ်ႇ ဢၼ်တႆးဝႃႈ ပေႃႈသၢၼ်ႈ/မႄႈသၢၼ်ႈ (ၵူၼ်းလူလွမ်လုမ်းလႃးသၢင်ႇလွင်း) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဝႃႈပဵၼ် ဢမၢတ်ႈသၼ်ႇ (ဢၼ်ၵိူတ်ႇႁူမ်ႈၽၢၵ်ႈယၢမ်းလဵဝ်ၵၼ်တင်းပုတ်ႉထၸဝ်ႈ) ၸွမ်းၸဝ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈၶဝ်ႈထိူၼ်ႇၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈၸိုဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈ “သၼ်ၼ” ၼႆလႄႈ ဝၢႆးမႃးတႆးႁွင်ႉ ႁဵၵ်ႈၶၢၼ် ၼၢမ်းဝႃႈ “ဢၢႆႈသၢၼ်ႈ” ဝႃႈၼႆၵေႃႈမီး။ ႁူမ်ႈဝႃႈမိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈၵၢၼ်ႁႃၶိူင်ႈၶူဝ်းၸႂ်ႉသွႆတႃႇႁၢင်ႈၶိူင်ႈသၢင်ႇလွင်း ႁိုဝ် ၶိူင်ႈၶူဝ်းၶွင်ၵၢၼ်လူႇတၢၼ်းၸႂ်ႉၼႂ်းပွႆးသၢင်ႇလွင်း ၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈႁမ်ႉယၢပ်ႇသေၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵွပ်ႈဝႃႈပေႃႈၵႃႉမႄႈၵႃႉၶဝ်ၵတ်ႉလႅၼ်ႁႃမႃးၶၢႆပၼ်လႆႈလႄႈဢမ်ႇမီပၼ်ႁႃ။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပီႈၼွင်ႉတႆး မႃးယူႇသဝ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၶႂ်ႈမီးၵႂႃႇၵူႈၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈပွႆးသၢင်ႇလွင်း ၵေႃႈမီးၵႂႃႇၵူႈၸႄႈဝဵင်း။ 20240327 မွၼ်းၶိူဝ်း

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ပွင်ႈၵႂၢမ်း']

2024-03-31T18:56:37

https://shannews.org/archives/51331

TNLA ၸၢမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်

သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢၼ်ယိုတ်းလႆႈ ၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၸၢမ်းယိုဝ်းတူၺ်း ၵွင်ႈလူင် 3-4 ဝၼ်း ထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉမႃး တပ်ႉသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ တိၼ်လွႆမၢၼ်ႈဝဵင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် ဢွၵ်ႇတပ်ႉၵႂႃႇ ၼိုင်ႈ ဝၼ်းလႂ် 4-5 လုၵ်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းတဢၢင်းၶဝ် ၸၢမ်းၵွင်ႈလူင် ဢၼ်ၶဝ် ယိုတ်းလႆႈ တီႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးၼၼ်ႉ။ ၶဝ်ၸၢမ်းၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မီး 3 ဝၼ်းယဝ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ၶဝ်ယိုဝ်း 4-5 လုၵ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ တူၵ်းၸႂ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်း TNLA ဢၼ်ပၵ်းဝႆႉတီႈ တိၼ်လွႆမၢၼ်ႈဝဵင်းသႃႇၼၼ်ႉ ပေႃးလုၵ်ႉတီႈၼၼ်ႈသေ မုင်ႈတူၺ်းမႃး တၢင်းဝဵင်း ၼမ်ႉၶမ်းၸိုင် တေႁၼ်ထုင်ႉဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းတင်းမူတ်း ဢိင်ၼိူဝ် သိုၵ်း TNLA ၶဝ်ၸၢမ်းယိုဝ်း ၵွင်ႈလူင်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇ ၶဝ်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇတူၵ်းတႅၵ်ႇတီႈလႂ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼမ်ႉၶမ်းလၢတ်ႈ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူးတင်းၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ သိုၵ်း TNLA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ တႄႇဢဝ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/12/2023 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်း TNLA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၸၶၢၼ်းတိတ်ႉလႄႈ တပ်ႉပၢင်သဝ်း လဵၵ်ႉယႂ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 19 တီႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယိုတ်းလႆႈပႃး ၶိူင်ႈၵွင်ႈ ၵၢင်ႇ၊ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းလႄႈ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ် ဝႃႈၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-31T18:15:42

https://shannews.org/archives/51327

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပၼ်သူးသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး 27 ၵေႃႉ ဢၼ်မႃးၸွႆႈၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်

ဝၼ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ(မၢႆတွင်း ဝၼ်းသၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၾႅတ်ႉသိတ်ႉ) ၼႆသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယုၵ်ႉယွင်ႈ ပၼ်သူးၵတ်ႉၶႅၼ်ႇ ပၼ်ၽူႈမီးၸၼ်ႉ ၼႂ်းသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး 27 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူးၼမ်း ၼႂ်းသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ယုၵ်ႉမုၼ်းၾိုၵ်းသွၼ်ပၼ်တႃႇ ႁႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်း ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈၶိုတ်းပၢၼ်ၼႆသေ ပၼ်သူးသီႇရိသီႇ ႁႃႉ 15 ၵေႃႉလႄႈ သူးသီႇရိ သူႇရၵျေႃႇ 12 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၼမ်ႉ မိူင်းရတ်ႉသျႃး ဢၼ်မႃးၾိုၵ်းသွၼ် ၵၢၼ်သိုၵ်းပၼ် တၢင်းတပ်ႉၼမ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶၢဝ်ႇ DSINFO ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-03-31T18:08:27

https://shannews.org/archives/51323

ႁိူဝ်းသိုၵ်းတပ်ႉၼမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇသႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေႃႉၵရဵတ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁိူဝ်းသိုၵ်းတပ်ႉၼမ်ႉ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈထမ်ႇမသ (ထမ်ႇမႃႉသႃႉ) ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 300 လင် ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးၾႆးႁုပ်ႇမႆႈ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ။ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ႁိူဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈလုၵ်ႉၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၵႅင်း ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် သႂ်ႇဝၢၼ်ႈထမ်ႇမသလႄႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၽူႈၸၢႆးၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 30 ပၢႆ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ယူႇဝႆႉႁိမ်းႁွမ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တၢႆထင်တီႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈထမ်ႇမသၼႆႉ မီးလင်ႁိူၼ်း 1000 ပၢႆ။ ဢၼ်မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ႁၢင်ဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယၢၼ်ၵႆတင်းဝၢၼ်ႈမွၵ်ႈ ၶိုင်ႈလၵ်းၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတူၵ်းၸႂ် ဢမ်ႇတၼ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သင်ပႃးၵႂႃႇၼႂ်းၾႆးမူတ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတႄႉ ၵႂႃႇယွၼ်းယူႇသဝ်းတီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈတိၼ်လွႆပုၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈထမ်ႇမသၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢၼ်ၸပ်းသႂ်ႇတပ်ႉပလိၵ်ႈၵေႃႉပဵင်း ဢၼ်ယူႇၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵေႃႉၵရဵတ်ႉ ဢၼ်သိုၵ်းယၢင်းလႅင်ယိုဝ်းတိုၵ်းသေ ယိုတ်းလႆႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း။ ၸင်ႇဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးယိုဝ်းတႃႇယိုတ်းလႆႈၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-30T19:20:39

https://shannews.org/archives/51317

ၵူၼ်းၼုမ်ႇသီႇပေႃႉ ပၢႆႈမိူင်းပေႃးယဵၼ် ၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သီႇပေႃႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း မိူင်းပေႃးယဵၼ်လႄႈ တႃႇပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ၶၢဝ်းမႆႈ ပီၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပူင်သွၼ်ပၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊမႃး တေႃႇထိုင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သႅၼ်းဢႃယု 18 ပီ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၸဵမ်ယိင်း ၸဵမ်ၸၢႆး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ် ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်း ၵၢၼ်တၢင်းမိူင်းၶႄႇ၊ မိူင်းထႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ – တႃႈၶီႈလဵၵ်း၊ မိူင်းလႃးလႄႈ မျႃႉဝတီႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼမ် ထိုင်တီႈမိူင်းပေႃးယဵၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈၼႆႉ ဝၢၼ်ႈပေႃးႁၢမ်း မိူင်းပေႃးႁၢမ်း ၶႃႈယဝ်ႉ။ ပၢင်သွၼ်လိၵ်ႈတႆး ပီၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးမေႃသွၼ်ယဝ်ႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸိူဝ်းဢႃယု 15 ပီ လူင်း တႂ်ႈၵူၺ်း။ ထိုင်တီႈမႄႈ ႁိူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ် ပေႃးလႆႈမႃးပူင်သွၼ်ပၼ်ၶိုၼ်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်မၢဝ်ႇ သၢဝ်တႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉသေ ဢၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ သီႇပေႃႉ ထူပ်းယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼၼ်ႉ သိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႈၵဵပ်းၵူၼ်းႁဵတ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ။ ထိုင်မႃးလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လူင်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇၵဵပ်းသိုၵ်းမႂ်ႇထႅင်ႈလႄႈ ၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “ဝၢႆးၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ယဝ်ႉ မွၵ်ႈလိူၼ်ပၢႆ ထိုင်မႃးလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼႆႉ သိုၵ်းတႆး SSPP ႁဝ်း ၶဝ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ထိုင်မႃး လိူၼ်ၼႆႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းသိုၵ်းထႅင်ႈၼႆသေ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇပၢႆႈထႅင်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႄႉ ႁႃလႃႈမၼ်းဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ တီႈသီႇပေႃႉၼႆႉ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်း ပွင်ႇၸႂ်သေ တႃႉၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး SSPP ႁဝ်းဢိူဝ်ႈၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵေႃႈ မီးၼမ်ယူႇ”- ပေႃႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈဝဵင်းသီႇပေႃႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပီ 2021 ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈႁၢၼ် ၽူင်းႁၢၼ် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးၵုမ်ႇပၢႆႈယူႇတိၵ်းတိၵ်း၊ ပိူၼ်ႈတေမႃးယူႇတႅၼ်းတီႈယူႇႁဝ်းယဝ်ႉ။ တေႃႈလဵဝ် ႁဝ်းလူဝ်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းမီး ပၢႆးဝူၼ်ႉလီ၊ ၸိူဝ်းမီးပၺ်ႇၺႃႇတၢင်းႁူႉ၊ ယုမ်ႇယမ်ၼိူဝ် တူဝ် ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ႁႂ်ႈမႃးၸွႆႈၶိုင်ပွင်ၸိုင် ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉႁဝ်း တေဢွင်ႇမၢၼ်ဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸႄႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ပွၵ်ႉမၼ်းဝႃႈၸိုင် တင်းမူတ်းတေမီး 11 ပွၵ်ႉ ပေႃးဢဝ်ဢိူင်ႇဝႃႈသမ်ႉ တေမီးမွၵ်ႈ 70 ဢိူင်ႇ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ယူႇဝႆႉယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ယိုတ်းမိူင်း၊ သိုၵ်းတ ဢၢင်း TNLA လႄႈ သိုၵ်းတႆး SSPP ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-03-30T18:21:53

https://shannews.org/archives/51308

ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း ရတ်ႉသျႃး တေႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း 50 ၵမ်း

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RIA ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းရတ်ႉသျႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး တေႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၵႂႃႇ 50 ၵမ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 28 လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ်ၼၼ်ႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈရတ်ႉသျႃးပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေၾိုၵ်းၵၢၼ်ပိုၼ်ႇၼႃႈသိုၵ်းလႄႈ ၵၢၼ်ႁပ်ႉတိုၵ်း ဢိၵ်ႇၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပၵ်းတႃၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်တႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ပဵၼ်ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်းဝႆႉသေ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်မၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆဝႆႉၼမ်လႄႈ ၸင်ႇႁႂ်ႈသိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ဢၼ်ၺႃးလုမ်ႈၾႃႉ ဝၢႆႇၼႃႈပႅတ်ႈၼၼ်ႉ မႃးပူင်သွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းၵူၺ်း။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၽွင်းၶဝ်သုမ်းသိုၵ်း၊ ဢမ်ႇလႆႈၼႃႈလီတီႈလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်းၼႄဝႃႈ လႆႈႁဵတ်းၵေႃႉၵၼ်တင်းမိူင်း ဢဵၼ်ႁႅင်းယႂ်ႇၼႆၵေႃႈႁင်းမၼ်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်းၼႄၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ၸုမ်းသိုၵ်းဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၵူၺ်း – ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ တေပဵၼ်ၾိုၵ်းတီႈလႂ် မိူဝ်ႈလႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းသွင်ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃးႁူဝ်ယွႆႈတႅတ်ႈတေႃး။ ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် ၼႂ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းလူဝ်ႇၶွင်သွင်ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၸင်ႇမီးမႃးလွင်ႈႁူမ်ႈ ၵၼ် ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃးၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းတၢင်းတပ်ႉၼမ်ႉ မိူဝ်ႈပီၵၢႆ ၼႆႉ ၵမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ တီႈႁိမ်းဝဵင်းပဵၷ်ႉ တိူင်းတၼၢဝ်းသီ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ဢဝ် ႁိူဝ်းသိုၵ်း ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈၶဝ် မႃးၸႂ်ႉဢမ်ႇယွမ်း 800 လမ်း။ ယင်းမီးၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေသိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈလႄႈ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ဢၼ် ႁႅင်းသုတ်းၼၼ်ႉ တီႈရတ်ႉသျႃးထႅင်ႈၵွၼ်ႇဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ မီးၽိုၼ်လိၵ်ႈႁၢႆးငၢၼ်းၽိုၼ်ႈၼိုင်ႈတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေသိုဝ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် သႅၼ်း Su-30 သႅၼ်း မီးၼမ်ႉၵတ်ႉယႃႉလႅဝ်ၼမ် ႁၢႆႉၸႃႉႁႅင်းၼၼ်ႉပႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ တွမ်ႊဢႅၼ်ႊတရူႊသ် ၽူႈတႅၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီပၢႆၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သိုဝ်ႉၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶူဝ်းသိုၵ်းတီႈရတ်ႉ သျႃး တူၵ်းမႅၼ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း 406 လၢၼ်ႉတေႃႊလႃႊ၊ ၼႂ်း ၼၼ်ႉ ပႃးၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းသႅၼ်း Mi-35- ၶိူင်ႈ မိၼ်ၵျႅတ်ႊၾၢႆႊတႃႊ သႅၼ်း MiG-29 လႄႈ ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်း Yak-130 ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၸႂ်ႉၼႂ်းၵၢၼ်သိုၵ်းယၢမ်းလဵဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈမႃးတီႈရတ်ႉသျႃးလွၼ်ႉလွၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-03-30T17:38:48

https://shannews.org/archives/51300

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း လၢႆဢွင်ႈတီႈ

တီႈဝၢၼ်ႈထီႇၶူဝ်း ၸႄႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းဢမ်ႇမီးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇဝၢၼ်ႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈတင်းဝၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Khit Thit Media ဝၼ်းတီႈ 27/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈတၢင်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတူၵ်းသေ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 20 လုၵ်ႈ ၾႆးမႆႈဝၢၼ်ႈသူၼ်ႁိူၼ်းယေးတင်းၼမ်။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈတၼ်းပၢႆႈပူၼ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇတၼ်းပၢႆႈသေ ၶမ်ဝႆႉၼႂ်းဝၢၼ်ႈ – ဝၢႆးလင် သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ယဝ်ႉ ၸင်ႇၸၢင်ႈပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇ ဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ထႅင်ႈဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵမ်း မိူၼ်ၵၼ် တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – Khit Thit Media

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-30T13:21:39

https://shannews.org/archives/51297

ၸၵၸ ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ မီးၽွၼ်းႁၢႆႉၸႃႉ ၼမ်လိူဝ်ၽွၼ်းလီ တႃႇမိူဝ်းၼႃႈဝၢၼ်ႈမိူင်း

ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇတႂ်ႈမိုဝ်းၸၵၸ(စကစ) တၢင်းပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇဝဵင်းၼႆႉ တႄႇလူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇသေ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်မၢတ်ႉသ်ၼႆႉ ဝႆႉပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်းသေ တေလႆႈသႂ်ႇပၼ် သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၸဝ်ႉၼၼ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၸၵၸလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇၼိုင်ႈၸုပ်ႈၼႆႉ တေၵဵပ်းၼိုင်ႈဢိူင်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႉ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈ 2-3 ၵေႃႉၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် တေလႆႈသႂ်ႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ 150 တေႃႇထိုင် 170 ၼႆၵေႃႈမီးမႃး ။ ပႅၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵႂႃႇဝႆႉပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵွႆး ၼႂ်းဢၼ်ၵႂႃႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ တေလိူၵ်ႈၵဵပ်းႁဵတ်းသိုၵ်းၵမ်းလဵဝ်ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်လႂ်ၶႂ်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢမ်ႇၵႂႃႇသႂ်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ သႂ်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယဝ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇၵူတ်ႇပၢႆးယူႇလီ ဢမ်ႇၼၼ် တူၵ်ႇႁွင်ႉမႃး တႃႇၵႂႃႇႁၢပ်ႇသိုၵ်းယဝ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈသႂ်ႇၸိုဝ်ႈသဵင်ၼၼ်ႉ ပေႃးပိၼ်ႇပႅတ်ႈသႂ်ႇပၼ်ၶေႃႈမုၼ်းသုၼ်ႇတူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၸိုင် တေၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ 3 ပီဝႃႈၼႆဝႆႉလႄႈ လၢႆးၵၢၼ်ၵဵပ်းသိုၵ်းၸၵၸၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇယၢၵ်ႈၽၢၼ်ၵိၼ်းတိူၵ်ႈတၼ်ဝႆႉတေႉယဝ်ႉၶႃႈၼႃ။ ၼင်ႇႁူႉႁၼ်ပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဢဝ်ၸဵမ်လွင်ႈၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉၵႂႃႇ ၵႃႈၸဵမ်ပၵ်းပိူင်ဢႃႇၼႃႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း မီးသုၼ်ႇပူင်ဢွၵ်ႇ။ ၸၵၸၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလိူၵ်ႈတင်ႈဝႆႉလႄႈ ဢၼ်မၼ်းယိုၼ်ယၼ်မၵ်းမၼ်ႈ ပၵ်းပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၶဝ်ႈပဵၼ်တၢင်းႁဵတ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၶွင်ၽူႈဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁဵတ်းၶဝ်ၵူၺ်းၼႆ တေလႆႈဝႃႈၼၼ်ၶႃႈၼႃ ။ ယူႇတီႈၸုမ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်ႈတေႃႇသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းလႄႉ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်းၵူၺ်း။ မိူၼ်တၢင်းတင်ႈၸႂ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈတေႃႇ လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈလႄႈ ဢၼႃႇၵၢတ်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၶဝ်ၵူၺ်း။ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းတိုၵ်ႉႁဵၼ်းလိၵ်ႈသွၼ်လၢႆးလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မေႃလိၵ်ႈမေႃလၢႆးၶဝ် လႆႈလုတ်ႈသုမ်းသုၼ်ႇလီတိုဝ်ႉတၢင်း မိူၼ်တင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသဝ်းၼိမ်မၼ်ႈ မိူၼ်တၢင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ် ဝႄႈယၢင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမိူင်းၼွၵ်ႈၵူၺ်းလႄႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပုၼ်ႈပၢင်ႈမၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်းတေႉတေႉ။ ထႅင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈသမ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ ၾၢႆႇတႂ်ႈၸၵၸၶဝ်ၵူႈၸၼ်ႉၸၼ်ႉၼၼ်ႉ တိူဝ်းသေပေႉၵိၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဢႃႇၼႃႇပိူင်ႈႁွႆႈလႄႈ ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇမႃးၵူၺ်းၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈၼႆ ယူႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶတ်းၶၢၼ်ႉလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၸိူင်ႉၼင်ႇ NLD NUG TNLA ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ၸင်ႇတၵ်းပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇပွၵ်ႉဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇဝဵင်းၵူႈၸၼ်ႉၸၼ်ႉၼႆႉ ။ ၽူႈလႂ်ၽႂ်သၢၼ်ၶတ်းၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းသေ ၸွႆႈၵဵပ်းသိုၵ်းပၼ်ၸၵၸၵေႃႈ တေဢဝ်လိူင်ႈၼၵ်းၼႃႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆယူႇယဝ်ႉ။ ပိူင်ပဵၼ်တေႉတႄႉ ယူႇတီႈၸၵၸ ယိုၼ်ယၼ်မၵ်းမၼ်ႈပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ လူင်းႁဵတ်းထူပ်းမိုဝ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ပဵၼ်သဵင်ထူၺ်ႈၸႂ်ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းတႃႇၶဝ်ၵွႆး။ လွင်ႈတဵၵ်းၵဵပ်းသိုၵ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်တၢင်းႁဵတ်းဢၼ်ၶႃႈၸႂ်ၶိုၼ်းသဵၼ်ႈၸႂ်ဢႃႇၼႃႇၽွင်းငမ်းမၼ်းၼၼ်ႉၵွႆး။ၵွပ်ႈၼႆ ပၵ်းပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်လၢႆးၵၢၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸၵၸ တူၵ်းသုမ်းၵူၺ်းတေလႆႈဝႃႈၼႆယူႇ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပၵ်းပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းၸၵၸၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမၢၼ်ႈၶဝ် တိူဝ်းသေပၢႆႈၶဝ်ႈၼႂ်းလၢႆးၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူင်ႉၼင်ႇ NUG လႄႈ PDF ၶဝ်သေ ၾၢႆႇၵူၼ်းၼုမ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼႆၵေႃႈ တိူဝ်းသေဝူင်ၶဝ်ႈ ၼႂ်းတပ်ႉလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇၵွႆး။ ဢိင်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၸဵဝ်းပဵၼ်ၶေႃႈလဵဝ် သဵင်လဵဝ်ၵၼ် ၸၵၸၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်းတေၸဵဝ်းၵူၼ်ႇပင်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ၼင်ႇၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၶဝ်လၢႆလၢႆမိူင်း ထတ်းသၢင်ႁၼ်တႄႉ ၸၵၸၼႆႉ တႃႉမၼ်းလပ်းတႃလမ်ႁူဝ်ၸႂ်ႉပၵ်းပိူင်ၵဵပ်းသိုၵ်းသေ ၶိုင်တူင်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း တႃႉမၼ်းယွမ်းဢွၵ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၵႂႃႇဝႆးဝႆးၸင်ႇပဵၼ်လၢႆးတၢင်းထူၺ်ႈၸႂ်လူမ်ငၢႆႈတပ်ႉသိုၵ်းမၼ်း သိုပ်ႇၶီးၸိုၼ်ႈလႆႈယဝ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇတေဝၵ်ႉဝႆႉ ဢႃႇၼႃႇၽွင်းငမ်းသေ ႁပ်ႉသူႈတေႃႇတၢင်းသၢၼ်ၶတ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇၼၼ်ႉ ၸၵၸၼႆႉ တေလႆႈဝႆႈၸႂ်သိုဝ်ႈယူဝ်းသေ ပၼ်ၵတိၵႂၢမ်းမၼ်ႈဝႃႈ တေယွမ်းယူႇတႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉသေ ယွမ်းတူဝ် ၸတ်းႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ ဢူၼ်းဢၢပ်ႇဢႃႇၼႃႇပၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵၢင်ၸူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေပဵၼ်ႁူးဢွၵ်ႇမၼ်းၵႂႃႇ ၵႄႈၶႆႈပၼ်တပ်ႉသိုၵ်း ႁႂ်ႈပေႃးၶီးၸိုၼ်ႈၵႂႃႇလႆႈယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ၼင်ႇၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆႈၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇ။

