text
stringlengths 120
478k
| source
stringclasses 1
value |
|---|---|
Механика
Механиката е наука која го изучува најпростиот облик на движење на материјата, кој се состои во поместување на телата или нивни делови едно во однос на друго.
Основните закони или принципи на механиката, која денес ја нарекуваме класична, се формулирани уште од Њутн во 1687 година.
Тие принципи имаат свои граници на применливост определени од релативистичката и квантната механика каде Њутновата механика се јавува како граничен случај.
Поточно, релативистичката механика преминува во класична во случај на движења со брзини многу помали од брзината на светлината.
Кратко речено, Њутновата механика ги опишува бавните движења на макроскопските тела.
Во зависност од природата на телата чие движење се изучува, механиката се дели на механика на материјална точка, механика на тврдо тело и механика на флуиди (хидро и аеромеханика).
Во зависност од природата на задачите кои се разгледуваат, секоја од претходните области се дели на кинематика, која го изучува поместувањето во зависност од времето, динамика, која го зема предвид и дејството на телата едно на друго од кое произлегува промената на нивната состојба на движење и статика, која ги изучува телата во состојба на мирување.
Механичкото движење, пак, се дели на транслаторно и ротационо.
Кинематика е дел од механиката и го изучува движељето на телата во зависност од времето.
Скалар претставува величина што се карактеризира само со нумеричка вредност.
Вектор претставува величина што е определена со нумеричка вредност,правец и насок.
Скаларни величини со кои најчесто се среќаваме се:маса,време,волумен.
Неподвижно тело во однос на кое се разгледува движење на друго тело се вика референтно тело.
Механичко движенје е секоја промена на положба на телата во просторот во однос на другите тела со текот на времето.
Механика е дел од физиката која ги изучува движењатана телата тоест е наука која гава одг.
на прашањата сврзани со движење и мирување на телата.
Матријална точка е тело чии димензии и облик се занемарливо мали во односот на димензиите на просторот во кој се врши движењето Просторот при движење на некое тело,секоја негова честичка ја описувапатната линија е наречено траекторија-може да биде праволиниска и криволиниска.
Должината на траекторијата помеѓу две точки штом лежат на неа се вика измислен пат.Патот е скаларна величина.
Брзине се дефинира како промена на положбата на телото во даден временски интервал. | fineweb-2 |
Сократов метод
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
Сократика е метод на учење прво применуван од страна на атинскиот философ Сократ (470 п.н.е.
- 399 п.н.е).
Со својот метод, тој поставувал прашања на кој собеседникот одговарал, но така вешто му го поставувал прашањето што го принудувал самиот него, за она што на почетокот тврдел дека го знае да признае дека не знае, зашто инаку би се судрил со логичките закони.
Тоа е оној дел од методичката процедура која се викала иронија.
Вториот дел од постапката се состои во тоа што собеседникот со прашањата постепено, одејќи од блиското кон подалечното да дојде до дефиниција на поимот за кој се спори и со тоа да се постигне вистинско знаење.
Овој создавачки дел од вештината се темели на изреката: "Познај се самиот себеси".
|Оваа статија од областа на философијата е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Вистински хит оваа сезона е темно црвената боја, односно бордо бојата, која, за волја на вистината, им е омилена боја на многу жени.
Оваа боја доминира во колекциите на врвните дизајнери за оваа есен, како и во колекциите на познатите модни брендови.
Убавата боја на темно црвено вино можете да ја носите "од глава до пети" – односно од кармин па до чевли или чизми, секаде изгледа преубаво!
Палта во бордо боја
Палтата во бордо боја дефинитивно ќе бидат хит оваа есен.
Можете да ги најдете во различни нијанси на бордо, поевтини или поскапи, струкирани или пошироки, со тоа што пошироките се во тренд за оваа сезона.
Бордо кожа
Кожата е во мода оваа сезона така што дефинитивно можете да се одлучите за кожа во бордо боја, без разлика дали ќе одберете чевли, панталони, здолниште, палто или мантил.
Чевли и модни додатоци
Чевли со висока потпетица, рамни, кратки чизми или пак дури и чизми до колената – имате широк избор на модели на чевли кои можете да ги набавите во бордо боја и да ги комплетирате со бордо чанта.
Комбинации на бои
Темната црвена боја оди добро со беж боја, црна, жарко црвена, темна розова, сивокафеава и кафеава.
Можете да искомбинирате бордо здолниште со шампањ блуза или бордо палто со сивокафени панталони.
Чевли во бордо боја одговараат на светло кафена или розова облека. | fineweb-2 |
Џаинизам
Џаинизам, традиционално познат како Џаим Дарма/Шраман Дарма (जैन धर्म) е античка религија од Индија.
Џаинизмот е основан во 6 век п.н.е.
Го основал Махавира (околу 540-468 година п.н.е.).
Верниците се собираат во храмовите или во светилиштата на своите куќи.
Џаинистите ги има околу четири милиони а најголемиот дел од нив живеат во Индија.
Џаинистите не веруваат во ниту еден Бог.
Нивната вера се заснова на ненасилството кон сите живи суштества или ахимси.
Џаинистите веруваат во циклусот на повторно раѓање.
Според ова верување, добрите луѓе повторно ќе се родат, но како награда ќе добијат повисок ранг во животот.
Монасите и монахините џаинисти живеат во сиромаштија, послушност и невиност.
Тие мораат да го штитат својот облик на живот.
Со метлата пред себе ја чистат земјата за да не згазнат некоја бубачка, а истовремено носат и маски за да не им влезат инсекти во устата. | fineweb-2 |
Гета (обувки)
Гета е форма на јапонска обувка која наликува на кломпa или сандал.
Возвишената дрвена платформа (јапонски:台 - даи) се задржува за ногата преку ремен направен од ткаеница (памук, коноп, винил или кожа).
Двете парчиња дрво наречени заби (јапонски: 歯 - ха) ја поткрепуваат гетата од долу.
Тие прават особен звук кој во јапонската ономатопеја е познат како Каранкорон.
За жал овој звук станува се поредок по улиците во Јапонија во 21 век.
Гети се носат со традиционална јапонска облека т.е., кимоно или јуката.
Поженствената гета е во форма на елипса а машкиот вид повеќе завзема форма на правоаголник.
Во минатото трговците носеле гети со повисоки заби за избегнување на ѓубрето околу крајбрежните пристаништа.
Гети можат да бидат целосно направени од едно парче дрво, во кој случаи се избегнува изработката на забите.
|Оваа статија е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Макфакс
|Тип||Приватна|
|Oснована||1992|
|Седиште||Скопје, Македонија|
|Клучни личности||Давор Пашоски (управител); Серјожа Неделкоски (главен и одговорен уредник)|
|Дејност||Новинска агенција|
|Производи||Вести|
|Портал||www.makfax.com.mk|
Макфакс e независна новинска агенција, основана во август 1992 година.
Непрекинато емитува сопствени вести од мај 1993 година.
Макфакс е првата приватна новинска агенција во поширокиот регионот еден од првите приватни медиуми во Република Македонија.
Макфакс е регионална новинска агенција.
Вестите ги објавува тројазично: на македонски, албански и англиски јазик.
Макфакс се самофинансира и работи врз пазарни принципи.
Макфакс е претседавач на Асоцијацијата на приватни новински агенции (АПНА) со седиште во Скопје, член на Медиумската организација за Југоисточна Европа СЕЕМО, при Интернационалниот прес Институт (IPI).
Макфакс има поддршка од Светската Асоцијација на Весници (WAN), а член е и на Асоцијацијата на печатени и електронски медиуми (АПЕМ) на Македонија.
Основач на Макфакс е Ристо Поповски (1945), со долгогодишно искуство во агенциско новинарство, добитник на Наградата за животно дело на Здружението на новинарите на Македонија за 2003 година.
Од 2012 година главен и одговорен уредник на Макфакс е Серјожа Неделкоски.
Принципи на работа[уреди]
Макфакс спаѓа во групата на најпосетувани онлине гласила, со регистрирани 400.000 посетители месечно, односно 20.000 во работен ден.
Според анализи, тоа се повеќе од 120.000 уникатни посетители месечно, кои го користат Макфакс како основен ресурс за вести.
Вкупно се читаат околу 9.000.000 страни месечно, и тоа ја сортира Агенцијата Макфакс како еден од најдобрите информативни Македонски сајтови.
Работењето на Новинската Агенција Макфакс се темели на принципи кои се почитуваат од основањето на агенцијата, и преставува главен адут за работата во иднина.
Како приватна Новинска Агенција, независноста е наша одлика, што гарантира информација без никакво влијание.
Навременоста, која ја дефинира секоја информација како добра, доколку е навремена.
Непристраснота, која исклучува секаков вид на дискриминација, искривување на вистината, фалсификат, плагијат, навреда, клевета.
Вистинитоста, како резултат дека секој читател има право на неа.
Веродостојност, како стремеж на известување исклучиво од проверени и доверливи извори.
Редакција[уреди]
Независната новинска агенција Макфакс кадровски и организационо е една од најсилните редакции во Македонија.
Најголем број од постојано вработените се новинари, од средната и помладата генерација.
За Макфакс постојано хонорарно, како стрингери, работат повеќе новинари и преведувачи.
Постојано и хонорарно вработените се врвни и одговорни професионалци, афирмирани независни новинари, преведувачи и организатори. | fineweb-2 |
Во 2006 година, оваа организација ја иницираше кампанјата Take Back The Tech, заснована на акции кои ставаат акцент на проблемот со насилството врз родна основа, и неговата поврзаност со информатичките и комуникациските технологии.
Преку промоција на родната еднаквост на полето на дизајнот, развојот, спроведувањето, пристапот и користењето на ИКТ, како и во носењето на важни политички одлуки и регулаторни рамки, иницијативата Take Back The Tech се заснова на активистичката колективна енергија на сите вклучени лица кои решиле да се посветат на овие прашања.
Целта е да се вклучат сите корисници на ИКТ, а особено жените и девојките со цел да ја превземат контролата и моќта над технологиите, а во текот на тој процес, да го побараме и реализираме нашето право на дефинирање, пристап, користење и обликување на ИКТ.
Во последно време, видливо е дека виртуелниот интернет простор се помалку е сигурно место за жените.
На пример, вршителите на семејно насилство често ги користат ИКТ за да ги следат и контролираат партнерките, а постои и се поголем број на случаи на онлине вознемирување и сајбер-шпиунирање.
Преку оваа кампања, Ве повикуваме да, со свесно раyмислување за ИКТ и нивната употреба, заедно ги окупираме дигиталните простори и да разбереме дека имаме потенцијал за трансформација на постоечките односи на моќ и да ја оствариме визијата за слобода и еднаквост за сите.
Лицата вклучени ви работата на APC WNSP ја спроведуваат идејата на кампањата за 16 дена на активизам преку:
- Правење на онлине разгледници
- креирање на кратки видео филмови на тема Насилството врз жените
- испишување на феминистичка википедиа
- креирање на блогови на кои можат да се прочитаат статии и извештаи за целиот тек на кампањата
Насилството над жените представува нарушување на физичкото, психичкото и/или емоционалното здравје, а причините лежат во односот на нееднаквост помеѓу мажите и жените во скоро секоја сфера на животот.
Примери за насилство врз жените се семејното насилство, силувањето и сексуалното вознемирување, итн.
ШТО Е ИКТ?
Информатичко-комуникацијските технологии се алати и платформи кои ги користиме за комуникација и информирање, како што се радиото, мобилната технологија, телевизијата и интернетот.
НАСИЛСТВОТО ВРЗ ЖЕНИТЕ И ИКТ
И насилството врз жените и ИКТ имаат големо влијание врз нашата способност да ги уживаме нашите човекови права и основни слободи.
Во последно време, се повеќе се прави паралела помеѓу насилството врз жените и ИКТ.
На пример, веб сајтовите можат да бидат корисно место за жените кои трпат насилство преку нудење на корисни информации и помош.
ИКТ се во состојба да ги пренесат општествените норми преку репресентацијата на културата, општествените структури и односи.
Тие често ја играат улогата на медиумите, ги презентираат и зацврстуваат таканаречените разлики помеѓу мажите и жените преку прифаќање на стереотипите и родните улоги како реалност.
Поради тоа, донесовме одлука да учествуваме активно во намалувањето на негативните појави во виртуелната опшстествена сфера.
За време на овогодинешната кампања 16 дена на активизам, Take Back The Tech сака да им даде видливост на сите организации, групи, колективи, поединци и поединки кои спроведуваат активности за време на кампањата.
Сакаме да изградиме онлине досие кое ќе биде достапно за сите, а ќе служи за планирање на идни заеднички активности и креирање на активна мрежа за женска солидарност на просторот на ЈИЕ.
ЗАТОА ВЕ ПОВИКУВАМЕ:
- да земете активно учество и да ни ги испраќате програмите на вашите кампањи
- Да не информирате за активностите кои ке ги изведете за време на кампањата 16 дена на активизам
Преземено од: OneWorld SEE | fineweb-2 |
Ви благодариме што одвоивте разгледаме во нашата рекламирање стапки и програми.
Сега дека 68Caliber тесно соработува со Националниот пумпа лига, нашите промотивни програми се ажурирани и промени да се вклучат во соработка, крос-промотивни програма за сезоната 2010.
А стапка картичка и превземање верзија на оваа информација во PDF формат се достапни.
Детални информации за стапките, формати, поставеност, плаќање и други поврзани прашања може да се најде со кликнување на записите на менито под РЕКЛАМИРАЈТЕ страница, или со кликнување на линкот подолу.
Ако имате било какви прашања, пишете или јавете користење контакт информациите обезбедени врз ЗА 68Caliber Menu.
СИМНЕТЕ рекламна програма и стапка картичка PDF | fineweb-2 |
Тесерактот
има 8 коцкести ќелии, три на секој раб.
Коцкесто саќе 2x2x2, има четири коцкести
ќелии по раб.
Во геометријата, 'ќелија е тридимензионален елемент кој е составен дел од повеќедимензионално геометриско тело.
Кај политопите[уреди]
Ќелијата претставува тридимензионален полиедарски елемент кој сочинува дел од границата на повеќедимензионален политоп, како на пример полихорон (4-политоп) или саќе (3-просторна теселација).
На пример, коцкестото саќе е составено од коцкести ќелии - по 4 коцки на секој раб.
Тесерактот исто така е составен од коцкести ќелии, но има смао 3 коцки по раб.
Кај називите на полихороните[уреди]
Правилните конвексни полихорони честопати се именуваат по бројот на ќелиите што ги содржат, исто како што се користат n-аголник и n-едар како кратенки за многуаголните и полиедарските називи.
На пример, тесерактот се нарекува и "октахорон" или 8-ќелија бидејќи содржи 8 коцкести ќелии.
Надворешни врски[уреди]
- Ќелија - "Поимник за хиперпросторот" од Џорџ Олшевски (англиски) | fineweb-2 |
ПЛУТАРХ ВО БИОГРАФИЈАТА ЗА РИМСКИОТ ВОЈСКОВОДЕЦПавел Емилијан ги ослободи и Грците од македонскиот јарем
Павел Емилијан ги ослободи и Грците од македонскиот јаремСпоред историски записи зачувани до денес, во 168 пр.
н.е., на 22 јуни, римската војска под команда на генералот Луциј Емилиј Павел со измама успеала да ја добие последната решавачка битка против Македонците кај Пидна.
Генералот на римските легии со својата војска се пробил низ полето меѓу Хераклеја и Либертрум, а потоа полека му се доближил на Персеј од зад грб изненадувајќи ја македонската војска.
Притисната од римската пешадија и слонови, македонската фаланга единствениот спас го гледала со повлекување кон брегот, иако морето веќе го контролирале Римјаните.
НЕПОЗНАТИ ФАKТИ ЗА НАЈБЛИСKИТЕ РОДНИНИ НА БУГАРСKИОТ KОМУНИСТИЧKИ ВОДАЧАнонимниот брат на Тодор Живков целиот живот бил сметководител
Анонимниот брат на Тодор Живков целиот живот бил сметководител"А, за бај Георги ли прашувате?
Добар човек беше.
Но, зошто сте заинтересирани за него?
Нема што да се каже, не беше ниту член на ЦK БKП ниту некаков шеф.
Беше сосема обичен човек", опис е кој поранешниот шеф на шестиот оддел во бугарската служба за Државна безбедност Димитар Иванов му го дал на новинарот на бугарскиот весник "168 часа" кога тој го почнал своето истражување за братот на долгогодишниот бугарски претседател Тодор Живков
"ДНЕВНИK" ВО ЕСТОНИЈА (2)Естонците имаат најниска невработеност зашто работат во Финска
Естонците имаат најниска невработеност зашто работат во ФинскаОд вкупно 1,3 милион жители во Естонија само 8 проценти се невработени.
Овој податок зачудува, имајќи предвид дека оваа земја се наоѓа на северот од Европа, најголем дел од годината е студено, земјоделските култури не успеваат, а голем дел од другите индустриски гранки се згаснати по отцепувањето од Советскиот Сојуз.
Додека разговараме со нашите естонски домаќини, забележуваат изненаденост и веднаш ни објаснуваат како стојат работите
ПО СПОЈУВАЊЕТО НА ВИП И ОНЕДопрва регулаторот ќе процени дали станува збор за формирање дуопол
Допрва регулаторот ќе процени дали станува збор за формирање дуополДржавните регулатори допрва треба да го одобрат договорот за спојување на операторите "Вип" и "Оне".
Здружувањето на подружниците на "Телеком Австрија" и "Телеком Словенија" во Македонија ќе предизвика тектонско поместување на пазарот на мобилната телефонија и на платени телевизиски услуги.
СРЕДБИ СО РАКОВОДСТВОТО НА ЕУГруевски: Приближување на ставовите со ЕК за уставните измени во Македонија
Груевски: Приближување на ставовите со ЕК за уставните измени во МакедонијаИма приближување на ставовите меѓу Република Македонија и Европската комисија во однос на предложените измени на Уставот со вметнување на бракот и отворање на финансиски зони, изјави за МИА премиерот Никола Груевски, по неговите денешни средби во Брисел со еврокомесарот за проширување, Штефан Филе и со директорот на Генералниот директорат за проширување, Кристијан Даниелсон.
ПО ИСТРАГАТА НА ГРЧКИТЕ СЛУЖБИСемејството на Дениса Маркоска бара реобдукција во Македонија
Семејството на Дениса Маркоска бара реобдукција во МакедонијаДиректорот на Институтот за судска медицина Алексеј Дума изјави дека семејството на 23-годишната Дениса Маркоска побарало повторна обдукција во Македонија по добиените ДНК анализи од Грција со кои се потврдува дека телото што беше најдено кај грчкиот остров Карпатос е на 23-годишната прилепчанка. | fineweb-2 |
Метонимија
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
|Фигури|
|Фигури на значењето (тропи)|
|Фигури на формата|
Метонимија е замена на зборови, односно преносна употреба на зборовите врз основа на зависна врска меѓу два пoима од стварноста.
Таа ја опфаќа употребата на еден збор наместо друг за лица, предмети или појави што се во меѓусебна, надворешна или внатрешна врска.
Притоа значењето на едниот збор се пренесува врз другиот збор.
Во функција на метонимија се јавува само именката, како и составите од придавка и именка.
-
- Градот беше разбеснет.
Со значење: Граѓаните беа разбеснети.
- Сето село беше излезено пред порти.
=селаните
- Не заборавај ја лулката своја.
=родното место
|Оваа статија е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Мое лично мислење околу формирањето на Државна Армија.
Како прво да се разбереме, не кажувам политички флоскули и не купувам или продавам мој интерес.
Само сакам да дадам предлог во врска со оганизирањето на Државната Армија.
Како прво и основно не
Како што на сите што им требаше нови пријатели за остварување на мисијата им помогнав со додавање за пријател кои беа во голем број, сега треба да се погрижиме да си помогнеме и на друг начин, а тоа е да се ставаат суб на нашите весници.
Затоа во
Не можеа и да сакаат во штабот на ЕДЕН да погодат подобар ден за суспендирање на гласот на еБугарија.
Успеаа тоа да го направат на нивниот национален празник 3 март денот на ослободување од отоманското царство.
Дури сега ке биде интересна играта.
Мојот предлог би бил едноставен.
Сите воглавно ги собираме базуките од дневните мисии во единиците.
Треба нели сите знаеме 25 убени противници за базука.
Сега откако сме под окупација нас не дава во востаниата да пукаме на сами себе, а и не дава к | fineweb-2 |
Исхрана
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
||Предложено е оваа статија да се спои со статијата Храна.
(разговор)|
||Оваа статија или заглавие има потреба од викифицирање за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме помогнете во подобрувањето на оваа статија со соодветни внатрешни врски.
Исхраната (уште наречена прехрана или храна) претставува обезбедување на клетките и организмите со потребни материи (во форма на храна) за живот.
Со здрава исхрана можат да се спречат или олеснат многу чести здравствени проблеми.
Исхраната на еден огранизам е она што тој го јаде, кое во најголема мера е одредено од тоа колку храната се смета за вкусна.
Диететичари се здравствени професионалци чија специјалност се човекова исхрана, планирање на оброци, економичност и подготовка.
Тие се обучени да обезбедуваат сигурни совети за исхраната врз основа на докази, како и насоки за управување со храната за поединци (здрави и болни) и за институции.
Клинички нутрицисти се здравствени професионалци кои повеќе се фокусираат на улогата на исхраната кај хроничните болести, како и можна превенција или лечење притоа првично барајќи ја вината во недостатокот на хранливи материи пред прибегнување кон лекови.
Додека за употребата на овој професионален термин, владината регулатива е помалку универзална отколку за терминот "диететичар", полето е поддржано од мноху високо-академски програми, се' до и вклучувајќи го Докторатот, и има свој Доброволен одбор за сертификација, професионални здруженија и рецензирани списанија.
"Американското друштво за исхрана" и "Американскиот дневник за клиничка исхрана".
Лошата исхрана може да нанесе удар врз здравјето и да предизвика болести како резултат на недостаток на храна како што се скробут и квашиоркор, состојби кои го загрозуваат животот како дебелина и метаболичен синдром, како и чести хронични системски болести како што се кардиоваскуларната болест, дијабетес и остеопороза.
Содржина
- 1 Животинска исхрана
- 2 Хранливи материи
- 3 Јаглеродни хидрати
- 4 Растителни влакна
- 5 Масти
- 6 Неопходни масни киселини
- 7 Протеини
- 8 Минерали
- 9 Макроминерали
- 10 Минерали во форма на трага
- 11 Витамини
- 12 Вода
- 13 Други хранливи материи
- 14 Антиоксиданси
- 15 Фитохемикалии
- 16 Цревна бактериска флора
- 17 Совети и водство
- 18 Учење
- 19 Здрава исхрана
- 20 Францускиот "парадокс"
- 21 Спортска исхрана
- 22 Неисхранетост
- 23 Психичка агилност
- 24 Душевни нарушувања
- 25 Рак
- 26 Метаболичен синдром
- 27 Хипонатремија
- 28 Антинутриенти
- 29 Преработена храна
- 30 Историја
- 31 Од античко време до 1900 година
- 32 Од 1900 година до сегашност
- 33 Исхрана на растенијата
- 34 Макронутриенти
- 35 Микронутриенти
- 36 Процеси
- 37 Надворешни врски
Животинска исхрана[уреди]
Краток преглед[уреди]
Науката за исхрана ги истражува метаболичните и психичките телесни одговори на исхраната.
Со напредување во полињата на молекуларната биологоја, биохемијата и генетиката, предметот на исхраната се' повеќе се занимава со метаболизмот и метаболичните патеки: секвенците на биохемиските чекори низ кои супстанциите во живите суштества се менуваат од едно во друго.
Месојадната и хербиворната исхрана се спротивни, со основни азотни и јаглеродни пропорции чие ниво варира во одредена храна.
Кога се мери иста количина, месојадите консумираат повеќе азот отколку јаглерод додека хербиворите консумираат помалку азот отколку јаглерод.
Човечкото тело содржи хемиски соединенија како што се вода, јаглеродни хидрати (шеќери, скроб и влакна), амино киселини (во протеините), масни киселини (во липидите) и нуклеински киселини (ДНК и РНК).
Овие соединенија во себе содржат елементи како што се јаглерод, водород, кислород, азот, фосфор, калциум, железо, цинк, маглезиум, манган итн.
Сите овие хемиски соединенија и елементи се јавуваат во различни форми и комбинации (на пр.
хормони, витамини, фосфолипиди, хидроксиапатити), како во човечкото тело така и во растенијата и во животинските организми кои луѓето ги јадат.
Човечкото тело се состои од елементи и соединенија кои се внесуваат, преработуваат, апсорбираат и циркулираат ни крвототкот за да ги хранат клетките на телото.
Со исклучок кај неродениот фетус, дигестивниот систем е првиот вклучен систем.
Во луменот на дигестивниот тракт на една возрасна личност влегуваат околу седум литри дигестивни сокови.
Овие дигестивни сокови раградуваат хемиски врски во внесените молекули и ги моделираат нивните структури и енергетски состојби.
Сепак, некои молекули се апсорбираат во крвототкот како непроменети, а дигестивните процеси ги испуштаат од матрицата на храната.
Неапсорбираните материи како и некои отпадни производи на метаболизмот се исфрлаат од телото преку изметот.
Поручувањата за исхраната мора да ја земаат во предвид состојбата на телото пред и по експериментите, како и хемискиот состав на целата храна и составот на сите материи излачени и исфрлени од телото (во урина и измет).
Споредувањето на храната со отпадот може да помогне да се одредат точните апсорбирани и метаболизирани соединенија и елементи во телото.
Ефектите од хранливите материи можат да се забележат само во одреден временски период во кој сета храна и отпад мора да бидат анализирани.
Бројот на променливи кој е вклучен во такви експерименти е висок, што ги прави проучувањата за исхрана време-консумирачки и скапи, што пак од своја страна објаснува зошто науката за човековата исхрана с'е уште се развива полека.
Општо гледано, јадењето широка разновидност од свежа, цела (непреработена) храна се покажало корисно за здравјето во споредба со монотона исхрана која се базира на преработена храна.
Особено, консумирањето на целосно-растителна храна ја забавува дигестијата и овозможува продобра апсорпција и покорисна рамнотежа на важни хранливи состојки на калорија, што резултира со подобро управување со растот на клетките, одржување и митоза (делба на клетките), како и подобро регулирање на апетитот и шеќерот во крвта.
Редовните оброци (на неколку часа) се покажале како поцелосни отколку нередовните или случајните, иако едно неодамнешно проучување ги поврза честите оброци со повисок ризик од рак на дебело црево кај мазжите.
Хранливи материи[уреди]
Постојат шест основни класи на хранливи материи: јаглеродни хидрати, масти, минерали, протеини, витамини и вода.
Овие класи на хранливи материи можат да се категоризираат како макронутриенти (потребни во релативно големи количини) или микронутриенти (потребни во мали количини).
Макронутриентите вклучуваат јаглеродни хидрати (вклучувајќи растителни влакна), масти, протеини и вода.
Микронутриенти се минералите и витамините.
Макронутриентите (не вклучувајќи ги растителните влакна и водата) обезбедуваат структурални материи (амино киселини од кои се изградени протеините, и липиди од кои се изградени мембраните на клетките и некои сигнализирачки молекули) и енергија.
Некои од структуралните материи можат да се користат за генерирање на внатрешна енергија, но во кој било случај се мерат во џули или килокалории (често наречени "калории" и напишани со голема буква К за да се разликуваат од малата к за калории).
Јаглеродните хидрати и протеините обезбедуваат приближно 17 џули (4 калории) енергија на грам, додека мастите обезбедуваат 37 џули (9 калории) на грам, иако мрежната енергија од двете зависи од други фактори како што се апсорпцијата и дигестивниот труд, кои значително се разликуваат од случај во случај.
Витамините, минералите влакната и водата не обезбедуваат енергија, но се потребни поради други причини.
Трета класа на хранливи материи, растителното влакно (односно несварлива материја како што е целулозата) исто така е потребна, како од механички така и од биохемиски причини, иако точните причини с'е уште остануваат нејасни.
Молекулите на јаглеродните хидрати и мастите се состојат од јаглеродни, водородни и кислородни атоми.
Јаглеродните хидрати варираат од едноставни моносахариди (гликоза, фруктоза, галактоза) до сложени полисахариди (скроб).
Мастите се триглицериди, направени од избрани масни киселински мономери врзани за 'рбетот на глицеролот.
Некои масни киселини, но не сите, се важни во исхраната: тие не можат да се синтетизираат во телото.
Протеинските молекули содржат азотни атоми како додаток на јаглеродните, кислородните и водородните.
Основните компоненти на протеините се амино киселините кои содржат азот, од кои некои се клучни бидејќи луѓето не можат да ги создадат внатрешно.
Некои од амино киселините (со проширување на енергија) се претвораат во гликоза и можат да се искористат за создавање на енергија исто како обичната гликоза во процесто познат како глуконеогенеза.
Со разградување на постоечки протеини, дел од гликозата може да се произведе внатрешно; останатите амино киселини се отфрлаат, првенствено како уреа во урината.
Ова обично се случува само во случај на подолго гладување.
Други макронутриенти вклучуваат антиоксиданси и фитохемикалии, кои влијаат на (или заштитуваат) некои телесни системи.
Нивната потребност не е одредена како што е на пример кога станува збор за витамините.
Повеќето видови на храна содржат мешавиина од некои или од сите класи на хранливи материи заедно со други супстанции, како што се токсини од најразличен вид.
Некои хранливи материи може да се складираат внатрешно (на пр.
витамини растворливи во масти), додека другите се потребни повеќе или помалку цело време.
Лошата здравствена состојба може да биде предизвикана како резултат на недостаток на потребни хранливи материи или во екстремни случаи, вишок од потребните хранливи материи.
солта и водата (и двете апсолутно потребни) можат да предизвикаат болест, па дури и смрт кога се земаат во преголеми количини.
Јаглеродни хидрати[уреди]
Јаглеродните хидрати може да се класифицираат како моносахариди, дисахариди или полисахариди во зависност од бројот на мономерни (шеќерни) единици кои ги содржат.
Тие претставуваат голема група на храна како што се ориз, тестенини, леб и други производи врз основа на жито.
Моносахаридите, дисахаридите и полисахаридите поединечно содржат една, две или три единици шеќер.
Полисахаридите се наречени сложени јаглеродни хидрати бидејќи тие се типично долги, разгранети синџири од шеќерни единици.
Традиционално, се смета дека простите јаглеродни хидрати брзо се апсорбираат и поради тоа го подигнуваат шеќерот во крвта побрзо од сложените јаглеродни хидрати.
Сепак ова не е точно.
Некои прости јаглеродни хидрати (на пр.
фруктозата) се варат многу бавно, додека многу сложени јаглеродни хидрати се варат со иста брзина како и простите.
Растителни влакна[уреди]
Растителното влакно е јаглероден хидрат (или полисахарид) кој луѓето и некои животни го апсорбираат нецелосно.
Како и сите јаглеродни хидрати, кога ќе се преработи може да произведе четири килокалории енергија на грам.
Сепак во повеќето услови се смета дека произведува помалку поради ограничената апсорпција и сварливост.
Растителното влакно главно се состои од целулоза, голем јагленохидратски полимер кој е несварлив поради тоа што луќето ги немаат потребните ензими да го разградат.
Постојат две подкатегории: раствросливи и нерастворливи влакна.
Целите зрна, овошјето (особено сливите, сушените сливи и смоквите) и селенчукот се добар извор на раситителни влакна.
Хранливите влакна помагаат во намалување на можноста за добивање на гастроинтестинални проблеми како што се запек или дијареа со зголемување на тежината и големината на изметот, како и негово омекнување.
