buddhist-theology / 09 /090045.csv
uisp's picture
initial upload
6bd72a3
Book,Page,LineNumber,Text
09,0045,001,€านาทิอจฺฉินฺนาทิโก (อุปสคฺโค อุปสัค) มีการถอดยศและ
09,0045,002,ลดตำแหน่งมีตำแหน่งแห่งเสนาบดีเป็นต้น.
09,0045,003,ฉัฏฐีพหุพพิหิ มีสมาสท้องดั่งแสดงมา.
09,0045,004,ในข้อนี้ เมื่อแปลโดยพยัญชนะ ต้องแปลว่า เป็นต้นติดต่อ
09,0045,005,กันอยู่ ๒ ครั้ง เพราะมีอาทิศัพท์อยู่ ๒ ศัพท์ แต่ถ้าแปลเอาความท่าน
09,0045,006,นิยมให้แปลว่า อุปสัคมีการถอดยศและลดตำแหน่งมีอาทิว่าตำแหน่ง
09,0045,007,เสนาบดีเป็นต้น.
09,0045,008,สหบุพพบท พหุพพิหิ
09,0045,009,สมาสที่ใช้มาก ในหนังสือทั้งปวงอีกอย่างหนึ่ง คือสหบุพพบท
09,0045,010,พหุพพพิหิ. สมาสนี้ใช้ สห ศัพท์ เป็นบทหญ้า มีรูปเป็นอัพยยีภาวะ
09,0045,011,แปลกแต่มีบทอื่นเป็นประธาน และเป็นได้ ๓ ลิงค์ ไม่เป็นเฉพาะ
09,0045,012,นปุํสกลิงค์เหมือนในอัพยยีภาวะ ฉะนั้นจึงเรียก สหบุพพบท พหุพพิหิ
09,0045,013,แต่ในรูปวิเคราะห์ใช้อย่างอัพยยีภาวะ คือใช้กิริยาอาขยาตเป็นเครื่อง
09,0045,014,ประกอบเนื้อความ ในรูปวิเคราะห์ให้ สห ศัพท์ ซึ่งแปลว่า กับ และ
09,0045,015,บทนามที่จะต่อกับ สห ศัพท์ใช้ประกอบตติยาวิภัตติ ซึ่งจะต้องแปลว่า
09,0045,016,ด้วย...เมื่อเข้าสมาสแล้ว คงไว้แล้ว ส ที่ สห เข้ากับบทนามที่ประกอบ
09,0045,017,ตติยาวิภัตตินั้น กิริยาอาขยายก็ลบเสีย ท่านนิยมให้แปลว่า เป็นไป
09,0045,018,กับด้วย.. ไม่ได้แปลว่า มี เหมือนพหุพพิหิอื่น ๆ แต่ถึงอย่างนั้น
09,0045,019,เวลาแปลอย่างเอาความ คือแปลโดยอรรถท่านก็แปลว่า มีได้เหมือนกัน
09,0045,020,เช่นคำว่า สธนํ กุลํ ตระกูลมีทรัพย์เป็นต้น ฉะนั้น สมาสนี้ จึงอยู่ใน
09,0045,021,ประเภทพหุพพิหิด้วย.