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်']

2024-03-29T18:17:17

https://shannews.org/archives/51289

သၽႃးလၢင်ႈမိူင်းထႆး မၵ်းမၼ်ႈပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ သုၼ်ႇလႆႈ LGBT ယိင်းၸၢႆးၽဵင်ႇပဵင်း

သၽႃးလၢင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းထႆး ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 27 မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၵူပ်ႉၵူႈၵိၼ်ၶႅၵ်ႇ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉလႆႈဢဝ်လွင်ႈၵူၼ်းငႅင်ႈလဵဝ်ၵၼ် ၵူပ်ႉၵူႈၵၼ်ၼၼ်ႉ မႃးလၢတ်ႈပႃး။ သၽႃးတူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ် တႃႇမၵ်းမၼ်ႈပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ တႃႇသႂ်ႇၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးဢိၵ်ႇ ၶွမ်ႇမတီႇ လၢတ်ႈဝႃႈ မိူင်းထႆး တေပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလွင်ႈ ယိင်းၸၢႆးၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉသေ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးထုၵ်ႇၸႂ်ၸူမ်းသိူဝ်း၊ ဢွၼ်ၵၼ် ပူၵ်းတုင်းၸေးသီ LGBT ၼၼ်ႉဝႆႉ။ ထိုင်တီႈပၼ်ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်မႃး ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး 415 တီႈၼင်ႈၼႆႉ ဢၼ်ပၼ်ၶႅပ်းၵမ်ႉထႅမ် 400 တီႈၼင်ႈသေ ၶႅပ်းသၢၼ်ၶတ်းမီး 10 တီႈၼင်ႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇ မၢႆမီႈပိူင်ပိုင်းသေ တေလႆႈၵႂႃႇဢဝ်လၢႆးမိုဝ်းၵၢင်ၸႂ် တီႈၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး၊ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇမႃး ဢဝ်ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တီႈၽူႈၼင်ႈၸိုင်ႈသၽႃးသေ ၸင်ႇတေလႆႈမၵ်းမၼ်ႈ သႂ်ႇၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း။ သင်ဝႃႈ သႂ်ႇဝႆႉမၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ဢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉတႄႉ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ မိူင်းထႆး တေပဵၼ်မိူင်းထီႉသၢမ် ဢၼ်ပၼ်သုၼ်ႇလႆႈလွတ်ႈလႅဝ်းလွင်ႈ ယိင်းၸၢႆးၽဵင်ႇပဵင်း၊ သုၼ်ႇလႆႈယိင်းႁၵ်ႉယိင်း ၊ ၸၢႆးႁၵ်ႉၸၢႆး၊ ၽူႈလႅၵ်ႈလၢႆႈငႅင်ႈဝႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူပ်ႉၵူႈၵိၼ်ၶႅၵ်ႇၵၼ်လႆႈ လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း ၸွမ်းၼင်ႇ ၾိင်ႈထုင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၸၢင်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း တီႈဝႂ်ၵူပ်ႉၵူႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်း၊ ဢမ်ႇမီးတၢင်းၽိတ်းသင်ယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-03-29T18:06:28

https://shannews.org/archives/51279

ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းၵူၼ်းမိူင်းၽႃၵၢၼ်ႉ လူႉၵွႆၼမ်

မၢၵ်ႇႁဵပ်းပဵင်းလုၵ်ႈၶႆႇၵႆႇ တူၵ်းၽတ်ႉသႂ်ႇ လင်ၶႃႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၼမ် တီႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇမီး။ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10:30 မူင်းထိုင် 11:00 မူင်း ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း တူၵ်းသႂ်ႇ လင်ၶႃး/ လဵၵ်း မုင်ႉႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶူဝ်းသူၼ် ၊ မၢၼ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်း တီႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ မိူဝ်ႈ 26/3/2024 ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၾူၼ်လူင် လူမ်းလူင်မႃးသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ မၢၵ်ႇ ႁဵပ်းတူၵ်းထႅင်ႈ တၢင်းယႂ်ႇမၼ်း ပဵင်းလုၵ်ႈၶႆႇၵႆႇၼႆႉဢေႃႈ။ ၸူဝ်ႈၵိူတ်ႇမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇႁဵပ်းပဵင်းလုၵ်ႈၶႆႇၵႆႇၼႆႉ ပႆႇယၢမ်ႈႁၼ်ၶႃႈ။ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆ ပွင်ႇပဵၼ်ႁူး တင်းၼမ်ယဝ်ႉ မူႇဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ၺႃးၼမ် တႄႉ ပဵၼ်တၢင်းဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢင်းလႄႈ ၸွမ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လွင်ႈၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း တူၵ်းၼၼ်ႉ တေတူၵ်းႁိုင်မွၵ်ႈ ၶိုင်ႈၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႆႉသေ တင်းမူတ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉလူႉၵွႆၵႂႃႇလၢႆ လင်တႄႉ ပႆႇႁူႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တူၵ်းသႂ်ႇၶူဝ်းသူၼ် မၢၼ်ႇရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လူႉၵွႆၼမ်။ “တူၵ်းသႂ်ႇၶူဝ်းသူၼ် မိူၼ်ၼင်ႇ မၢၵ်ႇမူင်ႈ၊ မၢၵ်ႇသၢင်းၽေႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉသုမ်းၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇ မၢၼ်ႇရူတ်ႉ ၵႃး ပွင်ႇၵႂႃႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တင်းၼမ်ဢေႃႈ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈမၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်းသေ ႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃးလူႉၵွႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပႆႇႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်း လွင်ႈဝႃႈလူႉသုမ်းလၢႆလင် ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်း ၽႃၵၢၼ်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ယွၼ်ႉၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်းသႂ်ႇ လင်ၶႃး/ လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ လူႉၵွႆၼမ် ၸိူင်ႉၼႆသေ ယၢမ်းလဵဝ် လဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း ဢၼ်ၶၢႆၸွမ်းၼႂ်းႁၢၼ်ႉတႄႉ မူတ်းဝႆႉႁႃသိုဝ်ႉယၢပ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇၼႆႉ တေမီးလင်ၶႃးႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 2 ႁဵင် ၵမ်ႉၼမ် ၺႃးမၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်းသႂ်ႇသေ လင်ၶႃးႁိူၼ်း လူႉၵွႆၼမ်။ ႁိူၼ်း ၸိူဝ်း ဢၼ်ဢမ်ႇၵွႆၼၼ်ႉတႄႉ တေပဵၼ်ႁိူၼ်း တိုၵ်ႉႁဵတ်းယဝ်ႉပႆႇပေႃးႁိုင် ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ']

2024-03-29T16:41:35

https://shannews.org/archives/51275

ၵူၼ်းမူႇၸေႊ တီႉလႆႈ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ 2 ၵေႃႉ

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမူႇၸေႊ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵႆႉၺႃးၽူႈလၵ်ႉ ၸၵ်ႉၶုတ်ႈလႄႈ တီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉမႃး ဝႃႈၼႆ။ ႁၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ႁူမ်ႈၵၼ် တီႉလႆႈၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ 2 ၵေႃႉ တီႈႁိမ်းၽၵ်းတူ ၸၢင်ႉၽိူၵ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႆ ယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်တီႉၺွပ်းလႆႈ ၽူႈလၵ်ႉ 2 ၵေႃႉ၊ ပဵၼ် ၽူႈၸၢႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်းလဵၼ်ႈၵဵမ်း ၵၢၼ်တေႃႇလွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽူႈလၵ်ႉသွင် ၵေႃႉၼႆႉ ၵႆႉလႄႇႁႃလၵ်ႉဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းႁွမ်း ၽၵ်းတူၸၢင်ႉလႄႈ ၵၢင်ဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ဢၼ်ၵႆႉၺႃးလၵ်ႉၼႆႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ၵူၼ်းလဵၼ်ႈပၢင်တေႃႇလွင်း ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး၊ ၵူၼ်းၶၢႆၶမ်း၊ ၶိူင်ႈၾႆးၾႃႉ၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၵေႃႇသၢင်ႇလႄႈ ၵူၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈငိုၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႆႉၺႃးလွၵ်ႇငိုတ်ႈ တီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ “ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ မီးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူၼ်းႁၢႆႉၵူၼ်းၸူၼ် လိူင်ႇၼမ်မႃး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ၺႃးလၵ်ႉဢဝ် ၶူဝ်းၶွင်လႄႈ ရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႂ်ႈဝႃႈမီးၵူႈဝၼ်း။ မၢင်ဝၼ်း ယင်းပဵၼ် 2-3 တီႈၵွၼ်ႇ။ ၽူႈလၵ်ႉၵူၼ်းၸူၼ် ဢၼ်လႄႇႁႃလၵ်ႉဢဝ် ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ်၊ ၵူၼ်းၸိူဝ်းလဵၼ်ႈပၢင်တေႃႇလွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မၢင်ပွၵ်ႈလႄႇႁႃလၵ်ႉ ဢဝ်ၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ မၢင်ပွၵ်ႈၺႃးၸူၼ်ၶဝ်ႈ ႁိူၼ်း လွၵ်ႇငိုတ်ႈသေ ဢဝ်ၵႂႃႇၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီးမႃးၼမ်”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ၶူဝ်းၶွင်ႁိူၼ်းယေးလႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသၢႆၸႂ်၊ သင်ၺႃးၽူႈလၵ်ႉ ၵူၼ်းၸူၼ် လွၵ်ႇငိုတ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတိူင်ႇလၢတ်ႈတီႈၽႂ် ဢမ်ႇမီးမူႇလႂ်ၸုမ်းလႂ် မႃး ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸွႆႈဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်း ဢဝ်ႁဵတ်းတူဝ်ယိူဝ်ႇလႄႈ ၺႃးၸူၼ်ၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးမွၵ်ႈ 10 ၵေႃႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-29T15:33:20

https://shannews.org/archives/51267

သိုၵ်း MNDAA တင်း SSPP ၶဵင်ႇတီႉၵူၼ်းသိုၵ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ

သိုၵ်း SSPP တင်း MNDAA ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သွင်ဝၼ်းထပ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ တင်းသွင်ၾၢႆႇ မီး လွင်ႈၶဵင်ႇတီႉၺွပ်းၵူၼ်းသိုၵ်းၼင်ႇၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10 မူင်းပၢႆ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း လုင်းသၢင်ႇၶမ်း ၵူၼ်း သိုၵ်း SSPP ၵႂႃႇ တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇဝတ်ႉ ဢိူင်ႇၸေႈဢူ ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းသေ မႃးယႃႉ ၽၵ်းတူႁိူၼ်း လုင်းသၢင်ႇၶမ်း – ပႃႈမၢတ်ႈသေ တီႉဢဝ် လုင်းသၢင်ႇၶမ်းၵႂႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ သွၵ်ႈဢဝ် ပႃးရူတ်ႉၵႃးငိုၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁူႉဝႃႈ ၶဝ်ဢဝ်တူဝ် လုင်းသၢင်ႇၶမ်းၵႂႃႇဝႆႉတီႈလႂ်”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း တီႈဝၢၼ်ႈပၢင်ႇဝတ်ႉၼႆႉ သိုၵ်း SSPP မႃးယူႇဝႆႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်း MNDAA ႁူႉၶၢဝ်ႇသေ မႃး ဢုပ်ႇဢူဝ်း တင်းသိုၵ်း SSPP ယဝ်ႉ ႁႂ်ႈၶၢႆႉဢွၵ်ႇၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ဝႃႈၼႆ။ “ဝၢႆးသေ ၶဝ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉ သိုၵ်းတႆး ၸီႉသင်ႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇသွၼ်ၵၢၼ်ၵူႈႁိူၼ်းၼိုင်ႈ ႁိူၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉ ႁႂ်ႈပႃးၶဝ်ႈသၢၼ်ၵႂႃႇၸွမ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် 7 ပေႇ။ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းတႆး မီးၶေႃႈၸီႉသင်ႇၼင်ႇ ၼႆလႄႈ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၶဝ် ဢဝ်တရူၼ်းပွႆႇသႂ်ႇ ၸွမ်းဢွင်ႈတီႈသိုၵ်းတႆးယၢမ်ႈယူႇသဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ”- ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၼင်ႇၵဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆ သိုၵ်း SSPP တီႉၺွပ်း ၵူၼ်းသိုၵ်း MNDAA တီႈဝၢၼ်ႈၸေႈဢူ ၵႂႃႇသွင်ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ “သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ယိုတ်းလႆႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈၼမ်ႉၸလၢပ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉတရူၼ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ SSPP တၢင်းဝၢၼ်ႈၵွင်းၵေႃႇ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သိုၵ်း SSPP ဢၼ်မီးဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈၸေႈဢူၼၼ်ႉ ၸင်ႇတီႉ ၺွပ်းဢဝ် ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵႂႃႇသွင်ၵေႃႉ ၽွင်းမိူဝ်ႈၶဝ် တိုၵ်ႉပႆၵႂႃႇမႃး တီႈဝၢၼ်ႈၸေႈဢူၼၼ်ႉ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ သိမ်းပႃးၵွင်ႈၶဝ်။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸႂ်ႉတရူၼ်းပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇၶဝ် တီႈဝၢၼ်ႈၵွင်းၵေႃႇၼၼ်ႉ”- ၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP တင်း MNDAA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26-27 ၼႆႉ သိုၵ်း MNDAA တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၸ လၢပ်ႈတင်း ဢိူင်ႇၵုၼ်ၵွၵ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈသႅၼ်ဝီ – ၵုၼ်လူင် ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ သိုၵ်း MNDAA တင်း SSPP ၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸုမ်း FPNCC (ၶွမ်ႊမတီႊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်) ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈၼမ်းဝႃႉ ပဝ်းယဵဝ်ႇၶျႅင် ဢွၼ်ႁူဝ်ဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ FPNCC ၼႆႉ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမႃး မိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2017 တင်းမူတ်းမီးလုၵ်ႈၸုမ်းဝႆႉ 7 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – (1) တပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ UWSA (2) တပ်ႉသိုၵ်းဢူၺ်းလီၻီႊမူဝ်ႊၶရႅတ်ႉတိတ်ႉ (ၸုမ်းမိူင်းလႃး) NDAA (3) တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSPP/ SSA (4) တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA (5) တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNLA ၊ (6) တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈ ၵၢင်ႉ MNDAA တင်း (7) တပ်ႉသိုၵ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၶၢင် KIA ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-03-29T11:50:34

https://shannews.org/archives/51258

ၸုမ်းၵေႃတႆး ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီတဵမ် တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ

ၸၼ်ႉၸွမ် တူင်ႇၵူၼ်းတႆး ၸတ်းႁဵတ်း မၢႆတွင်း ဝၼ်းၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီတဵမ် ၸုမ်းၵေႃတႆးလႄႈ ႁပ်ႉ တွၼ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်းမႂ်ႇ ၸၼ်ႉငဝ်ႈထိုင် ၸၼ်ႉၸွမ် 250 ၵေႃႉ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီ ၸုမ်းၵေႃတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယူႇတီႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး ဢွၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီတဵမ် ၸုမ်းၵေႃတႆး ၼႂ်း ၼႃႈတီႈ ၸုမ်း 7 ၵုမ်းၵမ် ဝဵင်းၵႃလီႉ ၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ မေႃသွၼ်လူင် ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် လၢတ်ႈတီႈၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၵေႃတႆးပဵၼ်ၸုမ်းတူင်ႇ ၵူၼ်းႁဝ်း ယၼ်ၼိူဝ်တၢင်းလူဝ်ႇတူင်ႇၵူၼ်းသေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းမႃး တႃႇထႅမ်တၢင်းလူဝ်ႇတူင်ႉ ၵူၼ်း။ ယိူင်းဢၢၼ်းႁဝ်းၼႆႉ ၸႅင်ႈလႅင်းဝႆႉ ဢၼ်ၼိုင်ႈဝႃႈ ပေႃးတူင်ႇၵူၼ်းမီးတၢင်းလူဝ်ႇ မုၵ်ႉၸုမ်း တိုၼ်းတေလႆႈသိုပ်ႇမီး။ တၢင်းလူဝ်ႇ ဢၼ်တူင်ႇၵူၼ်းလူဝ်ႇယူႇယႅၼ်ႈယႅၼ်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမိူၼ်တၢင်း လူဝ်ႇမုၵ်ႉၸုမ်း တေလႆႈပဵၼ်သဵၼ်ႈလဵဝ် ႁွႆးလဵဝ်ၵၼ် ပေႃးပဵၼ်ၼၼ် ၸင်ႇၶဝ်ႈၸိုဝ်ႈၵၢၼ်တူင်ႇၵူၼ်း”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီ ၸုမ်းၵေႃတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်တၼ်းႁဵင်းႁဝ်း လိူၵ်ႈဝႃႈ တေယိပ်းသဵၼ်ႈတၢင်းပၺ်ႇၺႃႇလႄႈ ၸုမ်းႁဝ်း တၵ်းတေထႅမ်ႁႅင်းပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ပေႃးယိုင်ႈယႂ်ႇမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းၼႆႉ ပဵၼ်တၼ်းႁဵင်း ၵေႃ တႆး ဢၼ်ၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၸုမ်းသိုၵ်းၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းသိုၵ်း၊ ၸုမ်းပႃႇတီႇ ၵၢၼ် မိူင်းၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈ ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီတဵမ် ၸုမ်းၵေႃတႆးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၽူႈပွင်ၵၢၼ် ၵေႃတႆး မေႃသွၼ်လူင် ၸၢႆး ၽူင်းၶွင်ႇ၊ ၸွမ်ႁၢၼ် ၸၢႆးၾင်ႉ (ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၸုမ်း 7 ယၢမ်းလဵဝ်) ၊ ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸၼ်ႉၸွမ်တူင်ႇၵူၼ်းတႆး မေႃသွၼ်လူင် ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင်လႄႈ မေႃသွၼ်လူင် လုင်းၸၢႆးၾႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မွၵ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈၵႂၢမ်း ပၼ် ႁႅင်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ မေႃသွၼ်လူင် ၸၢႆးၽူင်းၶွင်ႇ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵေႃတႆး လၢတ်ႈၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈဝႃႈ – “မိူဝ်ႈၵွၼ်တႄႉ ဢမ်ႇယၢမ်ႈ သႂ်ႇၸႂ်မႃးဝႃႈ ၽႂ်မၵ်းမၼ်ႈ ဢမ်ႇမၵ်းမၼ်ႈ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၼႆႉပဵၼ်ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇတႃႇၸိူဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ ႁဝ်းလူဝ်ႇ လႆႈဢိူဝ်ႈ ၵူၺ်းႁူႉၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် တိူဝ်းဝူၼ်ႉႁၼ်ၵႂၢင်ႈၵႆလိူဝ်မႃး လွင်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၵေႃႈလူဝ်ႇလႆႈပႃး၊ လွင်ႈၶိုတ်ႈၵၢပ်ႈတၢင်းႁူႉ ဢၼ်လူၵ်ႈ (ၵမ်ႇၽႃႇ) လူင် ထိုင်ယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ လူဝ်ႇမႃး ႁွတ်ႈထိုင်တီႈတႆးႁဝ်း မီးလွင်ႈဝူၼ်ႉသၢင်ႈၼင်ႇၼၼ်သေ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ႁဝ်းလႆႈၵွင်ႉဝႆႉ တၢင်းၸိုင်ႈထႆးဝႆႉ လၢႆတီႈယဝ်ႉ ၵူႈၵေႃႉႁူႉႁၼ်ၸွမ်းယူႇ ဢမ်ႇၵွမ်ႉၸိုင်ႈထႆးၵူၺ်း လၢႆပႃႈလၢႆၾၢႆႇၵေႃႈ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းႁပ်ႉမႃးၼမ်ယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီ ၸုမ်းၵေႃတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “လုၵ်ႈႁဵၼ်းႁဝ်း လူဝ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉၽႂ်မၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ဝၼ်းၼိုင်ႈမႃး သင်ၸိုင်ႈ မိူင်း ဢၼ်ႁဝ်းယူႇၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၾႅတ်ႊတရႄႊမႃးတႄႉၸိုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်လႂ်လႄႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉ တေဢမ်ႇမီးၼင်ႇၵဝ်ႇယူဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ဢၼ်ၵွင်ႉၵၼ်တၢင်း တၢင်ႇၸိုင်ႈမိူင်း မိူၼ်ၼႆ လႆႈ ဝႃႈ ၵေႃတႆးပိုတ်ႇတၢင်းပၼ်ဢွၼ်တၢင်းပိူၼ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ၸွမ်ႁၢၼ်ၸၢႆးၾင်ႉ လၢတ်ႈပႃးဝႃႈ ပေႃးၵဵဝ်ႇၵပ်း လွင်ႈပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ ၵေႃတႆး ယူႇတီႈတပ်ႉ ၸုမ်း 7 တေၵမ်ႉၸွႆႈၵႂႃႇတႃႇသေႇ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ်လဵၵ်ႉၵၢၼ်ယႂ်ႇ တႃႇႁႂ်ႈမီးမႃးႁႅင်းတိုၼ်းၵူၼ်း ဢၼ် မီးတၢင်းႁူႉၶိုတ်းၸၼ်ႉၼမ် တႃႇပူၵ်းပွင်ဝၢၼ်ႈမိူင်းမိူဝ်းၼႃႈ။ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းထၢင်ႇဝႃႈ တပ်ႉၸုမ်း 7 ၵမ်ႉၸွႆႈဝႆႉလႄႈ တေဢဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၵေႃတႆးၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 25 ပီယဝ်ႉ ယင်းဢမ်ႇဢဝ်လုၵ်ႈႁဵၼ်းၵေႃႉလႂ် ၶဝ်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးသေပွၵ်ႈ ၊ ပေႃးမီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈႁင်း ၵူၺ်းတႄႉ ပိုတ်ႇတၢင်းဝႆႉပၼ်ယူႇတႃႇသေႇ မုင်ႈမွင်း ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ မႃးဢွၼ် ႁူဝ်ဝႆးဝႆးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႃႇငိုၼ်းၸႂ်ႉၸၢႆႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်လႄႈသင် တႃႇမေႃသွၼ်ၵေႃတႆးလႄႈသင် ၼိုင်ႈပီလႂ် တေ ၸႂ်ႉၸၢႆႇၽိူမ်ႉၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ 186 သႅၼ်ပျႃး – မေႃသွၼ်လူင် ၼၢင်းႁဵဝ်းသႅင် လၢတ်ႈတီႈၼႂ်းပၢင်ၵႅဝ်ႈၼင်ႇၼႆ။ Photo by – Kaw Dai Organization/ ပၢင်ၶွပ်ႈၶူပ်ႇ 25 ပီ ၸုမ်းၵေႃတႆး တီႈဝဵင်းၵႃလီႉ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ၵေႃတႆး လႆႈၵမ်ႉၸွႆႈပၼ်သူးၵၢၼ်ႁဵၼ်း (သၶေႃႊလႃႊသျိပ်ႊ) လုၵ်ႈႁဵၼ်း သႅင်သိုၵ်း မီး 24 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼႆႉ ဢၼ်လႆႈငိုၼ်းၵမ်ႉၸွႆႈ တဵမ်တဵမ် 21 ၵေႃႉ ထႅင်ႈ 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ လႆႈငိုၼ်းၵမ်ႉ 10% ထိုင် 75 %) ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းသူးၼႆႉသေ ၵႂႃႇႁဵၼ်းၸၼ်ႉၸွမ်ၵဵင်းႁၢႆး ၸိုင်ႈထႆး မီး 8 ၵေႃႉ။ မီးပႃးထႅင်ႈ သူးၵၢၼ်ႁဵၼ်းၸႂ်ႁႅင်းထိုင်ႁႅင်းၸႂ် 5 ၵေႃႉ (ၶိုၼ်ႈႁဵၼ်းတီႈၵႃလီႉ) လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၼင်ႇႁိုဝ် တေၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ် ပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းဢိူင်ႇ ဝၢၼ်ႈ ပိုၼ်ႉတီႈတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလႄႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမီးၾိင်ႈယၢမ်ႈလီ၊ မီးတၢင်းႁူႉတၢင်းႁၼ် ၶိုတ်းၸၼ်ႉ ပဵင်းပိူၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ယူႇတီႈၵေႃတႆးသေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်သွၼ် ယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉ ၵတ်ႉ ပၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မႃးၵူႈပီ ဝႃႈၼႆ။

['ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-28T13:55:54

https://shannews.org/archives/51249

ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် RCSS ႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ႁႅင်း ၵေႃႉသိုၵ်းမႂ်ႇ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 28/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ယူႇတီႈ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် ၶွင်ႇသီႇဢဝ် ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/ SSA လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ႁႅင်းၸႂ် ၵေႃႉသိုၵ်းမႂ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶွင် RCSS ၵေႃႈ တႅမ်ႈတၢင်ႇဝႆႉ တီႈ Page – Tai Freedom ၼၼ်ႉဝႃႈ – ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် RCSS လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းပၼ်ပိုၼ်ႉႁူႉ၊ ပၼ် ႁႅင်းၸႂ် ၵေႃႉသိုၵ်း ၵေႃႉႁၢၼ် ၽွင်းၾိုၵ်းသွၼ်ၵၢၼ်ငဝ်ႈၶၢမ်ႇပိုၼ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းၼႃႈတီႈဢုပ်ႉပိူင်ႇ RCSS/ SSA ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပွတ်းထုင်ႉလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ -“ၸႂ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ မၼ်းၸဝ်ႈမႃးပၼ် ႁႅင်းၸႂ် ၵူၼ်းသိုၵ်းမႂ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၼႆၶႃႈဝႃႇ။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇမႃး တႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ တၢင်းပွတ်းလၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ မိူင်းပၼ်ႇ၊ ၵဵင်းတွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး ၼမ်တႄႉၼမ်ဝႃႈ မိူင်းပေႃးယဵၼ်ဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸွမ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇတႄႉ ၵိုၼ်းမိူၼ်ပွႆးယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇၶွၼ်ႈ ၵၼ်ၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းဢႃယု 18 ပီ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် တၢင်းဝဵင်လၢင်းၶိူဝ်း၊ မိူင်းၼၢႆး၊ မိူင်းပၼ်ႇ၊ ၵဵင်းတွင်းလႄႈ မွၵ်ႇမႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ၵူဝ်လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၸူးသိုၵ်းတႆး RCSS မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ဝႃႈၼႆ။ Photo by – Tai Freedom/ ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း လူင်းႁူပ်ႉထူပ်း ၵေႃႉသိုၵ်းမႂ်ႇ တီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ “ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆၼၼ်ႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၸူး RCSS မိူင်းပေႃးယဵၼ်ဢေႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈၾိုၵ်းသိုၵ်းၶဝ် တီႈလၢင်းၶိူဝ်းၼႆႉ တဵမ်မူတ်းယဝ်ႉသေ ပေႃးလႆႈၽႄၵႂႃႇတီႈဝဵင်းမိူင်းပၼ်ႇ ၽွင်ႈၶႃႈဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼႆႉမႃး ၸွမ်သိုၵ်းလူင် ယွတ်ႈသိုၵ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈလူင် RCSS လူင်း ပိုၼ်ႉတီႈ ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း တၢင်းထုင်ႉလၢင်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉမႃးယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/ SSA ၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၵိုတ်းတိုၵ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း NCA ဝႆႉ ၸုမ်းၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 15/10/2015 မိူဝ်ႈပၢၼ် ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ပဵၼ်ၸွမ် ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း']

2024-03-28T12:11:42

https://shannews.org/archives/51242

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းၼွင်ၶဵဝ် ၵႂႃႇၾိုၵ်းသိုၵ်း ဢမ်ႇၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 20 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ၵၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉမႃး ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလဝၵလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ် တီႈၸႄႈဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵျွၵ်ႉမႄး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ တဵၵ်းၸႂ်ႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယု 18 ပီ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈဝဵင်း ပၢင်ႁူႈ ဢမ်ႇၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ လွၵ်ႇငိုတ်ႈပႃးထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၼွင်ၶဵဝ် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းႁဝ်းတႄႉ ပေႃးပႃးၸိုဝ်ႈၵေႃႈ လႆႈၵႂႃႇၵမ်းလဵဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ လႆႈၵႂႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း တီႈဝဵင်းပၢင်ႁူႈ (ပၢင်ႇဢူႈလူင်) ပုၼ်ႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇဢမ်ႇလႆႈ။ ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် ၶဝ်တဵၵ်းၸႂ်ႉၵႂႃႇၾိုၵ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 20 ။ ဢိူင်ႇဢၼ်မီးဝၢၼ်ႈၼမ်ၵေႃႈ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈ လႂ် 5 ၵေႃႉၼႆႉ ၶဝ်တဵၵ်းၸႂ်ႉၵႂႃႇယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း တႄႇၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇတိုၵ်း 1027 မႃးၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇလႆႈယူႇသႃႇၸႂ်ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ယေး ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းထႅင်ႈ။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ လႆႈလီငၢမ်း ။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ လႆႈလီငၢမ်း။ ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၵဵပ်းသိုၵ်းထႅင်ႈ၊ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ၶႂ်ႈၶဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ တေဝႃႈၶဝ်ႈႁႃသိုၵ်းတႆး ၼႆၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉ မီးၸုမ်းသိုၵ်းတၢင်ႇၶိူဝ်း တူင်ႉၼိုင်ႈဝႆႉ ၼမ်လိူဝ်။ မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ်ၸိူဝ်း တူၵ်းၵိၼ်းယူႇၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းတႆးၸုမ်း လႂ်ၶဝ်ႈမႃးၸွႆႈထႅမ်သင် – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼွင်ၶဵဝ် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၵူၼ်းမိူင်း တၢင်းၼွင်ၶဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ဝႃႈယူႇ လီၸၢၼ်ႈၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ သင်ဝႃႈ ႁဵတ်းသိုၵ်းၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး ၵူၺ်းဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၼႃႇ သိုၵ်းတႆးၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးႁႃ။ ၶူဝ်းၶဵဝ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီး ၶူဝ်းလၢႆးၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃး။ ဢမ်ႇႁၼ်ပေႃႇမႃးတၢင်းလႂ်။ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ထူပ်းလွင်ႈယၢပ်ႇ ယူႇၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်း ပိူၼ်ႈၼႆႉယဝ်ႉ။ မိူဝ်ႈၵူၼ်းၼွင်ၶဵဝ်ႁဝ်းတူၵ်း ၵိၼ်းၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း 2-3 လိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးသိုၵ်းတႆးၸုမ်းလႂ်မႃးၸွႆႈထႅမ်ပၼ်။ မိူဝ်ႈၶဝ်ၵဵပ်းၶွၼ်ႇၵဵပ်းရူတ်ႉၵဵပ်းၵႃးတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈ သႂ်ႇၸွမ်း ၵူႈလွင်ႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ၸၢၼ်ႈၸႂ်ႁင်းၽႂ်မၼ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်ၶဵဝ် ၸိူဝ်းၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၼႃးၶေႃႉ ၊ ၵုင်းသႃႇ ၊ သၢမ်သိူဝ် ၊ ဢုမ်းမၶႃး ၊ ပၢင်ပူၺ်း ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈသၢမ်သိူဝ် ၊ဝၢၼ်ႈသုမ်ႇသၢႆႇ ၊ ဝၢၼ်ႈၶူၵ်ႉၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် ၶဝ်ႈယူႇၸွမ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၊ ဝၢၼ်ႈပေႃးၶႂ်ႈႁၢမ်း။ ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်း ႁိူၼ်းပီႈၼွင်ႉလႄႈ တီႈဝတ်ႉဝႃးၽႃသိူဝ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ – တီႈဝတ်ႉ ဢွင်ႇၶျၢမ်းသႃႇ ဝဵင်းပၢင်ႁူႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပၢႆႈသွၼ်ႈယူႇၸွမ်း ဝၢၼ်ႈၶိူဝ်းၼိမ်း ၼႂ်းၵႄႈသဵၼ်ႈတၢင်း မိူင်းၵုတ်ႈ – ပၢင်ႁူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-28T11:14:12

https://shannews.org/archives/51234

ၸုမ်း PDF ဝႃႈ ႁၢမ်ႈၸွႆႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း – ၵွၼ်းဢိူင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ ၺႃးၶႃႈတၢႆယဝ်ႉ 17 ၵေႃႉ

ၸုမ်း PDF ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ၾၢင်ႉထိုင် ၵူၼ်းၸိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်ၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ သင်ၽူႈလႂ်ၵဵပ်းသိုၵ်းပၼ်ၸိုင် တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 10/2/2024 ၼၼ်ႉမႃး ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ပၼ်ၾၢင်ႉထိုင် ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ၊ ၽူႈမၢႆလႄႈ ၵၢင်ႉၵႄႇ ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်း၊ မၵူၺ်း၊ တႃႈလိူဝ်ႇ၊ ပႃႇၵိူဝ်၊ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်းလႄႈ မိူင်းရၶႅင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ဢၼ်ထုၵ်ႉတီႉၺွပ်း ဢမ်ႇၼၼ် ၺႃးၶႃႈတၢႆယဝ်ႉ 17 ၵေႃႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပူႇၵႄႇဝၢၼ်ႈတွင်ႇၵလေး ၸႄႈဝဵင်းၵျၢႆႉထူဝ်ႇ ၸႄႈမိူင်းမွၼ်း ဢူးၸၢၼ်ႇလုၼ်ႇ ၼၼ်ႉသမ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 မၢတ်ႊၶျ် ၽွင်းတိုၵ်ႉလုၵ်ႉတီႈႁိူၼ်းသေ ၵႂႃႇတီႈလုမ်းၽွင်းငမ်းၼၼ်ႉ ၺႃးယိုဝ်းတၢႆၵၢင်တၢင်း။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ၵူၼ်း ၼုမ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇပႃးၸႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆယူႇၵေႃႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈသေ ၶိုင်ႁဵတ်းတႃႇၸူၵ်းၶႅပ်းမႄးယူႇတိၵ်းတိၵ်း – ၽူႈၶဝ်ႈၸုမ်း ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း ဝဵင်းၵျၢႆႉထူဝ်ႇ KRF လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၸုမ်းသိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄ ၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႉလႂ် ၶိုင်ဢၢၼ်းႁဵတ်းလွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ တေပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢၼ်ၸၢင်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ မီး 13 လၢၼ်ႉပၢႆ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-28T07:00:00

https://shannews.org/archives/51229

ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ဢမ်ႇယွမ်း 70 လင်

ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူး ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း 70 လင်ပၢႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း PNLA ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15/2/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 19/3/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူး ၼႂ်း ဢိူင်ႇၸၢဝ်းငၢဝ်း ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေး သိုၵ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းႁူမ်ႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO တင်း တပ်ႉသိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉ ၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA ပိုတ်းယိုဝ်း ၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇ 75 လင် ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ဝၢႆးသေ သိုၵ်းပဢူဝ်း PNLA တပ်ႉၸုမ်း 1 ထွႆပၼ် တီႈဝၢၼ်ႈ ၼမ်ႉႁူးၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်း ၸင်ႇႁူႉဝႃႈ ႁိူၼ်းယေး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇ တင်းမူတ်း 75 လင်။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူးၼႆႉ ယူႇၼႂ်းဢိူင်ႇၸၢဝ်းငၢဝ်း မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း လင်ႁိူၼ်းတင်းမူတ်း မီးၸမ်ပၢၵ်ႇ ယၢမ်းလဵဝ် ၵိုတ်းဝႆႉ 19 လင်။ မိူဝ်ႈၽွင်း ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉႁူးၼႆႉ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တင်းဝၢၼ်ႈ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၶဝ်ႈ ထိူၼ်ႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၶဝ်ႈဝဵင်း၊ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈၸူးပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းဝၢၼ်ႈၵႆပၢင်တိုၵ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼႆႉမႃး သိုၵ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLA လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ – ႁူဝ်ပူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်း ပၢႆႈႁွတ်ႈထိုင်မွၵ်ႇမႆႇ – တူၼ်ႈတီးလႄႈ မိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၵၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ တင်းၼမ်။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T19:03:30

https://shannews.org/archives/51224

တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ တူၵ်းႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉ ထိုင်တီႈ ၶႃႁၵ်း

ၼုမ်ႇတႆး ႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈဝႆႉ တီႈဝဵင်းၵုင်းထဵပ်ႈ (မိူင်းၵွၵ်ႇ) ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ တူၵ်းႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉသေ ထိုင်တီႈၶႃႁၵ်းတင်းသွင်ၶွၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 25/3/2024 ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ဢႃယု 22 ပီ ပဵၼ်ၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ တူၵ်းႁိူၼ်းသွင်ၸၼ်ႉ တီႈဝဵင်း ၵုင်းထဵပ်ႈသေ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ထိုင်တီႈလုပ်ႇတိၼ်ၸတ်ႉႁၵ်းတင်းသွင်ၶွၼ် ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈသူင်ႇယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉ တီႈဝဵင်းႁူဝ်ႁိၼ် ၸိုင်ႈထႆး။ ၸၢႆးသၢင်ႇပီး ဢူၺ်းၵေႃႉ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇတူၺ်းႁိူၼ်း ဢၼ်ပိူၼ်ႈသၢင်ႈဝႆႉ ပႆႇယဝ်ႉၼၼ်ႉ။ မၼ်းသမ်ႉ ၶိုၼ်ႈမိူဝ်းတူၺ်းၸၼ်ႉသွင်သေ ဢမ်ႇၾၢင်ႉမႅၼ်ႈဝႃႈ တီႈႁွင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးသင်ႁႄႉၵင်ႈဝႆႉလႄႈ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉယၢတ်ႇတူၵ်းလူင်းမႃး ထိုင်ၸၼ်ႉတႂ်ႈၵမ်းလဵဝ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈတိၼ်မၼ်းၸၢႆး တဝ်ႉသႂ်ႇႁႅင်းသေ ထိုင်တီႈလုပ်ႇတိၼ်ၸတ်းတႅၵ်ႇလႅဝ်။ မေႃယႃၶဝ်ဝႃႈ တေ လႆႈၽႃႇတတ်း။ မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၼွၼ်းယူႇတီႈႁူင်းယႃ တိုၵ်ႉပႂ်ႉၶိဝ်းၽႃႇတတ်းယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသေ မၼ်းၸၢႆး ထူပ်းၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉယဝ်ႉ ယူႇတီႈ ပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆးၸၢင်ႈ ႁႂ်ႈဢဝ်တူဝ်မၼ်းၸၢႆး သူင်ႇ ယူတ်းယႃတူဝ် တီႈဝဵင်းႁူဝ်ႁိၼ် ၸိုင်ႈထႆး တွၼ်ႈတႂ်ႈ ၵမ်းလဵဝ် ယွၼ်ႉဝႃႈ မၼ်းၸၢႆးမီးဝႆႉ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆး ယူႇလီ (ပရႃႊၵၼ်ႊသင်ၶူမ်ႊ) ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သင်ဝႃႈ ႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႉလႂ်သေဢမ်ႇဝႃႈ ထူပ်းၽေးၵိုင်ႉၵၢင်ႉ ၼႂ်းၼႃႈတီႈၵၢၼ်ငၢၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆၸိုင် မီးဝႆႉဝတ်းဝႂ် တဵမ်ထူၼ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ သင်ဝႃႈ ၼၢႆးၸၢင်ႈဢမ်ႇတူၺ်းထိုင် ပၼ်ၸိုင် ထုၵ်ႇလီၸႅင်ႈႁူင်းပလိၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် တီႈၸုမ်းလူလွမ်ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸွမ်းႁူႉ။ ၸဵမ်ဢဝ်ယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃ တေႃႇထိုင်မေႃယႃ ၸႂ်ႉမိူဝ်းလိုဝ်ႈတီႈႁိူၼ်း၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းပႆႇႁဵတ်း ၵၢၼ်လႆႈၸိူဝ်းၼႆႉ ၼၢႆးၸၢင်ႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်း တူၺ်းထိုင်ပၼ် ၼႆယဝ်ႉ။ ထွင်းၶမ်း တီႈၵိူဝ်းၵုမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း မူလၼိထိ (MAP) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“သင်ဝႃႈ မေႃ ယႃၶဝ် ၸႂ်ႉမိူဝ်းယူႇႁိူၼ်း ပႆႇႁဵတ်းၵၢၼ်လႆႈ ပႆႇတူင်ႉတူဝ်လႆႈၼႆ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈပေႃႈလဵင်ႉၼၢႆး ၸၢင်ႈၶဝ် တေလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸၢႆႇပၼ်ငိုၼ်းလိူၼ် မိူၼ်ၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၵူၼ်းပဵၼ်တေလႆႈမီးဝႂ်ဢၼ်မေႃယႃၶဝ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉ လွင်ႈဝႃႈ တေလႆႈလိုဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ် တီႈႁိူၼ်းလၢႆလိူၼ်လၢႆပီ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဢၼ်တေလႆႈၾၢင်ႉၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် ၵႂႃႇယိုၼ်ႈတၢင်ႇ ငိုၼ်းႁင်းၵူၺ်းၶဝ်။ ပေႃးပဵၼ်လႆႈႁႂ်ႈၵူၼ်းပဵၼ်ၵႂႃႇၸွမ်း ပေႃးဢမ်ႇၼၼ် ၸၢင်ႈၺႃးၼၢႆးၸၢင်ႈၶဝ် မၢင် ၵေႃႉ ၵိၼ်ၸိၵ်းတွၵ်ႇၸွၵ်းၼိူဝ် ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်သေ ၵူၼ်းပဵၼ် တေဢမ်ႇလႆႈၵႃႈသၢႆတႅၼ်းတဵမ် ထူၼ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ – “မီးဝတ်းဝႂ်တဵမ်ထူၼ်ႈ ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇမီးတႅမ်ၵေႃႈလီ ပေႃးႁႅင်းၵၢၼ်ထူပ်းၽေး ၸိူင်ႉၼႆ သင်ဝႃႈ ၼၢႆးၸၢင်ႈဢမ်ႇၸွႆႈထႅမ် ႁႂ်ႈၵႂႃႇၸႅင်ႈ ႁူင်းပလိၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ဢွင်ႈတီႈၸုမ်းတူၺ်း ထိုင်ႁႅင်းၵၢၼ်ၵမ်းလဵဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႂ်ႈမီးလၵ်းထၢၼ်မၼ်းတဵမ်ထူၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ႁဝ်းထူပ်းၽေးယၢမ်း လႂ် တီႈလႂ် ယွၼ်ႉသင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ထူပ်းၽေး ၶႃႁၵ်း မိုဝ်းႁၵ်းသေ ဢမ်ႇႁဵတ်း ၵၢၼ်လႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်းယဝ်ႉၼႆတႄႉ ပိူင်မၼ်းမီးဝႆႉဝႃႈ ၼၢႆးၸၢင်ႈတၵ်းတေလႆႈ သၢႆတႅၼ်းပၼ်ၵူႈလိူၼ် 70 % ၶွင်ငိုၼ်းလိူၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ဢႃယု 22 ပီၼႆႉ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆး လုင်းသၢင်ႇၺုၼ်ႉသၢႆး ပႃႈၼၢင်းၼုင်း ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးငူၺ်း ၸႄႈဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။ တိုၵ်ႉၶဝ်ႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းထႆး မီးၶၢဝ်း တၢင်းပီပၢႆ။ တွၼ်ႈတႃႇ တေၽႃႇတတ်း တိၼ်ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်း ဢႃယု 22 ပီၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လွင်ႈ ငိုၼ်းတွင်း။ သင်ဝႃႈ ၽူႈမီးၼမ်ႉၸႂ် ၶႂ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵႃႈယူတ်းယႃၸိုင် ၵပ်းသိုပ်ႇလႆႈတီႈ မၢႆၾူၼ်း 093 6697571 ၸိုဝ်ႈသၢင်ႇပီး ဢၼ်ပဵၼ် ဢူၺ်းၵေႃႉၸမ်ၸႂ်ၸၢႆးၸၢမ်ႇမိူင်းၼႆႉ လႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမိူင်းတႆး ၶဝ်ႈႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်း ထႆးၼမ်။ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၼိုင်ႈဝၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 3,000 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းႁၢင်ပီ 2023 မႃးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မီးၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆးသမ်ႉ တတ်းမၵ်းၼႃႈၵၢၼ်ပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းထႅင်ႈ။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵၢၼ်ယူႇႁူမ်ႈႁဵတ်းမဝ် ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇပၼ်ႁႅင်းၵၢၼ်ႁဵတ်း။ သင်ဝႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ် ၽိတ်းတီႈၸိုင် လမ်းတီႉၺွပ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T16:56:40

https://shannews.org/archives/51217

ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၶိုၼ်း တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ပွၵ်ႈႁႅၵ်ႈ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 27/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းတႆး SSPP တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈ ႁႅင်း တီႈၼႂ်းဢိူင်ႇၼမ်ႉၸလၢပ်ႈ – ၵုၼ်ၵွၵ်ႇ ၼႂ်းၵႄႈသႅၼ်ဝီ – ၵုၼ်လူင် ၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႆ သိုၵ်းၶႄႇၵဝ်ႈၵၢင်ႉသမ်ႉ ႁၢမ်ႈသိုၵ်းၶူဝ်းၶဵဝ် သႂ်ႇၶူဝ်းသိုၵ်း ပႃးၵွင်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ် ၵုမ်းၵမ်ဝႆႉၼၼ်ႉသေ သွင်ၾၢႆႇ ၸင်ႇလႆႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ ဢွင်ႈတီႈ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်တီႈသိုၵ်းၶူဝ်းၶဵဝ်ၶဝ် တူင်ႉၼိုင်ယူႇဝႆႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵုမ်းလႆႈဝႆႉမူတ်းယဝ်ႉ တင်ႈတႄႇ ၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၼၼ်ႉမႃး”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ် ၼႂ်းၵႄႈသႅၼ်ဝီ – ၵုၼ်လူင်ၼႆႉ တႄႇပဵၼ် မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်း ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင် မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် တင်းသွင်ၾၢႆႇ တိုၵ်ႉပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ “ဢၼ်ၶဝ် တႄႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃးၼႆႉ တႄႇမိူဝ်ႈဝႃး ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းၼၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈၼႆႉ ၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ လုၵ်ႉတၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၼႃးၼၼ်ႉသေ ဢဝ်မၢၵ်ႇပျုင်းသျွတ်ႉ ယိုဝ်းသႂ်ႇ တီႈသိုၵ်းတႆးယူႇဝႆႉ တၢင်းဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇၵုင်းၺွင်ႇ ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇမႃး မၢင်ၸိူဝ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇမႃး တၢင်းထိူၼ်ႇ တၢင်းၶိူဝ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ် ပႂ်ႉတူၺ်းငဝ်းလၢႆးပၢင်တိုၵ်း ၼႆႉဝႆႉယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၵပ်းၸူး ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ SSPP တင်း MNDAA ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈ။ ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ႁိမ်းႁွမ်း ၸွမ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉၸလၢပ်ႈ၊ ဝၢၼ်ႈၽွင်းၶဵဝ်၊ ဝၢၼ်ႈၼမ်ႉတူၼ်ႈၸူင်၊ ဝၢၼ်ႈပွင်းၵေႃႇ၊ ဝၢၼ်ႈၸေႈဢူ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၼွင်လႄႈ ဝၢၼ်ႈပဵင်းၵၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T13:55:43

https://shannews.org/archives/51209

ၵူၼ်းမူႇၸေႊ သွင်ၵေႃႉ ၺႃးတီႉၺွပ်းဢဝ်ပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) ထႅင်ႈ