Нерастворливите влакна, кои може да се најдат во пченичното брачно, бадемите, лешниците, оревите и зеленчукот особено ја стимулираат пересталтиката - ритмичките мускулни контракции на цревата кои ја движат храната во дигестивниот тракт.
Растворливите влакна кои може да се најдат во овесот, грашокот, гравот како и во многу други овошја се разградуваат во вода во дигестивниот тракт за да произведат гел кој го забавува движењето на храната низ цревата.
Ова може да помогне во намалување на степенот на гликоза во крвта бидејќи ја забавува апсорпцијата на шеќер.
Исто така, се смета дека влакната, особено оние добиени од цели зрна, помагаат во намалување на инсулинските жили со што го намалуваат ризикот од дијабетерс тип 2.
Врската помеѓу зголемената консумација на растителни влакна и намалување на ризикот од рак на дебелото црево е с'е уште несигурна.
Масти[уреди]
Една молекула на мастите од исхраната се состои од неколку масни киселини (кои се состојат од долги синџири од јаглеродни и водородни атоми) поврзани со глицерол.
Тие особено се наоѓаат кај триглицеридите (три масни киселини кои се прикачени за стожерот на еден глицерол).
Мастите може да се класифицираат како заситени и незаситени масти во зависност од детализираната структура на вклучените масни киселини.
Јаглеродните атоми во синџирите од масни киселини на заситените масти се поврзани со водородни атоми, додека некои јаглеродни атоми на незаситените масти се двојно поврзани, така што нивните молекули содржат релативно помал број на водородни атоми отколку заситена масна киселина од иста должина.
Незаситените масти понатаму можат да се класифицираат како мононезаситени (една двојна врска) или полинезаситени (многу двојни врски).
Исто така, во зависност од местото на двојната врска во синџирот на масни киселини, незаситените масти се класифицираат како омега-3 или омега-6 масни киселини.
Транс мастите се вид на незаситени масти со транс-изомерни врски; овие се ретки во природата и во храната од природни извори; обично се создаваат во индустриски процес наречен (делумна) хидрогенизација.
Заситените масти (обично од животински извори) со милениуми се основен производ на многу светски култури.
Незаситените масти (на пр.
растителното масло) се сметаат за поздрави, додека транс мастите треба да се избегнуваат.
Заситените и некои транс масти обично се цврсти на собна температура (како путерот или свинската маст), додека незаситените масти обично се течности (како на пр.
маслиновото масло или масло од ленено семе).
Транс мастите се многу ретки во природата и се покажало дека можат да бидат многу штетни по ловековото здравје, но исто така содржат состојки кои се корисни во индустријата за преработка на храна, како на пр.
отпорност кон расипување.
Неопходни масни киселини[уреди]
Повеќето масни киселини не се неопходни, што значи дека телото може да ги произведува кога му се потребни, воглавно од други масни киселини, но секогаш со проширување на енергија.
Сепак, кај луѓето најмалку две масни киселини се од суштинско значење и мора да бидат вклучени во исхраната.
Соодветната рамнотежа на неопходни масни киселини - омега-3 и омега-6 киселини - исто така се смета дека е потребна за здравјето, иако крајна пробна демонстрација не е остварена.
Двете "омега" долго-ланчани полизаситени масни киселини се супстрати на класата екосаноиди познати како простагландини, кои имаат улоги низ целото тело.
Во некои погледи тие се хормони.
Омега-3 екосаноидната киселина (ЕСК) која може да се создаде во човековото тело од неопходната омега-3 киселина, алфа-линоленската киселина (АЛК) или да биде внесена преку морска храна, служи како основа за простагландини од серија 3 (на пр.
слабо воспалително ПГЕ3).
Омега-6 диомо-гама-линоленската киселина (ДГЛК) служи како основа за простагландини од серија 1 (на пр.
против-воспалително ПГЕ1) додека арахидонската киселина (АК) служи како основа за простагландини од серија 2 (на пр.
ДГЛК, како и АК можат да се создадат во човековото тело од омега-6 линоленската киселина (ЛК), или може да се внесат директно преку храна.
Соодветното избалансирано внесување на омега-3 и омега-6 делумно го одредува релативното производство на различни простагландини, што е причината зошто се смета дека рамнотежа меѓу омега-3 и омега-6 е важна за кардиоваскуларното здравје.
Во индустријализираните општества, луѓето обично консумираат големи количества на преработени растителни масла, кои ја намалиле количината на неопходните масни киселини, заедно со премногу омега-6 масни киселини поврзани со омега-3 масни киселини.
Стапката на конверзија на омега-6 ДГЛК во АК во голема мера влијае на производството на простагландини ПГЕ1 и ПГЕ2.
Омега-3 ЕСК го спречува испуштањето на АК од мембраните, со пренасочување на простагландинската рамнотежа од про-воспалителното ПГЕ2 (кое се создава од АК) кон анти-воспалителното ПГЕ1 (кое се создава од ДГЛК).
Покрај тоа, конверзијата (десатурацијата) на ДГЛК во АК е контролирана од ензимот делта 5 одзаситувач, што потоа е контролирано од хормоните како што е инсулинот (нагорно контролирање) и глукагонот (надолно контролирање).
Количината и видот на консумираните јаглеродни хидрати како и некои видови на амино киселини, можат да имаат влијание врз процесите кои вклучуваат инсулин, глукагон и други хормони; според тоа соодносот помеѓу омега-3 и омега-6 има широк ефект врз општата здравствена состојба, одредени ефекти врз имунолошкиот систем и воспаленија, како и врз митозата (односно делба на клетките).
Протеини[уреди]
Протеините се основа на многу животински телесни структури (на пр.
мускули, кожа и коса).
Исто така ги формираат ензимите кои ги контролираат хемиските реакции низ телото.
Секоја молекула е составена од амино киселини кои се карактеризираат со присуство на азот, а понекогаш и сулфур (овие компоненти се виновни за различните миризби на запален протеин, како што е кератинот во косата).
Амино киселините му се потребни на телото за да произведува нови протеини (задржување на протеините) и да заменува оштетени протеини (одржување).
Бидејќи не постои место за складирање на протеините или амино киселините, амино киселините мора да бидат присутни во исхраната.
Вишокот амино киселини обично се исфрлаат преку урината.
За сите животни, некои амино киселини се неопходни (животното не може внатрешно да ги создаде), а некои не се неопходни (животното може да ги создаде од други соединенија кои содржат азот).
Во човековото тело можат да се најдат околу дваесет амино киселини од кои околу десет се неопходни, па поради тоа мора да бидат вклучени во исхраната.
Исхраната која содржи соодветна количина на амино киселини (особено неопходните) е особено важна во некои ситуации: за време на рано развивање и созревање, бременост, лактација или повреда (на пр.
Еден комплетен извор на протеини ги содржи сите неопходни амино киселини, додека некомплетен извор на протеини има недостаток од една или повеќе неопходни амино киселини.
Можно е да се комбинираат два некомплетни извори на протеини (на пр.
ориз и грав) за да се добие комплетен извор, а карактеристичните комбинации се основата на различните културни кулинарски традиции.
Изворите на хранливи протеини вклучуваат: месо, тофу и други производи од соја, јајца, мешунки и млечни производи како што се млекото и сирењето.
Вишокот на амино киселини од протеини можат да се претворат во гликоза и да се користат како гориво во процес наречен глуконеогенеза.
Амино киселините кои остануваат по тој процес се исфрлаат.
Минерали[уреди]
Освен четирите елементи: јаглерод, водород, азот и кислород, кои се присутни во речиси сите органски молекули, хемиски елементи кои им се потребни на живите организми во исхраната се минералите.
Поимот "минерал" е архаичен бидејќи намерата е едноставно да се опишат помалку честите елементи во исхраната.
Некои се потешки од претходно споменатите четири, вклучувајќи некои метали, кои во телото често се јавуваат во форма на јони.
Некои диететичари препорачуваат да се обезбедуваат од храна во која постојат природно или барем како сложени соединенија, или пак некогаш дури и од природни неоргански извори ( како на пр.
калциум карбонат од земјини остриги).
Некои минерали од такви извори многу полесно се апсорбираат во јонски форми.
Од друга страна минералите во исхраната честопати се додаваат по вештачки пат како додатоци; најпознатиот е јодот во јодизираната цол кој што спречува гушавост.
Макроминерали[уреди]
Многу минерали се потребни во прилично голема количина; тие обично се нарекуваат "масивни минерали".
Некои од нив се структурални, но многу од нив играат улога на електролити.
Елементи со препорачана доза во храната (ПДХ) со повеќе од 200 милиграми/ден, наредени по азбучен редослед (со неформални или народно-медицински перспективи во загради) се:
- Калциум-чест електролит, но исто така структурално потребен (за мускулите и здравјето на дигестивниот систем, цврстина на коските, некои форми неутрализираат киселост, може да помогнат во чистење на отрови, обезбедуваат сигнализирачки јони за функциите на нервите и мембраните)
- Хлор-или хлоридни јони, многу чест електролит; види натриум подолу
- Магнезиум-потребен за преработка на АТП и поврзани реакции (ги гради коските, предизвикува силна пересталтика, ја зголемува флексибилноста, ја зголемува алкалноста)
- Фосфор-потребна компонента на коските, особено за преработка на енергија
- Калиум-многу чест електролит (за здравјето на срцето и нервите)
- Натриум-многу чест електорлит, обично не се наоѓа во додатоците на исхраната и покрај тоа што е потребен во големи количини бидејќи јоните се многу чести во храната: обично како натриум хлорид или обична сол.
Прекумерната консумација на натриум може да ги намали калциумот и магнезиумот што доведува до висок крвен притисок и остеопороза
- Сулфур-за три неопходни амино киселини и според тоа многу протеини (кожа, коса, нокти, црн дроб и панкреас).
Сулфурот не се консумира самостојно, туку во форма на амино киселини кои што содржат сулфур.
Минерали во форма на трага[уреди]
Многу минерали се потребни во мали количини, обично затоа што тие играат улога на катализатори во ензимите.
Некои такви милерални елементи (ПДХ<200милиграми/ден) се прикажани по азбучен редослед:
- Кобалт-кој е потребен за биосинтеза на витаминот Б12 од фамилијата коензими.
Животните не можат да го биосинтетизираат витаминот Б!"
и мора да се здобијат со овој витамин кој содржи кобалт преку исхраната
- Бакар-потребна компонента во многу ензими кои намалуваат кислород, вклучувајќи го цитохром оксидаза Ц
- Хром-потребен за метаболизмот за шеќери
- Јод-потребен не само за биосинтезата на тироксинот, туку најверојатно и за други важни органи како градите, стомакот, плунковни жлезди, тимусот итн.
(види екстратироиден јод); поради оваа причина јодот е потребен во поголеми количини од другите минерали во списокот и понекогаш е класифициран во макроминералите
- Железо-потребно за многу ензими, како и за хемоглобин и некои други протеини
- Манган-(обработка на кислород)
- Молибден-потребен за ксантин оксидаза и слични оксидази
- Никел-присутен во уреазата
- Селен-потребен за пероксидаза (антиоксидантни протеини)
- Ванадиум-(шпекулативно: не постои воспоставено ПДХ за ванадиум.
Ниедна негова биохемиска функција кај луѓето не е идентификувана, иако ванадиум е потребен за некои пониски организми)
- Цинк-потребен за неколку ензими како што се јаглерохипертидаза, алкохолна дехидрогеназа на црниот дроб и јаглеродна анхидраза.
Витамини[уреди]
Како и горенаведените минерали, некои витамини се признаени како неопходни хранливи материи потребни за добро здравје (исклучок е витаминот Д: во присуство на УВБ радијација може да се синтетизира во кожата).
Некои соединенија слични на витамини кои се препорачуваат во исхраната како што е карнитинот, се сметаат дека се корисни за опстанок и здравје, но овие не се неопходни хранливи материи во исхраната бидејќи човечкото тело има капацитет да ги произведува од други соединенија.
Освен тоа, неодамна во исхраната беа откриени илјадници други фитохемикалии (особено во свеж зеленчук), кои може да содржат пожелни својства вклучувајќи антиоксидантна активност (види подолу); Сепак, експерименталните демонстрации се покажуваат како сугестивни, но недоволни.
Други неопходни хранливи материи кои не се класифицираат како витамини вклучуваат неопходни амино киселини (види погоре), холин, неопходни масни киселини (види погоре) и минералите расправани во претходниот дел.
Недостаток на витамини може да резултира со болести вклучувајќи гушавост, скробут, остеопороза, оштетен имунолошки систем, нарушување на клеточниот метаболизам, некои видови на рак, симптоми на прерано стареење и слаба психичка здравствена состојба (вклучувајќи нарушувања во исхраната) меѓу многу други.
Превисокото ниво на некои витамини исто така е опасно по здравјето (особено витаминот А) и барем за еден витамин, витаминот Б6, токсичноста започнува на ниво недалеку од потребната количина.
Недостаток или вишок од некои минерали исто така може да доведат до сериозни последици во здравјето.
Вода[уреди]
Водата се излачува од телото во неколку форми вклучувајќи ја урината и изметот, потењето и преку водна пареа во издишаниот здив.
Според тоа потребна е соодветна повторна хидратација за да се заменат изгубените течности.
Последните препораки во врска со количината на вода потребна за одржување на добро здравје посочуваат дека за одржување на правилна хидратација дневно се потребни 6-8 чаши вода.
Сепак, не постои одреден веродостоен научен извор во врска со сфаќањето дека една личност треба да консумира 8 чаши вода дневно.
Оригиналната препорака за внес на вода од страна на Одборот за храна и исхрана на Националниот совет за истражување од 1945 година гласи: "Нормалниот стандард за различни личности е 1 милилитар за секоја калорија од храна".
Повеќето од овие количини се содржат во подготвената храна.
Скорешни споредувања на добро познати препораки за внес на течности открија огромни разлики во обемот на вода кој треба да го консумираме за добро здравје.
Според тоа за да се помогне во стандардизирање на насоките, препораките за консумација на вода се вклучени во два документа (2010) на Европската управа за безбедност на храната (ЕУБХ): (1) Насоки за исхраната (2) Вредноста на водата во врска со исхраната или соодветна дневна доза (СДД).
Овие карактеристики се добиени со пресметување на соодветната доза од измерени кунсумирања во населенија од индивидуи со "пожелни осмоларни вредности на урина и пожелни консумирани количини на вода за единица енергија".
За здрава хидратација, тековните насоки на ЕУБХ советуваат вкупна доза на вода од 2.0 литри/ден за возрасни жени и 2.5 литри/ден за возрасни мажи.
Овие референтни вредности вклучуваат вода од вода за пиење, од други пијалоци, како и од храна.
Околу 80% од нашите дневни потреби за вода доаѓаат од пијалоците кои ние ги пиеме, со тоа што останатите 20% доаѓаат од храната.
Содржината на вода се менува во зависност од видот на храна која се кунсумира, така што на пр.
овошјето и зеленчукот содржат повеќе отколку житариците.
Овие вредности се проценуваат со користење на шаблони за рамнотежа на храната за секоја држава објавени од страна на Организацијата за храна и земјоделство на Обединетите Нации.
Други насоки за исхраната исто така имаат импликации во врска со пијалоците кои ги консумираме за здрава хидратација - на пр.
Светската Здравствена Организација (СЗО) советува дека додадените шеќери не треба да зафаќаат повеќе од 10% од целосниот внес на енергија.
Панелот на ЕУБХ исто така, одреди дози за ралични популации.
Препорачаната количина на внесување течности кај постарата популација е иста како и за возрасните.
И покрај пониската консумација на енегрија, потребата од вода во оваа група на луѓе е зголемена поради намалениот капацитет на бибрезите.
На бремените жени и доилките потребни им се додатни течности за да останат хидратирани.
Панелот на ЕУБХ предлага дека бремените жени треба да консумираат иста количина на вода како и жените кои не се бремени, како и зголемен внес пропорционално на зголемениот внес на енегрија, кој треба да изнесува 300 мл/ден.
За да надоместат за зголеменото исфрлање на течности, на доилките им се потребни додатни 70мл/ден над препорачаната доза за жените кои не лактираат.
За оние со здрави бубрези, до некаде е потешко да пијат премногу вода, но (особено на топло и суво време и за време на вежбање) опасно е да се пие премалку.
Иако прехидрирање е многу поретка појава од дехидрирање, сепак е можно да се испие многу повеќе вода отколку што е потребно што може да доведе до интоксикација со вода, сериозна и потенцијално фатална состојба.
Особено се опасни големи количини на де-јонизирана вода.
Други хранливи материи[уреди]
Други макронутриенти вклучуваат антиоксиданси и фитохемикалии.
Овие супстанции воглавно се скорешни и с'е уште не се признаени како витамини или како потребни.
Фитохемикалиите може да имаат улога на антиоксиданси, но не сите фитохемикалии се антиоксиданси.
Антиоксиданси[уреди]
Како што создавањето на енергија во клеточниот метаболизам бара кислород, може да дојде до создавање на потенцијално штетни (пр.
кои предизвикуваат мутации) соединенија познати како слободни радикали.
Повеќето од овие се оксиданси (односно приматели на електрони) и некои реагираат многу силно.
За долготрајно нормално клеточно одржување, растење или поделба, овие слободни радикали мора да бидат доволно неутрализирани од антиоксидантни соединенија.
Неодамна, некои истражувачи предложија интересна теорија за еволуцијата на антиоксидансите во исхраната.
Некои се создаваат во човечкото тело од соодветни претходници (глутатион, витамин Ц), а оние кои телото не може да ги создаде можат да се добијат само преку директни извори од исхраната (витамин Ц кај луѓето, витамин А, витамин К) или од други соединенија ( телото го претвора бета-каротинот во витамин А, сончевата светлина го синтетизира витаминот Д од холестеролот).
Фитохемикалиите (делот подолу) и нивната подгрупа, полифеноли, го сочинуваат мнозинството антиоксиданси, а познати се околу 4.000.
Познато е дека различни антиоксиданси знаат да функционираат заеднички.
витаминот Ц може повторно да активира слободен радикал кој содржи глутатион или витамин Е со тоа што ќе гоприфати слободниот радикал.
Некои антиоксиданси се поефективни од други во неутрализирање на различни слободни радикали.
Некои не можат да постојат во просторот каде што се развиваат слободните радикали (витамин А е растворлив во масти и ги заштитува масните области, витаминот Ц се раствора во вода и ги заштитува тие области).
При интеракција со слободен радикал, некои антиоксиданси создаваат различно соединение од слободни радикали кое е помалку или повеќе опасно од претходното.
Тоа што постојат различни антиоксинанси овозможува сигурно решение за секој нуспроизвод со поефикасни антиоксиданси за неутрализирање на "ефектот на пеперутка" на слободните радикали.
Иако првичните проучувања сугерираа дека додатоците за антиоксиданси можат да бидат добри за здравјето, подоцна големи клинички испитувања не открија никаква предност и се изјаснија дека прекумерената количина на додатоци може да биде штетна.
Фитохемикалии[уреди]
Област за која се зголемува интересот претставува ефектот на хемикалиите во форма на трага, заеднички наречени фитохемикалии.
Овие хранливи материи обично се наоѓаат во растенијата кои се јадат, особено овошјата и зеленчуците со впечатливи бои, но исто така и во други организми вклучувајќи морска храна, алги и габи.
Ефектите од фитохемикалиите се повеќе го преживуваат строгото тестирање на истакнати здравствени организации.
Една од првите класи на фитохемикалии се полифенол антиоксинадсите, хемикалии кои се смета дека создаваат одредени поволности во здравјето на кардиоваскуларниот систем и имунолошкиот систем.
Овие хемикалии се познати по надолното регулирање на создавањето на реактивни кислородни видови, клучните хемикалии кај кардиоваскуларните болести.
Можеби најстрого тестиран хемикал е зиксантинот, жолто-пигментиран каротеноид кој е присутен во многу жолти и портокалови овошја и зеленчуци.
Повторувани проучувања покажале цврста врска меѓу земањето на зиксантин и превенцијата и лечењето на макуларната дегенерација поврзана со возраста (МДВ).
Помалку строги проучувања предложиле врска меѓу внесувањето на зиксантин и катаракта.
Вториот каротеноид, лутеинот, исто така се покажало дека го намалува ризикот од МДВ.
Се воочило дека и двете соединенија се собираат во мрежницата кога ќе се внесат орално и служат за заштитување на стапчињата и конусите од деструктивниот ефект на светлината.
Друг каротеноид, бета-криптоксантинот, заштитува од хронични воспалителни болести на зглобовите како што е артритис.
Додека поврзаноста на нивото на серум во крвта на бета-крипоксантин и значително намалени болести на зглобовите е одредена, ниту убедувачки механизам за таква заштита ниту пак причинско-последична врска не биле строго проучени.
Слично на тоа, црвениот фитохемикал, ликопенот, има значително уверливи докази за негативна поврзаност со развојот на рак на простатата.
Како што е наведено погоре, некои од поврзаностите меѓу консумацијата на одредени фитохемикалии и превенцијата на некоја болест во некои случаи се огромни по големина.
Сепак, дури и кога постоја докази, претставувањето на истото во практика може да биде многу тешко и контра-интуитивно.
Лутеинот на пример, постои во многу жолти и портокалови овошја и зеленчуци и ги штити очите од различни болести.
Сепак, не го штити окото ни приближно толку добро колку зиксантинот, а постоењето на лутеин во мрежнисцата ќе го спречи навлегувањето на зиксантинот.
Покрај тоа, доказите покажале дека лутеинот од жолчката на јајцето многу полесно се апсорбира од лутеинот кој доаѓа од зеленчуците, можеби поради растворливоста во масти.
На најосновно ниво, прашањето:"Дали треба да се јадат јајца?"
е сложено до точка на разочарување, вклучувајќи ги погрешните погледи за ефектите на холестеролот во жолчката на јајцето врз здравјето и содржината на заситени масти.
Како друг пример, ликопенот е застапен во доматите (и е всушност хемикалот кој на доматите им ја дава црвената боја).
Сепак, поприсутен е во преработените доматни производи како што се сосовите за тестенини или супата од домати отколку во свежи "здрави" домати.
Сепак, таквите сосови имаат голема количина на сол, шеќер и други супстанции кои човек треба да ги одбегнува.
Следната табела покажува група на фитохемикалии и чести извори, распоредени по азбучен редослед:
|Фамилија||Извори||Можна корист|
|Флавоноиди||Бобинки, билки, зеленчук, вино, грозје, чај||Основен антиоксидант, оксидација за превенција на ЛДЛ на артериосклероза и срцеви болести|
|Изофлавони (фитоестрогени)||Соја, црвена детелина, куџу корен||Основен антиоксидант, превенција на артериосклероза и срцеви заболувања, ги олесниваат симптомите на менопауза, спречуваат рак|
|Изотиоицијанати||Зеленчуци од фамилијата Синап||Спречуваат рак|
|Монотерпини||Кора од аргуми, етерични масла, билки, зачини, зелени растенија, атмосфера||Спречуваат рак, лекуваат камчиња во жолчката|
|Органосулфурни соединенија||Ситен лук, обичен лук, кромид||Спречување на рак, намален ЛДЛ, му помага на имунолошкиот систем|
|Сапонини||Грав, житарици, билки||Хиперхолестеролемија, Хипергликемија, Антиоксиданси, спречуваат рак, против воспалителни|
|Капсашаноиди||Сите капискум пиперки (чили)||Олеснувачи на болка, спречување на рак, канцерогена клеточна апоптоза|
Цревна бактериска флора[уреди]
Сега е познато дека цревата кај животните содржат голема населеност на стомачна флора.
Кај луѓето меѓу другите, овие вклучуваат видови како што се Бактероиди (Bacteroides), Л.асидофили (L. acidophilus) и Ешерихија коли (E.coli).
Тие се потребни за варењето, а врз нив влијае и храната која ја јадеме.
Бактериите во стомакот извршуваат многу важни улоги кај луѓето, вклучувајќи разложување и помагање во апсорпцијата на инаку несварлива храна, го стимулираат растот на клетките, го потиснуваат растот на штетни бактерии, го учат имунолошкиот систем да реагира само на патогени, создаваат витамин Б12 и го бранат телото од некои инфективни болести.
Совети и водство[уреди]
Владини политики[уреди]
Во САД, диететичатите се регистрирани (РД) или лиценцирани (ЛД) од Комисијата за диететска регистрација и Американското диететско здружение и можат да го користат терминот "диететичар" онака како што е опишан во деловните и професионалните закони на секоја земја поединечно, кога исполниле одредени образовни и искусни предуслови и поминале државна регистрација или испитување за лиценца.
Во Калифорнија, регистрираноте диететичари мораат да се придржуваат до "Кодексот за деловно работење и професии од дел 2585-2586.8".
Секој може себе си да се нарече нутрицист, вклучувајќи ги и неквалификуваните диететичари бидејќи овој термин не е регулиран.
Некои држави, како Флорида почнаат да го вклучуваат терминот нутрицист во државните услови за лиценца.
Повеќето влади обезбедуваат водство во исхраната, а некои исто така наметнуваат морални услови за амбалажирање од страна на производителите на преработ ена храна и рестораните за да им помогнат на потрошувачите во согласност со водството.
Во САД, нутрициските стандарди и препораки се одредени заеднички од страна на Одделот за земјоделство на САД и Одделот за здравје и човекови услови на САД.
Насоките за исхрана и физичката активност од ОЗСАД се претставени во концепт на пирамида на храна, која ги замени четирите групи на храна.
Сенатскиот комитет моментално одговорен за надзор на ОЗСАД е Комиетот за земјоделство, исхрана и шумарство.
Седниците на Комитетот често се прикажуваат на телевизија на Ц-Спeн (C-Span) како што се гледа овде.
Министерството за здравство и општествени служби на САД обезбедува примерок на неделно мени кое ги исполнува сите препораки за исхранување на Владата.
Водичот за исхрана на Канада е уште една препорака од Владата.
Учење[уреди]
Исхраната се предава во училиштата во многу земји.
Во Англија и Велс, личното и општественото образование и наставните програми за Технологија во храната вклучуваат исхрана, истакнувајќи ја важноста на балансираната исхрана и учат како да се читаат ознаките за исхрана на пакувањата.
Во некои училишта часот по Исхрана влегува во рамките на Семејство и наука за потрошувачите (СНП) или Здравствени институции.
Во некои американски училишта од учениците се бара да одат на одреден број на часови по СНП или часови поврзани со здравјето.
Часот по Исхрана се нуди во многу училишта и доколку не постои како самостоен предмет тогаш истиот е вклучен во други СНП часови или часови по Здравје како што се: Животни вештини, Независно живеење, Самостоен опстанок, Бруцошка врска, Здравје итн.
На многу часови по Исхрана, учениците учат за групите на храна, пирамидите на храна, дозволените дневни дози, калории, витамини, минерали, неисхранетост, физичка активност, здрави избори на исхрана и како да се живее здрав живот.
Извештај од Националниот совет за истражување на САД од 1985 година под наслов "Образование за исхрана во Медицинските училишта во САД" заклучи дека образованието во Медицинските училишта не е соодветно.
Само 20% од анкетираните училишта предавале Исхрана како посебен, баран курс.
Анкета од 2006 година покажа дека овој број се зголемил за 30%.
Здрава исхрана[уреди]
Природна растителна исхрана[уреди]
Срцевите заболувања, ракот, дебелината и дијабетесот често се нарекуваат "западни" болести бидејќи овие заболувања некогаш можеле ретко да се видат во земјите во развој.
Едо меѓународно проучување во Кина откри дека некои области речиси и не се одликуваат со заболување од рак или срцеви заболувања, додека во други области истите се одразуваат со "100-пати двојна зголеменот" што се совпаѓа со промените во исхраната од растителна храна до тешка животинска храна.
Спротивно на тоа, болестите кои се присутни во изобилство како што е ракот и срцевите заболувања често се присутни во развиениот свет, вклучувајќи го и САД.
Прилагодени според возраст и вежби, големи регионални групи на луѓе во Кина ретко патат од овие западни болести можеби поради тоа што нивната исхрана е богата со зеленчук, овошје и житарици, а внесуваат мала количина на млечни и месни производи.
Некои проучувања покажуваат дека токму овие видови храна во големи количини се можните причини за некои видови рак.
Постојат "за" и "против" аргументи во врска со ова контроверзно прашање.
Обединетата здравствена заштита/пацифичкиот прирачник за исхрана препорачува растителна исхрана и препорачува протеините да се користат само како зачин со оброците.
Насловна статија на Нешенел Џиографик (National Geographic) од Ноември 2005 година под наслов "Тајните за подолг живот" исто така препорачува растителна исхрана.
Статијата е истражување на начинот на живот кај три народи: Сардините, Окинаваните и Адвентистите кои обично живеат долг живот и само мал дел од нив патат од болестите кои често ги убиваат луѓето од другите места во развиениот свет, и уживаат многу поздрави години живот.
Накратко, тие нудат три групи на најдобри практики на кои треба да се настојува.
Останатото зависи од Вас.
Заедничко за сите три групи се "Јадете овошје, зеленчук и житарици".
Статија од Нешенел Џиографик забележа дека проучување финансирано од НИЗ над 34000 Адвентисти на Седмиот ден помеѓу 1976 и 1988 година... покажа дека навиката на Адветистите да консумираат грав, сојно млеко, домати и други овошја го намалува ризикот од развивање на одредени видови на рак.
Исто така вели дека јадењето на интегрален леб, пиењето на пет чаши вода дневно и најзачудувачко, консумирањето на 4 порции бадеми, лешници или ореви неделно го намалило нивниот ризик од срцево заболување.
Францускиот "парадокс"[уреди]
Француски парадокс е тоа што се смета дека кај Французите постои релативно мала стапка на коронарли срцеви заболувања, и покрај фактот што јадат храна богата со заситени масти.
Постојат бројни објаснувања за истото:
- Консумацијата на заситени масти не предизвикува срцеви заболувања
- Намалената консумација на преработени јаглеродни хидрати и друга брза храна
- Редовна консумација на црвено вино
- Поактивен начин на живот вклучувајќи зголемено дневно вежбање, особено пешачење; Французите се многу понезависни од автомобилите отколку Американците
- Поголема консумација на вештачки произведени транс масти од страна на Американците, што се покажало дека има поголеми липопротеински ефекти на грам отколку заситените масти
Сепак, статистичките податоци собрани од Светската здравствена организација од [PHONE] година покажуваат дека стапката на срцеви заболувања во Франција можеби била потценета и дека всушност може да е слична на онаа на соседните држави.
Спортска исхрана[уреди]
Протеини[уреди]
Протеинот е важна состојка на секоја клетка во телото.
Косата и ноктите воглавно се состојат од протеини.
Телото ги користи протеините за да ги гради и поправа ткивата.
Покрај тоа, протеините се користат за да се создадат хормоните и други хемикалии во телото.
Протеините се исто така важна основа за коските, мускулите, 'рскавицата, кожата и крвта.
Потребата од протеини се разликува кај секој човек, како и мислењата дали и до која мера физички активните луѓе имаат потреба од повеќе протеини.
Дозволената дневна доза (ДДД) од 2005 година насочена кон здравата возрасна популација, обезбедува внесување на 0.8-1 грам протеини на килограм од телесната тежина (според ИТМ формула), со тоа што панелот за преглед гласеше: "Не се препорачуваат додатни протеини во исхраната на здрави возрасни личности кои тренираат вежби за отпор или истрајност".
Спротивно на тоа, Ди Паскал (Di Pasquale) (2008) наведувајќи скорешни проучувања, препорачува минимална доза на протеини од 2.2 гр/кгр "за секој кој се занимава со натпреварувачки или напнат рекреациски спорт, кој сака да ја максимизира телесната маса, но не сака да ја зголеми тежината".
Вода и соли[уреди]
Водата е една од најважните хранливи материи во спортската исхрана.
Помага за исфрлање на отпадни материи од телото, ја регулира температурата на телото за време на активност и помага во варењето.
Одржувањето на хидратација за време на периоди на физички напор е клучто за постигнување највисоки резултати.
Додека пиењето премногу вода за време на активност може да доведе до физичка неудобност, прекумерното дехидрирање од 2% на телесна маса (на тежина) значително ги забавува спортските активности.
Дополнителните јаглеродни хидрати и протеини пред, за време и по вежбањето го зголемуваат времето до изморувањето како и ја враќаат брзината.
Потребната количина на вода зависи од работата која што се извршува, виткоста на телото и фактори од околината одобено температурата на амбиентот и влажноста.
Клучот е одрчувањето на правата количина.
Јаглеродни хидрати[уреди]
Основното "гориво" кое телото го користи за време на вежбањето се јаглеродните хидрати, кои се складирани во мускулите во форма на гликоген - еден вид на шеќер.
За време на вежбање, резервите на гликоген од мускулите може да се искористат особено кога активностите траат подолго од 90 минути.
Бидејќи зачуваната количина на гликоген во телото е ограничена, за спортистите е многу важно да го надоместат гликогенот со внесување на храна богата со јаглеродни хидрати.
Исполнувањето на енергетските потреби може да помогне во подобрување на резултатите во спортот како и да ја подобри целокупната сила и издржливост.
Постојат различни видови на јаглеродни хидрати - прости или рафинирани и нерафинирани.
Еден типичен Американец консумира околу 50% од јаглеродните хидрати во форма на обични шеќери кои се додадени во храната, за разлика од шеќерите кои доаѓаат природно од овошја и зеленчуци.
Овие обични шеќери во големи количини се присутни во газираните пијалоци и брзата храна.
За време на една година, просечниот Американец консумира 54 галони газирани пијалоци, кои ги содржат најголемите количини додадени шеќери.
Иако јаглеродните хидрати се потребни за луѓето да можат да функционираат, воопшто не се еднако здрави.
Кога машинеријата се користи за да се отстрануваат делчиња од растителните влакна, јаглеродните хидрати се рафинираат.
Ова се јаглеродните хидрати од белиот леб и од брзата храна.
Неисхранетост[уреди]
Неисхранетоста се днесува на недоволно, прекумерено или небалансирано консумирање на хранливи материи од страна на еден организам.
Во развиенте земји, болестите поврзани со неисхранетост најчесто се поврзуваат со нерамнотежи во исхраната или прекумерено консумирање.
Иако во светот има многу огранизми кои патат од неисхранетост како резултат на недоволно консумирање, се повеќе огранизми патат од прекумерена исхрана; проблем кој што е предизвикан од изобилството на храна заедно со инстинктивната желба (особено кај животните) да консумираат се што можат.
Нутриционизмот е погледот дека преголемото потпирање на науката за храна и проучувањето на исхраната можат парадоксално да доведат до лоша исхрана и да го расипат здравјето.
Првенствено му беше препишано на Гиорги Скринис (Gyorgy Scrinis), а беше популаризирана од Мајкл Полан (Michael Pollan).
Со оглед на тоа што хранливите материи се невидливи, креаторите на политиката кога се работи за избор на храна, се потпираат на советите од експертите за исхрана.
Бидејќи во науката постои непотполно разбирање за тоа како храната влијае врз човечкото тело, Полан тврди дека нутриционизмот може да се обвини за многуте здравствени проблеми кои се однесуваат на исхраната во Западниот свет денеска.
Недоволно[уреди]
Премалата консумација најчесто се однесува на долгорочна консумација на недоволна храна во однос на енергијата која еден организам ја троши или отстранува, што води кој лоша здравствена состојба.
Прекумерено[уреди]
Прекумерената консумација најчесто се однесува на долгорочна консумација на вишок храна во однос на енергијата која пто еден огранизам ја троши или отстранува што доведува до лоша здравствена состојба, а кај животни и до дебелина.
Може да предизвика прекумерено опаѓање на косата, кршливи нокти или нередовни менструални циклуси кај жените.
Неурамнотежено[уреди]
Кога во храната е присутна преголема количина од една или повеќе хранливи материи до исклучувањето на одредената количина на други хранливи материи, се вели дека исхраната е неурамнотежена.
Психичка агилност[уреди]
Истражувањето покажува дека подобрувањето на свеста за изборот на хранливи оброци и воспоставување на долготрајни навики за здрава исхрана има позитивен ефект на когнитивниот (сознајниот) и просторниот капацитет на помнењето, можно зголемувајќи го потенцијалот на студентот да преработува и помни академски информации.
Некои организации почнаа да работат со учители, креатори на политики, раководни претприемачи за услуги во исхраната за да ги управуваат подобрената хранлива содржина и зголемените хранливи ресурси во училишните кафетерии, од основни институции до ниво на универзитети.
Докажано е дека здравјето и исхраната се тесно поврзани со целосниот образовен успех.
Моментално, помалку од 10% од студентите во Американските колеџи се изјасниле дека ги јадат петте препорачани оброци на овошје и зеленчук дневно.
Подобрата исхрана се покажало дека има позитивен ефект, како на когнитивниот така и на просторниот мемориски резултат.
Едно проучување покажа дека оние со повисок степен на шеќер во крвта се покажале подобри на одредени мемориски тестови.
Во едно друго проучување, оние кои консумирале јогурт се покажале подобри на задачи за размислување во споредба со оние кои консумирале диетални газирани пијалоци без кофеин и слатки.
Недостатоците на храна исто така покажале дека имаат негативен ефект врз учењето кај глувци уште во 1951 година.
"Подобрите резултати во учењето се поврзуваат со ефекти предизвикани од храна во поглед на способноста за учење и помнење" Врската "исхрана-учење" ја покажала поврзаноста меѓу храната и учењето и се применува во повисоко образовните околини.
"Ние сметаме дека подобро хранетите деца се покажуваат значително подобро во училиштата, делумно бидејќи тие запичнуваат со училиште порано со што имаат повеќе време да научат, но највеќе поради поголемата продуктивност од учењето за година на училиште" 91% од студентите во колеџите се чувствуваат здрави додека само 7% ја јадат својата препорачана доза на овошје и зеленчук.
Образованието за исхраната е ефективен и изводлив модел во повисока образовна околина.
Уште повеќе "ангажирани" образовни модели кои ја опфаќаат исхраната се идеја која навлегува на сите нивоа во циклусот на учење.
Постои ограничено истражување кое директно ја поврзува Просечната оценка (ПО) сна студентот со неговото целокупно здравје од исхраната.
Дополнителни суштински податоци се потребни за да се докаже дека целосното интелектуално здравје е тесно поврзано со исхраната на еден човек и дека не е само учте една заблуда.
Душевни нарушувања[уреди]
Лекувањето со додатоци во исхраната може да биде соодветно за длабока депресија, биполарно нарушување, шизофренија и опсесивно-компулсивно нарушување, четирите најчести душевни нарушувања во развиените земји.
Најпроучуваните додатоци за подобрување на расположението и стабилизирање вклучуваат екосапантенова (eicosapentaenoic) киселина и докосахаексанова (docosahexaenoic) киселина (од кои двете се масни киселини на омега-3 кои се наоѓаат во рибиното масло, но не и во маслото од ленено семе), витамин Б12 и инозитол.
Рак[уреди]
Ракот сега е многу честа појава во развиените земји.
Според едно проучување од страна на Меѓународната агенција за истражување за рак, "Во светот во развој, ракот на црниот дроб, на стомакот и на хранопроводникот беа почести, често поврзани со консумацијата на канцерогена храна, како что се чадена или солена храна и паразитски инфекции кои ги напаѓаат органите".
Стапките на рак на бели дробови брзо растат кај посиромашните народи поради зголемената употреба на тутун.
Развиените земји ги поврзуваат појавите на рак со богатството или "Западниот начин на живеење" - рак на дебелото црево, на ректумот, градите или простата-кои може да бидат предизвикани од дебелина, недостаток на вежбање, храна или возраст.
Метаболичен синдром[уреди]
Неколку докази ги истакнуваат хиперинсулинемијата предизвикана од животните навики и намалената функција на инсулин (односно отпорност на инсулин) како решавачки фактор во многу состојби на болест.
хиперинсулинемијата и отпорноста на инсулин се тесно поврзани со хронични воспаленија, кои од своја страна се повразни со различни негативно случувања како што се артериски микроповреди и згрутчувања (односно срцеви заболувања) и претерана поделба на клетките (односно рак).
Хиперинсулинемијата и отпорноста на инсулин (т.н.
метаболичен синдром) се карактеризираат со комбинација од абнормална дебелина, зголемено количесто на шеќер во крвта, зголемен крвен притисок, зголемени триглицериди и намален ХДЛ (добар) холестерол.
Негативното влијание на хиперинсулинемијата врз простагландинот ПГЕ1/ПГЕ2 може да биде значително.
Состојбата на дебелина јасно придонесува за отпорноста на инсулин, кој од своја страна може да предизвика дијабетес тип 2.
Речиси сите дебели луѓе и повеќето од луѓето со дијабетес тип 2 се обележани со отпорност на инсулин.
Иако поврзаноста на прекумерената тежина и отпорноста е јасна, точните (најверојатно разновидните) причини за отпорност на инсулин остануваат помалку јасни.
Уште поважно е дека било докажано дека соодветен вид на вежбање, редовното внесување на храна и намалување на гликемиското оптоварување (види подолу) можат да ја вратат отпорноста на инсулин кај поединци со прекумерена тежина (а со тоа и да го намалат нивото на шеќер во крвта кај оние кои имаат дијабетес тип 2).
Дебелината може негативно да ја промени хормонската и метаболичната состојба како резултат на отпорност кон хормонот лептин, а со тоа може да започне циклус во кој отпорноста на инсулин/лептин и дебелината меќусебно се влошуваат.
Овој циклус наводно е поттикнат од постојана висока стимулација на инсулин/лептин и складирање на маснотиите, како резултат на големо внесување на храна која стимулира инсулин/лептин и енергија.
Функцијата на инсулинот и лептинот е да испраќаат сигнали за ситост до хипоталамусот во мозокот.
Сепак, отпорноста на инсулин/лептин може да го намали овој сигнал и поради тоа да дозволи прејадување и покрај големите складирани количини масти во телото.
Исто така, намаленото сигнализирање на лептинот до мозокот може да ја намали нормалната функција на лептинот да одржува соодветно висока метаболична стапка.
Постои дебата во врска со тоа како и до кој степен различните хранливи фактори - како што внесувањето на преработени јаглеродни хидрати, целосни протеини, масти и внесувањето на јаглеродни хидрати, внесувањето на заситени и транс масни киселини, како и нискиот степен на внесување на витамини/минерали - допринесуваат за развојот на отпорноста на инсулин и лептин.
Во секој случај, аналогно на начинот на кој модерното загадување предивикано од човекот потенцијално може да ја оптовари способноста на околината да одржува хомеостаза, неодамнешното експлозивно воведување на висок гликемиски индекс и преработена храна во исхраната на човекот може потенцијално да ја оптовари способноста на човечкото тело да одржува хомеостаза и добра здравствена состојба (како што беше потврдено со епидемијата на метаболичниот синдром).
Хипонатремија[уреди]
Прекумерното внесување на вода, без надополнување на натриумски и калиумски соли, води до хипонатремија, која понатаму на поопасни нивоа може да доведе до интоксикација со вода.
Добро познат настан, се случи во 2007 година, кога Џенифер Стрејнџ (Jennifer Strange) почина при учество на натпревар на пиење вода.
Уште почесто, оваа состојба се случува за реме на настани за издржливост на далечно растојание (како што се маратон или триатлон и тренирање) и предизвикува постепено душевно затупување, главоболка, поспаност, слабост и збунетост.
Екстремни случаи може да резултираат со кома, грчеви и смрт.
Првичното оштетување доаѓа од потекување на мозокот, предизвикано од зголемена осмоза со намалување на соленоста на крвта.
Ефективни техники на замена на течности вклучуваат помошни станици за вода за време на трчање/велосипедски трки, обезбедување на вода од страна на тренерите за време на тимски игри како што е фудбал, и апарати како што се Камел Бакс (Camel Baks) кои можат да обезбедат вода за поединец без потешкотии.
Антинутриенти[уреди]
Антинутриенти се природни или синтетички соединенија кои пречат во апсорпцијата на хранливите материи.
Проучувањата за исхраната се фокусираат на антинутриентите кои често се наоѓаат во храната и пијалоците.
Преработена храна[уреди]
По Индустриската Револувија пред околу двесте илјади години, индустријата за преработка на храна измисли многу технологии кои ја чуваат храната свежа подолго време, но исто така и ја менуваат свежата состојба на храната како што се појавува во природата.
Ладењето е основната технологија која се користи за да се одржи свежината, додека уште многу други технологии се измислени за да и овозможат на храната да трае подолго без да се расипе.
Овие технологии вклучуваат пастеризација, автокалвирање, сушење, посолување и разделување на различни компоненти, од кои сите ги променуваат изворните хранливи материи на храната.
Пастеризацијата и автокалбирањето (техники на затоплување) несомнено ја подобриле сигурноста на многу чести видови храна и спречуваат епидемии од бактериски инфекции.
Но некои од (новите) технологии за преработка на храна несомнено имале и некои падови.
Модерните техники на разделување како што се мелење, центрифугирање и притискање овозможуваат концентрација на одредени компоненти на храна, давајќи брашно, масла, сокови итн., па дури и одделени масни киселини, амино киселини, витамини и минерали.
Неизбежно, таква висока концентрација ја менува хранливата содржина на храната, зачувува одредени хранливи материи додека отстранува други.
Техниките на затоплување можат исто така да ја намалат содржината на хранливи материи во храната кои се лабилни на топлина, како што се одредени витамини и фитохемикалии, и можеби некои се уште неоткриени супстанции.
Поради намалената хранлива вредност, преработената храна честопати е "збогатена" или зајакната со некои од најкритичните хранливи материи (обично некои витамини) кои се изгубиле за време на преработката.
И покрај тоа, преработената храна се смета дека има помала хранлива вредност од природната, свежа храна во однос на тоа што содржи шеќер и висок гликемиски индекс на скроб (ГИ), калиум/натриум, витамини, влакна и недопрени, неоксидирани (неопходни) масни киселини.
Покрај тоа, преработената храна често содржи потенцијално опасни супстанции како пто се оксидираните масти или транс масните киселини.
Драматичен пример за влијанието на преработката на храна врз здравјето на едно население е приказната за епидемијата на бери-бери кај луѓето кои опстојувале од рафиниран ориз.
Отстранувањето на надворешниот слој на оризот со полирање, го отстранува и битниот витамин тиамин, што предизвикува бери-бери.
Уште еден пример е појавата на скробут кај децата во доцниот 19-ти век во САД.
Се откри дека најголемиот дел од оние кои пателе биле хранети со загревано млеко (како што посочил Пастер) за да се контролираат бактериските болести.
Пастеризацијата била ефективна против бактериите, но го уништувала витаминот Ц.
Како што беше споменато, болестите поврзани со животните навики и со дебелината стануваат се позастапени низ светот.
Постои сомнеж дека за тоа допринело зголеменото користење на модерни технологии за преработка на храна низ светот.
Индустријата за преработка на храна зафаќа голем дел на употреба.
Општо гледано, природната, свежа храна има релативно кратка трејност и е помалку профитабилна за произведување и продажба отколку преработената храна.
Како резултат на тоа, потрошувачот се соочува со избор меѓу поскапата, но поздрава, природна, свежа храна и преработената храна која најчесто е со пониска хранлива вредност.
Бидејќи преработената храна честопати е поевтина, попогодна (за купување, складирање и подготовка) како и подостапна, консумацијата на помалку здрава храна се повеќе расте низ светот заедно со многуте компликации поврзани со исхраната и здравјето.
Историја[уреди]
Луѓето се развиле како сештојади ловци-собирачи во текот на изминатите 250.000 години.
Храната на раните модерни луѓе значително се разликувала во зависност од местоположбата и климата.
Исхраната на тропските места се барзирала на растителна храна, додека храната на повисока ширина повеќе се базирала на животински производи.
Анализите на посткранијални и кранијални остатоци од луѓе и од животни од Неолитот, заедно со детализирани проучувања на измената на коските, покажале дека канибализмот бил застапен и кај праисториските луѓе.
Земјоделството се развило пред околу 10.000 години на повеќе места низ светот и обезбедило житни растенија како што се пченица, ориз, компири и пченка, со главни производи како што се леб, тестенини и тортиљи.
Фармерството исто така обезбедувало млеко и мелчни производи и остро ја зголемило достапноста на месо и разновидноста на зеленчуци.
Важноста на чистотата на храната беше признаена кога масивното складирање доведе до инфестација и ризици од зараза.
Готвењето се развило како честа ритуална активност како резултат на потреба од ефикасност и сигурност кое барало придржување до строги рецепти и процедури, како одговор на побарувачка за чистота и постојаност во храната.
Од античко време до 1900 година[уреди]
Првиот регистриран експеримент во исхраната се наоѓа во Библиската Книга за Даниел.
Даниел и неговите пријатели биле заробени од страна на кралот на Вавилон за време на инвазијата на Израел.
Избрани како слуги на судот, требало да ја делат кралската храна и вино.
Но тие се спротивставиле бидејќи преферирале зеленчук (грав, грашок и леќа) и вода во согласност со нивните Еврејски ограничувања во исхраната.
Главниот домаќин на кралот колебливо се согласил на таква проба.
Даниел и неговите пријатели ја добивале својата храна 10 дена и тогаш биле споредени со кралските луѓе.
Бидејќи изгледале поздраво им било дозволено да продолжат со својата храна.
Околу 475 години пред нашата ера, Анаксагорас рекол дека храната се апсорбира од страна на човечкото тело и според тоа содржи "хомеомери" (генерирачки компоненти) што сугерира постоење на хранливи материи.
Околу 400 години пред нашата ера, Хипократ рекол: "Нека храната биде Вашиот лек, а лекот Вашата храна".
Во 16-ти век, научникот и уметник Леонардо да Винчи (Leonardo da Vinci)метаболизмот го споредил со запалена свеќа.
Во 1747 година, Др.
Џејмс Линд (Dr. James Lind) доктор во Британската морнарица, го направил првиот научен експеримент во исхраната и открил дека лимоновиот сок спасил морнари кои биле на море со години од скробут, смртоносно и болно нарушување со крварење.
Ова откритие било игнорирано 40 години, после кое Британските морнари станале познати како лимоновци.
Важниот витамин Ц во лимоновиот сок нема да биде идентификуван од страна на научниците се до 1930-тие години.
Околу 1770 година, Антоан Лавоазје (Antoine Lavoisier) "таткото на исхраната и хемијата" ги открил деталите на метаболизмот со тоа што демонстрирал дека кислотодот во храната е изворот на топлината на телото.
Во 1790 година Џорџ Фордајс (George Fordyce)го признал калциумот како потребен за опстанокот на живината.
Во почетокот на 19-ти век елементите јаглерод, азот, водород и кослород биле признаени како основни компоненти во храната, а се развиле и методи за мерење на нисните пропорции.
Во 1816 година, Франсоа Маженди (Francois Magendie) открил дека кучињата кои биле хранети само со јаглеродни хидрати и масти ги изгубиле своите протеини и умреле за неколку недели, но кучињата кои биле хранети и со протеини преживеале, што го идентификувало протеинот како важна хранлива компонента.
Во 1840 година Џастис Лајбиг (Justus Liebig) го открил хемискиот состав на јаглеродните хидрати (шеќери), мастите (масни киселини) и протеините (амино киселини).
Во 1860-тите години Клод Бернард (Claude Bernard) открил дека телесната маса може да се синтетизира од јаглеродните хидрати и протеини и покажал дека енергијата во крвната гликоза може да се складира како масти или како гликоген.
Во почетокот на 1880-тите години Канеиро Такаки (Kanehiro Takaki)воочил дека јапонските морнари (чија исхрана речиси целосно се состоела од бел ориз) заболеле од бери-бери (или епидемиски невритис, болест која предизвикува срцеви проблеми и парализа), но британските морнари и јапонските поморски офицери не биле заболени.
Додавањето на различни видови на зеленчук и месо во храната на морнарите ја спречило оваа болест.
Во 1896 година Јуџин Бауман (Eugen Baumann) го набљудувал јодот во тироидните жлезди.
Во 1897 година Кристијан Ејкман (Christian Eijknan) работел со домородци од Јава, кои исто така пателе од бери-бери.
Ејкман воочил дека кокошките кои биле хранети со родната храна од бел ориз појавиле симптоми на бери-бери, но останале здрави кога биле хранети со непреработен кафен ориз со недопрен надворешен слој.
Ејкман ги излечил домородците со тоа што ги хранел со кафен ориз, откривајќи дека храната може да лечи болести.
Десет декади подоцна, нутрицистите научиле дека надворешниот слој на оризот содржи витамин Б1, уште познат како тиамин.
Од 1900 година до сегашност[уреди]
Во почетокот на 20-ти век, Карл Вон Воа (Carl Von Voit) и Макс Рабнер(Max Rubner)поединечно ја измериле потрошувачката на калорична енергија кај различни видови на животни, а во исхраната користеле принципи од физика.
Во 1906 година Вилкок (Wilcocok) и Хопкинс(Hopkins) покажале дека амино киселината триптофан е потребна за стаорците да можат да преживеат.
Тој ги хранел со посебна межавина на храна која ги содржела сите потребни хранливи материи кои тој сметал дека се потребни за живот, но стаорците умреле.
Втората група на стаорци биле хранети со одредена количина на млеко кое содржело витамини.
Говланд Хопкинс (Gowland Hopkins) забележал "додатни фактори на храната" покрај калориите, протеините и минералите, како што се органските материи потребни за здравје, но кои телото не може да ги синтетизира.
Во 1907 година, Стивен М. Бабкок (Stephen M. Babcock)и Едвин Б. Харт (Edwin B. Hart) го спровеле експериментот со поединечно-зрно, за кој биле потребни околу 4 години.
Во 1912 година, Касимир Фанк (Casimir Funk) го измислил терминот витамин, витален фактор во исхраната, од зборовите витален и амино бидејќи овие непознати супстанции кои спречувале скробут, бери-бери и пелагра, тогаш се сметало дека се изведени од амонијак.
Витамините биле проучувани во првата половина од 20-ти век.
Во 1913 година Елмер Меколум (Elmer McCollum) ги открил првите витамини, витаминот А растворлив во масти и витаминот Б растворлив во вода (во 1915 година, сега е познато дека е сложенка составена од повеќе витамини растворливи во вода) и го именувал витаминот Ц како тогаш непозната супстанција која спречувала скробут.
Лафајет Мендел(Lafayette Mendel) и Томас Озборн (Thomas Osborne) исто така направиле пионерско дело за витамините А и Б. Во 1919 година Сер Едвард Меланбај (Ser Edward Mellanby) погрешно го идентификувал рахитисот како недостаток од витамин А бидејќи кај кучињата можел да го излечи со рибино масло.
Во 1922 година Меколум го уништил витаминот А во рибино масло, но забележал дека се уште лечи рахитис.
Исто во 1922 година Х.М.
Еванс (H.M. Evans) и Л.С.
Bishop) го откриваат витаминот Е како неопходен за бременоста кај стаорците и оригинално го нарекувале "Икс фактор на храната" до 1925 година.
Во 1925 година Харт откри дека за апсорбирање на железо се потребни мали количини на бакар.
Во 1927 година Адолф Ото Рејнхолд Виндаус (Adolf Otto Reinhold Windaus) го синтетизирал витаминот Д за што добил Нобелова награда за хемија во 1928 година.
Во 1928 година Алберт Зент-Гиорги (Albert Szent-Giorgyi) ја изолирал аскорбинската киселина, а во 1932 година докажал дека е витамин Ц со тоа што спречил скробут.
Во 1935 година ја синтетизирал, а во 1937 година довил Нобелова награда за неговиот труд.
Зент-Гиорги истовремено го расветлил и поголемиот дел од циклусот на лимонската киселина.
Бо 1930-тите години Вилијам Каминг Роуз (William Cumming Roze) ги идентификувал неопходните амино киселини, потребни протеински соединенија кои телото не може да ги ситетизира.
Во 1935 година Андервуд (Underwood) и Марстон (Marston) поединечно ја откриле потребата од кобалт.
Во 1936 година Јуџин Флојд Дубоа (Eugene Floyd Dubois) покажал дека извршувањето на училишните обврски и работата се поврзани со внесувањето на калории.
Во 1938 година Ерхард Фернхолц (Erhard Fernholz)ја открил хемиската структура на витаминот Е. Истата беше синтетизирана од страна на Пол Карер (Paul Karrer).
Во 1940 година во Обединетото Кралство за време и после Втората светска војна се случи рационализирање врз основа на принципите во исхраната поставени од Елси Видовсон (Elsie Widdowson) и други.
Во 1941 година првите дозволени дневни дози (ДДД) беа поставени од страна на Националниот совет за истражување.
Во 1922 година Секторот за земјоделство на САД ја воведе Пирамидата за водство во исхраната.
Во 2002 година, проучување по Природна правда покажа врска меѓу исхраната и насилното однесување.
Во 2005 година едно пеоучување покажало дека дебелината може да биде предизвикана од аденовирус како дополнение на лоша исхрана.
Исхрана на растенијата[уреди]
Исхраната на растенијата е проучувањето на хемиските елементи потребни за растот на растенијата.
Постојат неколку начела кои се однесуваат на исхраната на растенијата.
Некои елементи директно учествуваат во метаболизмот на растенијата.
Сепак, ова начело не се однесува на т.н.
корисни елементи, чие присуство иако не е неопходно, има јасно видливи позитивни ефекти врз растот на растението.
Една хранлива материја која е способна да го ограничи растот на растението според Лајбиговиот закон за минимум, се смета за неоходна хранлива материја за растенијата доколку растението без неа не може да го заврши својот целосен животен циклус.
Постојат 17 неопходни хранливи материи за растенијата.
Макронутриенти:[уреди]
- N=Азот
- P=Фосфор
- K=Калиум
- Ca=Калциум
- Mg=Магнезиум
- S=Сулфур
- Si=Силициум
Микронутриенти (на ниво на трага) вклучуваат:[уреди]
- Cl=Хлор
- Fе=Железо
- B=Бор
- Mn=Манган
- Na=Натриум
- Zn=Цинк
- Cu=Бакар
- Ni=Никел
- Mo=Молибден
Макронутриенти[уреди]
Калциум
Калциумот го регулира преносот на други хранливи материи во растението, а исто така е вклучен и во активирањето на одредени ензими на растенијата.
Азот
Азотот е битна компонента на сите протеини.
Недостаток од азот често резултира со спречен развој.
Фосфор
Фосфорот е важен во биоенергетиката на растенијата.
Како компонента на АТФ, фосфорот е потребен за претворањето на светлинската енергија во хемиска енергија (АТФ) за време на фотосинтезата.
Фосфорот исто така може да се користи за модифицирање на активноста на различни ензими со фосфоризација и може да се користи за сигнализирање на клетките.
Бидејќи АТФ може да се користи за биосинтеза на многу биомолекули на растенијата, фосфорот е важен за растот на растенијата и формирањето на цветот/семето.
Калиум
Калиумот го регулира отворањето и затворањето на стомата преку калиумска јонска пумпа.
Бидејќи стомите се многу важни за регулирањето на вода, калиумот го намалува губењето на вода од листовите и ја зголемува толерантноста кон суша.
Недостатокот на калиум може да предизвика некроза или интервенозна хлороза.
Силициум
Силициумот е наталожен во ѕидовите на клетките и допринесува за нивната механичка работа вклучувајќи цврстина и еластичност.
Микронутриенти[уреди]
Бор
Борот е важен во пренесувањето на шеќер, делбата на клетките и синтетизирање одредени ензими.
Недостатокот на бор кај млади листови предизвикува некроза и застој.
Бакар
Бакарот е важен за фотосинтезата.
Симптомите за недостаток на бакар вклучуваат хлороза.
Учествува во могу ензимски процеси.
Потребен е за правилна фотосинтеза.
Вклучен е во производството на лигнин (ѕидовите на клетките).
Учествува во проиводството на жито.
Хлор
Хлорот е потребен за осмоза и за јонска рамнотежа.
Исто така игра улога во фотосинтезата.
Железо
Железото е потребно за фотосинтеза и е присутно како ензимски кофактор кај растенијата.
Недостатокот од железо може да резултира со интервенозна хлороза и некроза.
Манган
Манганот е потребен за изградба на хлоропласти.
Недостатокот од манган може да резултира со абнормалности во бојата, како што се безбојни точки на зеленилото.
Молибден
Молибденот е кофактор кај ензимите кои се важни за изградба на амино киселини.
Никел
Кај повисоките растенија, никелот е важен за активирање на уреазата, ензим кој е во врска со азотниот метаболизам кој е потребен за да се преработи уреазата.
Без Никел, токсичните нивоа на уреазата акумулираат и водат до формирање на некротични лезии.
Никелот активира неколку ензими вклучени во различни процеси, и може да ги замени Цинкот и Железото како кофактор во некои ензими.
Натриум
Натриумот учествува во регенерацијата на фосфоренолпуравети во КАМ и М4 растенијата.
Исто така може да замени калиум во некои околности.
Цинк
Цинкот е потребен во голем број ензими и игра важна улога кај транскрипцијата на ДНК.
Типичен симптом на недостаток од цинк е застојаниот раст на листови често познат како мал лист и е предизвикан од кислородната деградација на хормонот за раст оксин.
Процеси[уреди]
Растенијата важните елементи ги земаат од почвата преку нивните корени и од воздухот (кој главно се состои од азот и кислород) преку нивните лисја.
Земањето на хранливи материи од почвата се постигнува со катјонска размена, при која влакната од корењата пумпаат водородни јони (Х+) во почвата низ протонски пумпи.
Овие водородни јони ги изместуваат катјоните прикачени за негативно наполнетите честички на почвата така што катјоните да бидат достапни за земање преку коренот.
Во лисјата, стомите се отвараат за да внесат јаглероден диоксид и да исфрлаат кислород.
Молекулите на јаглеродниот диоксид се користат како извор на јаглерод во фотосинтезата.
Иако азотот во атмосферата на земјата го има во големи количини, релативно мал број на растенија се вклучуваат во фиксација на азот (конверзија на атмосферски азот во биолошки употреблива форма).
Поради тоа повеќето растенија имаат потреба од присуство на азотни соединенија во почвата во која растат.
Исхраната на растенијата е тежок предмет за целосно разбирање, делумно поради варијацијата помеѓу различните растенија па дури и меѓу различните видови или поединци од даден клон.
Елементите присутни на ниско ниво можат да предизвикаат симптоми на недостаток, а на премногу високи нивоа можна е токсичност.
Исто така, недостатокот од еден елемент може да се појави како симптом на токсичност од друг елемент и обратно.
Јаглеродот и кислородот се апсорбираат од воздухот, додека другите хранливи материи се апсорбираат од почвата.
Зелените растенија ги добиваат своите резерви од јаглеродните хидрати од јаглеродниот диоксид во воздухот преку процесот на фотосинтезата | fineweb-2 |
Werewolf MKD
Дојде денот кога и јас ќе го прославам мојот прв еРоденден.
Пројде година во која имаше многу пресврти, многу откажувања, многу сменети воени единици, многу стекнати пријатели, многу РЛ(еРеп) изиграни баскет партии и многу испукани милиони за еМакедонија.
Верен еМакедонец кој уште не осетил како е да имаш друго државјанство !
Ова е моето достигнување во време траење од 1 година, без ниту 1 купен голд, без ниту едно мулти
Слика
По овој повод решив да поделам на секој што ќе коментира и што ќе ја разгласи статијата по 5 q7 тенкови.