ၼႂ်းဝၼ်းလဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းမူႇၸေႊ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈတီႉၺွပ်း ဢဝ်ၵႂႃႇႁဵတ်းတူဝ်ယိူဝ်ႇ (ပြန်ပေးဆွဲ) ထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းပၢႆ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈတီႉဢဝ် ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇၶၢႆဝႆႉ တီႈႁိမ်းႁူင်းသဝ်း ၽူႊလီႊလၢႆႊ (ဖူလီလိုက်တည်ခိုးခန်း) ပွၵ်ႉၵွင်းမူးလွႆ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး – ၶႄႇ ၵႂႃႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ မႃးႁွင်ႉဢဝ် ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆ ၾူၼ်းၵႂႃႇ ၵမ်းလဵဝ် ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆးဢေႃႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းႁၢႆႉၼၼ်ႉ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃမေးၼၢင်း ၸဝ်ႈၶွင်ႁၢၼ်ႉ ၼၼ်ႉသေ ၸူၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ ၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈၵႂႃႇၵႃႈႁိုဝ်တႄႉ ဢမ်ႇႁူႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ မေးၼၢင်း ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်း ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢဝ်ၵွင်ႈငႃသေ ၸူၼ်ငိုၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ တီႈၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV ၶွင်ႁၢၼ်ႉၶၢႆၾူၼ်းၼၼ်ႉ ထၢႆႇဝႆႉတႄႉ လႆႈႁၼ် ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ၽူႈၸၢႆး ယိပ်းၵွင်ႈပွတ်းတင်းသွင် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼုင်ႈသိူဝ်ႈၼႃ သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်း (Mask) ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၶၢႆၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ပၢင်ႇလၢႆႇ ၼိူဝ်ပွမ် (အသားတု) တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇထႅင်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 မူင်း လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ သွင်ၵေႃႉ ဢႃယု 10 ၶူပ်ႇပၢႆလႄႈ 13 ပီ ၽွင်းတိုၵ်ႉလဵၼ်ႈၵေႃႉၵၼ် တီႈၼႃႈႁိူၼ်း ပွၵ်ႉႁူဝ်မူၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊၼႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉ ၾၢႆႇ ဢဵၼ်ႁႅင်း 5 ၵေႃႉ တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇသေ ယွၼ်းငိုၼ်းၶႄႇ 1 သႅၼ်ယႂၼ်ႊ ဢမ်ႇၼၼ် ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 200 သႅၼ်ပျႃး။ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 17 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ႁေႃႈၵႃး လမ်းၸွမ်း ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇ – မၢၼ်ႈ တီႈပွၵ်ႉၼိူဝ် ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢီးရူတ်ႉၶိူင်ႈ ၵူၼ်းလႅၼ်ႈငိုၼ်းလူမ်ႉသေ ၸူၼ်ဢဝ်ငိုၼ်းၶႄႇ ဢၼ်သႂ်ႇဝႆႉတႂ်ႈတီႈၼင်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇငိုၼ်းၶႄႇ 3 မိုၼ်ႇယႂၼ်ႊပၢႆလႄႈ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်း ၺႃးၸူၼ် တီႈပွၵ်ႉၵၢတ်ႇ ဝၼ်းတီႈ 17/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မီးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ၶဝ်ႈယိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်း ႁိမ်းႁူင်းႁႅမ်းသတႃး (စတား ဟိုတယ်) ပွၵ်ႉၵွင်းမူးတူင်ႈ ဝဵင်းမူႇၸေႊ တီႉၺွပ်းၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇ ယွၼ်ႉလွင်ႈတၢင်း ဢမ်ႇသႂ်ႇၶွၼ်ႇပၼ်ၶဝ် ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 9 -10 လႄႈ 13 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ ဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်း MSPDF သေ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်းၶႄႇ – မၢၼ်ႈ တီႈၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း ပွၵ်ႉၸၢၼ်း ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ သူင်ႇလိၵ်ႈ ၸူးၼႂ်း Viber ၵူၼ်းလႅၵ်ႈငိုၼ်း ယွၼ်းငိုၼ်း 500 သႅၼ်ပျႃး ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈႁိူၼ်း လႆႈပၢႆႈ ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းပွၵ်ႉႁူဝ်မူၼ်ႇ ဝဵင်းမူႇၸေႊ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးၸုမ်းဢမ်ႇႁူႉၾၢႆႇ တီႉၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။

['ၽိတ်းမၢႆမီႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T10:52:25

https://shannews.org/archives/51195

သိုၵ်းၶျၢင်း တီႉလႆႈၵူၼ်း ၸိူဝ်းၸွႆႈထႅမ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 5 ၵေႃႉ

PDF-Zoland သိုၵ်းၶျၢင်း ဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းဝဵင်းတုၼ်ႊၸၢၼ်ႊလႄႈ ဝဵင်းတီႊတိမ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းၶွင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 5 ၵေႃႉ ဢၼ်လူင်းႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေ ၵဵပ်းႁွမ်သိုၵ်းမႂ်ႇပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်း 5 ၵေႃႉၼႆႉ ၺႃးတီႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25 မၢတ်ႊၶျ် တီႈႁိူၼ်းယေးၸိူဝ်းၶဝ် ၊ ၸိူဝ်းၶဝ်ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶျၢင်း ဢၼ်ပဵၼ် ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၾၢႆႇဢိၼ်ႊၵျိၼ်ႊၼီႊယိူဝ်ႊ ၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇ ၊ ၾၢႆႇယူတ်းယႃတူဝ်သတ်း ၊ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ၊ ၾၢႆႇလဵၼ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း တႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸုမ်းသိုၵ်း PDF Zoland လၢတ်ႈဝႃႈ – လႆႈပၼ်ၾၢင်ႉၶဝ်လၢႆၵမ်းယဝ်ႉ ၵွၼ်ႇတေတီႉၺွပ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇထွမ်ႇ။ ၶဝ်သႂ်ႇႁႅင်းၸွႆႈၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ႁူၺ်းသူၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းမိူင်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ တီႉၺွပ်းၶဝ် – ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းၶျၢင်း PDF Zoland ၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၸဵမ်လႂ်ဝႃႈ – ၽႂ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၽႂ်ၸွႆႈထႅမ် ႁႃၵူၼ်းသိုၵ်းပၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိုင် တေဢဝ်လိူင်ႈပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ တီႉၺွပ်း- ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T09:00:00

https://shannews.org/archives/51183

ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း KIA, PDF ၼမ်

ဝၢႆးပၢင်တိုၵ်း တီႈမိူင်းမိတ်ႈ ယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း KIA တင်း PDF တင်း ၼမ် တႃႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉတိုၵ်းတေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶိုၼ်း – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေၵဵပ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆၼၼ်ႉမႃးသေ တႄႇဢဝ် ႁၢင်လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ 2024 ၼၼ်ႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းၶၢင် KIA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾႆးၽဝ်ႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆ ၼၼ်ႉ ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ပႆႇၵဵပ်းတႄႉတႄႉ။ ၾၢႆႇ SSPP တႄႉ ၶဝ်ႈၵဵပ်းယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်းသိုၵ်း SSPP ၶဝ်ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်း PDF တင်း KIA ၵူၺ်း ဢၼ်ယိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉ SSPP ဢမ်ႇယိုဝ်းၼႆသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ၸင်ႇဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်း KIA, PDF တင်းၼမ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေးယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိူဝ်းၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း ၼႂ်းၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တင်း သိုၵ်း KIA ၼႆႉ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၾႆးၽဝ်ႁိူၼ်းယေး ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇလူႉၵွႆလႄႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈသွၵ်ႈယႃႉတဝ် ၼႂ်းႁိူၼ်းယေး ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းၸိူဝ်းၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်း ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈ ၊ ၸၢဝ်းၶၢင်လႄႈ ၸၢဝ်းတႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၶၢင် KIA တင်း ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် လေႃႇတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1/1/2024 ၼၼ်ႉမႃးသေ ႁၢၼ်ႉ တေႃႇထိုင် လိူၼ်သဵင်ႈ ပၢင်တိုၵ်း ၸင်ႇယဵၼ်။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ ၸွမ်းၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 170 ၵေႃႉ၊ မၢတ်ႉၸဵပ်းထႅင်ႈတင်းၼမ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ၊ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ လူႉၵွႆ ဢမ်ႇယွမ်း 1,500 လင် – ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-27T08:00:00

https://shannews.org/archives/51178

ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းၼၢႆး ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈပေႃးယဵၼ် ၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းၼၢႆး ၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇသေဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တၵ်းတေလႆႈ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈမိူင်းပေႃးယဵၼ်။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉမႃး ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း၊ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်း၊ ပလိၵ်ႈ မၢၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း (လဝၵ) ႁွင်ႉထူပ်းၵူၼ်းၼႂ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇ၊ ပွၵ်ႉလွႆဝႄႈ၊ ပွၵ်ႉပေႃႈမိူင်း၊ ပွၵ်ႉၼွင်ၵႅဝ်းလႄႈ ပွၵ်ႉၼႃႈႁွင်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ တႃႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်း ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တၵ်းတေလႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇလွတ်ႈၵၢင်း။ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ ပၢႆႈသေ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိုင်တေဢဝ်သႂ်ႇၶွၵ်ႈ 3 ပီ ပေႃးဝႃႈႁဵတ်းသိုၵ်းတႄႉ တေလႆႈႁဵတ်း 2 ပီၵူၺ်း”- ဝႃႈၼႆ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ သပ်းလႅင်းလၢတ်ႈၼႄပႃးထႅင်ႈဝႃႈ ဢွင်ႈတီႈသွၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းတႄႉ တေဢဝ်ၵႂႃႇသွၼ်တီႈဝဵင်းၵဵင်းတွင်း ပေႃးသွၼ်မႃးယဝ်ႉ တေလႆႈမႃးႁၢပ်ႇထၢမ်းၶိုၼ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းတပ်ႉၶလယ 248 ၊ ၶမယ 518 လႄႈ တပ်ႉၵွင်ႈလူင် 363 ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉတႄႉ ပႆႇတႅတ်ႈတေႃး ဝႃႈၼႆ။ “ဢၼ်ၶဝ်လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းတႄႉ တင်းမူတ်း 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ သင်ၸိူဝ်ႉဢမ်ႇပွင်ႇၸႂ်သေ တွင်ႈထၢမ်ၶဝ်ၶိုၼ်း ၵေႃႈလႆႈ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းၵူႈပွၵ်ႉ လုၵ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈသႂ်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ သိုၵ်းတႆးသင် ၶႂ်ႈယူႇၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵေႃႈယၢပ်ႇ၊ ၶူဝ်းသူၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၶၼ်လီ၊ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်ၵႃႈ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်း သိုၵ်းၾၢႆႇလႂ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ” – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းၼၢႆး သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းမၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼႂ်းမိူင်းၼၢႆး ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈ ႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး RCSS ၵေႃႈ မီးတင်းၼမ်ယဝ်ႉ မၢင်ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းထႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးၼမ်။ ႁၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်း RCSS ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း တီႈၼိုင်ႈ လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 2024 ထဝ်ႈၸၢႆး ဢႃယု 60 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းၼုမ်ႇ မၢင်ၸိူဝ်း ပွင်ႇၸႂ်သေ ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး ၶဝ်ဝႃႈ ပေႃးၵႂႃႇႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၼ်းတေလႆႈတိုၵ်းၶိုၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မၢၼ်ႈပေႉၵိၼ်ႁဝ်းမႃး ၵေႃႈၼမ်ၼႃႇယဝ်ႉၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈႁဵတ်းသိုၵ်းတႆး။ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွၵ်ႉဢူးယဵၼ်ႇ၊ ပွၵ်ႉၼႃႈႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵႂႃႇမူတ်းယဝ်ႉ။ ပွၵ်ႉၼွင်ၵႅဝ်း၊ ပွၵ်ႉပေႃႈမိူင်းတႄႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပွၵ်ႉလွႆဝႄႈတႄႉ ၵမ်ႈဢေႇ။ ပေႃႈမႄႈမၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈ ၵူဝ်လုၵ်ႈတုၵ်ႉၶၼႆသေ သူင်ႇၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းထႆးၵေႃႈၼမ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆးၼႆႉ တင်းမူတ်း မီး 5 ပွၵ်ႉ 11 ဢိူင်ႇ ပေႃးဢဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းဝႃႈၸိုင် တႄႇဢႃယု 15 ပီ ထိုင် 45 ပီ ၼႆႉ မီး 5,000 ပၢႆ ။ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉလႂ် တေလႆႈသူင်ႇၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 3 ၵေႃႉ ထိုင် 5 ၵေႃႉ – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-26T17:09:47

https://shannews.org/archives/51172

သိုၵ်းဝႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈသိုၵ်းၸုမ်းလႂ် ၶဝ်ႈၵဵပ်းၶွၼ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈ

ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈၵုမ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈဝႆႉသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈသိုၵ်းၸုမ်းလႂ် မႃးၵဵပ်းၶွၼ်ႇ တႃႇ 3 ပီ ဝႃႈၼႆ။ လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း မိူၼ်ၼင်ႇ – သိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA တူၵ်းလူင်းမွပ်ႈပၼ် သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ၶဝ်ႈၵုမ်းၵမ် ပူၵ်းပွင် ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵႅတ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵမ်းၼႆႉ ၶဝ်မွပ်ႈပၼ်သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ၸတ်းဢေႃႈ တီႈမိူင်းၵႅတ်ႈ ၼႆႉ။ မၢၼ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်းယဝ်ႉ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇပူၵ်းပွင်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၶဝ်တေမႃးပိုတ်ႇ ႁပ်ႉလွၵ်းၵၢတ်ႇ(ပွႆးယူင်ႇ) ပၼ် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ယွၼ်ႉၼၼ် တႄႇဢဝ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီၼႆႉ တေဢမ်ႇႁႂ်ႈသိုၵ်းၸုမ်းလႂ် မႃးၵဵပ်းၶွၼ်ႇ။ သဵၼ်ႈတၢင်းရူတ်ႉၵႃး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် မႃးၶုတ်းႁဵတ်းပၼ် တႄႇဢဝ် တီႈတႃႈၶူင်းၼၼ်ႉမႃး ထိုင်မိူင်းၵႅတ်ႈ တၢင်းၵႂၢင်ႈ မၼ်းမီးမွၵ်ႈ 48 ပေႇၼႆႉ။ ပေႃးလုၵ်ႉတႃႈၶူင်းထိုင် မိူင်းၵႅတ်ႈၼႆႉတႄႉ တေမီးမွၵ်ႈ 3 ၸူဝ်ႈမူင်းၼႆႉ။ ဢၼ်ၶဝ်ၶုတ်း တၢင်းၼႆႉ မၢင်တီႈၵေႃႈ ၺႃးလွၵ်းၼႃး ၵူၼ်းမိူင်းပႃးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ သဵၼ်းတၢင်း ဢၼ်ယူႇတီႈ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA ႁဵတ်းပၼ်သမ်ႉ လုၵ်ႉတီႈတႃႈၶူင်းထိုင် မိူင်းၵႅတ်ႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် တႄႇၶုတ်းတၢင်းၵႃးဝႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 48 ထတ်း/ ပေႇ တၢင်းယၢဝ်းမီးမွၵ်ႈ 10 လၵ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း လေႃႇတိုၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈၼၼ်ႉ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်း မိူင်း လူႉၵွႆတင်းၼမ်။ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈလူင်လႄႈဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇၼႆႉ လင်ႁိူၼ်းမီး 100 ပၢႆ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လင် ႁိူၼ်း ဢၼ်တေၸၢင်ႈယူႇလႆႈၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇ မီးဢမ်ႇလိူဝ် 20 လင်။ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ သိုၵ်းၶဝ် ဢဝ်ၵႂႃႇၸႂ်ႉမူတ်း ဢမ်ႇၵိုတ်းသင်။ လွင်ႈႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇငိၼ်းဝႃႈ သိုၵ်းၸုမ်းလႂ် တေၶိုၼ်းမႄးပၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝတ်ႉ လူင်ၼႂ်းမိူင်းၵႅတ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် တေၶိုၼ်းမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးပၼ်ယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၢင်တိုၵ်း ဢမ်ႇပႃးသိုၵ်းဝႃႉသေတႃႉ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ သိုၵ်းဝႃႉ မႃးၵုမ်း မႃးလုမ်းလႃးပူၵ်းပွင် ပၼ်ၶိုၼ်း ယူႇ ၸိူင်ႉၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၵျိူၵ်ႈသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလိူၵ်ႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထဵင်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ သိုၵ်းတႆး ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶဝ်ႈမႃးၵုမ်းပၼ် ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ “လွင်ႈလူႉလႅဝ် ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်ဝႃႈႁိုဝ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝတ်ႉလူင်ၼႂ်းမိူင်းၵႅတ်ႈၼႆႉ တႄႉ ၶဝ်တေမႄးၵုမ်းလုမ်းလႃးပၼ်ယူႇၼႆဝႃႈ။ ဢမ်ႇၽွမ်ႉၼႆၵေႃႈ ႁိုဝ်တေဝႃႈၶႃႈလႃႇ။ ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်း လီ 3 ၸုမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မွပ်ႈပၼ်သိုၵ်းဝႃႉယဝ်ႉလူး ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈယူႇမိူၼ်ၶဝ်လၢတ်ႈၵူၺ်းဢေႃႈ သိုၵ်းတႆးႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးၵႅတ်ႇၶႄပၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႄႇ”- ၵူၼ်းမိူင်းၵႅတ်ႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ ဢိူင်ႇမိူင်းၵႅတ်ႈၼႆႉ မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇဢိူင်ႇမိူင်းယေႃ မွၵ်ႈ 20 လၵ်း။ မီးၾၢႆႇဢွၵ်ႇလႃႈသဵဝ်ႈမွၵ်ႈ 60 လၵ်း။ ဢိူင်ႇ မိူင်းၵႅတ်ႈၼႆႉ မီး 13 ဝၢၼ်ႈ။ ဢၼ်ၺႃးၽေးသိုၵ်းၵမ်းသိုဝ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇတင်း ဝၢၼ်ႈလူင် ယွၼ်ႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈတိတ်းၸပ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ လင်ႁိူၼ်းတင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 150 လင်။ ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 600 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လႅၼ်လိၼ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၵၼ်တၢင်း သႅၼ်ဝီ – ၵုၼ်လူင် ။ ဢၼ်လုၵ်ႉမိူင်းၵႅတ်ႈ လူင်းၵႂႃႇ တႃႈ ၶူင်း – တႃႈတိုင်းတၼ်။ သင်ဝႃႈ ၶၢမ်ႈၶူင်းယဝ်ႉ ၵႂႃႇပွင်ႇထိုင်တၢင်း ၵုၼ်လူင် – ႁူဝ်ပၢင်ႇ – ဝဵင်းၼမ်ႉၽႃႈ (ၶျိၼ်ႊသူၺ်ႊႁေႃႇ) ၵမ်းသိုဝ်ႈ။ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းၵႅတ်ႈၼႆႉ ယၢမ်ႈပဵၼ်တပ်ႉဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈမႃး ၶၢဝ်းႁိုင် မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ၵၢၼ်ႉသုမ်းသေ ထွႆဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ မူတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းဢၼ်တူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမိူင်းၵႅတ်ႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသမ်ႉ – သိုၵ်းတဢၢင်း ၊ သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ၊ သိုၵ်းဝႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းတႆး ၸိူဝ်းယၢမ်ႈတူင်ႉၼိုင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ လၢတ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉဝႃႈ တေမႃးၵဵပ်းသိုၵ်းယူႇဝႃႈၼႆ သေတႃႉ သိုၵ်းဢူၺ်းလီ ၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉ တူင်ႉၼိုင်ဝႆႉလႄႈ တေၶိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ပႆႇႁူႉၸွမ်း ။ တေႃႈၼင်ႇ ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းလႄႈ ၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵေႃႈ သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် တႄႇၸတ်းႁင်းၶဝ်ၵႂႃႇၼႆ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉ တီႈလၢတ်ႈ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-26T16:20:00

https://shannews.org/archives/51168

သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၶိုၼ်း တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၶိုၼ်း တီႈၼမ်ႉပွင်ႈ ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် ဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈယူႇၼႂ်းလုၵ်းပဵမ်ႇ။ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ -“သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇတဝ်တၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႁုင်း ၊ ၵႂႃႇႁိုၵ်ႉသႂ်ႇၵၼ်တင်း သိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA တၢင်းဝၢၼ်ႈပဵင်းၵၢင်ႈ သေယိုဝ်းၵၼ်။ လုၵ်ႉတၢင်း ၶလယ 41 သေ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸွႆႈ ယိုဝ်းၵႂႃႇတၢင်းႁွင်ႇ ထပ်းၵၼ်မွၵ်ႈ 10 ၵမ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢင်းပၢင်ႁုင်း တူၵ်းၸႂ် သမ်ႉပေႃးလူင်းယူႇၼႂ်းလုၵ်းဢေႃႈ။ တႄႇၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈ သဵင်ၵွင်ႈ သဵင်မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ။ ” -ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၼၼ်ႉတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢမ်ႈၵႃးဢၼ်လုၵ်ႉလႃႈသဵဝ်ႈသေတေၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းႁႅတ်ႈ၊ ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယေႃ၊ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းသႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းၼႆႉယူႇ။ ထိုင်ၵၢင်ဝၼ်းတဵင်ႈမႃး ၵိုင်ႉၵၢင်ႉမႃးယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်ၸိူင်ႉၼႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈတူၵ်းၸႂ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းသဵင်ၵွင်ႈယႂ်းၸိူင်ႉၼႆလႆႈမႃး 2 လိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇၶိုၼ်းထႅင်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ပၢႆ ဝၢႆးလင်ပၢင်တိုၵ်း 1027 မႃးၼႆႉ သဵင်ၵွင်ႈဢမ်ႇတႅၵ်ႇသေတႃႉ မၢႆမီႈႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေးတႄႉ ဢမ်ႇယိုတ်းၶိုၼ်း တိုၵ်ႉသိုပ်ႇမီးဝႆႉယူႇတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၼႂ်းၵႄႈၼႆႉ ၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ ၵူၼ်းၸူၼ်ၵူၼ်းယွၼ်းၵေႃႈမီးလိူင်ႇၼမ် ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-26T13:45:09

https://shannews.org/archives/51164

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တဵၵ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ႁႂ်ႈႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်းလဵင်ႉ

ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵႆႉမႃးၼွၼ်းလိုဝ်ႈ ၸွမ်းၼႂ်းႁိူၼ်းယေးသေ တဵၵ်းၸႂ်ႉႁႂ်ႈႁုင်ၶဝ်ႈၽၵ်း လဵင်ႉပႃးထႅင်ႈ။ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 10/2/2024 ၼၼ်ႉမႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ၸိူဝ်းလဵပ်ႈ ယၢမ်း ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈ/ ၵၢင်ၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵႆႉမႃးၼွၼ်းလိုဝ်ႈ ၸွမ်းဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းမိူင်း တီႈဢိူင်ႇလွၵ်းလူင်၊ ဢိူင်ႇသူၺ်ႇၸႃႇလီႇ၊ ၾၢႆႇတူၵ်းဝဵင်းလႄႈ ဝၢၼ်ႈၵုၼ်းတေႃးဢိၼ်း ၼႂ်းၸႄႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ၸႂ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁႃၶဝ်ႈၽၵ်း တူမ်ႈႁုင်လဵင်ႉပႃးထႅင်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ 5 ဝၼ်း ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် 10 ဝၼ်း ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ ၶဝ်တေမႃးၼွၼ်းလိုဝ်ႈ ၸွမ်းဝတ်ႉ၊ ႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပေႃးမႃးၼိုင်ႈပွၵ်ႈၼႆ တေၼွၼ်းႁိုင် 2-3 ဝၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁႃၶဝ်ႈၽၵ်းတူမ်ႈႁုင်လဵင်ႉထႅင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ၽႂ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈပဵၼ် ၶုၼ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဝႃႈႁိုဝ် ၸႂ်ႉၸိူင်ႉ ႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းပၼ် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းၶဝ် လဵပ်ႈယၢမ်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးၵႂႃႇ လိုဝ်ႈၼွၼ်း ၸွမ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်းသမ်ႉ ၼိုင်ႈတီႈလႂ် ဢေႇသုတ်း 2-3 ဝၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမိတ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ဝႃႈ ႁဝ်းတေယွၼ်း ၼွၼ်းလိုဝ်ႈ 2-3 ၶိုၼ်းတီႈၼႆႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁုင်လဵင်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းပၼ်။ ႁဝ်းၵူၼ်း မိူင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းထဵင်ၶိုၼ်း မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၶဝ် ႁဝ်းဢမ်ႇမီးၶဝ်ႈမီးၽၵ်းၼိူဝ်ႉပႃသင် ၶဝ်ၵေႃႈဝႃႈ ပႃးမႃးဢိူဝ်ႈ ႁႂ်ႈတူမ်ႈႁုင်ပၼ်ၶဝ် ႁဵတ်းၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်တိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈၼႆႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 1/1/2024 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 22/1/2024 သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်း သိုၵ်းၶၢင် KIA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF တင်းသွင်ၾၢႆႇ ၸင်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်မႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းမႃး ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၵႂႃႇမီး ၵေႃႉတီႈၵေႃႉတၢင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမႃးႁိူၼ်းယေး ႁင်းၽႂ်မၼ်း ၵမ်ႈၼမ်ယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ဢမ်ႇ မႃးၶိုၼ်းၸိုင် တေထုၵ်ႇတဝ် ၽဵဝ်ႈဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇဢဝ်ၵေႃႈ ၽူႈလၵ်ႈၸၵ်ႉ ၶုတ်ႈဢဝ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်း ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ယင်းပႆႇယုမ်ႇၸႂ်လႆႈဝႃႈ ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ တေၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ မိူဝ်ႈလႂ်ထႅင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႆႉသတိထွမ်ႇ/ ယူႇၵႂႃႇ ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်းၶိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တီႈမိူင်းမိတ်ႈ ယိုဝ်းၵွင်ႈလူင် လၢႆလုၵ်ႈသေ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်တူၵ်းၸႂ် ယွၼ်ႉဢမ်ႇလႆႈငိၼ်း သဵင်ၵွင်ႈသဵင်မၢၵ်ႇမႃးႁိုင်ယဝ်ႉလႄႈ ၶိုၼ်းလႆႈငိၼ်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ယိုင်ႈၶႅၼ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႆယဝ်ႉ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-26T10:32:05

https://shannews.org/archives/51152

မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းမွၵ်ႇ တၢႆ 2 မၢတ်ႇ 3

မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇၼႂ်းဝၢၼ်ႈႁၢင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းမိူင်း လူႉတၢႆထင်တီႈ 2 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ဝၼ်းတီႈ 21/3/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ မၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢင်းသႃႇ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် တႅၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၽူႈယိင်း ဢႃယု 40 ပီတင်း 60 ပီ လူႉတၢႆထင်တီႈ တင်းသွင် တိူဝ်ႉပႃး ၽူႈၸၢႆး 3 ၵေႃႉ လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ထိုင်တီႈလႆႈႁၢမ်သူင်ႇႁူင်းယႃ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လႆႈလူႉတၢႆ မၢတ်ႇၸဵပ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိၼ်းၵျၢမ်း ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးသွၼ်ႈဝႆႉ တီႈဝၢၼ်ႈႁၢင်းသႃႇၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႉယိုဝ်းသႂ်ႇၼႆသေတႃႉ တိတ်းတေႃႇ ၽူႈ ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယိုၼ်ယၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ဝၢၼ်ႈႁၢင်းသႃႇၼႆႉ မီးၾၢႆႇတူၵ်း တပ်ႉပၢင်သဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶလယ 237 ဢၼ်သိုၵ်းၶၢင် ပိုတ်းယိုဝ်း ၵုမ်းလႆႈဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆ RFA ၵဵပ်းဝႆႉတႄႉ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 3 ပီပၢႆၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း တၢႆယွၼ်ႉမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မီး 1,400 ပၢႆ ဢၼ်မၢတ်ႇၸဵပ်း မီး 2,600 ပၢႆ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-26T09:00:00

https://shannews.org/archives/51145

ပလိၵ်ႈထႆး တီႉလႆႈၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် လိူၼ်လဵဝ်မွၵ်ႈႁဵင်ၵေႃႉ

ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်း မီးၵူႈဝၼ်းလႄႈ ဢၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်သေပၢႆႈ ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ၼိုင်ႈဝၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်း 2,000 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉၵူၺ်း ဢၼ်ယူႇတီႈ ပလိၵ်ႈထႆးတီႉၺွပ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လၵ်ႉၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ မီးမွၵ်ႈ 1,000 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈလၢတ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ထႆးၼႆႉ သိုၵ်းထႆး ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းပႂ်ႉႁူမ်ႈလူမ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃ ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢဝ် ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈတူၺ်းပႃး ၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၼႂ်းဝဵင်းၼွၵ်ႈဝဵင်းၵေႃႈ မီးၵွင်ႈထၢႆႇ CCTV တင်ႈဝႆႉၵူႈတီႈပႂ်ႉတူၺ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းထႆးတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ – ပဵၼ်တႃႇပႂ်ႉတူၺ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ – ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၵႆႉၺႃးတီႉၺွပ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵၢၼ်းၶျၼပူႊရီႊလႄႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇ။ ၸၢင်ႈလႆႈႁပ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇ တူၵ်းၶွၵ်ႈ တီႈၵႄႇသုတ်း ၼိုင်ႈလိူၼ် ႁိုင်သုတ်း 2 လိူၼ် ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း']

2024-03-26T08:00:00

https://shannews.org/archives/51142

ရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈၵဵပ်းထၢတ်ႈၵႅတ်ႉသ် ယူႊၶရဵၼ်ႊ

ဝၼ်းတီႈ 24/3/2024 ၼႆႉ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်မိတ်ႉသၢႆး တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းၵဵပ်းထၢတ်ႈ Gas တႂ်ႈလိၼ်ၶွင်မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ ဢမ်ႇတၼ်းတိူဝ်ႉၵွႆ ထိုင်တႅၵ်ႇသုမ်း။ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လူင် တီႈႁူင်းၵဵပ်းၵႅတ်ႉသ်ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ထင်ၵဵပ်းၵႅတ်ႉသ်ၼၼ်ႉ မီးလိုၵ်ႉဝႆႉဢိတ်ႉ လႄႈ ဢမ်ႇတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် မူၼ်ႉမႄးတီႈဢၼ်လူႉၵွႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ႁႅင်းထၢတ်ႈ ဢၼ်လူဝ်ႇဢဝ် ဢွၵ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၸႂ်ႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးတဵမ်ထူၼ်ႈယူႇ- ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၸိုင်ႈၸႅၼ်ႊလႅၼ်ႊသၵီႊ မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေးၵူၼ်း မိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ လူႉၵွႆမီးၵူႈဝၼ်း။ ၼႂ်းဝူင်ႈပူၼ်ႉမႃး ဝူင်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင် မိတ်ႉသ်သၢႆး မီး 190 လုၵ်ႈ၊ မၢၵ်ႇလူင် Shahed ဢၼ်ဢဝ်ၻရူၼ်ႊမႃးပွႆႇသမ်ႉ မီး 140 ၵမ်း၊ မၢၵ်ႇလူင် ဢၼ်ပႃး ၶိူင်ႈၵုမ်းၸတ်းသမ်ႉ ပွႆႇဢမ်ႇယွမ်း 700 လုၵ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီ ဢၼ်သိုၵ်းရတ်ႉသျႃး ယိုဝ်းယူႊၶရဵၼ်ႊမႃးၼႆႉ ဢၼ်ၵိုတ်းၵၢၼ်ယိုဝ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 7 ဝၼ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသေၵမ်း။ ၶႂ်ႈဝႃႈ ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇၵူႈဝူင်ႈလႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းမိူင်းယူႊၶရဵၼ်ႊ လူႉၵွႆၼမ် ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ သိုၵ်းရတ်ႉသျႃးသမ်ႉ လိူၵ်ႈယိုဝ်းသႂ်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ တီႈၵဵပ်းၵႅတ်ႉသ်၊ ၼမ်ႉမၼ်းၶွင် ၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ႁူင်းၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၸွမ်ၸိုင်ႈ ယူႊၶရဵၼ်ႊ လၢတ်ႈၵႂႃႇပႃးၼင်ႇၼႆထႅင်ႈ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-03-25T20:14:23

https://shannews.org/archives/51135

သွၼ်းၼမ်ႉပီၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်း တေဢမ်ႇပွၵ်ႈႁိူၼ်း

ၵူႈပီၼၼ်ႉ ပေႃးၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းမိူင်းထႆး – သိင်ႇၵပူဝ်ႇ – မလေး သျႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေဢွၼ်ပွၵ်ႈမႃး ၸႂ်းႁိူၼ်းယေးၵၼ် ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်ပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်မီးတီႈမိူင်းထႆး လၢတ်ႈဝႃႈ – “ပီၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ယင်းဢွၼ် ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း။ ၵွပ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးၼွၵ်ႈမိူင်းတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇၶႂ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ၵူဝ်မိူဝ်းၺႃး ၽွင်းပိူၼ်ႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ။ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ။ ၵွပ်ႈၼႆ တေသိုပ်ႇယူႇတီႈၵႂႃႇ ဢၼ်တီႈမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ယင်းတူၵ်ႇလၢတ်ႈပၼ်ၾၢင်ႉဝႆႉ ပႆႇၸႂ်ႈၶၢဝ်းလီပွၵ်ႈၸႂ်းႁိူၼ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ ၵူႈပီပူၼ်ႉမႃး ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇၼႃႈၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ တေၶဝ်ႈၼၼ်ႉ ၽွင်းၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉၼႆ ပေႃႈလဵင်ႉမႄႈလဵင်ႉ ပၼ်ၶႂၢင်ႉလိုဝ်ႈ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈထႆး ပၼ်ဢၼုယၢတ်ႈ ဝီႊသႃႊ တႃႇဢွၵ်ႇမိူဝ်းၸႂ်းႁိူၼ်းယေးလႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တီႈၼႂ်းမိူင်းထႆးၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈၸႂ်းႁိူၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ။ ဝၢႆးလင် တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လၢမ်းၽႄႈ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပိၵ်ႉၽၵ်းတူလႅၼ်လိၼ်သေ ႁႅင်းၵၢၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေး တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ တီႈမိူင်းထႆးၼႆႉ ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်းၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈမီး 6 လၢၼ်ႉပၢႆယဝ်ႉ ၼႆသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ တီႈမိူင်းမလေးသျႃးၵေႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်လႄႈ ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် မီးလၢၼ်ႉပၢႆယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဢၼ်ႁွတ်ႈဝႆႉ တီႈမိူင်းမလေးသျႃး လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်မိူင်းထႆး မလေးသျႃး သိင်ႇၵပူႇယဝ်ႉ မိူၼ်မိူင်းၵူဝ်ႊရီႊယႃႊ ၊ ၵျႃႇပၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-25T19:58:04

https://shannews.org/archives/51125

ၽူႈၼမ်းပဢူဝ်း တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ၸဵဝ်းယဝ်ႉတူဝ်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ပဵၼ်ဝၼ်းလိူၼ်သီႇမူၼ်း တူၵ်းမႅၼ်ႈဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸၢဝ်းပဢူဝ်း ၶွပ်ႈတဵမ် 75 ပီသေ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်မိူင်းၵၢၼ်သိုၵ်းဢမ်ႇၼိမ်လႄႈ ပီၼႆႉ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ဝႃႈၼႆ။ ၶုၼ်ႇမျိၼ်ႉထုၼ်း ၽူႈၼမ်း PNLO – PNFC လၢတ်ႈဝႃႈ – “တေပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်း တေႃးၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇ သိုၵ်း မၢၼ်ႈ တေႃႇပေႃးမူၺ်ႉႁၢၵ်ႈတူၼ်ႈတေႃလႆႈတင်းမူတ်း။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ယွၼ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပဢူဝ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈထႅမ် ႁႂ်ႈၸဵဝ်းထိုင်တီႈယိူင်းမၢႆသေၵမ်း”- ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း ဢၼ်လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၶွင်ႊသီႊၾႅတ်ႊတရႄႊ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း၊ ၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း၊ တူဝ်တႅၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ ၶွမ်ႇမတီႇ ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်၊ ပႃႇတီႇ ႁုၼ်ႈမုၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယၢင်းလႅင်၊ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ယၢင်းၽိူၵ်ႇ၊ ၶွင်ႊသီႊၵိူဝ်းၵုမ် ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢိၵ်ႇတူဝ်တႅၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ တင်းၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶုၼ်ႇမျိၼ်ႉထုၼ်း PNFC လၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် ၸႂ်ႉလွၵ်းလၢႆး ၸႅၵ်ႇထႅၵ်ႇၸၵ်း ၼႂ်းၵႄႈၸၢဝ်းပဢူဝ်း ႁႂ်ႈတႅၵ်ႇၼႆၼၼ်ႉႁၼ်သိုဝ်ႈၼႃႈတၼ်းတႃယဝ်ႉလႄႈ ၸၢဝ်းပဢူဝ်းထုၵ်ႇလီႁူႉတူဝ်သေ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵၼ်ၽႂ်းၽႂ်းယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-25T19:27:50

https://shannews.org/archives/51120

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼၢင်းယိင်း တႃႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႄႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸွမ်းၼႂ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇသေ ယၢမ်းလဵဝ် ၵဵပ်းပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၼုမ်ႇယိင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉမႃး ယူႇတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း 5 ႁဵင် ၵေႃႉ – ဢၼ်ပဵၼ်တပ်ႉၼမ်ႉ၊ တပ်ႉလူမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ တႄႇၵဵပ်းပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၼုမ်ႇယိင်းထႅင်ႈတႃႇ ၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်လုမ်း (ၵၢၼ်ၸႆး) ဝႃႈၼႆ။ ၼၢင်းယိင်း ၸိူဝ်းမီးဢႃယု ၼႂ်းၵႄႈ 18 ပီ ထိုင် 25 ပီၼၼ်ႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေတႄႇၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ် ၼႂ်း လိူၼ်မေႊ တေထိုင်ၼႆႉ။ တႃႇတေၾိုၵ်းၵၢၼ်ၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 27 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေလႆႈၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းပၵ်းပိူင် ၵဵပ်းသိုၵ်း ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပႃးဝႆႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ယိင်းတင်းၸၢႆး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈသိုၵ်း မၢၼ်ႈ တႄႇၸႂ်ႉၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၼႂ်းပွၵ်ႉၼႂ်းယွမ်ႇၼၼ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈၸွမ်ႁၢၼ် ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း လၢတ်ႈပဵၼ်တင်းၵၢၼ်ဝႃႈ ပႆႇၵဵပ်းပႃးသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼၢင်းယိင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸဵမ်ၸၢႆးလႄႈယိင်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမိူင်း ၊ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁၢႆၵႂႃႇလူၺ်ႈဢမ်ႇႁူႉတၢင်းၵႂႃႇၵေႃႈ မီးၼမ်။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ပေႃႈမႄႈဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-26T11:07:43