Да сте ми живи и здрави и догодина на овој исти ден да поделиме дупло повеќе тенкови.
о/
O que é isso?Este é um artigo escrito por um cidadão do eRepublik, um imersivo jogo de estratégia baseado nos países do mundo real.
Crie um personagem e ajude seu país rumo à glória.
Torne-se um herói de guerra, um editor renomado ou um guru das finanças. | fineweb-2 |
Добитникот на Оскар за најдобра машка улога, францускиот глумец Жан Дижарден, изјави дека ќе ги разгледа понудите од САД по успехот на црно-белиот нем филм "Уметникот", но дека "никогаш нема да биде американски глумец".
Дижарден, кој даде интервју за француските весници откако "Уметникот" освои пет Оскари, вклучувајќи и награда за најдобар филм, режија и машка улога, изјави дека по победата се чувствува како да го напуштил сопственото тело за кратко.
Вели дека спиел во колата 20 минути пред доделувањето на Окарите.
"Само што се разбудив и видов дека не е сон.
Оскарот е овде и јас сум сереќен", изјави тој за новинарите.
"Ви го претставувам.
Се вика Оскар и тежи два килограми", рече тој во холивудскиот хотел близу Кодак театарот, каде што францускиот филм постигна огромен успех.
"Убав е, зарем не.
Погледнете колку е згоден", се шегуваше со новинарите.
"Се чувствувам како да го напуштив своето тело на три секунди.
Се случи нешто чудно", одговори тој на прашањето како се чувствува по добивањето на наградата.
Кога станува збор за кариерата во САД, Дижарден е прилично категоричен: "Ќе видиме дали ќе има некои проекти, ама никогаш нема да бидам американски глумец".
Тој тврди дека Оскарот нема да промени ништо кај него.
"Тоа само значи дека ќе имам поголема слобода.
Не сакам да го менувам својот инстинкт, своите избори, она што го сакам.
Имам добар живот и не сакам да го менувам." | fineweb-2 |
Еден на еден
Нова, шеста сезона на неповторливиот Жаре.
Сабота, 21:30
Работна акција - нова сезона
Емисија полна со емоции и хумана акција на дело
Секој понеделник во 21:00
Пинк ѕвезди
Најспектакуларниот музичкиот натпервар на таленти
Вторник, среда, четврток, 21:00 часот
"Подземје"
Тој е најопасното оружје против мафијата во Бугарија...
Од понеделник во 22:00 часот
Среќни коцки
Драган Вучиќ сo неговaтa мегапопуларна емисија на Алфа ТВ.
Понеделник-петок во 16:30
Браво шоу
Најгламурозното шоу во Европа!!!
Недела, 21:00 ч.
Алфа акција
Кога улиците стануваат опасно место... Тие стапуваат на сцена.
Сабота во 22:30, реприза во недела во 16:50
Тајни
Закопано богатство е извор на злото надвиено над двете семејства...
Понеделник-петок во 22:00, реприза во 16:30
Еден средношколец е повредено со нож во тепачка на која и претходела расправија денеска околу 10:30 часот во ТЦ Лептокарија во Скопје, најверојатно меѓу ученици од Средното училиште "Здравко Цветковски".
Целиот извоз од Македонија за Русија на земјоделски производи се состои од македонски производи, констатирала Владата на вчерашната седница.
Четворица полицајци се полесно повредени во сообраќајната несреќа што синоќа околу 20 часот и 45 минути се случила на автопатот Тетово – Гостивар, во близина на клучката за Камењане, информираше портпаролот на СВР Тетово, Маријан Јосифовски.
Престедателот на Европската комисија Жан-Клод Јункер денеска пред европратениците во Стразбур ќе го претстави водечкиот проект на неговиот мандат - планот за инвестиции во износ од 300 милијарди евра
Министерот за здравство, Никола Тодоров, во рамки на работната посета на Франција, денеска, се сретна со ...
повеќе
Целиот извоз од Македонија за Русија на земјоделски производи се состои од македонски производи, констати...
Затвореник бил пронајден мртов во казнено-поправната установа во Струга каде што ја издржувал својата каз...
Украинскиот премиер Арсениј Јацењук и командантот на воените сили на САД во Европа и главен командант на ...
Европската комисија денеска соопшти дека од Бугарија бара да го намали нивото на јаглерод диоксид во живо...
Друштвото на писателите на Македонија со свечен собир денеска ќе ја одбележи 80-годишнината од раѓањето н...
Американскиот музичар Боб Дилан пред неколку денови одржа концерт во филаделфиската Академија за музика -...
Најмалку три лица починале чистејќи го снегот по обилните снежни врнежи кои деновиве ја погодија американ...
Во првиот дуел од четврт-финалето во Купот на Македонија, фудбалерите на Еуромилк го совладаа Работнички ...
Сода бикарбонат е намирница која има многу корисни својства и примени, но некогаш сепак треба да се одбег...
Македонија и оваа сезона ќе има три претставника во Лигата на шампионите.
Металург и Вардар повторно се дел од елитното натпреварување во машка, а ЖРК Вардар СЦБТ во женска конкуренција.
Новата сезона во Лигата на шампионите можете да ја следите екск
Гласајте за вашата песна на неделата!
Моментална температура:
Авенија на љубовта
004 Дневникот на Фериде
003 Дневникот на Фериде наскоро на Алфа ТВ
Наскоро на Алфа ТВ: "Дневникот на Фериде"
Откачен свет 2013
Овие момци и девојки се навистина прекрасни ... и ЛУДИ!!!
Имагинацијата нема граници - скриен базен!!!
Гитла и гледај како се игра...
© ALFA TV.
Сите права се задржани.
За најдобар преглед на нашата страна користете ги најновите верзии на вашите Web
Пребарувачи
Вратете се нагоре | fineweb-2 |
-Сум размислувала да имам помлад партнер и мислам дека тоа не би ми бил никаков проблем.
Уште утре ќе испринтам маица со натписот: "Јас сум Деми Мур" – вели актерката Весна Петрушевска во интервју за магазинот Свет, одговарајќи на прашањето дали и се пуштаат помлади мажи.
Иако многумина мислеа дека разводот со сопругот Јанко, ќе ја скрши, изгледа дека е Петрушевска, е посилна од кога и да, и со нова енергија чекори кон остварување на приватните и работните планови. | fineweb-2 |
Сите си ја знаеме и сакаме оваа летна манџа, во сите можни варијанти и комбинации.
Ова е мојата Фант-астична варијанта.
Фантастичен Миш-меш
By May 31, 2013Published:
Сите си ја знаеме и сакаме оваа летна манџа, во сите можни варијанти и …
Ingredients
Instructions
- 1.Пиперките исечете ги на поголеми парчиња и ставете ги да се пржат во подлабоко тавче или тенџере додека малку не омекнат.
Доматите изрендајте ги на крупната страна на рендето, па додајте ги во тенџерето каде што се пржеа пиперките.
- 3.Фантот подгответе го според упатството, додадете уште малку вода ако сакате поретко, и додадете го во тенџерето.
Почекајте водата да зоврие и тргнете го од оган. | fineweb-2 |
Либерализам
Либерализмот е идеологија, филозофско мислење и политичка традиција која држи дека слободата е од основна политичка вредност.
Во времето на феудализмот, либерализмот претставувал буржоаскополитички и идеолошки правец што се борел за политичка слобода, за слобода на мислење и дејствување.
Потоа, кон крајот на 19 век, социјалнен демократски либерализам почнал да се вметнува во прифаќањето на различни видови буржоаски (политички и економски) системи и буржоаска идеологија со цел за нивното инфилтрирање во теоријата и практиката на социјализмот. | fineweb-2 |
Алевронско зрно
Алевронско зрно (од грчки алеврон - брашно) е белковина кој се наоѓа во ендоспермот на многу семиња.
Го формира надворешниот слој од семената обвивка кај некои жита.
За време на герминацијата, хидролизата во семето предизвикува алевронските клетки да се разложат до аминокиселини.
|Оваа статија од областа на биологијата е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Во Скопје се отвора нов Lounge бар кој ќе биде наменет за луѓе кои ги сакаат утринските кафиња надополнети со вкусен појадок, попладневните собиранки со колегите, но и за љубителите на ноќните излегувања.
Храната и пијалакот споделени во прекрасната атмосфера во самиот центар на градот, на приземјето на управната зграда на Македонски Телеком ќе биде прекрасно задоволство.
Тelekom Trend Lounge Bar ќе биде отворен идниот петок, 20-ти декември со after work забава заедно со Нокаут.
За следниот петок, 27-ми најавена е забава со Бени. | fineweb-2 |
На Свечена седница на Советот на Општина Прилеп доделени наградите "3 Ноември" и тоа 7 дипломи, 9 плакети и 4 награди за животно дело.
Честитки до наградените и благодарност за нивниот досегашен придонес за претставување и развој на Прилеп.
Денот на ослободувањето на град Прилеп свечено одбележан со низа активности.
По повод празникот во центарот на Прилеп, беше откриен споменик на основачот на македонската граматика, наш прилепчанец Круме Кепески. | fineweb-2 |
Комплекс (хемија)
Комплексни или координациони соединенија се такви соединенија во чиј состав влегуваат комплексни честички изградени од повеќе атоми, молекули или јони, кои градат една стабилна групација во цврста агрегатна состојба и/или во раствор.
Комплексните честички се изградени од централен атом (или комплексообразувач) и лиганди.
Централниот атом е некој метал или метален катјон кој нема пополнета електронска конфигурација на инертен гас.
Лигандите се најчесто анјони или неутрални молекули што содржат еден или повеќе неподелени, односно слободни електронски парови.
Многу ретко како лиганди можат да се јават и катјони, но такви што содржат неподелен електронски пар на некој од атомите.
Како и да е, централните атоми се Луисови киселини, а лигандите се Луисови бази.
Кога се пишуваат хемиските формули на комплексите, прво се пишува симболот на централниот атом, а потоа анјонските и неутралните лиганди.
Формулата на комплексот се пишува во аглести загради.
Во името прво се наведуваат анјонските лиганди, потоа неутралните и катјонските лиганди, а на крај името на централниот атом.
Бројот на лигандите се искажува со грчките претставки ди, три, тетра, пента итн.
(а бројот на лигандите се означува со пртставките бис, трис, тетракис итн.
), а името на лигандата се пишува во мали загради.
Оксидационата состојба на централниот атом се искажува со Стоксова нотација (римски бројки во мали загради).
Имињата на катјоните и анјоните кај комплексите се пишуваат слеано, со сите префикси, имињата на лиганди и централниот атом.
Постојат разлики во именувањата на централниот атом кај комплексните катјони и анјони.
Така, кај комплексните анјони, од латинското име на централниот атом се отфрла наставката ум или иум, а се додава наставката ат (исклучок се комплексите на живата, каде се употребува англиското име - меркурат).
Кај катјонските и неутралните комплекси, централниот атом се именува на македонски без никаква наставка.
Имиња на лигандите[уреди]
Имињата на анјонските лиганди завршуваат на о. Општо, ако името на анјонот завршува на ид, ит или ат, се додава о и така се добива идо, ито или ато, соодветно.
Исклучок од ова правило прават некои соединенија, кај кои се отфрла ид, а се додава о. | fineweb-2 |
Службата за информации е достапна на телефонскиот број 188 и е на располагање на
корисниците 24 часа дневно, 7 дена во неделата.
Преку овој сервис ќе добиете информации
за приватни и деловни корисници.
Со еден повик кон бројот 188 може да се добијат податоци само за еден телефонски
број.
Повикот кон бројот 188 чини 9,99 денари со вклучен 18% ДДВ.
За да можете да ги користите овие погодности треба да имате телефон со тонско бирање.
Во спротивно системот двапати ги повторува инструкциите на Говорната машина, а потоа
Ви се јавува оператор да Ви ја достави бараната информација. | fineweb-2 |
Во 1901 Елмхулт бил одвоен од Стенброхулт и прогласен за пазаришен град ("шепинг", köping).
Дегашната општина е создадена со реформата на локалната самоуправа од 1971, со припојувањето на околните рурални општини кон гратчето Елмхулт.
Елмхулт е значаен како родно место на прочуениот ботаничарКарл Лине ([PHONE]).
Денес имотот во Росхулт е претворен во музеј, окружен со истите ливади и полиња што го инспирирале научникот да истражува.
Првата продавница на IKEA е отворена во Елмхулт од Ингвар Кампрад, нејзиниот основач и сопственик. | fineweb-2 |
Столпчести габи
|Столпчести габи|
|Russula emetica|
|Научна класификација|
|Царство:||Габи|
|Оддел:||Basidiomycota|
|Класи|
Столпчестите габи или базидиомицети (Basidiomycota) образуваат тип или оддел на габи кој содржи околу 30 000 опишани видови, што е 37% од опишаните видови на прави габи.
Најпознати столпчести габи се тие кои произведуваат печурки, кои се репродуктивни структури.
Во столпчестите габи исто така спаѓаат и квасните габи (едноклеточни форми) кои се размножуваат бесполово.
Столпчестите габи можат да се најдат практично во сите копнени екосистеми, како и во слатководните и морски живеалишта.
Содржина
Карактеристики[уреди]
Столпчестите габи се едноклеточни или повеќеклеточни, полови или бесполови и копнени или водни организми.
Базидиомицетите се толку варијабилни што е невозможно да се идентификуваат било кои морфолошки карактеристики што се заеднички за групата и константни во истата.
Најдијагностичка особина е продукцијата на базидии (или столпчиња), кои се клетките на кои се создаваат половите спори, и од кои типот го носи името.
Долговечен дикарион, во кој секоја клетка во талусот содржи две хаплоидни јадра кои се резултат од спарување, е друга карактеристична особина.
Конечно, клунестите израстоци се еден вид на хифален израсток кој е уникален за базидиомикотите, иако тие не се присутни кај сите базидиомикоти.
Животен циклус кај типичен вид[уреди]
Базидијата е клетката во која се случуваат кариогамија (јадрена фузија) и мејоза, а исто така на неа се образуваат и базидиоспорите (тие не се произведуваат од асексуалните столпчести габи).
Многу столпчести габи произведуваат базидии на повеќеклеточни плодни тела (на пример, печурки), но базидиите можат исто така што се формираат директно од страна на квасните габи и други едноклеточни базидиомицети.
Постои голема разновидност во морфологијата на базидиите, бројот на формирани спори, и во тоа како спорите се раѓаат на површината на базидијата.
Обично се формираат четири спори на секоја базидија, на врвовите на ситни дршки наречени стеригми.
Секоја спора обично содржи еден или два од хаплоидните мејотички продукти.
Една од најфасцинантните карактеристики на столпчестите габи е продукцијата на балистоспори, кои се пропелираат во воздухот од страна на стеригмите.
Балистоспорите можат да бидат полови или бесполови и можат да се произведуваат од базидиите, хифите, квасните клетки или дури од други балистоспори.
Овој вид на спори би морале да еволуираат многу рано во еволутивната историја на базидиомикотите, бидејќи се најдени кај членови на најраните дивергентни линии во типот.
Балистоспоријата е асоцирана со форми кои ги распрскуваат своите спори директно во воздухот.
Повеќето водни базидиомицети и видови кои продуцираат спори во плодни тела, како пуфките, ја загубиле балистоспоријата.
Балистоспоријата е асоцирана со продукцијата на исполнетите со течност "hilar капки" кои се формираат на основата на спората, токму над нејзиното поврзување за стеригмата.
Разрешувањето на механизмот на балистоспоријата било долгорочен проблем во микологијата.
Во серии од студии, повторени од Мани во 1998 година, се покажало дека отфрлањето на спорите се случува кога hilar капката се фузира со филм од течност на површината на спорите.
Брзата коалесценција на течностите причинува ненадејна промена во центарот на масата на спората и допринесува за нејзиното исфрлање од стеригмата.
Овој механизам е наречен "катапулт со површинска тензија" и резултира во тоа што спорите се отфрлаат со сила од 25,000 g.
Базидиоспорите 'ртат за да формираат хифи (филаменти) или квасни клетки кои се обично хаплоидни и едноклеточни.
Хифите на столпчестите габи се одделени.
Ултраструктурните особини на септите, видливи со трансмисиона електронска микроскопија, се важни при развивањето на филогенетска хипотеза кај Basidiomycota.
Парењето кај столпчестите габи вклучува фузија на хаплоидни клетки, но фузијата на јадрото обично се одложува сѐ додека не се формира базидија.
Како резултат на ова, доминантна фаза во животниот циклус кај повеќето базидиомицети е дикарионската, во која двете јадра егзистираат едно до друго во секоја клетка.
Понекогаш дикарионот може да донира јадро на едноклеточен "монокарион", што резултира во "ди-мон" парење.
Клунестите израстоци се хифални израстоци кои се формираат кога клетките во дикариотската хифа се делат.
Едно од јадрата се дели во главната оска на хифата, додека другото се дели во клунестиот израсток.
Септи се образуваат по секоја од овие митотички делби.
Апексот на клетката од наназад растечкиот монокариотски клунест израсток се фузира со субапикалната клетка, со што повторно се воспоставува дикариотска состојба.
Сите габи кои произведуваат клунести израстоци се членови на базидиомикота, но не сите базидиомикоти имаат такви израстоци.
Аскомикотите кои се размножуваат полово формираат исто така дикариони, иако тие не се толку долговечни како кај базидиомикотите.
Екологија[уреди]
Столпчестите габи имаат големо влијание на човековиот живот и функционирањето на екосистемите.
Многу базидиомикоти се исхрануваат со разградување на органската материја, вклучувајќи и дрва и листови.
Како резултат на ова, столпчестите габи играат значајна улога во јаглеродниот циклус.
Меѓутоа, столпчестите габи често ги напаѓаат дрвените структури во зградите и други зданија, што има негативни економски последици за луѓето.
Симбиотскиот начин на живот (интимни асоцијации со други живи организми) е добро развиен кај базидиомикотите.
Симбиотските столпчести габи вклучуваат важни растителни патогени, како "'рѓите" (Uredinales) и "гламните" (Ustilaginales) кои ја напаѓаат пченицата и други култури.
Други симбиотски столпчести габи предизвикуваат зарази кај животните, вклучувајќи го и човекот.
Но, не сите симбиотски базидиомицети причинуваат зарази кај нивните партнери.
На пример, некои столпчести габи, како и многу торбести габи (Ascomycota), образуваат ектомикоризи, кои претставуваат асоцијации со корењата на васкуларните растенија (главно шумски дрва, како даб, бор, диптерокарпи и еукалиптус).
Ектомикоризните столпчести габи им помагаат на своите растителни партнери да ги добијат минералните хранливи материи од почвата, а за возврат тие добиваат јаглехидрати кои растенијата ги произведуваат по пат на фотосинтеза.
Други симбиотски базидиомицети образуваат асоцијации со инсекти, вклучувајќи ги и листосечачките мравки, термитите, скокачките инсекти, дрвните оси и бубачките од кората на дрвјата.
Значење за човекот[уреди]
Луѓето пронашле најразлични употреби на столпчестите габи.
Печурките (култивираните и дивите) се јадат во многу земји.
За непознавачите на столпчестите габи, пронаоѓањето на печурки е ризична активност, бидејќи некои базидиомицети произведуваат смртоносни отрови.
Базидиомицетскиот токсин фалоидин (од печурката Amanita phalloides) го заробува актинот, кој е компонента на микрофиламентите во мускулите.
Флуоресцентните дамки кои имаат фалоидин се користат од страна на цитолозите за визуелизација на цитоскелетот.
Други "токсини" произведувани од столпчестите габи се халуциногени, кои се синтетизираат од членови на родот Psilocybe (и други групи).
Видовите на Psilocybe традиционално се користат во домородните култури на Средна Америка како спиритуална алатка, а сега се култивираат за недозволената трговија со дрога.
Други биохемиски состојки на столпчестите габи кои имаат практична примена се астаксантинот, црвен пигмент произведен од базидиомицетскиот квасец Phaffia (користен за да даде боја на преработениот лосос), како и одредени ензими од дрворазградувачките столпчести габи кои имаат потенцијални апликации во производството на хартија и биоремедијацијата (деконтаминација на загадената околина со помош на биолошки агенси).
Филогенија на столпчестите габи[уреди]
Постојат силни докази дека типот Basidiomycota е монофилетски.
Балистоспорите, базидиите и клунестите израстоци се присутни во секој од неговите главни подгрупи (иако не во сите видови), што сугерира на заедничко потекло.
Немолекуларните карактери кои се користеле за препознавање на главните групи во Basidiomycota се формата на базидијата (облик и септација), ултраструктурата на хифалната септа и телата на половите од делбеното вретено, присуство или отсуство на квасни фази и "повторување на спорите" (производство на спори директно од други спори), како и составот на клеточните јаглехидрати.
Секвенците на рибозомалните гени (rДНК) играле голема улога во нашето разбирање за врските во Basidiomycota и демонстрирале дека некои претходно емфазирани морфолошки атрибути, како што се формите на базидиите, се резултат на хомоплазија
Трите главни групи во Basidiomycota се:
- Uredinomycetes, кои вклучуваат 'рѓи (Uredinales) и други таксони;
- Ustilaginomycetes, кои вклучуваат гламни (Ustilaginales) и други;
- Hymenomycetes, кои ги вклучуваат печурките (Homobasidiomycetes), желатинозните габи (Auriculariales, Dacrymycetales, Tremellales) и други.
Наводи[уреди]
- Kirk et al.
2001
- Fell et all.
2001
- Kohlmeyer and Kohlmeyer, 1979; Hibbett and Binder, 2001
- Ingold, 1991
- Buller 1909, 1922; Ingold 1939; McLaughlin et al.
1985; Webster et al.
1984a, b; Yoon and McLaughlin 1986
- Money, 1998
- Smith and Read, 1997
- Wheeler and Blackwell, 1984; Mueller et al., 1998
- Benjamin, 1995
- McLaughlin et al.
1995; Oberwinkler, 1987; Prillinger et al.
1990, 1991
- Swann and Taylor 1993, 1995; Swann et al. | fineweb-2 |
Википедија:Подигање на слики
За почеток, имајте предвид, повеќето слики кои се наоѓаат на интернет се со авторски права и не се соодветни за Википедија.
Ако не сте ја создале сликата или не сте во можност да го проверете статусот на авторското право, не ја подигајте сликата.
За совети каде да најдете соодветни слики, може да го прочитате водичот за пронаоѓање на слики.
При поставување на слики и други медиуми на Википедија на македонски јазик, потребно е да се следат следниве начела:
- Името на медиумот мора да биде описно (ако се работи за слика на личност името треба да содржи потполно име и презиме, не само дел).
Избегнувајте непримерни и програмски одредени имиња (на пр.
Името треба да биде што попрецизно (на пр, Пушка_М16А4, а не Пушка1).
- На медиумот треба да се додаде т.н.
(опис, лиценца, извор):
-
- Опис (краток и јасен опис на медиумот со врска до главната статија во која ќе се користи (ја олеснува повеќекратната употреба))
- Лиценца (лиценцата под која медиумот е поставен на Википедија
- Грубо кажано, постојат три типа на лиценци:
- Сликите кои припаѓаат на првиот тип (јавен домен) ставајте ги во Заедничката ризница, вториот вид на Википедија, а третиот вид не ги ставајте на Википедија (таквите слики се бришат, а корисниците кои ги кршат правилата се блокираат)
-
- Извор (јасно напишан извор или името на авторот; ако поставувате медиум од некоe веб-место напишете ја врската на страницата која го содржи, а не на главната страница на веб-местото; ако сте вие автор јасно напишете го тоа)
Праведна употреба[уреди]
Сликите од интернет страницата за кои е означено авторско право (©) под сликата или на дното на страницата е забрането да се поставуваат на Заедничката Ризница или на Википедија!
Доколку сликата го олеснува сфаќањето на некој поим и постои добра причина за нејзина употреба на Википедија, таквата слика е дозволено да се постави на Википедија според одредбите на законското начело познато како праведна употреба.
Позитивни примери:
- скениран омот на ДВД (компакт-дискови, книги, плакати) од Вашата домашна колекција во ниска резолуција може да биде поставен на Википедија и конкретната слика смее да биде употребена за статијатам на пр.
за конкретниот филм.
Со други зборови, снимката на омотот е прифатлива за користење кога се зборува за самиот филм или книга, но не е прифатлива за користење во статијата за на пр.
глумецот или ликот кој се воедно појавува во тој филм или книга.
- екранска снимка ("screenshot") од филм или ТВ серија во ниска резолуција смее да биде поставена на Википедија, и конкретната слика смее да биде употребена во статијата за конкретниот филм/ТВ серија.
Со други зборови, снимката на екранот прифатлива за користење кога се зборува за самиот филм или ТВ серија, но не е прифатлива за користење во статијата за на пр.
глумецот или ликот кој се воедно појавува во тој филм или ТВ серија.
Кога таквите слики се поставуваат на Википедија треба да се почитуваат горенаведените упатствам сликата мора да има опис од кој ќе се види причината за употребата (т.е.
задоволувањето на праведната употреба), лиценца и извор, а за секоја посебна страница на која треба да се постави, треба да се напише посебно образложение за праведната употреба.
Додавање на слики од другите википедии и од Ризницата[уреди]
Ако додадете слики од сродните Вики проекти, следете ги следниве препораки:
- проверете дали сликата е веќе поставена во Заедничката ризница; ако е, нема потреба да се поставува сликата на Википедија, само додадете го името на сликата во статијата.
- ако поставувате слики од други википедии, поставете ја под истото име како и на википедијата од која сте ја презеле, додадете го и преведениот текст од тамошната странива за опис, заедно со користените шаблони за лиценца; ако авторот на описот не е потпишан на страницата видете ја историјата на уредувањето (анг:history).
- додајте врска на изворната страница со опис на сликата, а не само од која википедија сте ја зеле. | fineweb-2 |
Прв вселенски собор
|Прв Вселенски собор|
|Дата||325 година|
|Прифатен од||Римокатоличка црква, старокатоличка црква, Православна црква, Англиканска црква, Древноисточни цркви, Асирска источна црква, лутеранство, калвинизам|
|Претходен собор||Нема (Ерусалимскиот не се смета како екуменски)|
|Следен собор||Прв Константинополски собор|
|Свикан од||Константин I|
|Заседаван од||Свети Александар Александриски (како и Константин I)|
|Присуство||250–318 (само петмина од Западната црква)|
|Тема на дискусија||Аријанство, Малетијство|
|Документи и извештаи||Симбол на верата|
|Хронологија на одржување|
Првиот Вселенски собор бил одржан во Никеја, Битинија (во денешна Турција) во 325 година и истиот бил свикан од страна на римскиот император Константин I. Од него произлегла првата унифицирана и општоприфатена христијанска доктирна.
Со создавањето на Никејски Симбол на верата, преседан бил создаден според кој за прв пат во историјата на црквата бил даден модел преку кој во иднина требало да бидат создавани догми и канонски доктрини.
Целта на Соборот била разрешување на несогласувањата кои се појавиле во Александриската црква околу природата на Исус Христос во однос на Неговата врска со Отецот, односно попрецизно – дали Исус Христос имал иста или слична природа на Бог Отецот.
Свети Александар и Свети Атанасиј ја завзеле првата позиција (дека Господ Исус Христос има иста природа со Бог Отецот), додека Ариј (од кого се развива и подоцнежното Аријанство) се залагал за второто тврдење.
На овој собор било поддржано првото тврдење со огормно мнозинство (од сите присутни, само двајца гласале во полза на на презвитер Ариј)).
Другото решение кое било донесено на овој Вселеснки собор се однесувало на датумот на славењето на Велигден (Пасха), најзначајниот празник во христијанскиот календар.
На соборот било решено празнувањето да се одбележува првата недела после првата полна месечина од пролетната рамноденица, независно од библиското хебрејско сметање на времето (квардодециманизам) и дал овластување на Александрискиот Архиепископ секоја година да го соопштува датумот на останатите архиепископи.
Првиот вселенски собор има и посебно историско значење затоа што претставува прв обид за донесување на одлуки преку консензус (католичански) на претставници на сите христијански верници, и оттука е првиот пример на техничка христологија.
Содржина
Карактер и цел[уреди]
Првиот вселенски собор бил свикан од страна на император Константин I, а по препорака на Синодот предводен од Хосиј од Кордоба во 325 година, кој ја предводел истрагата на недоразбирањата предизвикани од страна на Аријанската ерес присутна во гркојазичниот исток.
За поголемиот број на епископи, учењата на Ариј биле еретички и претставувале реална опасност против спасувањето на душите.
Со таа цел, во летото 325 година, епископите од сите христијански провинции биле повикани во Никеја во Битнија (позната и како Изник во денешна Турција) – место лесно достапно за поголемиот борј од нив, а посебно за оние од Мала Азија, Сирија, Палестина, Египет, Грција и Тракија.
Приближно триста епископи биле присутни на Никејскиот собор, и тоа од секој регион на Римската Империја, освен од Британија.
Ова инаку претставува прв општ собор во историјата на црквата уште од Апостолскиот собор во Ерусалим на кој се воспоставиле правилата според кои нееврејските народи можеле да се придружат на црквата.
Чекор понапред, на овој Собор црквата го превзела првиот чекор кон попрецизното дефинирање на доктрината на христијанството како резултат на предизвиците кои се појавиле од страна на разните еретички учења.
Решенијата донесени на овој собор, како екуменски, биле полноважечки за целата црква.
Присутни[уреди]
Константин I ги поканил сите 1800 епископи на христијанската црква, но на овој Собор учевствувале само помеѓу 250 и 320.
Во врска со тоа кој присуствувал, постојат повеќе извори и оттука, повеќе тврдења.
Според Евсевиј Кесариски, нивниот број бил 250, според Свети Атанасиј 318, додека пак според Свети Евстасиј Антиохиски 270 епископи.
Во подоцнежните дела, Схоластичарот Сократ евидентирал повеќе од 300, додека Евагриј, Хилариј, Еремија и Руфиниј запишале дека биле присутни 318 епископи.
За секој епископ постоел платен превоз од и кон неговото епископско море.
Исто така, и сместувањето било платено од страна на императорот.
Тие не патувале сами, туку секој од нив имал дозвола со себе да понесе два презвитера и три ѓакони.
Одовде, целосниот број на учесници на овој Собор би бил приближно 1500 души.
Овој Собор бил посебен и поради скорешното официјализирање на христијанството како рамноправна вера во империјата со издавањето на Миланскиот едикт од февруари 313 година.
Источните епископи преовладувале на овој Собор, од кои на највисок ранг биле архиепископите Свети Александар Александриски, Свети Евстасиј Антиохиски и Свети Макариј Ерусалимски.
Некои од богоносните отци како Свети Пафнутиј од Теба, Потамон од Хераклеа и Павле од Новоцесареа сѐ уште на нивните лица ги имале трагите од скорешниот прогон како сведови на верата.
Понатаму, како значајни учесници биле Евсевиј Никомедиски, Евсевиј Кесариски, Свети Николај Мириклиски, Аристакиј од Ерменија, Свети Јаков Нисивиски (поранешен пустиник), Свети Спиридон, Свети Ахил, Свети Пафнутиј, Свети Митрофан Константинополски, Свети Ипатиј Гангриски и други.
Од други места, тука биле присутни и персискиот епископ Јован, готскиот епископ Теофил и Стратофил, епископ на Питиунт и Егриси (лоцирани на денешната граница помеѓу Русија и Грузија).
Од реоните со латинско говорно подрачје присутни биле најмалку пет претставници: Марко од Калабрија, Сесилијан од Картагина, Хосиј од Кордоба, Никасиј од Дижон и Домнус од Стридон.
Папа Силвестер I не можел да присуствува поради болест, но бил застапуван од двајца свештеници.
Аријанска ерес[уреди]
Аријанската ерес на почетокот претставувала христолошка расправа која започнала во Александрија помеѓу следбениците на презвитер Ариј (Аријанци) и следбениците на Свети Александар Александриски (хомоосијанци).
Втората страна верувала и пропагирала дека Синот е едносуштен на Отецот, додека Аријанците тврделе дека Синот, иако е најсовршена божја креција е сапак она што е - а тоа е креација и ништо повеќе.
Во оваа расправа се појавила и трета група (хомоиосијанци) кои се труделе да понудат компромис, тврдејќи дека Отецот и Синот се од слична материја, но не иста.
Поголемиот дел од дебатата се водела околу тоа дали Синот е "роден" или "создаден" од Отецот, при што од лексиколошка и семантичка страна вистинска пречка претставувал самиот факт што различните групи доаѓале од различни говорни реони, при што старогрчкиот јазик имал далеку побогат речник од останатите јазици, и многу поразлични значења наследени од предхристијанските философи.
На почетокот околу дваесетина епископи го поддржале Аријанското учење, но кога навлегле во детали, се повлекле од него и се приклучиле на мнозинството.
Симбол на верата[уреди]
За еден дел од присутните, бил прифатлив било каков Симбол на верата кој би бил донесен со согласност на сите делегати, а кој би служел за обединување во востановување на цврстите темели на учењето на црквата.
Сепак, била прифатена иницијативата на Свети Атанасиј Велики (во тоа време ѓакон) за што поголема јасност, концизност и децидност на содржината.
На крај, бил донесен следниот Симбол на верата, кој со помали измени е зачуван до денешен ден.
Во црковните редови преовладува мислењето дека понатамошните собори претставуваат само продолжување и појаснување на Првиот вселенски собор и Симболот на верата (или Никејскиот Симбол, како што е познат).
Овој Симбол во кратки црти го содржи учењето за светата природа на Светата Троица.
Тој гласи, во целост:
|"||"Верувам во единиот Бог Отец, Седржител, Творец на небото и на земјата, на сè видливо и невидливо;И во Единиот Господ Исус Христос, Син Божји, Кој е роден од Отца пред сите векови, Светлина од Светлина, Бог вистински од Бога вистински роден, нестворен, едносуштен на Отца, преку кого сè станало; Кој заради нас луѓето и заради нашето спасение слезе од небото и се воплоти од Светиот Дух и Марија Дева и стана човек; И беше распнат заради нас во времето на Понтијскиот Пилат и страдаше и беше погребан; И воскресна во третиот ден според Писмото; И се вознесе на небото и седи оддесно на Отца; И пак ќе дојде со слава да им суди на живите и на мртвите и Неговото царство не ќе има крај; И во Светиот Дух, Господ, Кој живот твори, Кој излегува од Отца, на Кого се поклонуваме и Го славиме заедно со Отецот и Синот и Кој говорел преку пророците; Во една света, соборна и апостолска Црква; Исповедувам едно крштение за простување на гревовите; Го чекам воскресението на мртвите; И животот во идниот век.
"||"|
Славење на Велигден[уреди]
По 19 јуни започнало да се расправа за определувањето на датумот на славење на Велигден.
Во западниот дел од Римската Империја бил прифатен обичајот за славење на Велигден во неделата после еврејската Пасха, додека повеќе помесни цркви на Истокот го задржале славењето на самиот ден Пасха, т.е 14 нисан според еврејскиот календар.
Во Рим и Александрија, пак, се внимавало Велигден да не биде на истиот ден како и еверејската Пасха.
На крај било одлучено секоја година александрискиот архиепископ да му соопштува на римскиот папа кој ден ќе биде славен Велигден.
Тоа требало да биде првата недела после првата Полна Месечина после пролетната рамноденица.
Мелетска шизма[уреди]
Мелетската шизма била уште една од важните работи кои се разгледувале на овој собор.
Одлучено било Мелетиј да остане во неговиот град Ликопол, но без никаква власт иако му било дозволено да го задржи епископскиот чин.
Овие благи мерки не вродиле плод, така што овој конфликт уште многу долго постоел.
Мелетијците подоцна се здружиле со аријанците, и св.
Атанасиј Александриски уште долго време потоа имал недоразбирања со нив.
Конечно, мелетијанството изумрело во средината на 5 век.
Наводи[уреди]
- Britannica.com - Council of Nicea
- Шаблон:Ws
- "Council of Nicaea in the 1911 Encyclopædia Britannica".
14 март 2010.
- "§ 120.
The Council of Nicaea, 325".
"Schaff's History of the Christian Church, Volume III, Nicene and Post-Nicene Christianity,".
"Only two Egyptian bishops, Theonas and Secundus, persistently refused to sign, and were banished with Arius to Illyria.
The books of Arius were burned and his followers branded as enemies of Christianity."
Надоврешни врски[уреди]
- Catholic Encyclopedia: First Council of Nicaea
- The Road to Nicaea Опис на тековните настани на Првиот вселенски Собор
- Council of Nicaea in the 1911 Encyclopædia Britannica
- Council of Nicaea | fineweb-2 |
Аронијата е овошје со бобичаста форма кое најмногу наликува на плод од боровница.
Ја нарекуваат сибирска боровница од две причини.
Првата е поради тоа што иако потекнува од Северна Америка, најраширена е во Русија, а втората поради тоа што е отпорна на многу ниски температури.
Аронијата добро ја поднесува ладната зима и може да опстои на мраз до -45 степени Целзиусови.
Таа е растение кое расте во облик на грмушка и доколку има доволно простор може да достигне висина од околу 2 метри.
Нејзиниот плод се јаде и има многу лековито дејство и може да се бере и после два месеци откако ќе созрее.
Северноамеричките Индијанци аронијата ја користеле за исхрана, притоа плодовите ги сушеле и ги мелеле па ги комбинирале со месо.
Свежите плодови најчесто ги употребувале како лек за стомачни тегоби (желудочни и цревни тегоби ), а листовите и кората ги користеле како чај со кој се спречувало крварењето од рана.
На Европскиот континент е доведена од Источниот дел на Северна Америка.
Најпрво се населила во Русија, Финска и Шведска.
Како украсна грмушка или како овошка, аронијата не бара посебни услови за раст.
Може да се сади и на малку плодна почва.
Отпорна е на ниски температури и на доцните пролетни мразеви и затоа успева во поладни подрачја.
Аронијата не бара ни посебна нега, освен тоа што потребно е да и се овозможи потребната влажност.
Расте во секаква почва, доколку не е премногу каменеста, преплитка или мочурлива.
Бидејќи е отпорна на сол, може да се посади покрај пат и да послужи како жива ограда.
Но, доколку се посади на плодна земја, на раздалеченост од 2 метри, грмушките може да достигнат и висина од 1,5 до 2,5 метри и да бидат многу родни.
За аронијата не е потребно ни прскање бидејќи не може да заболи од болести или вошки.
Аронијата има три врсти на плодови:
Плодовите на црната аронија се исклучително богати со витамини.
Од нив содржат витамин Ц, А, Е, Б2, Б6, Б9 и многу реткиот витамин П. Од минералите содржи калциум, калиум, железо, молибден, манган, фосфор и јод.
Во сите плодови содржи голема концентрација на антиоксиданси (танини, биофеноли, флавоноиди, антоцијанини, катехини) и се смета дека е поголем антиоксиданс од брусницата.
Затоа е корисна во превенцијата против малигните заболувања, ефикасно го прочистува организмот од штетни матерјали па и тешките метали.
Освен ова аронијата содржи и редок овошен шеќер сорбитол.
Од лековитите својства на аронијата најпознати се тие дека ја поттикнува циркулацијата, ја прочистува крвта, ја ублажува главоболката и мигрената, го снижува крвниот притисок, поволно делува на желудникот и цревата, ја спречува дијареата, го покачува имунитетот на организмот, спречува развој на вирусни и бактериски инфекции.
Посебно се истакнува нејзиното благотворно дејство на желудникот и црниот дроб затоа што ги прочистува и овозможува правилен раст и работа на овие органи.
Особено важно е да се каже дека аронијата ја регулира правилната работа и излачување на хормонот на штитната жлезда, како и да ја регулира работата на панкреасот, па може да биде корисна и во лечењето на дијабетесот бидејќи го намалува нивото на шеќер во крвта.
Аронијата исто така помага и при зараснувањето на раните, го успорува стареењето на кожата и организмот, спречува настанување на бори и штити од УВ зрачење.
Аронијата најчесто се употребува како суво овошје или како сок.
Чајот од аронија се препорачува да го пијат и младите и старите лица затоа што ќе ја подобри нивната крвна слика.
Освен сокот и чајот од плодот се прават и вкусни мармалади, компоти, овошни каши и сирупи.
Од плодовите се прават и овошни напитоци, ракија, ликер, оцет и вино.
Затоа се вели дека АРОНИЈАТА Е И ХРАНА И ЛЕК!
-авторски текст, не смее да се користи за комерцијални цели и/или реемитување- | fineweb-2 |
Оваа екскурзија дава можност да се открие историјата на Скопје преку прошетка низ објектите и поважните културно-историски споменици, кои се обележје на стариот и новиот дел на градот.
Акцентот е ставен на Старата Скопска чаршија која претставува архитектонска мешавина од цркви, џамии, анови и амами, вклучувајќи ги Даут Пашиниот Амам (15век), Чифте Амам (15век), Куршумли Ан (16век), Капан Ан (15век), Сули Ан (15век) и Безистен (15век).
Оваа архитектура е испреплетена со многу занаетчиски дуќани, стари згради, мали продавнички и се граничи со Бит Пазар, најголемиот пазар на отворено во Скопје.
историски дел на Скопје може да биде посетен од неколку страни.
Едниот приод е преку Камениот Мост кој е симбол на градот Скопје, или пак турата може да започне со Скопското Кале, спуштајќи се преку Мустафа Пашината џамија (1492) и црквата Св.
Спас (18/19век), надолу кон стариот дел на Скопје.
Прошетката исто така вклучува и водење низ спомениците и објектите од проектот 'Скопје 2014', лоцирани во централното градско подрачје околу главниот плоштад, од каде улицата Македонија води кон Меморијалниот Дом на Мајка Тереза и Музејот на град Скопје лоциран во близината.
Вториот дел на турата вклучува панорамски разглед на градот со автобус низ новите делови на градот, вклучувајќи го и византиското наследство на Скопје.
Потоа турата се упатува на планината Водно, каде се наоѓа црквата Св.
Пантелејмон (1164) и продолжува кон врвот на Водно каде е подигнат Милениумскиот Крст во 2000 година, на 1066м надморска висина.
До него се стигнува со помош на жичарница која овозможува спектакуларна панорама на градот Скопје и можност за фотографирање.
Патот продолжува посета на црквата Св.
Андреа (1388/89), сместена на брегот од вештачкото езеро Матка, во кањонот испресечен од реката Треска.
Турата завршува попладнето на зборното место во Скопје.
Поаѓање: 08:30 ч.
Времетраење: 7 - 9 часа
Зборно место: Порта Македонија
Јазик: Англиски и Македонски
Цена: $23 по човек за Пешачка тура низ Скопје; $23 по човек за Целодневна тура низ Скопје
Водич: М-р.
Василка Димитровска, археолог и професионален туристички водич
Во цената е вклучена поединечната влезница за:
- Црквата Св.
Спас
- Манастирот Св.
Пантелејмон
- Милениумскиот крст
- Црквата Св.
Андреа
Општи информации и услови за патување во врска со турите
- Ги молиме гостите да бидат на договореното место 10 минути пред поаѓањето.
- Во цената на секоја тура се вклучени превозот, лиценциран туристички водич и влезници за спомениците.
- Тарифите и цените на влезниците можат да бидат променети без претходна најава.
- Откажување од турата не е можно 24 часа пред поаѓањето.
Не се враќаат средствата за делумно неискористените услуги.
- ОМД како организатор го задржува правото да изврши измени во содржината, да ја одложи или откаже турата во случај на недоволен број на пријавени патници или во случај на неможност за реализација на турата од околности кои не можеле да се предвидат.
- ОМД како организатор нема да сноси било каква одговорност и нема да прифати барање за оштета или надомест кога некој музеј или споменик вклучен во програмата не може да биде посетен поради причини кои се вон контрола.
- Патниците треба да бидат во договореното време на местото за средба дадено од водичот.
Турата ќе продолжи без да ги чека патниците кои ќе задоцнат. | fineweb-2 |
На овој портал ќе се вршат сите електронски пријавувања за сместување во студентските домови и аплицирање за стипендии.
Овде ќе бидат објавувани сите конкурси и сите потребни информации и документи.
За конкурсите кои се во тек ќе може да пополните електронска пријава, а доколку имате дополнителни прашања може да се обратите на [EMAIL].
Во делот Помош, се наоѓа форма со Најчесто Поставувани Прашања и одговори на истите. | fineweb-2 |
Стар век
|Стар век
|↑ Праисторија|
|↓среден век|
Стар век (антика) — дел од историјата, која се занимава со проучување на човечката историја, вклучувајќи го времето на древниот период (т.е.
почетокот на "историјата" и крајот на "праисторијата") , раното средновековие во Европа и династијата Чин во Кина.
Овој период опфаќа раната империја на Кина, царствата на Индија во период од 5000 години, клинестото писмо создадено од сумерите во околу XXX век п.н.е., која претставува и најстарата скрипта која била откриена до денес.
Но стариот век во никој случај не треба да се поистоветува со праисторијата.
Под поимот "антика" честопати се претежно се подразбира класичната антика на стара Грција во 776 п.н.е., односно времето кога се одржала првата Олимпијада, по што следи периодот на Македонската империја и царствата-наследници, наречен и "хеленски/елински", под тешкото грчко влијание врз европската историска наука.
Во оваа категорија спаѓа и основањето на Рим од 753 п.н.е., со кое се дало почетокот на древниот Рим.
Датумот за завршувањето на стариот век според многу западни учени завршува со пропаѓањето на Западната Римска империја во 476 година или по смртта на императорот Јустинијан I или со ширењето на исламот или времето кога живеел Карло Велики.
Содржина
- 1 Проучување на стариот век
- 2 Хронологија
- 3 Големи древни цивилизации
- 3.1 Југозападна Азија (Блиски исток)
- 3.2 Северна Африка
- 3.3 Североисточна Африка
- 3.4 Јужна Азија
- 3.5 Источна Азија
- 3.6 Средоземна Европа
- 3.7 Класична Антика
- 3.8 Доцна антика
- 4 Религија и философија
- 5 Америка
- 6 Древна технологија
- 7 Наводи
Проучување на стариот век[уреди]
Едно од најголемите тешкотии за проучување на стариот век е фактот што само еден мал дел од тој период е документиран, и само мал дел од тие истории успеале да се задржат до ден денес , односно како проблем се означувало фактот што имало само малку луѓе кои биле способни да ја пишуваат историјата во тоа време.
Дури и оние кои биле напишани, сепак не биле широко распространети низ познатиот свет.
Римската империја создала една од најдревните култури во историјата на човештвото , но многу творби од најпознатите историчари од тоа време, биле загубени.
Таков е примерот со Тит Ливиј, римски историчар, кој живеел во I век п.н.е., кој ја напишал историјата на Рим во неговото дело "Од основањето на градот Рим" (Ab Urbe condita) во 144 тома, од кој само 35 се зачувани до ден денес.
Во целина, само мал дел од работата на сите големи римски историчари се зачувани.
Денешните историчари за проучување на стариот век главно се потпираат на две насоки: археологијата и проучување на историјата преку запишаните текстови.
Археологија[уреди]
Археологија е наука која ги изучува материјалните остатоци, односно сите видливи траги на човечката дејност заради запознавање на нивната содржина во одредено време и простор, како и заради нивното значење во одредено социјално, економско и историско опкружување.
Иако оваа наука вообичаено се поврзува со "старите работи", односно со дамнешното минато, со неа се опфаќа временски период од најстарите материјални остатоци па се до нашето совремие .
Во текот на проучувањето на древната историја, археолозите се служиле со најразлични раскопувања во остатоците на древните градови, барајќи информација за тоа како народите од тоа време живееле и по кој начин.
Некои од најважните откритија на археолошкото учење вклучуваат:
- Египетските пирамиди, гигантските гробници кои биле изградени од страна на старите египјани, најверојатно во околу 2600 п.н.е.
- Проучување на древниот град Харапа (Индија, денеска Пакистан), Мохенџо-даро (Пакистан) и Лотхал во Јужна Азија and Lothal.
- Градот Помпеја , древен римски град, кој бил уништен од издигањето на вулканот Везув во 79 година п.н.е.
- Теракотната војска, која е од времето на древна Кина
- Големиот аникут во Јужна Индија
Проучување на текстовите[уреди]
Можеби поголемиот дел од она кое му е познато на денешниот свет за древните цивилизации доаѓа од надписите на древните историчари.
Едни од најпознатите древни историчари се Херодот, Јосиф Флавијански, Тит Ливиј, Полибиј, Салустиј Крисп, Гај Светониј Транквил, Тацит, Тукидид и Сема Чен.
Хронологија[уреди]
Праисторија[уреди]
Праисторијата е поим кој најчесто се однесува на периодот од историјата на човештвото кога не постоела писмена историја.
Во почетокот на човечките миграции во Долниот палеолит народите се населиле главно во Евроазија.
Во Средниот палеолит народот главно мигрирал од Африка покрај крајбрежјата кон Јужна Азија и Југоисточна Азија и Австралиските острови.
Пред околу педесет илјади години, народот се населил од Азија на Блискиот Исток.
Пред околу четириесет илјади години, во Европа се создале првите модерни народности.
Во околу X век п.н.е.
започнало развој на селското стопанство, кое претставува и датумот за почетокот на древната епоха.
Во VI век п.н.е.
се создала кинеската цивилизација.
Во V век п.н.е.
кон крајот на неолитската цивилизација биле изработени првите примитивни запрежни велосопеди и започнале да се распространуваат пишените дела.
Во IV век п.н.е.
се развила Трипилската култура на територијата на денешните држави Украина, Молдавија и Романија.
Во околу 3400 п.н.е.
се развила сумерската цивилизација со создавање на клинастото писмо на Блискиот исток.
Во околу XXVII век п.н.е.
се создало Старото кралство на Египет.
Хронологија на стариот век[уреди]
Бронзена доба[уреди]
Бронзената епоха е дел од трипериодниот систем.
Овој систем го иследува неолитот во неколку региони во светот.
Во XXIV век п.н.е.
била создадена Акадската империја, во 22 век п.н.е.
Прв период на Стар Египет по течението на реката Нил и Блискиот исток.
Кон XXI век п.н.е.
настапила сумерската ренесанса.
Во XVIII век п.н.е.
Втор период на Стар Египет.
Во околу 1600 п.н.е.
започнала да се развива Микенската цивилизација.
Исто така, во околу 1600 п.н.е.
бил даден почеток на династијата Шанг во Кина.
Во тој период има докази дека било создаденокинеското писмо.
Во околу 1600 п.н.е.
била создадена хетитската цивилизација.
Во периодот од XVI век п.н.е.
до околу XI век п.н.е.
било создадено Новото Египетско царство.
Помеѓу 1550 п.н.е.
и 1292 п.н.е.
Амарнски период на царството.
Железна доба[уреди]
Железната епоха е последниот период од трипериодниот систем.
Датата за започнување на овој период е различна во зависност од географскиот регион.
Во XIII век п.н.е.
до 12 век п.н.е.
Рамесидски период од историјата на Древен Египет.
Во периодот околу 1200 п.н.е.
се одвивала Тројанската војна.
Во околу 1180 п.н.е.
се распаднала хитетската империја.
Во 1046 п.н.е.
е година на започнување на владеењето на династијата Џоу на кралот Ву Џоу.
Во периодот од X век п.н.е.
до VII век п.н.е.
опстојувала Неоасирската империја.
Во 800 п.н.е.
зголемувањето на грчките градови-држави.
Во 776 п.н.е.
биле одржани првите Олимписки игри.
Класична антика[уреди]
Рана стар век[уреди]
- 753 п.н.е.
Основање на градот Рим (според традиционалната дата)
- 745 п.н.е.
Тиглат-Пилесар III станал новиот цар на Асирија.
Тој е еден од најзначајните императори кој ги покорил соседните народи и ја создал големата Асирска империја.
- 728 п.н.е.
проширување на Медианската империја
- 722 п.н.е.
започнува Пролетниот и Есенскиот период во Кина.
Намалува моќтта на династијата Џоу а започнува ерата на Стоте училишта на менталитетите
- 720 п.н.е.
изградба на Мариб Бам
- 653 п.н.е.
проширување на Персиската империја
- 612 п.н.е.
разрушување на Нинива и пропаѓање на Асирската империја
- 600 п.н.е.
се создаваат Големите царства
- 600 п.н.р.
се создава Пандјанско царство во Јужна Индија
- 563 п.н.е.
роден е Сидарта Готама, основач на Будизмот
- 551 п.н.е.
роден е Конфучиј, основач на конфучијанството
- 550 п.н.е.
расцут на Персиската империја со делото на Кир Велики
- 549 п.н.е.
родена Махавира, основач на Џаинизмот
- 544 п.н.е.
создадена Магадската империја
- 539 п.н.е.
паѓање на Вавилон и ослободување на Евреите
- 525 п.н.е.
Кабисес II го освоил Египет
- 512 п.н.е.
Дариј I ја проширил Персиската империја кон Македонија, Тракија и Либија
- 509 п.н.е.
протерување на последниот цар на Рим, основена е Римска република
- 508 п.н.е.
демократија создадена во Стара Грција
- 500 п.н.е.
Пингала го користи бројот 0 и бинарниот систем
- 490 п.н.е.
Маратонска битка, пораз на Персиската империја од страна на грчките град-држави
- 469 п.н.е.
роден е Сократ
- 465 п.н.е.
убиен е Ксеркс
- 460 п.н.е.
Прва пелопонеска воја помеѓу Атина и Спарта
- 447 п.н.е.
изградба на Партенонот во Атина
- 424 п.н.е.
во Индија на власт дошла династија Нанда
- 404 п.н.е.
крај на Пелопонеските војни
Доцен стар век[уреди]
- 331 п.н.е.
Александар Македонски го поразува Дариј III во битката кај Гавгамела
- 326 п.н.е.
Александар Македонски го поразил индискиот император Пор во битката кај Хидасп
- 323 п.н.е.
смртта на Александар Македонски во Вавилон
- 321 п.н.е.
Чандрагупта Маурја
- 273 п.н.е.
Ашока станал император на Мауриската империја
- 257 п.н.е.
династија Чук го зазел Виетнам
- 250 п.н.е.
создавање на Партиската империја
- 232 п.н.е.
смртта на Ашока
- 230 п.н.е.
создавање на Сатаваханската империја во Јужна Индија
- 221 п.н.е.
Ќин Ше Хуанг ја обединил Кина, почеток на кинеската империја која постоела сè до 1912 година.
Во ова време започнал да се гради и Кинескиот ѕид
- 202 п.н.е.
династија Хан
- 202 п.н.е.
Сципион Африканецот го поразил Ханибал во Битката кај Зума
- 200 п.н.е.
династија Ќера во Јужна Индија
- 185 п.н.е.
создадена Сунгска империја
- 149 п.н.е.
Пунски војни и освојување на Картагина од Рим
- 146 п.н.е.
Рим завладеал со Грција
- 140 п.н.е.
Кина официјално го прима конфучијанството
- 100 п.н.е.
династија Чола
- 49 п.н.е.
Римска граѓанска војна помеѓу Јулиј Цезар и Помпеј
- 44 п.н.е.
Јулиј Цезар убиен од Марко Брутес; крај на Римската република, почеток на Римската империја
- 6 п.н.е.
Раѓање на Исус Христос
- 4 п.н.е.
широка распространета теза за годината од раѓањето на Исус Христос
По новата ера[уреди]
- 9 година, Битка во тевтобургската гора
- 14 година, умира Октавијан Август.
Негов наследник е Тибериј
- 29 година, распнување на Исус Христос
- 68 година, година на четири императори во Рим
- 70 година, разрушување на Ерусалим од војските на Тит
- 117 година, Римската империја е најраспространета во текот на своето постоење под раководство на Трајан
- 192 година, создавање на Чампско царство
- 220 година, период на три царства во Кина, по паѓањето на династија Хуан
- 226 година, паѓање на Партијанската империја
- 238 година, пораз на Гордијан III, Филип Апапски и Валеријан од Шапур I
- 280 година, император Ву Кин ја основал династијата Џин
- 285 година, император Диоклецијан ја раздел империјата на Источно римско царство и Западно Римско царство
- 313 година, Милански декрет, со кое христијанството се прогласува за легална религија во империјата
- 335 година, Самудрагупта станал император на Гуптската империја
- 335 година, битката кај Адрианопол
- 395 година, Теодосиј I започнал борба за налагање и почитување на решенијата од првиот вселенски собор во Никеја.
- 410 година, Аларих I го зазел Рим
- 476 година, Ромул Августул, последниот цар на Западното Римско царство
Крај на класичната антика[уреди]
- 293 година, реформи од страна на Диоклецијан во Римската имеприја
- 395 година, разделување на Римската империја
- 476 година, паѓање на Западното Римско царство
- 529 година, Јустинијан I ја затворил Неоплатоновата Академија во Атина,
Големи древни цивилизации[уреди]
Југозападна Азија (Блиски исток)[уреди]
Древниот Близок Исток се смета за лулка на цивилизацијата.
Тој бил сред првите каде се развило земјоделието, овој простор го дал пишаното писмо, овде се развило грнчарството, првата централизирана власт, првата социијална стратификација, ропство и организирана војна, ги дал основите во областа на астрономијата и математиката.
Месопотамија[уреди]
Сумерската е една од најраните познати цивилизации во светот, која се наоѓала во Јужна Месопотамија, односно долината на реките Тигар и Еуфрат (денешен Ирак).
Таа се развила во градот Ериду од Убаидскиот период (VI век п.н.е.)
преку Урукскиот период (IV век п.н.е.)
и Династикскиот период (III век п.н.е.
), сè до појавата на Вавилон во почетокот на II век п.н.е.
Поимот Сумер се однесува на сите говорители на сумерски јазик.
На практика, оваа цивилизација била првата во која се зазвило земјоделство|земјоделството.
Сумер е првата светска цивилизација за која е потврдена писменоста и изградба на градови.
Вавилон била империја главно населена со аморити и се наоѓал на просторот на денешен јужен Ирак.
Вавилон бил создаден кога Хамураби ги освоил на Сумер и Акад, со кое прекинала последната сумерска династија Исин.
Тој бил прв крал на Вавилонското царство.
Аморитите се семитски народ кој во Вавилон го користиле акадскиот јазик, кој користел клинесто писмо и кој води потекло од сумерскиот јазик.
Името на јазикот доаѓа од градот Акад, главниот центар на месопотамската цивилизација.
Сумерскиот јазик главно се користел за религиозни цели, и во тоа време не би "говорен јазик".
Во акадската и сумерската култура главна улога имала вавилонската цивилизација, чиј град Вавилон станал голем културен центар во империјата и светот.
Градот се наоѓал до реката Еуфрат, на околу 90 км јужно од Багдад во денешен Ирак.
Најраниот запис на Вавилон е обележан со дата и табла, за време на владеењето на Саргон од Акад.
По 1158 п.н.е.
Месопотамија и Вавилон биле управувани од разни династии кога паднале под Асирија.
Во времето на управувањето на царовите на Нововавилонското царство, кое било основано од Набопаласар (605 п.н.е.- 562 п.н.е.
), халдејската династија го достигнала својот расцвет, а подоцна оваа развивање го продолжил и неговиот син Набоконодосор II.
Акад се наоѓал во централните и северните обласнти на Месопотамија.
Империјата била населена од семитски премиња кои ја создале Акадската цивилизација, а градот Акад станал престолнина на империјата.
Оваа цивилизација се развивала паралелно со Сумерите.
Жителите на Акад зборувале јазик различен од Сумерите.
Населението се занимавало со земјоделство.
Најголемате моќ ја достигнале во времето на кралот Саргон I (околу 2369-2314 година пр.н.е.).
Тој успеал да ги обедини северните области и потоа да ги завладее и јужните краеви, а себеси се нарекол "крал на четирите страни на светот"
Асирското царство настанало од градот Ашур на реката Тигар, на просторот на северна Месопотамија (денешен Ирак).
Во 2400 п.н.е.
царството бил значаен трговски центар, кој 2000 п.н.е.
прераснал во центар на големото царство.
Во 1900 п.н.е.
се утврдуваат трговски колонии во Анадолија (денешна Турција).
Од 1400 п.н.е.
асирската армија ги освоила краевите и државите кон северот и западот, обезбедувајќи како територија, ѕака и трговија, робови, и плин за себе и за владетелите.
Заблагодарувајќи на стравот од моногуте соседни земји кои го имале спрема асирската војска, Асирија успеала да се прошири по целата територија на Блискиот Исток.
Најголемата големина Асирското царство го достигнало во 12 век п.н.е.
кога се завладеани териториите од Египет до Иран.
Сепак, неколку децении подоцна и многу војни за превлат, новото царство и култура Вавилонија под водството на Набукодоносор (од југот на Месопотамија) ја асимилирала Асирија во своето царство.
Персија[уреди]
Елам е името на древната цивилизација, која се наоѓала во денешен југозападен Иран.
Архиолошките докази покажуваат дека Елам датира од 5000 п.н.е..
Според наличните писмени документи, познато е дека цивилизацијата постоела во околу 3200 п.н.е.
кое ја прави една од најстарите цивилизации на светот.
Нејзината култура изиграла основна улога во изградбата на Гутианската империја, особено во времето на династија Ахемениди.
Еламскиот јазик бил офоцијален во империјата.
Медеите се древен ирански народ.
Имено најстариот запис за Персијците доаѓа од Асирија од написи од околу 844 п.н.е.
кои ги нарекуваат Парсу и ги лоцира во регионот на Езерото Урмија (денес во северозападен Иран блиску Турција), заедно со друга група - Медејци .
Следните два века, Персијците и Медејците повремено биле притока на Асирците.
Регионот на Перс бил анектиран од Саргон I од Асирија околу 719 п.н.е.
Конечно Медејците дошле до формирање на свое царство, а Персијците им биле потчинети.
Најголем расцут на империјата медеите имале во времето на Кир Велики.
Околу 653 п.н.е.
Медејците потпаднале под власта на Скитите и Теспес, синот на Ахеменед, веројатно ги повел номадските Персијци да се населат во јужен Иран во ова време и така ја воспоставил првата организирана Персиска држава.
Цирус II Велики ги обединил раситнетите групи околу 559 п.н.е.
Во тоа време Персијците сѐ уште биле дел од Медејското царство управувано од Астиагес.
Во 550 п.н.е.
Цирус ги обединил Персијците и го поразил Астиагес, и со тоа Персија стекнала контрола врз Медеја.
Во следните години, Цирус ја освоил Лидија во Мала Азија, ја проширил територијата во Централна Азија, и конечно го освоил Вавилон во 539 п.н.е.
Синот на Цирус, Камбис II, го анектирал Египет кон Ахеменидското царство.
Царството достигнало најголема експанзија под водство на Дариј I. Тој ги предводел освојувачките војски по долината на реката Инд, и во Тракија во Европа.
Предводел и казнена експедиција против грчките градови која запрела со Битката кај Маратон.
Неговиот син Ксеркс имал успеси и со Битката кај Термопилите, но потоа ја загубил поморската моќ по Битката кај Саламис и ја повлекол главнината од своите сили од Грција.
Преостанатите конечно биле победени во 479 п.н.е.
Дариј I го поделил царството на 23 сатрапии (покраини) раководени од сатрапи, вовел даночен систем за покраините, го презел асирискиот поштенски систем и го доразвил, исто така развил сопствена шпионска мрежа.