https://shannews.org/archives/51116

မိူင်းမၢၼ်ႈတႅၵ်ႇဢမ်ႇတႅၵ်ႇ မိူင်းတႆးႁိမ်ၸႅၵ်ႇၼႃႈလိၼ်

တၢင်ႇၾၢႆႇတၢင်ႇၶွၼ်ႈႁႅင်း တၢင်ႇၾၢႆႇတၢင်ႇမႅတ်ႇပႅင်းႁုပ်ႈၼႃႈလိၼ် တၢင်ႇၾၢႆႇတၢင်ႇၶိၼ်ၵဵပ်းသိုၵ်း တၢင်ႇၾၢႆႇ တၢင်ႇႁႅၼ်းၽႅၼ်သိုၵ်း တၢင်ႇၾၢႆႇတၢင်ႇၽွမ်ႉတိုၵ်း သိုၵ်းဢၼ်တေၵိူတ်ႇၵမ်းၼႆႉၼၵ်းၼႃ ႁႃတၢင်းယူတ်းယႃ ယိင်ႈယၢပ်ႇ မိူဝ်ႈမၼ်းပဵၼ်ဝူတ်ႈဝဵၼ်းၵၢမ်ႇ (ၿၢပ်ႇၵမ်(sin)) ၵူၼ်းမိူင်း ထိုင်သုတ်းတိူၵ်ႈ လႆႈပိုၼ်ႉၽႃႈတိူၵ်ႇႁိူၵ်ႈ သူၼ်ၼႃး ပႃးၵၼ်ၼီဢွၵ်ႇၽူင်ႉပၢႆႈပႅတ်ႈႁိူၼ်းယေးဝၢၼ်ႈၶူင်ႇ မိူင်းတီႈယၢမ်ႈယူႇ ဢူႇတီႈယၢမ်ႈၼွၼ်း ဢၼ်ပူႇ မွၼ်ႇယႃႈ ၽုၵ်ႇၵႃႈသွမ်ႈဝၢၼ်ႇမႃးလၢႆသိုပ်ႇၸူဝ်ႈၵူၼ်းၸဵမ်မိုၼ်းသိုၼ်းဢွၼ်။ ဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ လူႉၵွႆယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈသိုၵ်းၶၢင် သဝ်ႁိူၼ်းတမ်းၾင် ႁွႆးလမ်ၾႆးမႆႈ လႆႈၵၢႆယဵၼ်းပဵၼ် သၢၵ်ႈၸဵၼ်ယုၵ်းယၵ်း ၵၢၵ်ႇမုၼ်ႈမၵ်းၽွင် ၶီႈထၢၼ်ႇ ၵွင်တဝ်ႈ ၶဝ်ႈၶွင်ၶူဝ်းႁိူၼ်းဢမ်ႇလိူဝ်ၵိုတ်းသင်။ လၢႆၸုပ်ႈသိုပ်ႇပၢၼ် ပူႇမွၼ်ႇသၢင်ႈမႃးလူၺ်ႈၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ် ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၵႂၢင်ႈယႂ်ႇ ၾုၼ်ႇငႂ်ႈၼမ်ႉလီ ၼမ်ႉမႄႈ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈ ၼမ်ႉႁွင်ႈ ၼမ်ႉတူၵ်းတၢတ်ႇလဵၵ်ႉယႂ်ႇ ၼွင်လဵၵ်ႉ ၼွင်ယႂ်ႇ မႆႉသၵ်းမႆႉတိုင်း မႆႉပႅၵ်ႇ မႆႉပဝ်း မႆႉငႄႉ မႆႉတီးတွၵ်ႈ မႆႉၸလၢၼ်းမႆႉပူၵ်ႇမႆႉဝွင် ၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈသႅၼ်း။ ဝေႃႇငိုၼ်းဝေႃႇၶမ်း ဝေႃႇၵႅဝ်ႈဝေႃႇသႅင် ဝေႃႇလဵၵ်း ဝေႃႇတွင်း ႁဵၵ်ႇ ထၢၼ်ႇၾႆးငိူၵ်ႈႁႄႈၽွတ်ႈလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆသႅၼ်း ၼမ်ၸေး ၵူၼ်းမိူင်းတႆးဢမ်ႇလႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈလႅမ်ႉႁိမ်းၸိမ်းရူသ်းၸၢတ်ႈ(ဢရသႃႇ) ထုၵ်ႇၵူၼ်းၼွၵ်ႈ ၵူၼ်းမီးဢမ်းၼၢၸ်ႈမႃးႁိမ်ၸိင်းၶိၼ်ဢဝ်ပဵၼ်ၶွင်တူဝ်ၵဝ်ႇမႃးတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ 62 ပီတဵမ် ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇၶီႇၼဵၵ်း တဵၵ်းတဵင် ဢမ်ႇၵွမ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႆး ႁူမ်ႈတင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလၢႆမူႇလၢႆၸုမ်း ဢၼ်ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇႁဵၵ်ႈၶၢၼ် ႁဵတ်း ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း ပူတ်းပွႆႇၵၢၼ်ထၢင်ႇႁၢင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်း ပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်း။ မိူဝ်ႈတႄႇငဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈၸႂ်ၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်း ယိုတ်ႈယၢဝ်းမႃးပဵၼ်သိပ်းသိပ်းပီ တေႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးၵွတ်းပေႃးၽၢၼ် ၵၢၼ်ၶဝ်ၸဝ်ႈယင်းပႆႇပူၼ်ႉၸၢႆးၶႃး မိူဝ်ႈၵူၼ်းတုၶ်ႉယၢၵ်ႈၵွတ်းၽၢၼ်ဢိုပ်းၶဝ်ႈ ဢိုပ်း ၵိူဝ် သမ်ႉထုၵ်ႇၵဵပ်းလူၺ်ႈဢမ်းၼၢၸ်ႈတဵၵ်းတဵင် ဢမ်ႇၵွမ်ႉၶဝ်ႈၼမ်ႉငိုၼ်းတွင်း ၵူၼ်းႁၢတ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇဝႆႉၵိုတ်းလိူဝ် ထုၵ်ႇၵမ်ၵိၼ်းၶိၼ်ၸႂ်ဢဝ်ႁဵတ်းသိုၵ်း ဢၢင်ႈဝႃႈၸၢႆးမိူဝ်ႈမီးဢႃယု 18 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် တၵ်းလႆႈႁၢပ်ႇ ၼႃႈၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈမိူင်း(ႁဵတ်းသိုၵ်း)။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးဢမ်ႇၵွမ်ႉမီးၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးၶိူဝ်းလဵဝ် တၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵေႃႈဢႅပ်ႇဢၢင်ႈၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၸမ်ဝၢၼ်ႈလႂ် ဢိူင်ႇလႂ်ၵေႃႈ တဵၵ်းၶိၼ်ၵဵပ်းၶဝ်ႈၼမ်ႉငိုၼ်းတွင်းလႄႈၵူၼ်း ပိူဝ်ႈၵေႃႇလၢင်ႈသၢင်ႈႁႅင်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်း ၸဝ်ႈၵဝ်ႇလူၺ်ႈလၢႆးၶိၼ်ၸႂ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ယင်းမီးၽူႈၸႂ်ႁၢႆႉမႂ်ႈ ႁၼ်လုၵ်ႈမႄႈၼၢင်းသၢဝ်ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်လူ လၢႆ ၵၼ်ႉၸၼ်ဢဝ်တၢႆၵေႃႈမီးတင်းၼမ်ၶႂ်ႈၵူႈၸုမ်း မၢင်ၸုမ်းဢမ်ႇပၢႆႈပိူင်ႈၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶႂၢၵ်ႈမိူင်း။ ဝၢႆးသေမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ႁုပ်ႈယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ 2021 ၵမ်းၼႆႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈပၼ်ႁႃယႂ်ႇလူင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇသၢၼ်ၶတ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းတူဝ်လၢႆမိုဝ်းပဝ်ႇသေၵေႃႈ မိူဝ်ႈထုၵ်ႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈႁၢႆႉႁၢဝ်ႈႁႅတ်ႉၶေႃး တိၺွပ်းၶႃႈၽၼ်း ယိုဝ်းသႂ်ႇဢဝ်တၢႆၾုင်ၵူၼ်းယူႇၾၢႆႇလဵဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈၶႅင်ႁၢဝ်ႈၶတ်း တႃႉ ႁတ်းႁတ်းႁၢၼ်ႁၢၼ် ၶိုၼ်းတွပ်ႇတႅၼ်းလူၺ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇမၢၵ်ႈမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၼင်ႇၵႃႈဝၵ်ႉမႃးႁႃလႆႈ ပဵၼ် တူၼ်ႈတိုၼ်းသေၽိုၼ်ႉဝၢႆႇၶိုၼ်းတိုၵ်းတပ်ႉမၢၼ်ႈတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈ ႁုပ်ႈယိုတ်းလႆႈတပ်ႉလႄႈ ၵွင်ႈၵၢင်ႇ မၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်းဢဝ်ပဵၼ်ၵွင်တိုၼ်းႁႅင်း။ ၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢၼ်မီးသိုၵ်းၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ တဢၢင်း ဢႃႊရၵၼ်ႊ ပိုတ်ႇသိုၵ်းၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ မီးၶိူင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ(ဢႃႊဝုထ်ႉ) လီ ဢၼ်လႆႈတၢင်းၸွႆႈပၢႆးၼွၵ်ႈ ဢိၵ်ႇတင်းႁႅင်းၸႂ်လႄႈၸင်ႇၶိုၼ်းတိုၵ်းလိုပ်ႈႁေႃႈ ပႅတ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈ ဢမ်ႇမီးႁႅင်းၵမ်ႉၸွႆႈ ၵွင်သိုၵ်း တပ်ႉထႅမ်ၾၢႆႇလင်မႃးဢမ်ႇၶိုတ်း မႃးဢမ်ႇလႆႈလႄႈၵႃႈလႆႈယွမ်းယူၵ်ႉတုင်းၶၢဝ် လီသေတၢႆ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈငဝ်ႈငုၼ်း ၼေႇပျီႇတေႃႇလိူတ်ႇႁွၼ်ႉမႆႈၵူၼ်ႈ တၼ်ဢူၵ်းတၼ်ၸႂ် တင်းၸႂ်လမ်သႆႈၵမ်ႇသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၵူတ်းမၢႆ ၵမ်ၵိၼ်းၵူၼ်းမိူင်း ၼုမ်ႇသၢဝ် ဢႃယု 18 ၶိုၼ်ႈ ၵူႈၵေႃႉတၵ်းတေလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢဝ်ဝုၺ်းမေႃႈ တႃးၼႃႈၵႆႇလဝ်ႉလဵဝ်ၵၼ် ပိူဝ်ႈၶိုၼ်းမႃးတေႃႇၵၼ်။ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵူတ်းမၢႆၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ပုၼ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵူႈၵေႃႉ မၵ်းတမ်း ၸၢႆး ဢႃယု 18 – 35 ပီလႄႈ ယိင်း ဢႃယု 18 – 27 တၵ်းတေလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၸၢတ်ႈ 2 ပီ။ ၽူႈၸိူဝ်းမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇ မေႃယႃ ဢႃယု 18 – 45 ပီ တွၼ်ႈတႃႇၽူႈၸၢႆး 18 – 35 တင်းၽူႈယိင်း တေလႆႈ ႁပ်ႇၵၢၼ် 3 ပီ လႄႈၼႂ်းၸူဝ်ႈယၢမ်းၶိုၵ်ႉၶၵ်းယင်းၸႂ်ႉတိုဝ်းၶၢဝ်းယၢမ်းႁပ်ႉၸႂ်ႉၸၢတ်ႈ ၵူႈၵုမ်ႇ ၶႄးၸၢင်ႈ မႄႇယိုတ်ႈ ၶၢဝ်းယၢမ်းထိုင် 5 ပီ လႄႈၽူႈဢမ်ႇဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼိူဝ်မၢႆႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း တၵ်းတေ ၸၢင်ႈလႆႈထုၵ်ႇတူတ်ႈ(တၢမ်ႇ) ၶွၵ်ႈ 5 ပီ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၽူၺ်ၽႄႈၽၢၼ်ႇတၢင်းသိုဝ်ႇၶွင်မၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10 ၾႅပ်ႉၿိဝ်ႊရီႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းၸုမ်းသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတိုၵ်ႉၶႅင်ႁၢဝ်ႈတေႃႇၵၼ်ယူႇလၢႆပိုၼ်ႉတီႈ တူဝ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉ မိူင်း မၢၼ်ႈယူႇ။ လိုၼ်းသုတ်းသိုၵ်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိုတ်းလႆႈဝဵင်းလၢႆဝဵင်း ထိုဝ်ဝႃႈပဵၼ်ၵၢၼ်တႃႉတၢႆးၵၢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း တေႃႇၵွင်တပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈတႄႇ ၼေႇဝိၼ်းယိုတ်းဢမ်းၼၢတ်ႈၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း 1962။ လူၺ်ႈၵၢၼ်ဢၼ်ၵွင်တပ်ႉသိုၵ်ႊမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ႇၽၢဝ်ႇၵၢၼ်ၵဵပ်းသိုၵ်းၵမ်းၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၵူႈႁူဝ်မိူင်း တူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈတူဝ်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်။ ဢမ်ႇၵွမ်ႉပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ႁႂ်ႈတင်းၼႂ်းမိူင်းလူင်ၶွင်မၢၼ်ႈ ၸဵမ်တႃႈၵုင်ႈ ဝဵင်းလိူဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈၸွတ်ႇသဵင်ႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵေႃႈ ပေႃးၼၵ်းၼႃလိူဝ်ဝႃႇၵႂႃႇႁႅင်းယဝ်ႉ သမ်ႉထုၵ်ႇတဵၵ်းငႅၼ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းထႅင်ႈၼႆ ၵူၼ်းမိူင်းတိူၵ်ႈ တၼ် မိုတ်းမိတ်းလပ်းသိင်ႇသဵင်ႈယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၽူင်ႉတိုၼ်ႇပၢႆႈၼီႈၵၢၼ်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽႂ်မီးတိုဝ်ႉတၢင်းလႂ် ၽၵ်းတူႁူးလႂ်ၵေႃႈ သွၵ်ႈႁႃမူၼ်ႉဢွၵ်ႇမိူင်းၵူႈႁူးၵူႈတၢင်းလၢႆးၽႂ်လၢႆးမၼ်း ၸိူဝ်းဝႃႈလႆႈပွင်ပဵၼ်ၵေႃႈဢွၵ်ႇတၢင်းႁိူဝ်းဝိၼ် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵေႃႈ တင်းရူထ်ႉတၢင်းၵႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈပႆတိၼ် တၢင်းႁၢဝ်းႁူၺ်ႈႁူးလွႆ ၵမ်ႈၼမ်ၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈတေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်းလႂ် တၵ်းတေလႆႈတူၵ်းပဵၼ်ယိူဝ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈ။ တေႃႇသိုပ်ႇၵႂႃႇၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇသၢဝ်ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈတေဢေႇယွမ်းလူင်း တေၵိုတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈလႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ဢၼ်ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းႁႃလဵင်ႉလႄႈမိူဝ်းၼႃႈထႅင်ႈ 2-3 ပီ ၾၢင်ႁၢင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူင်းတႆး တေပဵၼ်ႁိုဝ်။ မွၼ်းၶိူဝ်း (*** ပွင်ႈၵႂၢမ်းႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ ၼမ်ႉၵႂၢမ်းလႄႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်သုၼ်ႇတူဝ် ၽူႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ ၸဝ်ႈပၢႆၵမ် ၵူၺ်းၶႃႈဢေႃႈ။)

['ၵၢၼ်မိူင်း', 'ၶေႃႈထတ်းသၢင်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-25T17:43:06

https://shannews.org/archives/51114

ပွႆးလိူၼ်သီႇႁူဝ်လိုင်း ပီၼႆႉဢမ်ႇၵိုၼ်း ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ

ပွႆးၶိုၼ်ႈထၢတ်ႈ (ဢမ်ႇၼၼ်) ပွႆးလိူၼ်သီႇ တီႈထၢတ်ႈမူၺ်ႇတေႃႇႁူဝ်လိုင်း ပီၼႆႉ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၵႂႃႇဝႆႈ သႃၵိုၼ်းၶွၼ်း မိူၼ်ၵူႈပီ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 24/3/2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလိူၼ်သီႇမူၼ်းသေ တီႈထၢတ်ႈၸႅတ်ႈမူၺ်ႇတေႃႇ ႁူဝ်လိုင်း ဢၼ် မီးႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉၶူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇ ၼိမ်သဝ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸဝ်ႈႁိူဝ်း၊ ၵူၼ်းၶၢႆပွႆးၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈပႅတ်ႇၵၢင်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၶဝ်တႄႉ တေမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ ၽွင်းၶၢဝ်းမူၺ်ႇတေႃႇႁူဝ်လိုင်းၼႆႉၵူၺ်း။ ၵူႈပီတႄႉ ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၶဝ် လႆႈငိုၼ်း 5-6 လၢၼ်ႉပျႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ပီၼႆႉတႄႉ ပွႆးဢမ်ႇၵိုၼ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၸဝ်ႈႁိူဝ်းၶဝ်တႄႉတႄႉဝႃႈဝႃႈၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – SHAN/ ပွႆးလိူၼ်သီႇ တီႈထၢတ်ႈၸႅတ်ႈ မူၺ်ႇတေႃႇ ႁူဝ်လိုင်း ပီ 2020 လိူဝ်သေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၸဝ်ႈႁိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၵူၼ်းၶၢႆပွႆး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ “ၵူၼ်းၶၢႆပွႆးၶဝ် ဢၼ်ၵႂႃႇဝၢင်းၶၢႆဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈသဵင်ႈၵႃႈႁိူဝ်းၵႃႈယၢပ်ႇဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၵူႈပီၼႆႉ လႆႈ 4-5 သိပ်းသႅၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉဢေႃႈ ပီၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇလႆႈၶႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းၶၢႆပွႆးတႄႉ ၸႂ်ယႂ်ႇၶၢဝ်းပွႆး ၼႆႉၵူၺ်း”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝၢၼ်ႈပႅတ်ႇၵၢင်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ တႃႇႁႂ်ႈၾိင်ႈပွႆးဝၼ်းလိူၼ်သီႇႁူဝ်လိုင်း ပေႃးတေဢမ်ႇလုတ်ႈႁၢမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေႃႈၼင်ႇ ၽွင်းၶူဝ်ႊ ဝိတ်ႉ 19 လၢမ်ႈ ၽႄႈယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းမႃး ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၼမ်။ ထိုင်မႃး ပီ 2021 ၼၼ်ႉသမ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းထႅင်ႈသေ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလၢႆ ၸႄႈဝဵင်း ၶွင်ႈၶမ်တႃႇမႃးထိုင်ပွႆးလိူၼ်သီႇၼႆႉ။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းယူႇၸမ်တႄႉ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈလူႇတၢၼ်းဝႆႈသႃယူႇသေတႃႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ် ၵႂႃႇၼွၼ်းၶိုၼ်း ၼွၼ်းဝၼ်းသေ ပႂ်ႉဝႆႈသႃထိုင်ဝၼ်းလိူၼ်သီႇမူၼ်း ၵူႈပီ ၵူၼ်းတီႈၵႆၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းမႃးၵၼ် ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၵႃလီႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇတၢင်းတႄႉ ဢမ်ႇပေႃးႁၼ်ၽႂ်မႃး ဝႆႈသႃၶႃႈ ၵူၺ်း ၵႃႈ ၵူၼ်းၼႂ်းၵႃလီႉၼႆႉတႄႉ ပိူၼ်ႈၵႂႃႇယူႇ ႁႂ်ႈၵိုၼ်းမိူၼ်ၵူႈပီတႄႉ ဢမ်ႇၵိုၼ်းၶႃႈ။ ပိူၼ်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇသေမႃး ႁဵတ်းၼၼ် ၵူၺ်း ပိူၼ်ႈဢမ်ႇၵႂႃႇၼွၼ်း။ ယွၼ်ႉဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉ ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းလႄႈ ပိူၼ်ႈတေဢမ်ႇပေႃးၶႂ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ၊ ငိုၼ်းႁႃယၢပ်ႇႁင်းၽႂ်မၼ်းၵေႃႈ ပိူင်ၼိုင်ႈ။ မိူဝ်ႈၵူႈပီတႄႉ ၵူၼ်းၵႂႃႇၵူႈတၢင်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇ – ပွတ်းဢွၵ်ႇ – ပွတ်းၸၢၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပီၼႆႉတႄႉ ယဵၼ်ဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ Photo by – SHAN/ ထၢတ်ႈၸႅတ်ႈ မူၺ်ႇတေႃႇ ႁူဝ်လိုင်း လိူၼ်သီႇမူၼ်း ပွႆးၽြႃးထၢတ်ႈႁူဝ်လိုင်းၼႆႉ ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင်ၼႂ်းၸိုင်းတႆး။ ၵူၼ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇမိူင်းၵေႃႈ သူၼ်ၸႂ်မႃးဝႆႈသႃဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ။ ပေႃးထိုင်လိူၼ်သီႇၼႆ ၵူၼ်း ၵိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ တီႈယူႇတီႈၵိၼ် တိုၼ်းပဵင်းပေႃးၵုမ်ႇထူၼ်ႈတႃႇသေႇ။ ဢိင်ၼိူဝ် ၵူၼ်းမႃးဝႆႈၽြႃးၵိုၼ်းၶွၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၸိူဝ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈႁေႃႈႁိူဝ်း ၸိူဝ်းႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ၵုၼ်ႇၵႃႉတၢင်းၶၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပႂ်ႉဝၼ်းယႂ်ႇဝၼ်းလူင်သေ မုင်ႈမွင်းလႆႈငိုၼ်း ၽွင်းပွႆးလိူၼ်သီႇ ၼႆႉ ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၾိင်ႈပွႆးတႆး 12 လိူၼ်ၼႆႉ ပွႆးလိူၼ်သီႇ ပဵၼ်ၾိင်ႈပွႆးၶိုၼ်ႈထၢတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် ပွႆးၵွင်းမူး – ပွႆးဝႆႈမူး ၸႃး ဢုတ်ႉတိသ်ႉသၸေတီ။ မိူၼ်ၼင်ႇ – ပွႆးၵွင်းမူးမေႃႇၵိူဝ် ဝဵင်းသီႇပေႃႉ၊ ပွႆးၵွင်းမူးသႅမ်း (မူၺ်ႇ တေႃႇ) ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်၊ ပွႆးၵွင်းမူးသႅမ်း (ၵၢတ်ႇၵူႇ) ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၊ ပွႆးၵွင်းမူးသႅမ်း ဢၢင်ႇတဵင် (ဢိၼ်း တဵင်ႇ) ၼွင်ႁၢႆးယႃႈ ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ၊ ပွႆးဝႆႈထၢတ်ႈၸွမ်သရီ ဝဵင်းၵဵင်းတုင်၊ ပွႆးဝႆႈၽထၢတ်ႈလွႆတုင်း ဝဵင်း မႄႈ ၾႃႉလူင် မိူင်းထႆးလႄႈ ပွႆးဝႆႈၽထၢတ်ႈလူင်ဝဵင်းၸၼ် (ဝီႊယၼ်ႊၵျဵၼ်ႊ) မိူင်းလၢဝ်း – ဢဝ်ၸဵမ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ဝၼ်းလိူၼ်သီႇမူၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းပိုၼ်းသႃသၼႃပုတ်ႉထၵေႃႈ ပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈ။ ပဵၼ် ဝၼ်းဢၼ်ပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၵေႃးတမ ၶိုၼ်းသူႇၸႂ်း ( ၶိုၼ်းပွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၵဝ်ႇမိူင်းလင်) လႄႈ ၽူတ်ႇ( ၶျွတ်ႈ ) ဢဝ်ပေႃႈမႄႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမၼ်းၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈႁူႉမေႃႁၼ်ထမ်းၵၼ် – မႁႃႇမုင်ႉ (မိူင်းၸႄႈ) တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2024-03-25T14:34:59

https://shannews.org/archives/51104

မႄႈသၢင်ႇလွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈၵဵင်းမႂ်ႇ ဢဝ်ငိုၼ်းႁၢႆ ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ

ပီၼႆႉ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ၸတ်းႁဵတ်း ဢမ်ႇယွမ်း 20 တီႈ မၢင်ဢွင်ႈတီႈ ပေႃႈမႄႈသၢင်ႇ လွင်း – ၵူၼ်းၶဝ်ႈပွႆး ၵႆႉဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ငိုၼ်းၶမ်း – ၾူၼ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတူၵ်းႁၢႆၼမ် ယွၼ်ႉဝႆႉမဝ်မၢင်။ ပူၼ်ႉမႃး ဝၼ်းတီႈ 23/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ မႄႈသၢင်ႇလွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁွင်ႉၼမ်ႉ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၽုမ်း ဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆးသေ လိုမ်းထူင်ငိုၼ်းဢွၵ်ႇမႃး ထုၵ်ႇႁၢႆၵႂႃႇ ၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉၼၼ်ႉ ပႃးၵႂႃႇငိုၼ်းထႆး 3 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ (တူၵ်းမႅၼ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 30 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ) လႄႈ ၾူၼ်း 1 ၶိူင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ပီၼႆႉ ၶွမ်ႊမတီႊ ၸတ်းပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်မႄႈသၢင်ႇလွင်း ၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉၼႆသေ ဢဝ်ထူင်ငိုၼ်းၵႂႃႇၸွမ်း ဝၢင်းဝႆႉၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉသေ လိုမ်းဢဝ်ဢွၵ်ႇမႃး ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ၶုၵ်းၸႂ်လႆႈသေ ၵႂႃႇတူၺ်းၵေႃႈ ငိုၼ်းၼႂ်းထူင်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ ပႃးၵႂႃႇ 3 မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ ၾူၼ်း 1 ၶိူင်ႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ၵႂႃႇၸႅင်ႈၵႂၢမ်းဝႆႉ တီႈႁူင်းပလိၵ်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 22 ၼၼ်ႉၵေႃႈ မႄႈသၢင်ႇလွင်း ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉသေ လိုမ်းထူင်ငိုၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁၢႆ မီးၵူၼ်းႁၼ်သေ ဢဝ်မႃးမွပ်ႈဝႆႉပၼ် တီႈၶွမ်ႊပတီႊပၢင်ပွႆးဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။ “ၵမ်ႈၼမ် ဢၼ်ငိုၼ်း – ၶမ်း – ၾူၼ်း ၵႆႉႁၢႆၼမ်ၼႆႉ တေလိုမ်းဝႆႉၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉ ပီၼႆႉ တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ မီးၵႂႃႇ 3 ၵေႃႉ။ မႄႈသၢင်ႇလွင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉ လိုမ်းထူင်ငိုၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းႁွင်ႈၼမ်ႉ ၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးၵူၼ်းၸႂ်လီသေ ဢဝ်မႃးပၼ်ၶိုၼ်း။ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈသမ်ႉ လိုမ်းဝႆႉတီႈသုမ်းႁဵတ်းၶဝ်ႈၽၵ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႁႃပၼ်ထူင်ငိုၼ်းၼၼ်ႉ ပေႃးသုၵ်ႉသၵ်ႉလူင်ဝႆႉ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၼ်ၶိုၼ်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထူင်ငိုၼ်း မႄႈသၢင်ႇလွင်း ဢၼ်ႁၢႆၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 23 ၼႆႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ”- ၶွမ်ႊမတီႊ ပၢင်ပွႆးသၢင်ႇလွင်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ပီၼႆႉ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း – ၸၢင်းလွင်း ပွၵ်ႈၵမ်း 19 တီႈဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈၼႆႉ တႄႇၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 22-24/3/2024 တင်းမူတ်းမီး 47 တူၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ သင်ပဵၼ်လႆႈ ပေႃးဢမ်ႇလူဝ်ႇၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းၼမ်ၼႆ ယႃႇပေပႃးၵႂႃႇၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶမ်းၸိူဝ်း ၼႆႉ ပေႃးမီးတီႈၵဵပ်းဝႆႉၵေႃႈ ႁႂ်ႈၵဵပ်းဝႆႉလီလီ မိူၼ်ၼင်ႇ – သၢႆၶေႃးၶမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈၽွင်းတဵင်ႇသၢင်ႇလွင်းၵႃႈ ယူႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၶၢတ်ႇသေ တူၵ်းႁၢႆ ၸွမ်းၼႂ်းပွႆးၵေႃႈ မီးမႃးလၢႆၵေႃႉယဝ်ႉ မိူဝ်ႈပွႆးသၢင်ႇလွင်း ပူၼ်ႉမႃး ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႇႁူ၊ ဝႅၼ်ၶမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ – ၶွမ်ႊမတီႊ ပၢင်ပွႆးဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ပၼ်ၾၢင်ႉလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ ပီၼႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ – ဝတ်ႇၵူႈမၼ်ႈ၊ ဝတ်ႉထႃႉၵရၻၢတ်ႇ၊ ဝတ်ႉ ၼွင်ပိုင်၊ ဝတ်ႉသၼ်တိသုၵ်ႇ၊ ဝတ်ႉသၼ်ပူးလိူၺ်း၊ ဝတ်ႉသၼ်မၢၵ်ႇၵဵင်၊ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ ဢိူင်ႇသီၽုမ်း၊ ဝတ်ႉၵူႇတဝ်ႈ (သွင်)၊ ဝတ်ႉပႃႇၵူၺ်ႈ၊ ဝတ်ႉသီလွမ်ႉ၊ ဝတ်ႉၼၢင်းၽႃးယႃး (ဝဵင်းမိူင်းၾၢင်)၊ ဝတ်ႉ ၼွင်တဵၼ်းၶမ်း (ဝဵင်းၶျႆးပၵၢၼ်း)၊ ဝတ်ႉ ၼွင်ပူၵ်ႇသူမ်ႈ၊ ဝတ်ႉဝၢင်ႉမုၼ်ႉ (ဝဵင်းမႄႈလိမ်း)၊ ဝတ်ႉမူႇပုၼ်ႇ၊ ဝတ်ႉမွၼ်ႉ (ဝဵင်းလွႆသၵဵတ်း)၊ ဝတ်ႉၼွင်ပူဝ်းသူတ်ႇ၊ ဝတ်ႉသီလွၼ်းလူႇ (မႄႈၵႃႉ)၊ ဝတ်ႉတိယသထၢၼ် (ဝဵင်းမႄႈတႅင်)၊ ဝတ်ႉပူင်ႇယႅင်း၊ ဝတ်ႉသီပုၼ်းလိူင်းလႄႈ ဝတ်ႉၾႃႉဝဵင်းဢိၼ်း (ဝဵင်းႁႅင်) ဢိၵ်ႇ လူၺ်ႈထႅင်ႈ လၢႆဢွင်ႈတီႈ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၸႄႈဝဵင်းလမ်းပုၼ်းထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။

['ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-24T08:00:00

https://shannews.org/archives/51099

ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ၶွင်မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈပဵၼ်ၾႆးယဝ်ႉ

ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ တၵ်ႉလၢတ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ယဵၼ်းပဵၼ်ၾႆးၼႂ်းမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ လူဝ်ႇတၢင်းၶဝ်ႈၵႄႈၸွႆႈထႅမ် ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းဝႆႉ ထိုင်ၸၼ်ႉဢၼ်သူႇၸူး ၾႆးၼႂ်းမိူင်းယူႇယဝ်ႉၼႆ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းပရိတ်ႇထဵင်ႇ ၻေးဝိတ်ႉ ၵႅမ်ႇမရုၼ်း တၵ်ႉလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈ တီႈၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၽွင်းမၼ်းၸၢႆး ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈႁွတ်ႈ ထိုင် မိူင်းထႆးဝႃႈ – ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ယၢမ်းဢၼ်မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈ မိူင်းဢႃႇသီႇယၼ်ႇၶဝ် ၶဝ်ႈၸွႆႈၵႄႈလိတ်ႈ ပၼ်ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။ ယူႇတီႈ မိူင်းဢိင်းၵလဵတ်ႈသေ လႆႈၸွႆႈထႅမ်တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မိူင်းမၢၼ်ႈ တႃႇငိုၼ်းပွၼ်ႊ (ဢိင်း ၵလဵတ်ႈ) 120 လၢၼ်ႉပၢႆယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼမ်မႃး လိူဝ်ၵဝ်ႇလႄႈ တေသိုပ်ႇၸွႆႈထႅမ် ၵႂႃႇထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-03-24T08:00:00

https://shannews.org/archives/51094

ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်လဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးမွၵ်ႈသႅၼ်

ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈယၢၼ်ႁိူၼ်းယေး မီးထိုင် 2 လၢၼ်ႉ 8 သႅၼ်ယဝ်ႉ UNOCHA ပိုၼ် ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝဵင်းၵႃလိုဝ်းလႄႈ ဝဵင်းၵၼီႇ တီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းတိူင်းၸႄႈၵႅင်းတင်း ဝဵင်းပၢင်လွင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ၸၢၼ်းၼႆႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမီး ထိုင်မိုၼ်ႇပၢႆ။ တီႈၸႄႈမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇလႄႈ တိူင်းတၼၢဝ်းသီၵေႃႈ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် ယိုဝ်းမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထိုင် မိုၼ်ႇပၢႆ။ တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇသမ်ႉ မီး 17 ၸႄႈဝဵင်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း မီး 15 ၸႄႈဝဵင်း။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇယူႇၵိၼ်၊ ယူႇတီႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇၸွႆႈထႅမ်မႃးယဝ်ႉလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်ဝႆႉ UNOCHA ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆ ဢၼ်လႆႈၵဵပ်းဝႆႉသေ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမီးမွၵ်ႈ ၼိုင်ႈသႅၼ်ၵေႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – RFA

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-23T13:36:33

https://shannews.org/archives/51089

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းယွၼ်းငိုၼ်းၼမ်ႁႅင်း တီႈဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ

တႄႇႁူဝ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ပီ 2024 မႃးၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ပျီႇတူႉၸိတ်ႉပဢူဝ်း PNO ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းမိူင်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈမေႃႇပီႇ ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈ ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူတ်ႇထတ်းယွၼ်းငိုၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းယိင်း ဢၼ်လႆႈႁူပ့်တူဝ်မႃးၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “သိုၵ်းၶဝ် ပႂ်ႉၵဵပ်းငိုၼ်းတီႈၵဵၵ့်၊ ႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၵူၺ်း ၵေႃႈလႆႈပၼ်ငိုၼ်း။ ၵူႈပွၵ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈပၼ်။ ထၢင်ႇတႄႉ ယွၼ့်ပဵၼ်ၵႃးတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇလႄႈ လႆႈပၼ်ႁိုဝ် လွင်ႈ ၼႆႉ ဢမ်ႇႁူႉလီလီၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ တီႈၵဵၵ့်/ လၢၼ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈပႂ်ႉၼၼ့် ၵႃးတၢင်ႇၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ၼိုင်ႈလမ်းလႂ် လႆႈပၼ် 5 မိုၼ်ႇပျႃး ထိုင် 1 သႅၼ်ပျႃး လိူဝ်ၼၼ့် ၵူတ်ႇထတ်းၼႂ်းရူတ်ႉၵႃးထႅင်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈမေႃႇပီႇ ဝဵင်းယွင်ႁူၺ်ႈၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်ႈၵဵၵ့်/ လၢၼ်ႇဝႆ့ 2 တီႈ၊ ပဵၼ်သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢႆႇၸူးဝႆ့ ဝဵင်းပၢင်လွင်း၊ တူၼ်ႈတီး၊ သီႇသႅင်ႇလႄႈ ဝဵင်းလွႆၶေႃ ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-23T13:20:19

https://shannews.org/archives/51074

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၵႃးၵူၼ်းမိူင်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး

ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်မတ်ႊၶျ်မႃးၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၼႄဢဵၼ်ႁႅင်းတူင့်ၼိုင် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ပူၼ့်မႃးၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတပ့်ဝႆ့တီႈဝဵင်းၵျွၵ့်မႄး ၺွပ်းၶျေႃးၵႃးၵူၼ်းမိူင်း တီႈတၢင်းၽႄဝၢၼ်ႈၸွႆးၵုင်း၊ ဝၢၼ်ႈၶူဝ်မုင်းလႄႈ ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းဝဵင်းဢွၵ်ႇမႃး တင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 7 လမ်း ၶျေႃးၵႃးၵႂႃႇတၢင်းၵျွၵ်ႉမႄးလႄႈ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းၶဝ် 501 – 502 ဝႃႈၼႆ။ ရူတ်ႉၵႃး ဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းၶျေႃးၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၵႃးတၢင်ႇလိၼ်ပုၼ် ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၼွင်ၶဵဝ်မႃး လမ်းၼိုင်ႈ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ ၵႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈၶူဝ်မုင်း 2 လမ်း၊ ၵႃးၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လုၵ်ႉၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ 2 လမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတပ့်တီႈၵျွၵ်ႉမႄး မိူၼ်ၼင်ႇ ၸၵၶ 1 ၊ ၶလယ 501-502 ၊ တပ့်ၵွင်ႈလူင် (ဢမျွၵ့်တပ့်) – 352 လႄႈ တပ့်ယႃ (သေးတပ့်) ၸိူဝ်းၼႆ့ ၺွပ်းၶျေႃးၵႃးၵူၼ်းမိူင်းသေ တၢင်ႇၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ႁႂ်ႈၵႂႃႇသူင်ႇပၼ် တၢင်းၼွင်ပိင်၊ မၢင်ၸိူဝ်း လႆႈၵႂႃႇသူင်ႇပၼ်တၢင်းၼႃးၶေႃ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ့်တီႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ၊ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ထႅင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူၼ်ၼႆ ၾၢႆႇၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ၸုမ်းၵေႃႈ ထႅမ်ႁႅင်းတူင့်ၼိုင်ၵၼ်ၼမ်ႁႅင်း၊ ယၢမ်းလဵဝ် ၵူဝ်ၼမ့်သိမ်ႇ ဢၼ်မီးတီႈ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းသီႇပေႃႉၼၼ့် ၸုမ်းသိုၵ်းတဢၢင်း TNLA ပိၵ့်ဢိုတ်းဝႆ့ ဢမ်ႇပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-23T18:00:00

https://shannews.org/archives/51057

ၸွမ်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ

ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်း ဝႅတ်ႉၼၢမ်း ဝူဝ်ဝၼ်းထွင်း (Vo Van Thuong) တၼ်းၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈလႆႈ 2 ပီသေ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ တၼ်းႁဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ပႃႇတီႇၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႊ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၸွမ်ၸိုင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းမၢႆမီႈပၵ်းပိူင်ပႃႇတီႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၼႃႈတႃပႃႇတီႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ယွၼ်ႉမီးတၢင်းၽိတ်းသင်လႄႈ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် – ဝႃႈၼႆ။ ဝူဝ်ဝၼ်းထွင်းၼႆႉ တေမီး ဢႃယု 53 ပီ ယူႇၼႂ်းပႃႇတီၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႊသေ ၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ မိူဝ်ႈပီ ဢွၼ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ဝႃႈၼႆ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ ၵွၼ်ႇၼႃႈ တေၶိုၼ်ႈပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈမိူင်း ၼႂ်းမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းမႃး။ ၼႂ်းပိုၼ်းမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းၼၼ်ႉ တင်ႈတႄႇ ပီ 1970 မႃး မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ် ၸွမ်ၸိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်ဢႃယုလဵၵ်ႉသုတ်း ဝႃႈၼႆ။ လွင်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝူဝ်ဝၼ်းထွင်း ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇၼႆႉ တေဢဝ်ဢုပ်ႇၵၼ်ၼႂ်းသၽႃး ၼႂ်းဝူင်ႈတေမႃးၼႆႉသေ – ၵွၼ်ႇတေလိူၵ်ႈၸွမ်ၸိုင်ႈမႂ်ႇၼႆႉ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း တေဝႆႉၸွမ်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ။ လႅပ်ႈတေပဵၼ် ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဝူဝ်သီဢႅၼ်ႊသွၼ်းၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်း လုမ်ႈၾႃႉတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – ၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ လီမႆႈၸႂ် လွင်ႈၵတ်းယဵၼ် ၸိုင်ႈမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းတႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၵၢၼ်မိူင်း']

2024-03-23T17:00:00

https://shannews.org/archives/51044

မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ

မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ထပ်းၵၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီယဝ်ႉၼႆ ၶွမ်ႊပၼီႊထတ်းထွင်လွင်ႈလူမ်း IQAir ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၶျၼ်ႊၻရႃႊပူႊသျၢၼ်ႊ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ လၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉဝႃႈ – တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈ ဢၼ်ၺႃးၽဝ်သေ လူႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေမီးၾုၼ်ႇၵႂၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ၽေးတေႃႇၵူၼ်းဢွၵ်ႇမႃး။ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်သုတ်း ဢၼ်တေႁဵတ်း ႁႂ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလူႉ – လူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈ။ ထႅင်ႈပိူင်ၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈႁႅင်းထၢတ်ႈၾႆးၾႃႉ ဢၼ်ၸႂ်ႉၸိူဝ်ႉၽိူင်း Biofuel လႄႈ ထၢၼ်ႇႁိၼ် (ထၢၼ်ႇၾႆးငိူၵ်ႈ) ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉလူႉ – ဝႃႈၼႆ။ ပီ 2023 ၼႆႉ တီႈမိူင်းၼိဝ်ႊၻေႊလီႊ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ ၸၼ်ႉလူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈ AQI မီးထိုင် 460 ပၢႆ။ ပဵၼ်ၼႂ်း ၸၼ်ႉသီၵမ်ႇ မၢႆထိုင်ၸၼ်ႉဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းလႄႈ မီးၽေးသုတ်း။ ပီၼႆႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉမီးၼႂ်း ၵႄႈ 200 ထိုင် 300 AQI တိုၵ်ႉပဵၼ်ၼႂ်းၸၼ်ႉသီလႅင်ယူႇ။ ၸၼ်ႉလူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈ AQI ၼႆႉ ပေႃးမီးထိုင် 0- 50 ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉဢၼ်မႅၼ်ႈၽွင်းလီယူႇ။ ဢမ်ႇမီးၽေး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးမီးထိုင် 400 – 500 မႃးၸိုင် ပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ် ပဵၼ်ဢၼ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းဝႅပ်ႊသၢႆႊထတ်းထွင်လူမ်းၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ပီၼႆႉ မိူင်းထႆးၵေႃႈ AQI မီးထိုင် 200 ပၢႆ ယူႇၼႂ်းၸၼ်ႉႁၢႆႉႁႅင်း သီလႅင်ယူႇ။ သင်ၾူၼ်တူၵ်းထႅင်ႈတႄႉ ၾုၼ်ႇၵႂၼ်း တေႁၢႆလႆႈယူႇ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းတႆးတႄႉ ၵႂၢမ်းထုင်းမီးဝႆႉဝႃႈ လိူၼ်သၢမ်လိူၼ်သီႇမိူင်းမူဝ်း ၼႆသေထူပ်းမႃးယူႇၵူႈပီသေတႃႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးရူတ်ႉၵႃးလႄႈ ႁူင်းၸၢၵ်ႈဢႄႇ။ မိူင်းမူဝ်းသေတႃႉ လူမ်းဢမ်ႇမီးၵွင်ႉငူၼ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇထိုင်တီႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ မိူၼ်မိူင်းယႂ်ႇမိူင်းလူင်။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-03-23T10:32:49

https://shannews.org/archives/51036

သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၢႆႈပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းယၢင်းလႅင် ပၢႆႈသွၼ်ႈၼႂ်းမိူင်းထႆး မီး 100 ပၢႆ

သိုၵ်းယၢင်းလႅင် KNLA လႄႈ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF ႁူမ်ႈၵၼ် ပိုတ်းယိုဝ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈမိူင်းယၢင်းလႅင် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သုမ်းသိုၵ်းဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ၶဝ်ႈ မိူင်းထႆး မီး 2 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်ႇ VOA ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၢႆႈပၢင်တိုၵ်း ၶဝ်ႈၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းဢုမ်ႈ ၾၢင် ၸႄႈတွၼ်ႈတၢၵ်ႇ လႅၼ်လိၼ်မၢၼ်ႈ – ထႆး တႃႇ 72 ၵေႃႉ။ ၺႃးသိုၵ်းထႆး ၵုမ်းတူဝ်ဝႆႉသေ တေသူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး ရၢတ်ႉၶျမၼုပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၼႆႉပဵၼ်ၸုပ်ႈထီႉ 2 ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 ၵေႃႈ ပၢႆႈၶဝ်ႈမႃးတီႈဢုမ်ႈၾၢင်ၼႆႉ မီး 48 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ်လုၵ်ႉတီႈတပ်ႉတီႈလႂ်မႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈ။ ၾၢႆႇထႆးၵုမ်းဝႆႉသေ တူၺ်းလူၸွႆႈထႅမ်ဝႆႉလီငၢမ်း။ ၸွမ်းလႅၼ်လိၼ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇထႆးထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ပႂ်ႉႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉၼႅၼ်ႈ ၼႃ – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – VOA

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-23T10:10:07

https://shannews.org/archives/51030

ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ထွၼ်တူဝ် ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈပၼ် သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ

တီႈမိူင်းရၶႅင်ႇ ၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႇဢွင်ႇၼၼ်ႉ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇလၢႆၵေႃႉ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇၵၢၼ် ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်လႆႈသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼင်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယွၼ်းမႃး ဝႃႈၼႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသင်ႇဝႆႉဝႃႈ ႁႂ်ႈၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမၢၼ်ႇဢွင်ႇ 5 ပွၵ်ႉ လႄႈ 36 ဢိူင်ႇ တေလႆႈသူင်ႇ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉၼိုင်ႈၵေႃႉ တင်းမူတ်း 41 ၵေႃႉ ။ သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈသူင်ႇပၼ် ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၼႆလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇၼႂ်းဝဵင်းတၢၼ်ႇတွႆးလႄႈ ဝဵင်းမၢၼ်ႇဢွင်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈသိုပ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ထႅင်ႈ ၸင်ႇဝႃႈ ထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18 မၢတ်ႊၶျ် ၼႆႉ တင်းမူတ်း 18 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ သင်ၸိူဝ်ႉမီး လွင်ႈမိပ်ႇငႅၼ်းမႃးထႅင်ႈၸိုင် တေၸၢင်ႈထွၼ်တူဝ်ဢွၵ်ႇထႅင်ႈၼမ်။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းရၶႅင်ႇ တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင် ၵၢၼ်သိုၵ်းယူႇ ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T16:56:04

https://shannews.org/archives/51023

ပီၼႆႉ မိူင်းထႆးတေၸတ်းပွႆးလဵၼ်ႈၼမ်ႉလိူၼ်ႁႃႈ ၶၢဝ်းယၢဝ်း

ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း ၼႂ်းမိူင်းထႆး ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႃႇပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ၶၢဝ်း တၢင်း 3-4 ပီ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လၢမ်းၽႄႈၼႆႉ ၼႆသေ ၼႂ်းပီၼႆႉ တေၸတ်းပွႆးလဵၼ်ႈၼမ်ႉတႃႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၽၢၵ်ႇလိူၼ်သၢဝ်းဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 20 တေပၼ်ၵူၼ်း ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈ တဵဝ်း လဵၼ်ႈၼမ်ႉမူၼ်ႈသိူဝ်း ၸွမ်းၶူးၸွမ်းဝဵင်း ၼႂ်းဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် မိူၼ်ၼင်ႇ ဝဵင်းလူင် မိူင်းၵွၵ်ႇ – ၵဵင်းမႂ်ႇ – ၵဵင်း ႁၢႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ။ တေမီးပႃးပၢင်ၼႄ ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း မိူၼ်ၼင်ႇ သွၼ်းၼမ်ႉၽြႃး ၵဝ်ႇၵႄႇ ၊ သွၼ်းၼမ်ႉၵွင်းမူးၸိုဝ်ႈ သဵင်လိုဝ်းလင် ၼႂ်းမိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ၊ ၵၼ်ႇတေႃးၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်းလူင်၊ လွင်းသွမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ၊ ပၢင်ၶူၼ်ႉၶႆႈၼႄ ပိုၼ်းၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်းပီမႂ်ႇမိူင်းပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ်၊ ပၢင်ၶေႉၶဵင်ႇႁဵတ်းတၢင်းၵိၼ်ပိုၼ်ႉမိူင်း၊ ပၢင်ႁွင်ႉၵႂၢမ်း တၢင်းၵႃႈ ပၢၼ်ၵဝ်ႇပၢၼ်မႂ်ႇ ၊ တေမီးလွင်ႈၶၢႆမွၵ်ႇမၢၵ်ႇႁၢၵ်ႈႁူဝ်၊ ၶၢႆၶူဝ်းၶွင်ၵိုၵ်းမိူင်းလၢၼ်ႉၼႃး ၊ တေမီးလွင်ႈၽွမ်ႉၸႂ်ၵၼ်သေ ၼႄလွင်ႈတူင်ႉၼိုင်ၼုင်ႈၶူဝ်းပိုၼ်ႉမိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ပိူင်လူင်မၼ်း တႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁူႉႁၼ်ၾိင်ႈထုင်း ဢၼ်လီႁၵ်ႉၶွင် ၵူၼ်းမိူင်းထႆး တႃႇယုၵ်ႉမုၼ်းၶူဝ်းၵုၼ်ႇ ဢွၵ်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ – လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။ ၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃႈသွၼ်းၼမ်ႉ ၾိင်ႈထုင်းၸၢဝ်းတႆးၼႆႉ ပဵၼ်ပီမႂ်ႇပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း (ဢၼ်တႆးႁူႉၸၵ်းဝႃႈ ထႆးယူၼ်း) ၸိူဝ်းယူႇ မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ။ ဢၢင်ႈဢိင် – TAT Chiang Mai

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း', 'ၶၢဝ်ႇ', 'ၾိင်ႈငႄႈၾိင်ႈထုင်း']

2024-03-22T17:30:00

https://shannews.org/archives/50997

သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇႁူင်းယႃၵူၼ်းမိူင်း တီႈၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ။ ဝၼ်းတီႈ 22/03/2024 မိူဝ်ႈၼႆႉယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်သိုၵ်းမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇသႅၼ်း 500 ပွင်ႊ တီႈဝၢၼ်ႈလဢိ ၸႄႈဝဵင်းၾၢႆၶုၼ် 4 ၵမ်း။ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇပဵၼ်သေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ် လၢမ်းလိမ်းပွႆႇမၢၵ်ႇ တူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆ – ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇယၢင်းလႅင်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼင်ႇၼႆ။ ၶုၼ်ႇပၺႃးဢွင်ႇ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 2 IEC ၶွင်ႊသီႊၽွင်းငမ်းၸူဝ်ႈၵၢင် မိူင်းယၢင်းလႅင် လၢတ်ႈတီႈၶၢဝ်ႇတီႊဝီႊပီႊ ဝႃႈ – “ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ႁူင်းယႃဢွၼ်ႇၼၼ်ႉ ပိၵ်ႉဝႆႉယဝ်ႉၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၽွင်းၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇၼႆႉ ပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ မိူဝ်ႈၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းႁူင်းယႃ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈ 5 ၵေႃႉ လႅၼ်ႈမႃးဢဝ်ယႃႈယႃလႄႈၶူဝ်းၸႂ်ႉဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈ ၼႂ်းႁူင်းယႃၼၼ်ႉ။ ၽွင်းၶဝ်ဢဝ်ၶူဝ်းယဝ်ႉသေလႅၼ်ႈဢွၵ်ႇမိူဝ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉမၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃၼၼ်ႉထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇၽူင်ႉသႂ်ႇၶဝ် တၢႆထင်တီႈ 2 ၵေႃႉ။ မၢတ်ႇၸဵပ်း 3 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉႁၢဝ်ႈႁႅင်း 2 ၵေႃႉ။ ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမႃးယိုဝ်းသႂ်ႇႁူင်းယႃၼႆႉသေ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆတီႈႁူင်းယႃလႄႈ ရူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇၵူၼ်းပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉလူႉၵွႆမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးယိုဝ်းတီႈဝၢၼ်ႈၻေႃးသီႇဢီးလႄႈလွႆၼၢင်းၾႃႉ ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈတူၵ်းသႂ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းလင်ၼိုင်ႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတၢႆ 7 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 40 ပၢႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈလႆႈၸႂ် ၵျီႊၼီႊဝႃႊ ၶွမ်ႊဝႅၼ်ႊသျိၼ်ႊၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – ၸုမ်းသိုၵ်းၼႆႉ ႁၢမ်ႈပွႆႇမၢၵ်ႇၵွင်ႈလူင်သႂ်ႇတီႈဢၼ်မီးႁူင်းႁဵၼ်း ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁၢမ်ႈၸႂ်ႉမၢၵ်ႇဢၼ်ၸၢင်ႈမီးၽေးယႂ်ႇလူင် ႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းသူၼ် ဢၼ်ၸၢင်ႈတေတိူဝ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

['ၵၢၼ်သိုၵ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T16:00:46

https://shannews.org/archives/50993

ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈတေႃႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ သူင်ႇတီႈမိူင်းယႆ

ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တေႃႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ မႃးပွႆႇတီႈ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 20/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်း ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ဢဝ်ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈပႅၵ်ႇတႃ တၢင်ႇ ၵႃးမႃးမွၵ်ႈ 200 ၵေႃႉ မႃးပွႆႇတီႈဝၢၼ်ႈပုင်ႇ တၢင်းၶဝ်ႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် ၵူဝ်ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ပဵၼ်ၽေးဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ငိၼ်းဝႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈၶဝ် ၵႂႃႇႁႃတီႉၺွပ်းၵူၼ်းသူႇ သမ်းၵိၼ်ယႃႈၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉသေ တၢင်ႇၵႃး 12 လေႃႉ မႃးပွႆႇႁိမ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇ မိူင်းယႆၼႆႉ။ ၶဝ်ယိူင်းဢၢၼ်း ၸိူင်ႉႁိုဝ်သေ မႃးပွႆႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမီး တေဢမ်ႇယွမ်း 200 ။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၵူဝ်ပဵၼ်ၽေး ၵူဝ်ပိုၼ်ႉတီႈႁဝ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ ၸႂ်ႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈယူႇၵဝ်ႇ ၶဝ်ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶလိပ်ႉဝီႊတီႊဢူဝ်ႊ ဢၼ်ၼိုင်ႈၽႄႈ ၼႂ်းၾဵတ်ႉသ်ပုၵ်ႉ ၵူၼ်းထၢႆႇၶလိပ်ႉထၢမ်လႄႈ ႁၼ်ၵူၼ်း ပႅၵ်ႇၼႃႈၸိူဝ်း ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၵိၼ်ယႃႈ ၵိၼ်ၾိၼ်ႇလွၼ်ႉလွၼ်ႉ ၺႃးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တီႉၺွပ်းသေ ဢဝ်တၢင်ႇၵႃးမႃးပွႆႇ – လၢတ်ႈဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်းၵမ် ဢၼ်ပွၵ်ႉထိုင်ၶိုၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ မီးၾၢင်ႁၢင်ႈ ဢမ်ႇမူတ်းသႂ်၊ ၶူၼ်ႁူဝ်ယၢဝ်း ၊ ယွမ် ၊ သႂ်ႇသိူဝ်ႈၶူဝ်းသဝ်ႈမွင်ဝႆႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းမိူင်းယႆ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈသေ ၸင်ႇဢုပ်ႇၵၼ်တင်း ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၽူႈမီးပုၼ်ႈ ၽွၼ်းၶဝ်သေ ၸႂ်ႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းတီႈယူႇၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ တေႃႉသူင်ႇၸူးမိူင်းယႆၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇမီးၵၢၼ်၊ ပဵၼ်ၵူၼ်း ႁၢမ်းတီႈယူႇတၼ်းသဝ်းသေဢမ်ႇၵႃး သမ်ႉပဵၼ်ၵူၼ်းၸပ်းတိတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်သေ ၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ပၢႆးၸႂ်ဝႆႉႁင်းၽႂ်မၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းယႆဢၼ်ထူပ်းႁၼ် တေႃႇၼႃႈတေႃႇတႃၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ႁူမ်ႈၵၼ် တီႉၺွပ်း ဢဝ်တၢင်ႇၵႃးသေ သူင်ႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းၽွင်ႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ သမ်ႉမီးၼမ်၊ သမ်ႉၵႂႃႇၵေႃႉႁူးၵေႃႉတၢင်းလႄႈ ပႆႇၸၢင်ႈၽဵဝ်ႈႁႂ်ႈမူတ်းသဵင်ႈၵမ်းလဵဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ယၢမ်းၼႆႉတႄႉ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႇလီၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ် လုမ်းလႃးၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း၊ ၵူဝ်ထူပ်းၽေးၽူႈလၵ်ႉၸၵ်ႉၶုတ်ႈ၊ ၵူဝ်တုမ်ႉတိူဝ်ႉထိုင်သၢႆၸႂ် – ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇ သိုပ်ႇလၢတ်ႈ ၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ပေႃးတူၺ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၶီႈယႃႈၶီႈၾိၼ်ႇလႄႈ ပေႃးၶဝ်မႃးၶင်ႉၸွမ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်း သူၼ်ႁဝ်း ၼႆ ၵူဝ်ၶဝ်တိၼ်ယၢဝ်းမိုဝ်းယၢဝ်းသေ လၵ်ႉဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း။ ယွၼ်ႉၼၼ် ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈဝႆႉၾၢင်ႉၼၵ်းၼႃသေ ၵႂႃႇမႃးၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈၽႂ်မၼ်း ၵူဝ်မီး ၽေးတေႃႇသၢႆၸႂ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ တေႃႉမႃးၼၼ်ႉ မီးတင်း တႆး ၊ ၶၢင် ၊ မၢၼ်ႈ ၊ တဢၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ -“ၸိူဝ်းၺႃးတီႉဢဝ်ၵႂႃႇပွႆႇတၢင်းမိူင်းယႆၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၶီႈယႃႈတၢင်းပွၵ်ႉယေႇၵၢၼ်ႇတွင်ႇလႄႈ ပွၵ်ႉ 5 ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ လမ်းတီႉၺွပ်းလႆႈ မွၵ်ႈလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ၽွင်းၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးထိုင်မိူင်းယႆ ၼႂ်းသွင်သၢမ်ဝၼ်းၵူၺ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးၵူၼ်းၸုမ်းၼိုင်ႈ ႁႄႉၸူၼ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈလမ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ။ ပေႃးဢမ်ႇၸဵဝ်း ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉလႆႈတင်းမူတ်း ပေႃးၶဝ်ယူႇႁိုင် ယိုင်ႈ ၶႅၼ်းတေမီးပၼ်ႁႃတေႃႇၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈယဝ်ႉၼႆ – ၵူၼ်းမိူင်းယႆ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ “ၸုမ်းၶီႈယႃႈၸိူဝ်းၼႆႉ ႁူမ်ႈၵၼ်မွၵ်ႈ 10 ပၢႆၼႆႉသေ လွမ်ႉႁွပ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇၼၼ်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇပၼ်သေႃးရူတ်ႉၶိူင်ႈ တေပေႃႉတေထုပ်ႉၼႆဢေႃႈ။ ၸဝ်ႈရူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈ ၵူဝ်သေလႄႈ ၵႃႈလႆႈပွႆႇၶဝ်ဢဝ်ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ လႆႈၵူဝ်လၢႆလွင်ႈလၢႆဢၼ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈယူႇသဝ်း။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ လႆႈၵူဝ်ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ မိူၼ်မၢၵ်ႇမူႉၼႂ်းၵႄႈႁိပ်ႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ၾၢႆႇလႂ်ၵေႃႈလႆႈၵူဝ်”- ဝႃႈၼႆ။ ၶၢဝ်းယၢမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆ ပလိၵ်ႈသမ်ႉ ဢဝ်ၵူၼ်းသူႇသမ်းယႃႈမဝ်ၵမ် ၵႂႃႇပွႆႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်း ၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်တင်ႈၸႂ်ၽႅၼ်ၵၢၼ်သၢင်ႈႁႂ်ႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းသုၵ်ႉ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမႆႈၸႂ် လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ထၢင်ႇထိူမ်ဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပွႆႇၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးၸွပ်ႇၶၢဝ်ႇ ပၼ်ၶဝ်ၵူၺ်းႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆး ဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိူင်ႉၼႆ တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈထူပ်းပၼ်ႁႃ ၸိူင်ႉၼႆမိူၼ်ၵၼ်ယူႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလီ ၾၢင်ႉတူဝ်သေပႂ်ႉတူၺ်း ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းဝဵင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းလီလီ – ၵူၼ်းမိူင်းယႆလၢတ်ႈ။

['ယႃႈမဝ်းၵမ်', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T14:09:41

https://shannews.org/archives/50984

ၾႆးမႆႈဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ လူႉသုမ်းမွၵ်ႈ 4 ႁဵင်သႅၼ်

ၾႆးမႆႈဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၾႆးသႅင်လႅတ်ႇ (solar) သျွတ်ႉၼႆသေ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈ တင်းလင်လႄႈ လူႉသုမ်းၶၼ်ငိုၼ်း မွၵ်ႈ 4 ႁဵင်သႅၼ်ပျႃး။ ယၢမ်းလဵဝ် တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်း ဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇ ၼႂ်းဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈထီႇ ၸႄႈဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ၸႄႈတွၼ်ႈ လွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼႆႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လွင်ႈငိုၼ်းတွင်း တႃႇၵေႃႇသၢင်းၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽူႈႁူႉၸွမ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၾႆးမႆႈ တီႈၵျွင်းၼႆႉ တင်းမူတ်းလူႉသုမ်း မွၵ်ႈ 4 သႅၼ်ပျႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉၾႆးမႆႈပႅတ်ႈမူတ်းလႄႈ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈၶိုၼ်းၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းဝႆႉ ယွၼ်ႉငိုၼ်းႁႃယၢပ်ႇ”- ဝႃႈၼႆ။ ဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇၼႆႉ ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 13/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းပၢႆ ယွၼ်ႉၾႆးသႅင်လႅတ်ႇသျွတ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် သင်ၶၸဝ်ႈ တီႈဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇၼႆႉ လႆႈယူႇသဝ်းဝႆႉ တီႈၸလွပ်ႈ ဢၼ်မီးဝႆႉ ၼႂ်းဝၢင်းဝတ်ႉ တင်းမူတ်း သင်ၶၸဝ်ႈ15 တူၼ်။ ၽူႈၵွၼ်းဝတ်ႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈသြႃႇ သုၽေႃးထ ။ တႃႇတေၵေႃႇသၢင်ႈမႂ်ႇၶိုၼ်း ၼႆႉ ဢၢင်းဝႆႉၼႂ်းလိူၼ်ႁူၵ်းတႆး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ လွင်ႈငိုၼ်းတွင်းလႄႈ တုၵ်းသူၼ်း ထိုင်တၵ်ႉ ၵႃႇသတ်းထႃး တီႈၸမ်/ ၵႆ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈၸွႆႈၵမ်ႉထႅမ် ဝႃႈၼႆ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဝတ်ႉၸလၢႆးၶုမ်ႇ ဢၼ်ထုၵ်ႇၾႆးမႆႈၵႂႃႇၼႆႉ ပဵၼ်တိူၵ်ႈသွၼ်လိၵ်ႈ တႃႇသင်ၶၸဝ်ႈၵေႃႈၸႂ်ႈ ဝတ်ႉၼႆႉ လႆႈပူၵ်းတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 2003 ဝႃႈၼႆ။

['ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T12:13:55

https://shannews.org/archives/50975

ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵုၼ်ႁဵင် ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ် ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ မိူင်းပေႃးယဵၼ် ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႃႇၸွႆႈပွႆးလၢမ်း တဵင်ႇသၢင်ႇလွင်း ပေႃးဢမ်ႇမီး။ တႄႇဢဝ် လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢႃယု 18 – 35 ပီ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆး ထိုင်တီႈမိူင်းပေႃးယဵၼ် ယွၼ်ႉၵူဝ်လႆႈၶဝ်ႈႁၢပ်ႇထၢမ်းၵၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၵူၼ်းၼုမ်ႇ တီႈၵုၼ်ႁဵင်ၼႆႉ တႄႇဢဝ် ဢႃယု 18 -35 ပီၼႆႉ ပၢႆႈမူတ်းယဝ်ႉ ထိုင်မိူင်းပေႃးယဵၼ်ဢေႃႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၵႂႃႇမိူင်းထႆး။ ဢၼ်ၵိုတ်းဝႆႉတႄႉ တေမီးလုၵ်ႈလၢင်း ၼႂ်းမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။ ပွႆးသၢင်ႇလွင်း တီႈၵုၼ်ႁဵင်ၼႆႉ ၵူၼ်းႁၢမ်/ တဵင်ႇသၢင်ႇလွင်း ပေႃးဢမ်ႇမီးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵဵပ်းသိုၵ်းၼႆႉသေ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ တီႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢွၼ်ၵၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈ ဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဝႃႈၼႆ။ “ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ တီႈဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင်ၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပၢႆႈ။ ဢၼ်ငိူင်ႉပၢႆႈဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပွၵ်ႉ 1 တင်း ပွၵ်ႉ 2 ဢေႃႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵုၼ်ႁဵင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၵေႃႈ သဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းၼုမ်ႇ တႃႇတေၶဝ်ႈႁၢပ်ႇၵၢၼ် ၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ လူင်းမႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သဵၼ်ႈမၢႆ တႃႇတေၵဵပ်းသိုၵ်း ႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၼႆႉ လူင်းမႃးယဝ်ႉ။ ၼိုင်ႈပွၵ်ႉ တေၺႃးလၢႆၵေႃႉတႄႉ ပႆႇႁူႉ။ လႆႈငိၼ်းဝႆႉ တီႈႁဝ်းၼႆႉ ၶဝ်တေဢဝ် ဢႃယု 24 ပီ တေႃႇထိုင် 35 ပီ” – ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းၵိုင်ၼႆႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဝႆႉ တင်းၼမ်ယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပၢႆႈၶဝ်ႈ မိူင်းထႆး။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တီႈဝဵင်းၵေးသီးၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ မိူင်းပေႃးယဵၼ်။ တီႈမိူင်းၼွင်သမ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵဵပ်းငိုၼ်းၵၼ် ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် ဢမ်ႇယွမ်းသႅၼ်ပျႃး တႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတၢင်တႅၼ်းႁဵတ်းသိုၵ်း ဝႃႈၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T10:53:58

https://shannews.org/archives/50970

ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီးယဵၼ်ငႅဝ် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသိုၵ်း

ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ၵူၼ်းဢၼ်တေလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၼၼ်ႉသေ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၵေႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ပႃးၸဵမ်ၵၢၼ်ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ဝဵင်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉၵိၼ်။ ႁၢၼ်ႉၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၵူႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈဝၼ်းၶၢႆလႆႈ 10 သႅၼ်ပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၶၢႆလႆႈ ဝၼ်းမွၵ်ႈ 2 သႅၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵူၺ်းယဝ်ႉ။ မၢင်ႁၢၼ်ႉၵေႃႈထိုင်တီႈလႆႈပိၵ်ႉႁၢၼ်ႉဝႆႉလူးၵွၼ်ႇဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ်ၵၢင်ၶမ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ယူႇၵၢင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈဝႃႈ – ၵွၼ်ႇၼႃႈၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈတေႁွင်ႉၵူၼ်းမႃးၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၼႆၵူၺ်း ၵူၼ်းပေႃးပၢႆႈႁင်းၽႂ်မၼ်းယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉထိုင်ၸၼ်ႉၸႂ်ႉၵၼ်ၸူၵ်းမႄးလႄႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢမ်ႇႁတ်း ၵႂႃႇမႃးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ တမ်းလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈဝႆႉတဵမ်ဝဵင်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ဝႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ဢၼ်တင်ႈၵဵတ်ႉ/လၢၼ်ႇဝႆႉတႃႇသေႇ ပဵၼ်ၵဵတ်ႉ/လၢၼ်ႇတီႈ ပွၵ်ႉလွႆၶမ်း(သူၺ်ႇတွင်ႇ) လႄႈ တင်းပွၵ်ႉၽြႃးၶၢဝ် (ၽယႃးၽိဝ်ႇ) – ဝႃႈၼႆ။ ဢၢင်ႈဢိင် – DVB

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']

2024-03-22T09:00:00

https://shannews.org/archives/50967

မိူင်းဢၼ် မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပီ 2024

ဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်း International Day of Hapiness လႄႈ ၸုမ်းပႂ်ႉတူၺ်း လွင်ႈမူၼ်ႈသိူဝ်းလုမ်ႈၾႃႉ The Hapiness Report ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ – ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်လီမူၼ်ႈလီသိူဝ်း လိူဝ်ပိူၼ်ႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပီ 2023 – 24 ၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။ မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊၼႆႉ ၸဵမ်ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢုတုလႄႈ လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ – သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၶႅမ်ႉလႅပ်ႈၵူႈၸိူဝ်ႉ ၵူႈလွင်ႈလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ လႆႈပဵၼ်မိူင်းဢၼ်လီမူၼ်ႈသိူဝ်းသုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ မႃး 7 ပီသွၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵျွၼ်ႊႁႄႊလီႊဝႃႊ ၶူးပူင်သွၼ်လူင် ပရေႃႊၾႅတ်ႊသျိၼ်ႊၼႄလ်ႊ တီႈၸၼ်ႉၸွမ် ပရိတ်ႉတိတ်ႉသျ် ၶူဝ်ႊလမ်ႊပီႊယႃႊ ၾၢႆႇၶူၼ်ႉၶႂႃႉလွင်ႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလၢတ်ႈဝႃႈ – မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊၼႆႉ ထူင်ငိုၼ်းလိုမ်းဝႆႉၵၢင်ဝဵင်းၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇႁၢႆ။ ၵူၼ်းမိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊၼႆႉ ဢမ်ႇဢဝ်လၢႆၶူဝ်းၶွင်ပိူၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းမိူင်းၶဝ် မီးၼမ်ႉၸႂ်၊ မေႃတူၺ်းလူ ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်၊ ဢမ်ႇမီးၸႂ်တဵၵ်းတဵင်ၵၼ်၊ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢၼ်မႃးသွၼ်ႈယူႇသဝ်း မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊၵေႃႈ လႆႈသုၼ်ႇလႆႈတဵမ်ထူၼ်ႈ ၸိူဝ်း ၶဝ်မီးတၢင်းသိူဝ်းၸႂ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။ ပီ 2024 ၼႆႉ ၸင်ႇမီးၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ မိူင်းဢၼ်မီး လွင်ႈသိူဝ်းၸႂ်လႄႈ ၵတ်းယဵၼ်သုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ မီး 20 ၸိုင်ႈမိူင်း ထီႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်မိူင်းၾိၼ်ႊလႅၼ်ႊ၊ ထီႉသွင်ပဵၼ်မိူင်း တဵၼ်ႊမၢၵ်ႉၶ်၊ ထီႉသၢမ်ပဵၼ်မိူင်း ဢၢႆႉသ်လႅၼ်ႊ ၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းသုၺ်ႊၻိၼ်ႊ၊ ၼႄႇထိူဝ်ႊလႅၼ်ႊ၊ ၼေႃႊဝူၺ်ႊ၊ လၵ်ႊသႅမ်ႊပၵ်ႉ ၊ သုၺ်ႊၸႃႊလႅၼ်ႊ၊ ဢေႃႊသတြေႊလီႊယိူဝ်ႊ၊ ၼိဝ်ႊသီႊလႅၼ်ႊ၊ ၶွတ်ႉသထႃႊရိၵႃႊ၊ ၶူႊဝဵၵ်ႉလႄႈ ၶၼေႊတႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းထႆးတႄႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ၵတ်းယဵၼ်သုတ်း ယူႇတီႈၸၼ်ႉ 56 ၼႂ်း 195 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ မိူင်းဢၼ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ မူၼ်ႈသိူဝ်းၸႂ်သုတ်းသမ်ႉ မၢႆဝႆႉမီး 5 မိူင်း ပဵၼ်မိူင်း ဢႃႊၾ်ၵၼ်ႊၼိတ်ႉသထၢၼ်ႊ၊ လႅပ်ႊပႃႊၼုၼ်ႊ၊ လႄႊသူဝ်ႊထူဝ်ႊ ၊ သီႊယႃႊရႃႊလီႊဢွၼ်ႊ လႄႈ မိူင်းၶွင်ႊၵူဝ်ႊ – ၶၢဝ်ႇ CNN ႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်း']

2024-03-22T08:00:00

https://shannews.org/archives/50963

ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၶိုၼ်ႈလူင်း မိူင်းတႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ တၵ်းတေလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၵမ်ႉ တီႈၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၶိုၼ်ႈလူင်း မိူင်းတႆး – မိူင်းမၢၼ်ႈ တၵ်းတေလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၵမ်ႉ တီႈၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ၸင်ႇၸၢင်ႈၶီႇရူတ်ႉၵႃး။ ဝၢႆးလင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပိူင်ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းမႃးသေ တႄႇဢဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉမႃး ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းတေလုၵ်ႉတူၼ်ႈတီး ၵႂႃႇတႃႈၵုင်ႈ -ဝဵင်းလိူဝ်ႇလႄႈ ၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းမၢၼ်ႈ တူင်ႈပဵင်း ဢမ်ႇၼၼ် လုၵ်ႉမိူင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈပဵင်းသေ တေ မႃးမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉ တၵ်းလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၵမ်ႉ (ထွၵ်ႉၶၢမ်ႇၸႃႇ) တီႈၵူၼ်းလူင်ပွၵ်ႉ ဢမ်ႇၼၼ် တီႈတပ်ႉပလိၵ်ႈပႃး ဝႃႈၼႆ။ လႅင်းၵႃး တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း တီႈၼိုင်ႈ လွင်ႈၼႆႉၸႂ်ႉၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢဝ်လိၵ်ႈၵမ်ႉၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ၵူၼ်းလူင်/ ၵူၼ်းထဝ်ႈၵေႃႈ တၵ်းလႆႈဢဝ်ဝႂ်ၵမ်ႉပႃး။ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵႂႃႇသိုဝ်ႉဝႂ်ၶီႇရူတ်ႉၵႃးၸိုင် တေၸႂ်ႉဢဝ် ဝႂ်ၵမ်ႉ တင်း 2 တီႈ၊ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်း ဢႃႇယုယႂ်ႇလႄႈ ၽူႈယိင်းတႄႉ ဢဝ်ဢၼ်လႂ်ဢၼ်ၼိုင်ႈၵေႃႈလႆႈယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ၸွမ်းတႃႈၸွမ်းတၢင်းတႄႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပႆႇၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်သင် တိုၵ်ႉပၼ်ၵႂႃႇမႃးလီယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈတႃႈရူတ်ႉတႄႉ ပေႃးဢမ်ႇၼႄဝႂ်ၵမ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈမႃးၼၼ်ႉၸိုင် တိုၼ်းတေဢမ်ႇပၼ်ၶိုၼ်ႈရူတ်ႉ ဝႃႈ ၼႆ။ ၵႃႈၵႃး တႃႈၵုင်ႈ – တူၼ်ႈတီး ၼိုင်ႈၵေႃႉ တိုၵ်ႉမီး 25,000 ပျႃးယူႇ ပႆႇၶိုၼ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['ၶၢဝ်ႇ', 'သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း']

2024-03-22T07:00:00

https://shannews.org/archives/50957

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း မီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သႅၼ်ပၢႆ

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇပဢူဝ်း PYO ဢွၵ်ႇၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၽိုၼ်ၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉဝႃႈ – ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းပဢူဝ်း ဢၼ်ပဵၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းလိူၼ်ပၢႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ ပၢင်လွင်း ၸိူဝ်းၼႆႉသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မီးသႅၼ်ပၢႆယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ PYO လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ဝႃႈ – “ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼမ်မႃးထႅင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႂ်း ၵႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ သိုၵ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း မိူင်းယၢင်းလႅင် ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်းမီးၼႆႉ သႅၼ်ပၢႆယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း မိုၼ်ႇပႅတ်ႇပၢႆ၊ ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ မွၵ်ႈ 7 မိုၼ်ႇၵေႃႉ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်းသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵေႃမႆႉသၢင်း၊ ၵႃယႃး၊ ၼွင်ဝူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် တင်းမူတ်းမွၵ်ႈ 20 ဝၢၼ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်းမွၵ်ႈ 2 မိုၼ်ႇ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉ – PYO တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ ဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼမ်မႃးလႄႈ တႃႇၸွႆႈထႅမ်လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး။ လွင်ႈတီႈယူႇတီႈသဝ်း ၵေႃႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး ဝႃႈၼႆ။ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ 49 ၵေႃႉယဝ်ႉ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃးတင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉလႄႈ ၼၢင်းယိင်း။ ဢၼ်လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၵေႃႈမီး 60 ၵေႃႉပၢႆ လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။

['သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း', 'ၶၢဝ်ႇ']