Покрај тоа, го подобрил Кралскиот Пат (патот од Суса во Персија до Сардија во Мала Азија, на брегот на Средоземното Море, долг 2700 км) и со тоа ги поврзал краевите на царството.
Ахеменидското царство ги обединило народите и кралствата од сите поголеми цивилизации од тоа време во Југозападна Азија и Североисточна Африка.
Водачите на Партија, кои ја освоиле Персија од исток, припаѓале на иранско племе кое се населило таму во времето на Александар Македонски.
Тие прогласиле независност од Селеците во 238 п.н.е., но нивните обиди да го обединат Иран останале неуспешни сѐ до доаѓањето на власт на Митриад I на тронот, околу 170 п.н.е.
Партијската конфедерација се граничела со Рим по реката Еуфрат.
Двете држави станале големи соперници, особено околу контролата на Ерменија.
Војните биле многу чести, при што Месопотамија постојано служела како бојно поле.
Овој период се одликувал со слабо политичко единство и постојани војни помеѓу едни вазали со други.
Меѓусебните војни и војните со Римјаните постепено ја истоштиле земјата.
Во 224 година Персискиот вазален крал се побунил и две години подоцна го освоил Ктеспион со што ставил крај на Партија.
Со ова започнало и второто Персиско царство, раководено од Сасанидските кралеви.
Тие биле од провинцијата Персис, од каде што била и првата Персиска империја и Ахеменидите.
Сасанидското царство било основано од Ардашир I по победата над Партијскиот крал Артабанус IV.
Тој повел востание против Партија во обид да ја возобнови славата на Персија и да ја озакони хеленизираната форма на Зороастриската религија која се практикувала во Југозападен Иран.
По победата, се прогласил за шах на новото Персиско царство.
За разлика од Партија, новото царство било мошне централизирано.
Народот бил цврсто организиран во кастински систем: свештеници, војници, писари и обични луѓе.
Зороастризмот станал официјална државна религија и се раширил надвор од Персија кон провинциите.
Повремено имало и прогони на верници од други религии.
Источната православна црква била особено прогонувана, но ова било делумно и поради нејзината поврзаност со Источното римско царство.
Несторијанските христијани биле толерирани, а понекогаш и фаворизирани во царството.
Војните и верската контрола кои првобитно го поттикнале развојот на царството, подоцна придонеле за негов пад.
Источните региони биле освоени од Белите хуни во доцниот 5.век.
Приврзаниците на некои секти се побуниле во истото време.
Царот Косрау I подоцна успеал да ја консолидира Персија и ги освоил Антиохија и Јемен.
Помеѓу 605 и 629 година Сасанидите го анектирале и Левант и Египет, а потоа се рашириле и во Анадолија.
Поради ширењето на Исламот и падот на Сасанидското царство, Персијците потпаднале под власт на арапски владетели во тек на скоро 2 века, пред да можат повторно да се ослободат.
Во овој период извесен број мали и бројно послаби арапски племиња мигрирале во Иран Исто и некои турски племиња се населиле во Персија во периодот од 9-12 век..
Исто и некои турски племиња се населиле во Персија во периодот од 9-12 век.
Арабија[уреди]
За историјата на Арапскиот Полуостров пред појавата на исламот нема големи податоци.
Документите кои датираат од тоа време главно се напишани од извори на други културни традиции, како египетски јазик, старогрчки јазик, персиски јазик, а покасно и на арапски јазик.
Првите попознати документи датираат од VIII век п.н.е.
и главно се однесуваат на Хадрамутското царство.
Цивилизацијата Дилмун најпрвин се појавува прво на сумерските јазици, според кои цивилизацијата датира од кон крајот на IV век п.н.е., и кои биле откриени во храмот на божицата Инана во градот Урок.
Сабејците биле народ кој зборувале на стар јужноарапски јазик.
Тие живееле на територијата на денешен Јемен, во југозападниот дел на Арапскиот Полуостров од околу 2000 п.н.е.
Некои сабејци живееле и во кралство Д'мт, кое се наоѓало во северна Етиопија и Еритреја.
Кралството во I век п.н.е.
било завладеано од страна на Химиаритското царство.
Петра и неговата историја најтесно е поврзана со Набатејците, но поради недостаток од пишани докази, може да се утврди од фрагментите во Библијата и од грчки и римски извори.
Според Библијата, областа на Петра е населена од хоритите, но не е сигурно, дали самиот град се споменува во Стариот завет.
Најстарите археолошкии остатоци од ископувањата датираат околу VI век пр.н.е.
Иако е познато дека во стариот век бил главен град на Набатејците, нема многу сознанија за тоа како бил нарекуван од Семитите.
Во елинистичкиот период бил познат под името Петра (карпа).
Како дел од Источната Римска империја, околу 630 Петра била освоена од муслиманите.
За време на Ерусалимското кралство она што останало од градот е заземено од кралот Болдвин I, а под контрола на крстоносците останува се до 1189 година.
Северна Африка[уреди]
Стар Египет[уреди]
Цивилизацијата на Стар Египет била една од најразвиените во историјата на човештвото.
Таа датира од 5000 п.н.е., која настанала во долината на големата река Нил, во Североисточна Африка.
При излевањето на реката останувал плодоносен талог (тиња) кој бил мошне погоден за обработка и давал богати приноси на јачмен и жито.
Кратко речено, реката Нил му давала живот на египетското население и затоа била сметана за божество.
Најразвиен бил во времето на Новото кралство во II век п.н.е.
опфаќајќи ја Нубија до јужна Сирија.
Во тоа време, царството делумно се раширило и биле изградени многу објекти.
Главен град бил Тива.
Египќаните имале развиено сточарство, но сепак нивната главна стопанска гранка била полјоделството.
За зголемување на производството, од особено значење била изградбата на системи за наводнување од насипи, брани и канали, со кои се осигурувало наводнувањето на полињата, но и одводнувањето на големите поплави.
Египетската цивилизација развила свое специфично државно уредување, религија, архитектура, писмо и уметност.
Според уредувањето, Стариот Египет бил робовладетелска држава.
Како најзначајни пронајдоци од времето на Стариот Египет се: хартија, мастило, календар, часовник, геометрија, азбука, писмо, медицина, архитектура, книжество, моногамија, монотеизам.
Египет постоел сè до 30 п.н.е.
кога станал Римска провинција.
Последна кралица е Клеопатра VII.
Североисточна Африка[уреди]
Цивилизацијата на Кушитите настанала пред египетската култура.
Таа се наоѓала во Нубија.
Најголем подем имала под името кермска цивилизација.
Нивната империја се проширила кон скоро цела централна и северна Африка.
За прв пат, во нивната цивилизација настанало масовните гробници и погреби.
Многу од нивнитр богови, подоцна биле превземени од Стар Египет, како Амон Ра и Изида.
Аксумската империја било царство кое се наоѓало во североисточна Азија во 1 п.н.е.
По распаѓањето на териториите заземени од арапите, земјите на Аксум едноставно се познати како Етиопија .
За нивното царство се смета дека било основано од страна на семитското племе Сабејци, кои го поминале Црвеното Море преку Јемен.
Но, во денешно време оваа теза сè повеќе се отфрла, и се смета дека нивниот јазик геез нема никаква допирлива точка со сабеите.
Својот расцут го достигнува во II и III век п.н.е.
кога било едно од најголемите царства на светот по Персија, Рим и Кина.
Во 325 година аксумитите го примиле христијанството, и станале првиот народ кон Вистинскиот Крст го насликал на своите монети.
Картагина[уреди]
Картагина била стар град-држава на Средоземјето.
Градот Картагина се наоѓал во близина на денешниот град Тунис, главен град на државата Тунис.
Картагинците веројатно потекнуваат од доселени феникијци кои тука основале населено место, веројатно во 9 век п.н.е.
Во својот зенит, државата се протегала долж брегот на Северна Африка, од Либија до денешен Мароко, потоа по јужниот брег на Пиринејскиот Полуостров, и по островите Сардинија, Корзика и Сицилија.
Ривалитетот завршил со конечен пораз на Картагина од Рим по тригодишна опсада на градот во 146 п.н.е.
и целосно уништување на Картагина.
Градот бил систематски запален и уништен, а целокупното население (околу 50.000) биле одведени во ропство.
Јужна Азија[уреди]
Најраните докази за човечка цивилизација во Јужна Азија се наоѓаат на регионот Мехргарх (7000 п.н.е.
до 3400 п.н.е.)
во денешен Пакистан.
Ова место се наоѓа во близина на Болон Пас, на запад од долината на река Инд и помеѓу денешните пакистански градови Куета, Калат и Сиби.
Цивилизацијата била откриена во 1974 година од страна на археолошките екипи предводени од францускиот археолог Жан Франсоа Јарик.
Испитувањата продолжиле дванаесет години.
Според податоците, наовие простори имало цивилизација во околу 7000 п.н.е.
Жителите на Мехргарх живееле во куќи изградени од кал, како главен продукт ја одгледувале пченицата, одгледувале домашни животни.
Жителите на покасниот период (од 5500 п.н.е.
до 2600 п.н.е.)
ставиле почеток на занаетот, производството и металната преработка.
На некои места, оваа цивилизација е запишана како прва кај која се развило селското стопанство, како и за керамиката.
Оваа цивилизација се смета како претходник на цивилизацијата на Долна Индија.
Цивилизацијата на Долна Индија (3300 п.н.е.- 1700 п.н.е.)
е древна цивилизација, која опстојувала покрај реките Инд и Гагар, реон кој денеска се наоѓа во Пакистан.
Некои слични населени места од овој тип биле откриени и во источен Авганистан, Бахреин, источен Иран, западна Индија и Туркменистан.
Датата на раѓањето на Махавира и Буда во VI век п.н.е.
го одбележуваат почетокот на новата ера во историјата на овој регион.
Во текот на V век п.н.е., древните региони на Пакистан биле завладеани од страна на Ахменидите од страна на Дариј I во 522 п.н.е.
Познато е и дека индискиот контигент војувал и со Ксеркес I.
Источна Азија[уреди]
Кина[уреди]
Историјата на Кина според традиционалните кинески записи започнува од пред 5000 години.
Но, запишаната историја која е подржана од археолошки докази започнува дури од пред XVI век п.н.е..
Кина е една од најстарите континуирани цивилизации на светот.
Кинеската држава започнала да се развива од т.н.
град-држави во долината на Хоангхо.
Годината 221 п.н.е.
традиционално се зема како година во која се случило обединувањето на Кина и претварањето ѝ во големо царство.
Главна заслуга за ова има царот Ќин Ше Хуанг.
Кинеските династии развиле еден бирократски систем според кој на царот му овозможило да ја контролира целата територија на царството.
Во времето на оваа династија бил изграден Кинескиот ѕид со помош на робовската класа.
Во времето на династијата Чин царството ја опфаќало денешна северна и источна Кина.
Главна причина поради кој бил изграден ѕидот бил одбраната од непријателот.
Во 220 година царството Хан се распаднало на три кралства: Веј на север, Ву на југ и Шу на запад.
Во 280 година царството се обединило под раководство на западната династија Чин.
Во следните години претстоела војна ма осумте принцови (291-306) и петте барбарски немири кое довело пропаѓање на западната династија Чин во 316 година.
Наспроти тоа, династијата Источен Чин набрзо се развивала и конечно во 382 година се соединила со северот под раководство на династијата Чин.
Во 420 година, војсководецот Сунг дошол на власт и ја основал својата династија Сунг.
На север, Веј во 554 година се поделила на два дела: северен Чи и северен Џоу.
Северен Џоу го поразил Северен Чи во 577 година, но наскоро по ова тие биле завладеани од страна на војсководецот Јанг Чен, кој го освоил и југот и по ова основал династија Суи.
Оваа династија (581-618) владеела кратко, околу 40 години, но успеала да ја обедини Кина и да ја прошири кинеската моќ кон истокот и да го освои Северен Виетнам.
Кина е една од најдревните цивилизации кој ја создал човекот.
Kинескиот јазик, наречен и Синитски јазик има околу 1,2 милијарди говорници.
Кинеското писмо се состои од знаци кои се логограми за пишување кинески, јапонски, корејски, и (порано) виетнамски.
Неговите можни предходници се појавиле пред 8000 години, додека целосно писмо било развиено пред 3500 години во Кина.
Ова е веројатно најстарото писмо во историјата на човештвото.
Јапонија[уреди]
Кореја[уреди]
Гојосеон било првото корејско царство.
Според Самгук Јуша или Спомените на трите кралства, и други записи од средноверовната корејска епоха, Гојосеон бил основан во 2333 п.н.е.
од легендарниот цар Дангун.
Трите кралства на Кореја (Баекџи, Когурјо и Сила) станале едни од највлијателните царства во регионот на Манџурија.
Од своја страна, трите кралства биле големи ривали во поглед на развојот на економијата и воената политика.
Коргујо и Сила биле посилни држави во текот на ерата на трите кралства.
Во времето на кинеската династија Суи, Коргујо ја подржувала својата регионална власт, и на неколку пати успевала да ја порази големата кинеска империја.
Една од трите царства на Кореја, Сила, постепено се раширила на територијата на Кореја во 678 година и се преврнала во најголем фактор на царството.
Единствената Сила се распаднала во 9 век.
Виетнам[уреди]
Според легендата, историјата на Виетнам започнува пред повеќе од 4000 години.
Но, единствените извори кои постојат денеска пишуваат дека историјата на Виетнам започнува одприлика пред околу 2700 години.
Најголемиот дел од својата историја, од 111 п.н.е.
до X век, Виетнам бил под директна контрола на Кина.
Виетнам својата автономија ја стекнал во X век.
Донгшонската култура се развила во бронзената епоха на долината на Црвената река во Северен Виетнам.
Монголија[уреди]
Територијата на Монголија била владеана од различни номадски империи, вклучувајќи ги и Ксионгу, Руран, Ксијанбеј, Гоктурките и други.
Монголската империја била основана од Џингис Кан во 1206.
Монголија била населена повеќе од 800.000 години.
Неолитски населби биле пронајдени во Дорнод Провинција.
Подоцна, се пронајдени и населени места од бакарната доба и локалитетите се пронајдени во западна Монголија.
За време на бронзената доба, западна Монголија била под влијание на карасукската култура.
За тоа сведочат голем број пронајдоци што датираат од VII и VIII век п.н.е.
Исто така се пронајдени и локалитети и пронајдоци од железната доба што датираат од V до VI век п.н.е..
Основањето на Хуну државата (Хүн улс) во Монголија во III век п.н.е.
го обележува зачетокот на државотворноста на Монголија.
Основачот на хунската империја бил Тумен.
Во 200 п.н.е.
династија Хан од Кина испратила воена кампања на територијата за да го присвои ханатот.
Како и да, силите на ханот и воената формација издржале седум дена од воениот притисок.
Императорот Гао бил принуден да се предаде и бил потпишан договор во 198 п.н.е.
со кој териториите северно од Кинескиот Ѕид требало да припаднат на Хуну ханатот а териториите јужно од Кинескиот Ѕид да подпаднат под власта на династијата Хан.
Сјанбеите кои биле под власт на Хуну се побуниле во 93 п.н.е.
со што завршила доминацијата на Хуну во Монголија.
Жижи Чанју, лидерот на северен Хуну се движел кон запад со неговиот народ, оснивајќи ја Големата Миграција.
Неговите следбеници и наследници се префрлиле во Европа во V век предводени од Атила и биле познати како Хуни.
Сјанбеите успешно се одбраниле од нападите од династија Хан во 167 и ги освоиле териториите на Северна Кина во 180.
Друга гранка на народ одделен од сјанбеите биле џуџанците (Нирун улс буюу Жужань) и била обединети од страна на Мугулју.
Шелун ја превзел титулата Каган во 402 година и со тоа територијата ја означил како Џуџански ханат.
Тоба водела повеќе војни против џуџанскиот ханат.
Алтајските турци се побуниле во 552 и со тоа го основале Турскиот Ханат.
Џуџанскиот ханат бил конечно поразен во 555 од турците.
Дел од Џуџенскиот ханат останал на територијата на денешна Монголија.
Делот што останал во Монголија станал потомок ма татарските племиња.
Средоземна Европа[уреди]
Етрурија[уреди]
Етрурците се древни племиња кои во првото илјадолетие п.н.е.
го населиле северозападниот дел на Апенинскиот Полуостров.
Тие создале цивилизација, која подоцна била прифатена како претходничка на Римската империја.
Етрурците кон крајот на VIII век п.н.е.
се обединиле во сојуз од дванаесет град-држави.
Во околу VI век п.н.е.
ја зазеле провинцијата Кампанија.
Во периодот од V век п.н.е.
до III век п.н.е.
биле покорени од страна на Рим.
Во времето на големото државно обединување, Етрурија се простирала од Средна и Северна Италија, по реките Арно и Тибер и дел од Кампанија.
Некои автори сметаат дека потеклото на етрурците води од Мала Азија.
Пред создавањето на Рим, тие биле највлијателниот народ во тој регион.
Етрурците достигнале голема култура во сите области на животот.
Од етрурците, римјаните научиле многу работи, како градењето на згради, создавање на системи за наводнување, градење патишта, храмови.
За градба, користеле тула од кал, за статуите на гоговите користиле теракота и бронза.
Писменоста на етрурците е блиска до архаичната форма на старогрчката писменост.
Од нивното писмо се зачувани околу 10000 надписи.
За разлика од грците, етрурците на жената и одавале големо внимание.
Тие биле поспособни за управување на општествениот живот на цивилизацијата.
Феникија[уреди]
Феникија е древна држава коа се наоѓала на бреговите на Средоземното Море, односно на територијата на денешните држави Либан и Сирија.
По потекло произлегуваат од хананците, кои се споменети во Библијата.
Феникијците создале една развиена цивилизација во која во преден план доминирало занаетчиството, морската трговија, Феникиската писменост.
Најголем расцут оваа цивилизација имала во периодот од 1200 п.н.е.
до 800 п.н.е.
Во IV век п.н.е.
Феникија била заземена од страна на Персија, а во 332 п.н.е.
од страна на Александар Македонски.
Класична Антика[уреди]
Античка Македонија[уреди]
Античка Македонија било античко кралство на територијата на денешна Македонија и Беломорска или Егејска Македонија, во северниот дел на денешна Грција.
Се граничело со кралството Епир на запад и областа Тракија на исток.
Во даден временски период Македонија била најмоќната држава на светот кога Александар Македонски го освоил скоро цел познат свет во тоа време и со тоа го започнал македонскиот период на светската историја.
старите Македонци живееле во јужната област на тогашна Македонија уште од архаичното време.
Првата македонска држава се јавува во VIII или раниот VII век п.н.е.
под водството на династијата Аргеади, кога Македонците мигрирале таму од позападните краишта.
Првиот крал за кој има документација е Пердика I. За време на кралот Филип II, (359–336 п.н.е.)
Македонија се проширила на територијата на Пајонците, Тракијците и Илирите.
Ова ги придодало кон кралството битолската и гевгелиската област (во параметри на денешна Македонија).
Синот на Филип, Александар Македонски (336–323 п.н.е.)
за релативно краток период успеал да ја наметне македонската власт не само врз Грција, туку и врз персиското царство, вклучувајќи го и Египет, Блискиот, Далечниот Исток и Индија.
Александар ги прифатил политичките системи на освоените земји.
Иако царството се распаднало накратко по неговата смрт, неговите освојувања оставиле траен печат во регионите.
И покрај распадот на царството во помали кралства раководени од генералите на Александар, Mакедонија останала многу атрактивна територија.
За кратко време била владеена од страна на Деметер I (294–288 п.н.е.
), но потоа започнала граѓанска војна.
Антипатер и неговиот син Касандар ја зазеле власта, но ја изгубиле по смррта на Касандар во 297 п.н.е..
Синот на Деметер Антигон II (277–239 п.н.е.)
успешно го вратил мирот и просперитетот и успешно ја одбранил Македонија од галациската инвазија, но изгубил контрола врз многу грчки полиси.
Тој сепак воспоставил стабилна монархија и благодарение на него, новата династија Антигониди.
Неговиот наследник Антигон II (239–221 п.н.е.)
ги искористил овие предности и ја проширил власта на Македонија ширум регионот.
Под водство на кралот Филип V (221–179 п.н.е.)
и неговиот син Персеј (179–168 п.н.е.)
Македонија се соочила со експанзионизмот на римската република.
За време на II век п.н.е.
и I век п.н.е.
Македонија била во неколку војни со Рим.
Ова резултирало со пораз на Македонија, отстранувањето на Антигонидите и распадот на македонското кралство.
Андриск успеал накратко да ја врати монархијата во 149 п.н.е.
но бил поразен следната година и македонија подпаднала под директна римска власт како Римска провинција Македонија.
Стара Грција[уреди]
Поимот Стара Грција се однесува на делот од грчката историја кој траел од грчкото Темно доба (околу 1100 п.н.е.)
и инвазијата на Дорците, до 146 п.н.е.
и римското освојување на Грција по Битката кај Коринт.
Општо прифатено е дека старогрчката култура ја претставува самата основа на културите на западните цивилизации.
Грчката култура имала големо влијание над Римската империја, која пренела различни верзии од неа во многу делови од Европа.
Цивилизацијата на старите Грци извршила големо влијание на јазикот, политиката, образовните системи, философијата, науката и уметностите.
Грција се наоѓала на јужниот дел на Балканскиот Полуостров.
Таа излегувала на три мориња: Јонско, Егејско и Средоземно.
Грција била планинска земја, највисокиот врв се наоѓал на планината Олимп (3.000 м).
Според тоа, таа била без услови за развој на земјоделие.
Во Грција било развиено сточарството, морепловството и трговијата.
Според грчкиот историчар Тукидит (460-369 п.н.е.
), најстари жители на Елада биле Каријците и Лелегитите, кои ја развивале цивилизацијата на островот Крит.
Најзначаен центар на островот Крит бил градот Кносос, а според легендата тука живеел кралот Минос.
Според Минос, и културата развивана на овие простори била наречена Минојска или Критска, а била развивана од XIV век п.н.е.. Во почетокот на XX век п.н.е., од север во Грција се населиле Ахајци, кои продреле во најјужните предели на Грција, го освоиле островот Крит и ја уништиле критската култура.
На Пелопонез бил изграден градот Микена кој станал центарна новата Микенска цивилизација (XVI-XIII п.н.е.).
Околу 12 век п.н.е.
во северот на Грција се населиле Јонци, Дорци и Еолци, кои го покориле и асимилирале домородното население кое имало поразвиена култура, ја прифатиле и ја развиле уште повеќе.
Тие се нарекле Хелени, а земјата Елада, а подоцна го добиле името Грци од Римјаните.
Со развојот на производствените сили елинското општество се повеќе се раслојувало на богати и сиромаси.
Богатите за да ја зачуваат власта над сиромасите создале државен апарат, но планинската природа на Грција не давала можност за економско и политичко обединување на Хелените.
Тука не се создала единствена држава, како на стариот исток, туку се создале повеќе мали држави (околу 100).
Тие ја опфаќале територијата на еден град со околината, и се наречени градови-држави (полиси).
Секој полис ги задоволувал потребите на своето население, и затоа секоја држава ја чувала својата самостојност и била против обединување во една држава.
Полисите често војувале меѓу себе.
На чело на град-држава се наоѓал Базилеј, кој бил врховен војсководец, свештеник и судија.
Тој се советувал со советот на старешини и со народното собрание.
Најзначајни градови-држави биле: Атина, Спарта, Теба, Коринт, Мегара и други.
Во Грција немало доволно обработлива земја, што предизвикало голема пренаселеност во градовите и појава на глад.
Во периодот од VII век п.н.е.
-VI век п.н.е.
била извршена колонизација во три правци: на запад кон јужна Италија и Сицилија, на север кон Тракија и Јадранско Море и на исток кон Мраморно Море и Црно Море.
Стар Рим[уреди]
Римската држава била создадена на Апенинскиот Полуостров.
Во стариот век на Апенинскиот Полуостров живееле многу племиња.
Најпознати биле: Галите, Италите, Латините, Умбрите, Самнитите и други.
По Италите подоцна Апенинскиот Полуостров го добил името Италија.
Во јужниот дел на Апенинскиот Полуостров и на Сицилија живееле колонии на Хелените и овој дел бил наречен Магна Греција (Голема Грција).
Латините имале најзначајна улога во историјата на Рим.
Ја населувале областа Лациј во Средна Италија, јужно од Етрурците и од долниот тек на реката Тибар која била граница со Етрурците.
Во оваа област имало повеќе градови меѓу кои бил и градот Рим (Рома), кој имал прекрасна местоположба.
Се наоѓал 25 км од морето, на левиот брег на пловната река Тибар, преку која бил поврзан со морето.
Градот се простирал на седум добро утврдени ритчиња, кои се обединиле за да можат полесно да се бранат од надворешните напади.
Според легендата Рим бил основан во 753 година п.н.е но според археолошките податоци порано околу X век п.н.е.
Во најстариот период Рим имал родовско уредување.
Родовите биле составени од патријахални семејства - фамилии, на чие чело стоел патер.
Десет рода сочинувале братство, а десет братства сочинувале племе или триба.
Вкупно имало три триба.
Населението го сочинувале слободни и неслободни луѓе.
Слободните се делеле на патриции и плебејци.
Патриции биле богати луѓе, кои уживале големи привилегии и ги завземале сите положби во државната управа.
Од нивните редови биле избирани конзули и сенатори.
Плебејците воделе потекло од потчинетото население на Лациј и на Етрурците.
Се завземале со земјоделство, занаетчиство и трговија.
Плаќале даноци на државата, служеле војска, но немале политички права и не учествувале во работата на народното собрание.
Бракот меѓу патрициите и плебејците бил забранет со закон.
Неслободното население го сочинувале робови, кои во овој ран период во римската држава не биле бројни.
Според традицијата постоеле седум кралеви.
Последните три кралеви биле етрурски, бидејќи во VII век п.н.е.
Лациј бил освоен од Етрурците.
Со нивното владеење не биле задоволни римските патриции, кои во 509 п.н.е.
го симнале од престолот и го протерале последниот крал (Тарквиниј Гордиот) и прогласиле република.
Римјаните започнале да водат војни за проширување на својата држава најпрвин во Италија а подоцна и надвор од нејзините граници.
Во IV век п.н.е.
Рим водел војна со Галите во Северна Италија, кои во 390 п.н.е.
го нападнале и го ограбиле градот Рим.
Единствено тврдината на ритчето Капитол не била освоена, иако била опседнувана цели шест месеци.
Во исто време Рим војувал и со италските племиња во Средна Италија.
Најжесток отпор му пружиле Саминтите, со кои морал да води три војни.
Дури по третата семитска војна (298-290), Рим станал господар на средна Италија.
Потоа Римјаните ги насочиле своите сили кон Јужна Италија каде што се наоѓале многу колонии на Хелените.
Меѓу нив се истакнал и градот Тарент со кого Рим дошол во судир.
На овој град во војна му помагал епирскиот крал Пир.
На крајот римјаните победиле, го потчиниле Тарент и цела Јужна Италија и се претвориле во една од најголемите и најсилните држави на Средоземното Море.
Доцна антика[уреди]
Доцна антика е груба периодизација за периодот од новата ера помеѓу 300 - 600 година, употребена од историчарите и научниците за да се опише интервалот помеѓу класичната антика и средниот век воглавно во Европа и средоземниот свет.
Тоа е временскиот период помеѓу пропаста на Западната Римска империја од III век натаму, се до Исламското освојување, и повторното формирање на Источна Европа под името Византиска империја.
Терминот Spätantike, буквално "доцна антика", бил употребен од германските историчари од моментот кога ја популаризирал Алојз Ригли во раниот XIX век.
Религија и философија[уреди]
Новите философски правци имале голе замав како на истокот така и на западот во околу VI век п.н.е.
Во истото време се појавиле различни религиозни правци во целиот свет.
Меѓу најраните религии од тоа време се: Индуизам, Будизам, Џаинизам во Индија и Зороастрианизам во Персија.
Од аврамски религии|аврамските религии се развил јудаизам|јудаизмот кон 188 п.н.е.
Индија[уреди]
Хиндуизам[уреди]
Хиндуизмот е најстарата организирана религија од сите поголеми религии во светот.
Понекогаш хиндуизмот е ословуван како култура наместо религија, но содржи и културни и спиритуални страни.
Хиндуизмот верува во еден Бог кој повеќе пати низ историјата се јавува во светот во лицата на Кришна, Буда, и други.
Ова учење верува во реинкарнација, односно селување на душата после смртта во друга личност.
Будизам[уреди]
Будизмот се базира на учењето од Гаутама Буда, или често наречен само Буда кој живеел во V век п.н.е.
во североисточна Индија.
Будизмот го признава Буда како свет учител кој помагал на луѓето да ги надминат нивните страдања според законите на карма преку разбирањето на Четирите Величествени Вистини а со тоа реализирајќи ја вистинската природа на феноменот и избегнување на кругот на страдања и како краен стадиум е препородувањето познато како Самсара.
Џаинизам[уреди]
Џаинизамот е древна религија која потекнува од Индија.
Џаинизмот е основан во VI век п.н.е.
Го основал Махавира (околу 540 п.н.е.
- 468 година п.н.е.).
Џаинистите не веруваат во ниту еден Бог.
Нивната вера се заснова на ненасилството кон сите живи суштества или ахимси.
Џаинистите веруваат во циклусот на повторно раѓање.
Според ова верување, добрите луѓе повторно ќе се родат, но како награда ќе добијат повисок ранг во животот.
Персија[уреди]
Зороастрицизам[уреди]
Зороастризмот е религија и философија основана врз учењата на пророкот Заратустра и важи за една од најстарите дуалистички религии.
Главното верување се темели на два бога: Ахура Мазда, односно добриот дух и Ангра Маини, односно лошиот дух.
Нејзиниот симбол е ликот на Ахура со крилја.
Верата е основана во Персија (денешен Иран), пред околу 1000 години п.н.е.
Долго време била доминантна религија во Персија сè до VII век.
Својот пропаст го доживува во времето на Сасанската династија.
Зороастриската етика се состои од добри мисли, добри зборови и добри дела.
Луѓето по својата смрт го преминуваат мостот што води во пеколот.
Ако верниците во текот на својот живот биле лоши, мостот ќе се сруши и тие ќе пропаднат во пеколот.
Наспроти нив, праведниците ќе го пронајдат патот до Светлоста.
Кина[уреди]
Таоизам[уреди]
Таоизмот е популарна вера кај Кинезите.
Се претпоставува дека негов основоположник е Лао Це.
Всушност, таоизмот претставува еден вид на мистичен пантеизам.
Во таоизмот сè потекнува од тао (кинескиот прав пат) и сè ќе се врати таму со текот на времето.
Во таоизмот се негуваат култот кон духовите, природата и претците.
Оваа философија е фантастична и нејасна, наспроти трезвеното конфучијанско учење.
Конфучијанство[уреди]
Конфучијанството е религија што ја основал кинескиот философ Конфучиј во кинеската покраина Шандунг.
Неговото подучување било во врска со моралот, добродетелта, природата и општественото уредување.
Конфучијанството не се заснова врз верата во некој бог, туку врз следење на Тао (патот), и учи дека мудроста на живеењето се состои од урамнотежениот живот, кој е во склад со природата.
Значително место зазема култот кон предците и верата во духови.
Блиски исток[уреди]
Јудаизам[уреди]
Јудаизмот е една од првите запишани монотеистички вери и една од најстарите религиозни традиции кои се применуваат денес.
Вредностите и историјата на Евреите се голем дел од основата на другите аврамски религии како самартјанството, исламот и христијанството .
Митологија[уреди]
Месопотамска митологија[уреди]
Месопотамска митологија е заедничко име за митологиите на Сумерците, Акадијците, Асирците и Вавилонците од земјата меѓу реките Тигар и Еуфрат во Ирак.
Сумерците практикувале политеизам со антропоморфни божества или божици кои ги претставувале силите или присуството во светот, многу налик на подоцнежната грчка митологија.
Според оваа митологија, божествата најпрво ги создале луѓето како нивни слуги но ги ослободиле откако повеќе не можеле да манипулираат со нив.
Египетска митологија[уреди]
Египетската митологија опфаќа различни религиозни верувања и ритуали кои се практикувале во Стар Египет, од преддинастичкиот период, па сè до прифаќањето на христијанството.
Не постоела една единствена религија во древниот Египет, туку тоа биле различни локални култови посветени на конкретни божества.
Повеќето од нив биле фокусирани на обожување на едно божество, иако го прифаќале постоењето и на други божества, па оттаму египетската религија често се смета за политеистичка и подразбира верување во повеќе богови и божици, познати како "нетер" (бог) и "нетерет" (божица).
Повеќето од овие божества контролирале одредени аспекти од природата.
На пример, богот Ра и божицата Хатор биле сметани за божества на Сонцето.
Некои божества, пак, биле поврзувани со конкретни области или градови во Египет.
Римска митологија[уреди]
Римската митологија може да се рече дека се состои од две фази: првата, кога Римјаните имале автентични верувања и божества, и подоцнежната втора фаза кога речиси целосно ги пресликале грчките богови во својата митологија.
Римската ритуална пракса разликувала две класи на божества - главни, кои биле 30 на број, за секој од нив имале фиксна дата од календарот кога го славеле неговиот ден, и нови, за кои подоцна решиле дека треба да ги прославуваат, поради некој настан или потреба.
Покрај овие две класи, постоеле и многу помошни божества кои "служеле" за определени работи, нпр.
жетва, орање и сл.
Речиси за секоја работа постоело "помошно" божество кое се повикувало на помош кога таа работа се изведувала.
Рано христијанство[уреди]
Почетоците на христијанството започнуваат од мисионерството на Исус Христос и неговите дванаесет апостоли.
Христијанството е аврамска религија.
Таа се разликува значително од другите религии по тврдењето дека Исус Христос е Божји Син.
Огромен дел од христијанските верници веруваат во Светото Тројство, кое се состои од три оделни лица: Отецот, Синот и Светиот Дух.
Раното христијанство се однесува на периодот кога религијата била распространувана во грчко-римскиот свет и надвор од него во периодот од I век до неговото воведувањето како државна религија од страна на Константин I Велики во Римската империја во 313 година и Првиот Вселенски собор во Никеја во 325 година.
Раното христијанство може да биде распределено на два периоди: апостолски период, кога апостолите проповедале на различни места, и поаспостолски период кога религијата била распространувана од страна на бискупите на новата црква.
Америка[уреди]
Ацтеки[уреди]
Ацтеки е термин кој се користи за некои етнички групи од централно Мексико, односно оние групи кои зборувале Наватл.
Од XII век, долината на Мексико претставувало јадро на Ацтечката цивилизација.
Таму се наоѓала и престолнината на Ацтеките, Тенохтитлан.
Ацтеките се индијански народ кој претежно живее во Мексико.
Во својот врвен расцут, ацтечката култура била богата со митолошки и религиозни традиции, како и постигнување на забележителни архитектурни и уметнички постигнувања.
Особено традиционален елемент од ацтечката култура е преносот на човечки жртви.
Во 1521 година, со Шпанската колонизација на Америка, Ернан Кортес, заедно со голем број на местни сојузници го завладеале Тенохтитлан и ја поразиле Ацтекската империја која тогаш била под раководство на Монтезума II.
Древна технологија[уреди]
Староегипетска технологија[уреди]
Најпознати древни градби од времето на Стар Египет се:
- Светилникот во Александрија, кој бил изграден околу 290 година п.н.е.
на островот Фарос, блиску до градот Александрија во Египет.
Разрушен е во 1375 година од земјотрес.
- Кеопсовата пирамида која била изградена околу 2560 год.
;
- Абу Симбел
Древна индиска технологија[уреди]
Древна кинеска технологија[уреди]
Најпознати древни градби од времето на Кина се:
- Кинескиот ѕид, чија градба започнала во V век п.н.е.
и чија цел била одбрана на кинеската територија од монголците
Старогрчка технологија[уреди]
Најпознати древни градби од времето на Стара Грција се:
- Мавзолеот во Халикарнас
- Колосот од Родос
- Статуата на Зевс во Олимпија
- Храмот на Артемида во Ефес
- Атинскиот Акропол
- Делфи
Римска технологија[уреди]
Најпознати древни градби од времето на Стар Рим се:
Наводи[уреди]
- Crawford, O. G. S. (1927).
]: Antiquity Publications [etc.].
(cf., History education in the United States is primarily the study of the written past.
Defining history in such a narrow way has important consequences ...)
- ancient-history
- Foster, S. (2007).
Hunter travel guides.
Edison, NJ: Hunter Publishing.
Page 6-7 (cf., "Qin is perceived as 'China's first dynasty' and [... developed] writing.)
- антика - Дигитален речник на македонскиот јазик
- Clare, I. S. (1906).
Library of universal history: containing a record of the human race from the earliest historical period to the present time; embracing a general survey of the progress of mankind in national and social life, civil government, religion, literature, science and art.
New York: Union Book.
Page 1519 (cf., Ancient history, as we have already seen, ended with the fall of the Western Roman Empire; [...])
- United Center for Research and Training in History.
Bulgarian historical review.
House of the Bulgarian Academy of Sciences].
... in the history of Western Europe, which marks both the end of ancient history and the beginning of the Middle Ages, is the fall of the Western Empire.)
- Robinson, C. A.
Ancient history from prehistoric times to the death of Justinian.
New York: Macmillan.
- Breasted, J. H. (1916).
Ancient times, a history of the early world: an introduction to the study of ancient history and the career of early man.
Boston: Ginn and Company.
- Myers, P. V. N. (1916).
New York [etc.
]: Ginn and company.
- Gardner, P. (1892).
New chapters in Greek history, historical results of recent excavations in Greece and Asia Minor.
New York: G.P.
- Nadin, M. (1997).
The civilization of illiteracy.
Dresden: Dresden University Press.
- Harris, W. V. (1989).
Cambridge, Mass: Harvard University Press.
... extent of literacy in the Roman Empire has been investigated, previous writers have generally concluded that a high degree of literacy ...)
- Petrie, W. M. F. (1972).
Methods & aims in archaeology.
New York: B. Blom
- Gamble, C. (2000).
Archaeology the basics.
- Wheeler, J. R. (1908).
Archaeology [a lecture delivered at Columbia University in the series on science, philosophy and art, 8 јануари, 1908].
New York: Columbia University Press.
- Barton, G. A.
Archaeology and the Bible.
Green fund book, no.
Philadelphia: American Sunday-School Union 1816 Chestnut Street.
- Watkin, David (4th ed.
"A History of Western Architecture".
Laurence King Publishing.
"The Great Pyramid...is still one of the largest structures ever raised by man, its plan twice the size of St. Peter's in Rome"
- 'Earliest writing' found BBC News, 4 мај, 1999.
- Basham, A. L. 1968. Review of A Short History of Pakistan by A. H. Dani (with an introduction by I. H. Qureshi).
Karachi: University of Karachi Press.
1967 Pacific Affairs 41(4) : 641-643.
- Mohenjo-Daro An Ancient Indus Valley Metropolis
- S. R. Rao (1985).
Archaeological Survey of India, 30–31.
- Zarmati, Louise (2005).
"Heinemann ancient and medieval history: Pompeii and Herculaneum".
- Jane Portal and Qingbo Duan, The First Emperor: China's Terracotta Arm, British Museum Press, 2007, p. 167
- H. Liu, F. Prugnolle, A. Manica, F. Balloux, A Geographically Explicit Genetic Model of Worldwide Human-Settlement History.
The American Journal of Human Genetics, Volume 79 , Issue 2 , Pages 230 - 237
- Diamond 1999, стр.
218
- akkadian, angelfire.com
- Wells, H. G. (1921).
The outline of history, being a plain history of life and mankind.
New York: Macmillan company.
- Strauss, Barry S. (2006) The Trojan War: A New History.
Simon & Schuster ISBN 0-7432-6441-9
- Mish, Frederick C., Editor in Chief.
Webster's Ninth New Collegiate Dictionary.
Springfield, MA: Merriam-Webster Inc., 1985.
ISBN 0-87779-508-8, ISBN 0-87779-509-6 (indexed), and ISBN 0-87779-510-X (deluxe).
- http://www.answers.com/topic/jiroft-civilization , During two seasons of excavation, Caldwell unearthed 7 different sections of the massive 7000 year old village.
He also discovered the oldest known center for copper smelting and bread baking ovens in the world.
- http://cpprot.te.verweg.com/2005-June/000718.html , Iran recently sent an appeal to a Belgian court asking for the return of nine boxes of smuggled ancient artifacts and a 2800-year-old pin stolen from the exposition "7000 Years of Persian Art".
- http://web.archive.org/20041103032727/www.iran-daily.com/1383/2126/html/panorama.htm , The Municipality of Shoush (Susa) accepted a proposal by the cityÕs Cultural Heritage Department for the transfer of an under-construction passenger terminal from the 7,000-year-old city, but conditioned destruction of the terminal to demolition of other constructions and residential units in the area.
- Jiroft Iran - Jiroft archaeology museum - GLOBOsapiens.net
- "Persia 7000 years of civilisation" by David Abbasi (Siyavash AWESTA), The discovery in Iran of a civilisation old of 7000 turns all the archaeological data's ups and down.
- http://www.solcomhouse.com/iran.htm , The south-western part of Iran was part of the Fertile Crescent where most of humanity's first major crops were grown.
7000 year old jars of wine excavated in the Zagros Mountains and ruins of 7000 year old settlements such as Sialk are further testament to this.
- http://www.stonepages.com/news/archives/001705.html , Archaeologists believe that Jiroft was the origin of Elamite written language in which the writing system developed first and was then spread across the country and reached Susa.
The discovered inscription of Jiroft is the most ancient written script found so far.
- Hammond, N. G. L.; M. Ostwald (1988-11-24).
"The Cambridge Ancient History Set: The Cambridge Ancient History Volume 4: Persia, Greece and the Western Mediterranean, c.525-479 BC: Persia, Greece and ... C.525-479 B.C.
Ed.J.Boardman, Etc v. 4".
John Boardman, D. M. Lewis (eds.)
Cambridge University Press.
- Parpola, Simo.
"Assyrian Identity in Ancient Times and Today" (на English) (PDF).
Journal of Assyrian Academic Studies.
"Етнонимите како "Арапски" (Arbāyu), "Медејски" (Mādāyu), "Египетски" (Muşurāyu) и "Урарски" (Urarţāyu) се од доцниот осми век п.н.е.
наваму, и ги носат Асиризирани влијателни луѓе на високи позиции."
- Zarinkoob, pp.
355-357
- Zarinkoob, pp.
461, 519
- Stuart Munro-Hay, Aksum: An African Civilization of Late Antiquity.
Edinburgh: University Press, 1991, pp.57.
- Paul B. Henze, Layers of Time: A History of Ethiopia, 2005.
- Henry Cleere.
Archaeological Heritage Management in the Modern World.
- 後漢書, 會稽海外有東鯷人 分爲二十餘國
- Eleanora Novgorodova, Archäologische Funde, Ausgrabungsstätten und Skulpturen, in Mongolen (catalogue), pp.
14-20
- Eleanora Novgorodova, Archäologische Funde, Ausgrabungsstätten und Skulpturen, in Mongolen (catalogue), pp.
14-20
- Eleanora Novgorodova, Archäologische Funde, Ausgrabungsstätten und Skulpturen, in Mongolen (catalogue), pp.
14-20
- "Macedonia" - Britannica 2006 | fineweb-2 |
За Винаријата
Винарската визба КАРТАЛ е основана како резултат на фамилијарна традиција, почит кон виното и виновата лоза.
Нашата мисија се заснова на одржување на врската меѓу човекот и природата, а нејзините продукти преточени во нектар на боговите.
Лоцирана во главниот град на Македонија, Скопје, со својот мал капацитет од 200.000 литри на годишно ниво, најсовремена опрема за преработка и зреење на виното и грижливо одбраното сортно грозје од скопското виногорје, нашата винарска визба Ви овозможува висок квалитет и уживање во секоја капка вино.
Спојот на традицијата и науката е идеална комбинација која нашите енолози ја претвораат во совршенство.
Одлично избалансираните вина, сортните карактеристики, овошните тонови и љубовта која им е дадена го заслужуваат вашето внимание.
Секое наше шише во себе не содржи само вино, туку сплотува илјадници, илјадници милувања, промени на расположението и досегање до границите на умот, години на макотрпна работа, одминување на годишните времиња и стрпливо чекање на конечната цел. | fineweb-2 |
Pobaraj.com.mk го задржува правото да не објавува и да брише огласи со навредлива содржина од било каков тип.
Ги замолуваме сите посетители и корисници на сајтот кои ќе забележат злоупотреба на додавањето на огласи да нè
известат што поскоро на тој начин што ќе ги пополнат следниве информации.
Оваа секција може да има содржина која е само за возрасни.
Со продолжување потврдувате дека имате над 18 години.
Предложи Категорија / Подкатегорија
Предложете категорија или подкатегорија која сметате дека
ние ја имаме изоставено.
Пофалби / Критики
Ова место е резервирано за корисниците кои сакаат да остават коментари во врска со функционирањето на сајтот Pobaraj.com.mk.
Сите Ваши пофалби и критики се добредојдени и пожелни.
Ние очекуваме да ги споделите Вашите мислења со нас со цел да им излеземе во пресрет на Вашите потреби!
Постави Прашање
Поставете прашање и нашиот тим ќе Ви одговори во најкраток можен рок. | fineweb-2 |
Охриѓанецот Христо Силјанов не е големо македонско име во бугарската политика, но затоа, пак, зазема врвно место според умешноста и начинот на презентирање на македонското минато, независно од неговите пробугарски определувања.
Македонската револуционерна борба, посебно Илинденското востание, раскажана од него изгледа многу повеличествено и подостоинствено отколку што сме ја знаеле пред да ги прочитаме неговите книги.
По повод 100-годишнината од Илинденското востание, во издание на "Култура" на македонски јазик беше преведен првиот од двата тома на "Ослободителните борби на Македонија".
Иако за оваа извонредна хроника за македонската борба се знаеше од поодамна, поради идеолошки предрасуди на македонската јавност и' беше претставена дури по седумдесет години од објавувањето во Софија.
По прочитувањето на последните страници од првиот том, најсилната асоцијација што се појавува кај секој е дека Илинденското востание било извонредно величествен настан од македонското минато.
Не поради изобилството на факти што очигледно умешно ни ги соопштува Силјанов за да не' пренесе во крваво и судбоносно време, туку поради начинот како ја презентира македонската борба и духот што провејува низ секоја страница.
Никој досега не успеал да ја пренесе македонската борба така автентично, непосредно и човечки како Силјанов.
Тој е истовремено и историчар и хроничар, но и емотивен раскажувач кој умешно ни ги претставува херојските подвизи и погроми на нашите предци.
Тој знае да ни ја наслика нивната гордост и ранета душа, да ни ги пренесе нивните надежи и очекувања, да побуди силни патриотски чувства.
Со еден збор, знае да ја направи историјата да се чита како роман.
На страниците на "Ослободителните борби" секој факт, секоја бројка, секој настан е гарниран со по некој револуционерен лик, со имињата на многу наши знајни и незнајни јунаци.
Благодарение на Силјанов, дознаваме дека во Костурско пред 100 години постоел храбриот убавец Дине Абдураман, кој опколен во својата куќа сам четири дена се борел со аскерот, кој за да му се доближи како штит, ги зел пред себе неговата жена, ќерка и сестра.
Но, Дине го направил она што никој не го очекувал, ладнокрвно ги убива своите најблиски, но и душманите и со јатаган в рака излегува надвор за да го заврши својот живот.
Тој знае дека е подобро да умре херојски отколку тој и семејството да бидат измачувани до смрт.
Од Силјанов дознаваме и за едно момче, исто така, од Костурско, кое не пуштило ниту глас додека Турците му го сечеле увото за да видат дали е жив по битката со нив.
Дознаваме и за војводата Кузма Стефов, кој ранет се крие кај својата пријателка, учителката Василка Иванова.
Аскерот, трагајќи по него, насила влегол во станот на учителката и таму ги пронашле нивните трупови.
Силјанов, неоспорно, има смисла да им даде живот на историските факти, а на тој што го чита да му ја приближи историјата од човечката страна, за да му стане поблиска.
А ние треба сите да ја знаеме драмата на Илинден од сите аспекти.
Тој е учесник во некои од епизодите на таа драма.
Присуствувал на многу состаноци заедно со големите револуционери кои решавале за судбината на Македонија на расправите по солунската одлука за пребрзано кревање востание.
Ги познавал Гоце, Даме и сите големи револуционерни имиња, а со четата на Марко Лерински го придружувал Делчев на неговата најважна обиколка низ Македонија, низ селата на Костурско.
Благодарение на неговиот усет за времето во кое живеел, денес знаеме за драмата за Илинден во која главни актери биле нашите предци.
Силјанов говори за македонски Бугари, за бугарски села на македонските простори.
Наместа го употребува и терминот Македонци, но очигледно во географска смисла.
Но, тоа треба да се разбере и сфати.
Такви биле времињата и условите во кои војувале Македонците.
Нема поголемо македонско име поврзано со македонската борба, а да не престојувало во Бугарија и по силата на приликите потпаѓало под влијание на средината која отворено настојувала да ги асимилира луѓето што се засолнувале таму.
На крајот на краиштата, во тоа време на македонските простори главниот збор во воспитувањето и школувањето го имала бугарската егзархија.
Над 100 илјади Македончиња поминале низ нејзините училишта во кои се проповедала бугарштината.
И нашите најголеми револуционери Гоце Делчев, Даме Груев, Ѓорче Петров, Пере Тошев и други биле егзархиски учители.
Тоа бил единствениот начин да бидат меѓу народот и со народот, да ја организираат борбата.
Дали сега мора заедно со валканата вода да се фрли и детето.
Неоспорно е дека тоа востание било македонско, а не бугарско, неоспорно е дека таа голема борба била македонска, дека тие храбри и големи луѓе биле наши луѓе.
И самиот Силјанов говори за посебноста на македонската борба и самиот тој целосно ќе застане на страната на Гоце Делчев и до крај ќе ги брани неговите ставови за нејзината посебност, дека победата можат да ја извојуваат само Македонци.
Тој во книгата ќе го осуди врховизмот и жестоко ќе ја нападне Бугарија поради нејзиниот сеирџиски однос спрема востанието.
Додека востаниците со месеци крвавеле, кнезот Фердинанд патувал во странство, а бугарската влада настојувала да и' се приближи на Отоманската Империја.
Затоа Силјанов треба да се чита без предрасуди и стравови дека тој може на некој начин да влијае на нашата национална свест.
Напротив, илинденската епопејата раскажана од перото на Силјанов може само да ги збогати нашите сознанија, да го подигне македонскиот дух.
Силјанов ги напишал "Ослободителните борби на Македонија" по барање на Илинденската организација во Софија.
Првиот том излегол во 1933 година, а вториот четири години по неговата смрт, во 1943 година.
Академик Иван Катарџиев, во поговорот на вториот том на македонското издание, вели дека Силјанов во првата книга, главно, објективно ја пренесува борбата на македонското ослободително движење, во која жестоко го осудува врховизмот, што не може да се рече за втората, во која ја напаѓа левицата, која настојува да се ослободи од бугарското влијание и да ја развие свеста за сопствено човечко, културно и национално достоинство.
Во вториот том Силјанов нема ниту збор за Мисирков и за неговото познато дело, за барањата да се воведе македонски јазик за кој пишувале дури и англиските весници.
Академик Катарџиев го поставува прашањето дали Силјанов намерно го сторил тоа или, пак, тоа е дело на оние кои по неговата смрт го редактирале и го објавиле вториот том?
Според него, нема дилеми дека постојат разлики во начинот на конципирањето на структурата и излагањето на содржината меѓу првиот и вториот том.
"Од кусиот опис на живописот на Силјанов може да се види дека близината со идеите на Гоце Делчев во еден период имале влијание и врз неговото залагање за самостојност на македонското национално ослободително движење, како и за поддршката на демократските сили во него.
Промените на Силјанов настапиле по поразот на Илинденското востание", заклучува Катарџиев.
Христо Силјанов е роден во 1880 година во Цариград.
Неговиот татко, охриѓанецот Иван Силјанов, починал млад, а за малиот Христо се грижел неговиот чичко.
Се школувал во Истанбул, Солун и Битола.
Историја завршил во Софија, а специјализирал во Швајцарија.
Починал во 1939 година во Софија.
За време на османлиското владение, бил учител во Прилеп, Леринско и во Костурско.
Подоцна го напуштил учителствувањето за да се бори со пушка в рака и и' се приклучил на четата на војводата Марко Лерински.
По Илинденското востание, се прибрал во Софија, а за време на Првата балканска војна предводел чета во Костурско. | fineweb-2 |
Ако си во Њујорк во дискотека на 18ти спрат и ужасно многу ти се оди во тоалет, нема да пребираш дали ќе те види цел град или не.
Па така, ова е чист пример за безгрижно вршење на "работата".
Сликано е во клубот Boom Boom Room, а кој би рекол дека некој ќе "добаци" до 18-ти спрат, па уште и дека ќе успее да направи фотки! | fineweb-2 |
Како да го добијам Божјото опростување?
Прашање: Како да го добијам Божјото опростување?
Одговор:
Во Дела 13:38 се кажува: " И така, мажи браќа, знајте дека преку Овој ви се навестува простување на гревовите."
Што представува опростувањето и дали ние имаме потрба од него?
Зборот "простува" означува да ја избришe страница, да се извини, да се поништи долг.
Кога постапуваме лошо спрема некој, ние имаме потреба од неговата прошка за да се обноват нашите добри односи.
Прошката не се дава затоа што човекот што згрешил према нас заслужува да му биде простено.
Никој не заслужува да му биде простено.
Прошката е дело кое е израз на љубов, милост и благодат.
Прошката е решение да не се лутиш на некого, независно од тоа што тој ти направил.
Во Библијата се кажува дека сите ние имаме потреба од Божјото простување.
Сите ние сме правеле гревови.
Во Проповедник 7:20 се кажува: " На земјата нема праведник, кој правејќи добро никогаш не согрешил."
Во I Јован 1:8 се кажува: "Ако речеме дека немаме грев се измамуваме сами себе, и вистината не е во нас."
Но на крајот, сите гревови се одраз на нашето непокорство спрема Бог (Псалм 51:4).
Точно затоа ние имаме неверојатно голема потреба од Божјото опростување.
Ако не добиеме опростување ќе треба да ја поминеме целата вечност во постојани страдања како последица на нашите гревови (Матеј 25:46; Јован 3:36).
Простување – Како да го добијам?
За наша радост Господ е љубов и е милостив.
Тој силно посакува да ни ги прости гревовите!
Во II Петрово 3:9 ни кажува: " ... Тој го покажува Своето трпение кон вас, зашто не сака некој да пропадне, туку сите да дојдат до покајание."
Бог сака да ни прости и затоа ни овозможува сè што е неопходно за тоа да се случи.
Единствената праведна казна за нашите гревови е смрт.
Во првата половина на Римјани 6:23 е запишано: " Зашто смртта е плата за грев..." Ние ја заслужуваме вечната смрт поради нашите гревови.
Но Бог, по својот совршен план, постана човек - Исус Христос.
(Јован 1:1, 14).
Така Исус умре на крстот носејќи ја на Себе казната, што ние ја заслужуваме – смрт.
II Коринтјани 5:21 нè поучува дека: " Оној, Кој не знаеше за грев, Бог Го направи грев за нас, за да станеме Божја правда во Него."
Исус умре на крстот така што Тој ја претрпе казната, што ние ја заслужувавме!
И поради тоа што Исус е Бог, Неговата смрт е доволна за простување на гревовите на целиот свет.
Во I Јован 2:2 пишува.
"Тој е жртва помирница за нашите гревови; не само за нашите, туку и за гревовите на целиот свет."
Исус воскресна од мртвите и ја прогласи својата победа над гревот и смртта (I Коринтјани 15:1-28).
Благодарение на Бога, преку смртта и воскресението на Исус Христос, втората половина на Римјани 6:23 исто така постанува реалност: " ...но благодатниот Божји дар е - вечен живот во Христа Исуса, нашиот Господ."
Дали сакаш да ти бидат простени гревовите?
Дали го чувствуваш постојаното чувство на вина, од кое што неможеш да побегнеш?
Можеш да добиеш опростување на гревовите ако веруваш во Исус Христос како твој Спасител.
Во Ефесјаните 1:7 е напишано: "во Кого имаме откуп преку Неговата крв, прошка на гревовите, според богатството на Неговата благодат."
Исус го плати нашиот долг за да ни биде простено.
Се што треба да направиш ти е да го помолиш Бог преку Исус да ти прости, верувајќи дека Исус Христос умре за да плати за твоето опростување – и Тој ќе ти прости!
Евангелието според Јован 3:16-17 ја содржи во себе таа прекрасна вест: "Зашто Бог толку го возљуби светот, што го даде Својот единороден Син, та секој, кој верува во него, да не загине, туку да има вечен живот.
Зашто Бог не Го испрати Својот Син во светот за да му суди на светот, туку светот да се спаси преку Него."
Простувањето - Дали навистина е толку лесно?
Да, толку е лесно!
Неможеш да го заработиш Божјото опростување.
Не можеш да платиш за него.
Единствено можеш само да го добиеш со вера, преку благодатта и милоста на Бог.
Ако сакаш да Го примиш Исус Христос како свој Спасител и да добиеш опростување од Бог, тука ќе ти предложиме една молитва, по која што и ти можеш да се помолиш.
Со самото изговарање на оваа или било која друга молитвa, нема да се спасиш.
Единствено, довербата во Исус Христос може да ти донесе опростување на твоите гревови.
Оваа молитва е само еден начин да ја изразиш својата вера во Бог и да Му заблагодариш за простувањето, што ти го дава.
"Господе знам дека сум погрешил/а кон Тебе и дека заслужувам да бидам казнет/а за тоа.
Но Исус Христос ја зеде на Себе казната, што јас ја заслужив, така да преку вера во Него да ми биде простено.
Јас сега свртувам грб на својот грев и Ти се доверувам за моето спасение.
Ти благодарам за Твојата прекрасна благодат и простителност, за дарот – вечен жовот!
Дали тоа што го прочита до тука те доведе до одлука да Го прифатиш Исус Христос?
Ако одговорот е "ДА" тогаш притисни на копчето "Денес го прифатив Христос"
вратете се назад на основната македонкса страница
Како да го добијам Божјото опростување? | fineweb-2 |
E - banking
Што е e-banking сервисот?
Е-banking сервисот на Стопанска банка ви овозможува од дома, од канцеларија или од било кое место со пристап до интернет, да извршувате финансиски трансакции или да вршите увид во состојбите и извештаите за вашите сметки и вашите кредитни и депозитни производи во Банката.
Е-banking сервисот на СБ се одвива преку енкриптирана комуникација помеѓу клиентот и Банката со посредство на интернет.
За е- banking сервисот Стопанска банка користи сопствено програмско решение и највисоки стандарди за сигурносна идентификација.
За користење на оваа услуга потребно е да имате комјутер приклучен на интернет и да се пријавите преку интернет или во една од филијалите на Банката.
НОВО: Стопанска банка АД - Скопје воведе услуга девизно плаќање за физички и правни лица.
Корисниците кои сакаат да им биде овозможена оваа услуга треба да ги пополнат документите наведени на овој линк.
e-banking УСЛУГИ ЗА ФИЗИЧКИ ЛИЦА:
• Вршење на плаќања од денарските или девизните трансакциски сметки за физички лица, во согласност со Терминскиот план на СБ
• Следење на тековна состојба на сите денарски и девизни сметки
• Следење на дневни трансакции на сите денарски и девизни сметки
• Преземање на изводи за сите денарски и девизни сметки (вклучително и за кредитни картички)
• Увид во листа на плаќања и амортизациони планови за кредитни производи
• Увид во детали за депозитни производи
• Информација за датумот на истекување на дозволеното пречекорување на денарската тековна трансакциска сметка за физички лица | fineweb-2 |
Фотографија на природа
Содржина
Фотографии на природа[уреди]
Фотографии на природа се однесувааа на широк спектар на фотографии сликани на отворено, наменети за прикажување на елементи од природата како што се пејсажи, дивина, растенија и запечатување на природни сцени и текстури.
Фотографијата на природа се стреми да го нагласи естетската вредност на сликата за разлика од другите фотографски жанрови, како што се фото-новинарството и документарната фотографија.
Фотографиите на природа се објавени во научни, патни и културни магазини како што се Магазинот Нешнал Географикс (National Geographic Magazine) , Магазинот Нешнл Вајлдлајф (National Wildlife Magazine) и Магазинот Аудубон (Audubon Magazine) или други поспецифични магазини како што се "Аутдор Фотографер" (Outdoor Photographer) и Нејчерс Бест Фотографи (Nature's Best Photography).
Меѓу најпознатите фотографи на природа спаѓаат и Франс Лантинг (Frans Lanting), Гален Ровел (Galen Rowell), Елиот Портер (Eliot Porter) и Арт Волф (Art Wolfe).
Фотографија на дивина[уреди]
Фотографијата на дивина е посветена на фотографирање интересни животни во движење, како што е јадење, борење, или летање.
Иако најчесто се фотографира во дивина, животинските фармите во забавните паркови се исто така честа локација за фотографирање на дивина.
Техниките за фотографирање на дивина многу се разликуваат од оние кои се користат за фотографирање на пејсажи.
На пример, во фотографиите на дивина се користи широк дијаметар на оптичката леќа за да се овозможи голема брзина на сликање, замрзнување на движењата на субјектот, и да ја замати позадината, додека кај пејсажите, фотографите претпочитаат мали оптички леќи.
Дивината најчесто се фотографира со долги фотографски леќи од голема далечина; употребата на ваков тип на леќи често наложува потреба од троногалка (бидејќи колку е подолга леќата, толку е потешко да се држи).
Многу фотографи на дивина користат параван или камуфлажа.
Макро/ Композиција[уреди]
Пишаниот член за макро фотографија ја објаснува генерално фотографијата одблизу; имено, ова е исто така еден тип на фотографија на природа.
Доколку познатите макро-субјекти – пчелите, вилинското коњче, и т.н.
– може да се опишат како диви животни, нивниот свет исто така може да оствари добра фотографија.
Многу фотографи снимаат фотографии на композиција од камчиња, кора на дрво, или други слични мали сцени.
Многу од овие слики се апстрактни.
Ситни тревки и печурки се исто така популарни субјекти.
За фотографирање на природата одблизу не е секогаш потребна макро леќа бидејќи сцените се и онака доволно мали што и општо се сметаат за поинакви од регуларните пејсажи.
Употреба на бои[уреди]
Присуството (или отсуството) на боја не е услов за фотографијата на природа.
Повеќе црно- бели фотографии се направени со дигиталните направи денес отколку во филмовите од 1930тите.
Ансел Адамс (Ansel Adams) е познат по неговите црно- бели прикази на природа, кои што се сеуште длабоко почитувани.
Гален Ровел (Galen Rowell) ги возвишуваше филмовите Фуџифилм Велвиа за нивната бистрина, заситени бои, со фразата "Кој сака да направи безживотна фотографија која ќе трае сто години?"
И двајцата правеа разлика помеѓу фотографијата како уметничка форма на изразување и сензитометријата; прецизно размножување не е неопходно.
Етика[уреди]
Многубројни етички грижи и дебати кружеа околу создавањето на фотографии на природата.
Вообичаените тематики се однесуваа на потенцијалниот стрес или штета врз дивината, можноста фотографите да ги опусошат и уничтат природните простори, употребата на животинските фарми во забавните паркови, и веродостојноста и манипулацијата со фотографиите. | fineweb-2 |
Источнокинеско Море
Источното Кинеско Море е плитко со реосечна длабочина од само 349 м. Од Жолтото Море е одвоено со замислена линија што оди до островот Чеџу кај самиот врв на Корејскиот Полуостров до утоката на реката Јангцекјанг на кинеското копно.
Кон југ ова море е поврзано со Јужното Кинеско Море со тесниот Тајвански Проток што се наоѓа меѓу кинеското копно и островот Тајван.
Западниот дел на морето во поголем дел покрива област на континентален подводен гребен.
Неговиот најдлабок дел, коритото Окинава, се протега на неколку стотици километри по должината на западната страна на островите Рјукју, на исток.
Топла струја (разгранок од Куро-шио стријата) влегува во Источното Кинеско Море а исток од Тајван и се движи северно, а нејзините разграноци навлегуваат во Жолтото и Јапонското Море на североисток.
Лете, топли и влажни ветрови од западниот дел на Пацификот во Источното Кинеско Море носат обилни дождови, понекогаш со урагани.
Зиме над морето дуваат студени и суви ветрови од азиското копно.
Риболовот е еден од основните извори на приходи во оваа област, а најмногу се лови ингчун, туна, ракчиња, скуша и еден вид риби слични на јагулата.
Источното Кинеско Море претставува главна поморска сообраќајница до пристаништата во Јапонија и на други места во северниот дел на Тихиот Океан. | fineweb-2 |
Bill Davenhall:
Бил Давенхол: Вашето здравје зависи од местото на живеење
Каде живеете - тоа влијае на вашето здравје исто колку и исхраната и гените, но не е дел од вашиот здравствен картон.
На TEDMED, Бил Давенхол покажува како занемарените гео-локациски податоци (од бројноста на срцевите удари до информации за токсични депонии) може да се искористат од мобилните GPS апликации и да им помогнат на лекарите.
Наречете го тоа "гео-медицина". | fineweb-2 |
Цимерман е роден во 1685 г. во Гајспоинт, близу Весобрун, Баварија.
Станал градежен мајстор и штукатор.
Неговиот постар брат Јохан Баптист Цимерман бил архитект и фрескописец.
Браќата твореле заеднички, изработувајќи ремек-дела како црквата Штајнхаузен.
Доминикус Цимерман потекнувал од семејство на уметници и занаетчии од таканаречената "Весобрунска школа".
Работел најпрвин како штукатор, а потоа станал градежен мајстор и архитект.
Живеел во Ландсберг на Лех и служел како негов градоначалник од 1748 до 1753 г. Починал близу Поклоничката црква во Вис кај Штајнгаден во 1766 г. | fineweb-2 |
Сумерска архитектура
Рамнината помеѓу реките Тигар и Еуфрат (Месопотамија) немала минерали и дрвја.
Сумерските градби се план-конвексни глинени тули, без врзивен материјал како малтер или цемент.
Бидејќи плано-конвексните тули (заради тоа што се заоблени) се однесуваат нестабилно, на секои неколку реда тули сумерските градители ставале еден ред поставен нормално на нив.
Празнините се популнувале со битумен, сено, барски трски и плевел.
По извесно време ваквите градби се изјаловувале, и затоа биле повремено рушени, зарамнувани, и повторно градени на исто место.
Ова постојано преградување полека ја накачило висината на градовите, и така тие станале повисоки од околната рамнина.
Ваквите брда се нарекуваат телови и ги среќаваме ширум античкиот Близок Исток.
Сумерските цилиндрични печати исто така на нив прикажуваат куќи кои се градат од трска, слични на оние до скоро градени од барските арапи во јужен Ирак .
Во сумерската култура писарите играле важна улога, и тие ја запушувале изградбата која се изведувала за владата, благородништвото и кралското семејство.
Зигурати[уреди]
Најславните и импресивните сумерски градби се зигуратите - големи платформи со тераси на нивоа со храм на врвот.
Зигуратите служеле каок инспирација за Вавилонската кула во Библијата (видете Етеменанки).
Зигуратите типични за Убаидскиот период биле градени многу високо на платформа од глинени тули.
На овие големи платфрми биле градени постепено помали и помалки концентрични платформи, иако понекогаш се граделе и приземни храмови типични за протописмениот перидо.
Овие биле слични на некои современи згради во облик на зигурати.
Многу храмови биле испишувани со натписи, како оние кај Укаир.
Видете исто така[уреди] | fineweb-2 |
Петиција: Укинете ја додадената електрична моќ од 33 %!
Организација за демократска реакција и асоцијација на здруженија Македонија (ОДРАЗ) и граѓанската иницијатива АМАН , покренаа петиција за укинување на обврската на граѓаните да плаќаат 33% поголеми сметки за струја на име "додадена моќ на потрошената електрична енергија".
Петицијата, со подршка од граѓаните треба да се најде во рацете на Ѓорге Иванов, претседател на Република Македонија, премиерот Никола Груевски и до Владата на Република Македонија.
Еве што стои во петицијата:
Господа,
Граѓаните на Република Макеодонија веќе неможат да ги премолчат кражбите што им ги прави приватната компанија ЕВН, компанија која за 33% не краде на секоја сметка.
Овој народ веќе неможе да ги поднесе преголемите додадени давачки во сметките за електрична енергија.
Зошто да плаќаме нешто што не го трошиме?
Зошто дозволувате некој да ги краде граѓаните?
Вие сте на власт со позајмен глас од Нас граѓаните, а не сте родени на таа функција.Ние сме имале доверба и сме ви го позајмиле Нашето право на глас и затоа од Вас бараме да ја укинете ставката за додадена електрична моќ од 33%.
Дали знаете дека во Република Македонија према вашата статистика живеат:
700.000 сиромашни граѓани
250.000 невработени граѓани
46.700 приматели на социјална помош
29.700 приматели на технолошки, стечаен и друг додадок од Заводот за вработување
Како можат овие граѓани да ги подмират своите сметки?
Под итно бараме:
-Укинување на ставката додадена електрична моќ од 33 %
-Враќање на евтината тарифа на електричната енергија
-Проценка на пренасочувачите т.е.
трансформаторите кај секој потрошувач и исплата за нивно користење затоа што тие се градени со наши пари
-Доделување на акции за секој граѓанин за нашите далноводи и целокупниот преносен електричен систем во Република Македонија, затоа што сето тоа е градено со наши пари.
Вие треба да бидете наши заштитници а не наши уништувачи, затоа Ве замолуваме да ги прифатите нашите барања за доброто на граѓаните на Република Македонија.
ОДРАЗ -Организација за демократска реакција и асоцијација на здруженија Македонија
АМАН – граѓанска иницијатива
контакт [EMAIL] 048 400-090 071 432-343 www.odraz.mk | fineweb-2 |
Народна литература
Народната литература е создадена од народот или пак како наратор се зема народниот раскажувач.
Но поточно народната литература е создадена од колективен автор.
Таа се пренесувала од колено на колено (од генерација на генерација) по усмен пат.
Најпознати собирачи на народни умотворби од Македонија се Марко Цепенков, Кузман Шапкарев, Константин Миладинов, Димитар Миладинов и др.
|Оваа статија е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
MNR Makedonija
Почитувани Македонци,
Еден од најважните моменти од почнувањето на новите мандати месецов е конфликтот кој неодамна настана помеѓу земји со кои еМакедонија има одредена дискутабилна историја.
Имено, како и што беше очекувано, најактуелните случувања во изминатиот ден се токму поврзани со овој настан.
И двете земји, и еПолска и еТурција долго време имаа различни патишта, но неодамна се создаде шанса за нивно вкрстување и одмерување на силите.
Како и во секоја војна, и двете страни очекуваат да бидат подрржани од старите и новите пријатели.
Имајќи ја во предвид историјата со двете земји, која и не е најпозитивна, од МоФА составот уште утринава беше одлучено да се стои настрана, бидејќи не би сакале да ги влошуваме нашите дипломатски односи уште повеќе со ниту една од инволвираните страни.
МоД тимот беше навремено известен и се работеше координирано во зачувување на неутралноста на нашата земја кон овој новонастанат проблем.
Подоцна денес, бевме официјално исконтактирани од еПолската претседателка, со која после долги убедувања и дискусии на оваа тема, решивме да и излеземе во пресрет и да им помогнеме на еПолска.
Беше договорено да се организира удар, а сите потрошени средства да бидат финансирани директно од владата на еПолска, со пополнување на формуларот.
Воспоставивме координација со МоД тимот со цел да го реализираме ветувањето кое го дадовме на старите пријатели, и се надеваме дека тие нема да го заборават тоа.
Вистинскиот пријател се познава во тешките моменти, а ние докажавме дека сме големи луѓе и знаеме да ги препознаеме и цениме вистинските вредности.
Се извинуваме за малите пропусти во наредбите, тие се менуваат неколку пати во денот според приоритетите, и тоа е разбирливо.
Се обидовме да воспоставиме координација помеѓу различните сектори на владата што побрзо.
Исто така, упатуваме апел до помошниците од секое министерство да не превземаат работи на своја рака, туку да ги следат наредбите на надлежните.
Со почит
МОФА тим на Македонија
За шаут:
[МНР МАКЕДОНИЈА] Објаснување околу ударот
http://www.erepublik.com/en/article/-[PHONE]/1/20
¿Qué es esto?Estás leyendo un artículo escrito por un ciudadano de eRepublik, un juego de estrategia multijugador inmersivo basado en países reales.
Crea tu propio personaje y ayuda a tu país a alcanzar todo su esplendor mientras tú te consolidas como un héroe de guerra, un reconocido editor o un gurú de las finanzas. | fineweb-2 |
Ministerstvo za Informiranje
Драги играчи од еМакедонија, Хобаналени, Коштаплери и Хаоси, вие го читате првото Обраќање на Министерството за Информирање и Образование (МЗИ) за месец Мај 2013.
МЗИ најпрво сака да го искористи првото Обраќање за да му ја честита победата на Димзааа во 56-иот избор за Претседател на еМакедонија и посака успешен мандат во месецот кој следува.
Неговото прво обраќање прочитајте го овде.
Причината поради која касниме со првото информирање е неактивноста на претходниот Претседател (и неговиот тим) заради кои, префрлувањето на Министертвата и организациите одеше бавно.
Вкупно гласови на Претседателските избори за месец Мај: 1198
Вкупно гласови на Претседателските избори за месец Април: 1169 (секси број за секси CP)
Во месецот што ни претстои се очекува веќе конечно да се знае кој ќе биде тим "А" а кој тим "Б".
Имено, алијансата ЕДЕН сега и официјално се распадна па нејзините земји членки или ќе се придружат во некоја од веќе постоечките алијанси (CoT или TWO) или ќе се формира нова – трета алијанса.
Судејќи по коментарите, најверојатно ќе се формира нова.
Во светските новини актуелна е темата на заострувањето на одностите помеѓу CoT и TWO.
Тема на расправија помеѓу двете алијанси е членството на еСАД во CoT.
Иако еСАД беше 3 месеци пробна членка на CoT, (за разлика од останатите пробни земји членки – 1 месец) сепак реакциите од TWO беа прилично јасни ако се земе во предвид дека еСАД е еден од големите непријатели на еСрбија.
Сето тоа резултираше со потпишување на MPP помеѓу еСрбија и еРоманија која претходно ја напушти EDEN алијансата.
Во меѓувреме романската паравоена единица FAR славејќи ја нивната пет годишнина организираа пукање против еПолска (TWO членка) во регионот Saxony (еПолскиот мост кон ресурси) и успешно го ослободија.
Нешто за што еПолските играчи ги обвинуваа еМакедонија и еБугарија.
Сето тоа зачинето со пар добри тролови и овие два сојуза само чекаа кој прв ќе нападне и војната можеше да започне.
Но се чини дека новата влада на еСрбија е поразумна од претходната (како и нашата) па воља за решавање на настанатиот проблем има и од двете страни и сега за сега работите се движат во нагорна линија.
Ниту еСрбија сака војна со еМакедонија и обратно.
Моментално ситуацијата е следна: еСрбија за да не би го продолжила MPP-то со еРоманија за возврат бара еСАД да го раскине своето MPP со еАлбанија.
Дали еСАД ќе се покаже како земја достојна за членка на CoT и ќе работи во интерес на сојузот со тоа што ќе го отфрли МПП-то со еАлбанија, времето ќе покаже.
Инаку денеска исто така ќе има и собир на Претседателите на членките од CoT каде што дополнително ќе се разговара за настаната ситуација, како и за референдумот кој што моментално трае во еЛитванија каде играчите гласаат дали земјата да го напушти CoT или не.
Поважни линкови за помладите играчи:
#eMKD - официјална chat соба на еМакедонија
Народна Банка на Македонија - и Претседателскиот весник
Министерство за Одбрана - и нивниот весник
Министерство за Надворешни Работи - и нивниот весник
Министерство за Економија - и нивниот весник
За шаут:
[МЗИ] Прво обраќање за месец Мај 2013
http://www.erepublik.com/en/article/-[PHONE]/1/20
Was ist das?Dieser Artikel wurde von einem Bürger von eRepublik, einem interaktiven Mehrspieler-Strategiespiel auf Basis real existierender Länder, geschrieben.
Erstelle einen eigenen Charakter und verhilf deinem Land als Kriegsheld, anerkannter Zeitungsherausgeber oder einflussreicher Finanzmann zu Glanz und Gloria. | fineweb-2 |
АЛБАНИЈА: Еди Рама премиер, а Илир Мета прв парламентарец
Лидерите се договориле само за своите функции, а работна група ќе прави план за работа во првите 300 дена
Еди Рама и Илир Мета, лидерите на двете најголеми политички партии во Албанија, Социјалистичката и Движењето за социјалистичка интеграција (ЛСИ) од изборната коалиција "Алијанса за европска Албанија", на денешната прва средба се договориле само за функциите кои тие ќе ги заземат.
На два и пол часовната средба двајцата лидери одлучиле да се формира работна група која ќе подготви план за работа за првите 300 дена.
На изборите од 23 јуни колацијата обезбеди 84 пратенички места, 66 социјалистите, 16 ЛСИ и по еден Демохристијанската партија и партијата на Грците, Партија за заштита на човековите права.
Коалицијата "Алијанса за вработување, благосостојба и интеграција" предводена од Демократите на Сали Бериша, а во која беше и единствената македонска паритја, МАЕИ, освои 56 места, од нив демократите имаат 49 пратеници, Партијата на Чамите четири и Републиканската партија три пратеници. | fineweb-2 |
Шест хоризонтални ленто во жолта, црна и црвена (секоја по два пати) и во средината се наоѓа сив крунисан жерав на бел диск.
Знамето на Уганда е националното знаме на државата кое било усвоено на 9 октомври1962, на денот на независността.
Тоа се состои од шест еднакви хоризонтални ленти започнувајќи во црна боја, па жолта, црвена, црна, жолта и црвена.
Во средината се наоѓа бел круг и во него се наоѓа националната птица на Руанда - син крунисан жерав.
Трите бои доаѓаат од Народниот Конгрес на Уганда и значат: | fineweb-2 |
221Б Бејкер Стрит
Во сите приказни за Шерлок Холмс и неговиот пријател Др.
Вотсон, Холмс живеел на адресата 221Б Бејкер Стрит.
За време на приказните и периодот кога тие се пишувани, Британската Империја била во својот најголем подем и Лондон бил голем центар на културниот и социјалниот живот.
Источниот дел на Лондон содржел соседства каде сиромашниот народ и работничката класа живееле.
Најпознатите и богати луѓе живееле во Западен Лондон.
Во Западниот дел на Лондон се наоѓале Мајфер, Кенсингтон и Регентс Парк.
Бејкер Стрит била исто така дел од тој регион.
За времето кога Сер Артур Конан Дојл го пишувал приказните и авантурите за Шерлок Холмс, улицата Бејкер Стрит навистина постоела, но немало адреса 221Б.
Бејкер Стрит била мала, пократка од една милја.
Таа се протегала од север кон југ со број на куќи од 1 до 85.
Во 1930 година, некои од околните улици биле преименувани, бројот на згради се зголемил и Бејкер Стрит станала поголема.
Во тој момент куќа со 221Б станала вистинска и адресата 221Б Бејкер Стрит, Лондон постоела.
Набргу, зградата со број 221Б се разрушила и се изградила нова зграда користена од Аби Банка.
Банката била главна канцеларија од 1932 до 2002 година.
Денес таа сѐ уште е дел од Банката Аби и ги извршува сите свои функции.
Поради уникатната и значајна врска помеѓу компанијата и Шерлок Холмс, банката изгради статуа на Шелок Холмс.
Исто така, банката назначила и човек што ќе прима писма и разгледници што се упатуваат до популарната адреса 221Б Бејкер Стрит.
Се сретнавме наредниот ден како што тој испланира, и ги рзгледав собите на бр.
221Б, Бејкер Стрит, за кои тој зборуваше за време на нашите состаноци.
Тие се состоеа од пар удобни соби со кревет и единствена голема дневна соба, добро опремена со мебел и осветлена со два големи прозорци.
Станот беше пожелен во секој поглед.
(Студија во светлоцрвено, Сер Артур Конан Дојл)
Така се опиша за прв пат најпознатата и најславната адреса во светската литература. | fineweb-2 |
Хоплит
Хоплит е тешко вооружен оклопник пешак во македонската војска.
Хоплитите го претставувале најсилниот дел на армијата.
Ваков вид на војници за прв пат се појавиле најверојатно во осмиот век пред нашата ера.
Тие биле некој вид на градска милиција.
Речиси сите познати личности во античко време во својот живот војувале како хоплити.
Хоплитите не примале плата за својата служба, најчесто го одржувале јавниот ред.
Опрема[уреди]
Хоплитот типично располагал со следнава опрема:
- заштита за градите
- бронзени шлем со заштитни плочки за лицето
- метална заштита за потколениците и колениците
- дрвен штит наречен аспис.
Останатата пешадија носела многу полесен оклоп и била наоружана со пократки копја и стрели.
Штитовите исто така биле помали. | fineweb-2 |
За љубителите на свежиот воздух и активностите на отворено, зимата претставува кошмар кој трае и никако да заврши.
Тоа е и периодот кога многумина качуваат по некој килограм повеќе затоа што студот не дава многу можности за физички активности.
Сепак, зимата и снегот имаат и своја светла страна, па ако имате желба да спортувате на свеж зимски воздух постојат повеќе начини како да ги потрошите калориите.
Еве неколку идеи како да се забавувате и да вежбате на отворено во зима, без да ги посетувате скапите ски-центри.
Трчање на снег
Трчањето е еден од најдобрите начини за трошење калории кога е топло, но трчањето на снег е нешто сосема друго.
Отпорот што го создава снежната покривка е вистински предизвик и за физички спремните.
Напорот да се остане стабилен ќе придонесе да се потрошат многу повеќе калории од вообичаено, а ќе се зајакнат и мускулите на нозете.
Пешачење
Можете да пешачите кога било и каде било.
Тоа е добра причина да побегнете од градската рутина на физичка неактивност и преку контактот со природата да се ослободите од стресот.
За да се ослободите и од некој килограм и да ги зајакнете мускулите на нозете, најдобро би било да изберете нерамен терен, на којшто би се качувале по угорнина, или пак предел каде што би пешачеле од едно ритче на друго.
Лизгање на мраз
Лизгањето не само што е многу забавно, туку и ги размрдува сите мускули на нозете.
Ако нема лизгалиште во вашиот град, обидете се да најдете некое замрзнато езерце во околината.
За да ви биде позабавно можете да го соберете друштвото, да си направите логорски оган и да си сварите чај, и од тоа да направите голема авантура и многу спомени.
Санкање
Спуштањето со санката ќе ви донесе адреналин, но не и толку посакуваното согорување на калории.
Работата ќе ја заврши влечењето на санката по угорнината по која сакате да се спуштите.
Ако имате деца или внучиња можете зимата да им ја направите многу забавна ако бидете оној што ќе им ја влече санката, а во исто време ќе си ја подобрите физичката кондиција.
Возење велосипед на снег
За да возите велосипед на снег пожелно е да имате гуми наменети за тоа, но дури и да немате слободно впуштете се во оваа авантура.
Ова бара многу повеќе напор отколку возењето велосипед на сува подлога, па тоа ќе го почувствувате на нозете, а и целосно ќе ве исцрпи.
Покрај тоа, неопходна е и добра концентрација со цел добро да го балансирате велосипедот и да избегнете евентуален пад, кој сепак не е многу страшен кога е на снег.
Фудбал на снег
Наспроти раширеното верување дека фудбалот е спорт којшто се практикува само во топлите месеци, тој е и еден од најдобрите начини да останете фит во зима, а во исто време да се забавувате со друштвото.
Најубавата игра на светот ќе ви ги донесе истите здравствени бенефити како и трчањето, надополнето со многу повеќе забава.
Немојте да се плашите од повреди.
Паѓањето на снег не боли.
Играње во снегот
Ако спортувањето ви е премногу тешко, едноставно играјте во снегот.
Каква било игра ќе ве размрда.
Традиционалните игри како борбите со снежни топки (сè додека е безбедно), правењето снешко или замоци од снег секогаш се добар избор.
Ако имате можност да ги играте со деца или внучиња, ете ви можност да го разбудите детето во себе и да се потсетите како изгледаше тоа кога снегот и студеното време не ви беа пречка за добро да се забавувате.
Која активност и да ја изберете, не заборавајте добро да се облечете.
Најпрепорачливо е облекувањето во повеќе слоеви, затоа што тоа ќе ја задржи топлината на телото, а во исто време ќе дозволи потта да помине низ слоевите.
Потребни ви се и обувки со кои полесно ќе се движите низ снегот.
Пред каква било активност добро загрејте се, затоа што кога е студено мускулите се склони кон истегнувања и други повреди.
И уште нешто не помалку важно, зимските физички активности значително помагаат во борбата против стресот, депресијата и анксиозноста, па затоа немојте да се двоумите дали да излезете надвор оваа зима. | fineweb-2 |
УСЛОВИ ЗА КОРИСТЕЊЕ
GAME CENTER
ПРАВНИOT ДОГОВОР ("ДОГОВОРОТ") ДАДЕН ПОДОЛУ ГО УРЕДУВА ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА GAME CENTER.
ВАЖНО Е ДА ГИ ПРОЧИТАТЕ И ДА ГИ РАЗБЕРЕТЕ СЛЕДНИТЕ ОДРЕДБИ.
СО КЛИКНУВАЊЕ НА "AGREE" ("СЕ СОГЛАСУВАМ"), ВИЕ СЕ СОГЛАСУВАТЕ ДЕКА ОВИЕ ОДРЕДБИ ЌЕ ВАЖАТ ДОКОЛКУ ИЗБЕРЕТЕ ДА ПРИСТАПИТЕ ДО ИЛИ ДА ЈА КОРИСТИТЕ УСЛУГАТА.. ДОКОЛКУ НЕ СТЕ ПОЛНОЛЕТНО ЛИЦЕ, ТРЕБА ДА ГО РАЗГЛЕДАТЕ ОВОЈ ДОГОВОР СО ВАШИОТ РОДИТЕЛ ИЛИ СТАРАТЕЛ ЗА ДА БИДЕТЕ СИГУРНИ ДЕКА ВИЕ И ВАШИОТ РОДИТЕЛ ИЛИ СТАРАТЕЛ ГО РАЗБИРАТЕ ИСТИОТ.
Apple Inc. ја обезбедува услугата Game Center ("Услугата"), којашто Ви овозможува да земете учество во активности поврзани со игри, вклучувајќи, но без ограничување на, учество во лидерски бордови, во игри со повеќе играчи и во следење на постигнувања.
Услугата може да не биде достапна секаде.
За да ја користите Услугата ќе бидат потребни уреди, пристап до интернет, како и одреден софтвер (може да подлежи на плаќање надоместоци); истата може да бара периодични ажурирања и може да биде засегната од перформансите на овие фактори.
За да ја користите Услугата, не смеете да бидете лице на кое му е забрането да ја добива Услугата согласно законите на Соединетите Американски Држави или други надлежни јурисдикции, вклучително и земјата во која живеете или од која ја користите Услугата.
Со прифаќањето на овој Договор, Вие изјавувате дека го разбирате и се согласувате со претходното.
ВАШАТА СМЕТКА
Како регистриран корисник на Услугата, Вие можете да отворите сметка ("Сметка") во согласност со Правилата за Користење дадени подолу.
Не ги откривајте податоците за Вашата Сметка на никој друг.
Вие сте единствено одговорни за чувањето на доверливоста и сигурноста на Вашата Сметка, како и за сите активности кои се остваруваат на или преку Вашата Сметка и се согласувате веднаш да го известите Apple за секое нарушување на сигурноста на Вашата Сметка.
Apple не е одговорен за какви и да е загуби кои произлегуваат од неовластено користење на Вашата Сметка.
Се согласувате да дадете точни и целосни податоци кога ќе се регистрирате и додека ја користите Услугата и се согласувате да ги ажурирате Вашите регистрациони податоци за да бидат точни и целосни.
Се согласувате дека Apple може да ги зачува и да ги користи Вашите регистрациони податоци за да ја одржува Вашата Сметка.
Не смеете да создавате сметка за никој друг освен за Вас самите без согласност од тоа друго лице.
ПРАВИЛА ЗА КОРИСТЕЊЕ
Се согласувате да ја користите Услугата согласно овие правила за користење.
Apple го задржува правото да ги измени правилата за користење во секое време.
Се согласувате да не ја нарушувате, заобиколувате, разделувате, декомпилирате, расклопувате или на друг начин да ја попречувате Услугата, или да се обидете самите или да му помагате на друг да го стори тоа.
Се согласувате дека НЕМА да ја користите Услугата со цел:
а. да качувате, преземате, постирате, праќате преку електронски пораки, пренесувате, зачувувате или на друг начин да правите достапни какви било содржини кои се незаконски, вознемирувачки, заканувачки, штетни, клеветнички, злоставувачки, насилни, навредливи, вулгарни, со кои се нарушува приватноста на друг, со кои се шири омраза, расно или етнички навредливи или на друг начин непристојни;
b. да демнете, вознемирувате, да се заканувате или да му причините штета на друг;
c. доколку сте возрасен, да побарате лични или други податоци од малолетно лице (секое лице на возраст под 18 години или на друга возраст на која, според локалното право, лицето ќе се смета за малолетно) коешто не Ви е лично познато, вклучувајќи, но без ограничување на, што и да е од следното: полно име или презиме, домашна адреса, поштенски код, телефонски број, слика, адреса на електронска пошта или името на училиштето, црквата, атлетскиот тим или пријателите на малолетното лице;
d. да се преправате дека сте некој друг поединец, или некое правно лице, кое не сте - не смеете лажно или погрешно да се претставувате како друг поединец (вклучувајќи и познати личности), правно лице, друг учесник во Услугата, вработен на Apple или граѓански или владин лидер или на друг начин погрешно да ја претставувате Вашата поврзаност со одреден поединец или правно лице (Apple го задржува правото да го одбие или блокира секој прекар со којшто може да се смета дека лажно или погрешно го претставувате Вашиот идентитет или со којшто неовластено се користи името или идентитетот на друго лице);
e. да вршите повреда на авторски права или повреда на други права од интелектуална сопственост или да откриете каква било трговска тајна или доверлива информација спротивно на одредбите од договор за доверливост, за вработување или за тајност;
f. да постирате, испраќате, пренесувате или на друг начин правите достапни какви било небарани или неовластени електронски пораки, реклами, промотивни материјали, непотребни електронски пораки, спам или верижни писма, вклучително, но без ограничување на, пакет комерцијални реклами и информативни известувања;
g. да фалсификувате какво било заглавје на TCP-IP пакет или каков било дел од информациите од заглавјето во електронска порака или постинг на група за новини, или на друг начин да ставате информации во заглавје со намера да ги доведете во заблуда примачите во поглед на потеклото на каква било содржина пренесена преку Услугата ("spoofing");
h. да качувате, постирате, праќате преку електронски пораки, пренесувате, зачувувате или на друг начин да правите достапни какви било содржини кои содржат вируси или каков било друг компјутерски код, фајлови или програми кои се наменети за да причинат штета, за да го попречат или ограничат нормалното функционирање на Услугата (или на кој било дел од истата) или кој било друг компјутерски софтвер или хардвер;
i. да ја попречувате или нарушувате Услугата (вклучително и да пристапувате до Услугата преку какви било автоматизирани средства, како скрипти или вебкролери), или кои било сервери или мрежи поврзани со Услугата или кои било политики, барања или регулативи на мрежи поврзани со Услугата (вклучително и каков било неовластен пристап до, користење или мониторирање на податоци или сообраќај на истите);
j. да планирате или да земете учество во каква било незаконска активност; и/или да собирате и зачувувате лични податоци за кој било корисник на Услугата за да истите се употребат во врска со која било од претходно наведените забранети активности;
k. да мамите или на друг начин да ја модификувате Услугата или доживувањето на играта за да обезбедите предност за еден играч во однос на друг.
ЗАШТИТА НА ПРИВАТНОСТА
Услугата подлежи на Политиката на Apple Inc. за заштита на приватноста, која може да се најде на http://www.apple.com/privacy.
Како што е наведено во Политиката за заштита на приватноста, кога ја користите Услугата, како при поканување на други корисници да се вклучат во Услугата, учествување во лидерски бордови, активирање на фукцијата на покани и игра со повеќе учесници или прикажување на пораки за статусот, личните податоци што ги откривате се видливи за други корисници и тие можат да ги прочитаат, соберат и да ги користат истите.
Кога играте игра која ја поддржува функцијата за игра со повеќе играчи, други корисници кои пристапуваат кон Услугата во рамките на истата игра на истата Wi-Fi мрежа, локална мрежа или во досегот на Bluetooth ќе можат да видат дека сте во близина (освен ако не ја исклучите оваа одлика) и да го видат Вашиот прекар и слика, или целосниот профил доколку ги имате прифатено таквите корисници за Ваши пријатели.
Доколку изберете Вашиот јавен профил да биде ставен на "on", други корисници на Услугата ќе можат да го гледаат Вашиот целосен профил, вклучително и Вашето целосно име, активноста (како игрите што сте ги играле и кога сте ги играле), бодовите и постигнувањата и ќе можете да бидете препорачани за пријател на други корисници.
Доколку Вашиот јавен профил е ставен на "off", тогаш само корисници со кои сте се спријателиле ќе можат да го гледаат Вашиот профил и нема да бидете препорачан на други, а само Вашиот прекар и фотографија ќе бидат видливи на корисници кои не се пријатели.
Доколку испратите или добиете покана за спријателување, целото име поврзано со Вашата Apple ID ќе биде откриено на оние корисници на кои им испраќате или од кои прифаќате покани за спријателување и Apple може да им препорачувa игри што сте ги играле на Вашите пријатели.
Доколку сакате да престанете да споделувате информации со други корисници и со Услугата, одете на http://www.apple.com/support/.
Некои аспекти од Услугата не се достапни за деца под 13-годишна возраст, како функции коишто им овозможуваат на корисниците да откриваат податоци со кои истите можат лично да се идентификуваат.
Ве молиме активирајте ги ограничувањата до соодветните содржини.
ПОДНЕСОЦИ ДО УСЛУГАТА
Услугата може да нуди интерактивни опции кои Ви овозможуваат да доставувате материјали (вклучително и линкови до содржини на трети страни) во делови на Услугата кои се достапни и видливи за други корисници на Услугата и за јавноста.
Се согласувате со тоа дека секое Ваше користење на таквите опции, вклучително и какви било материјали што сте ги доставиле, ќе биде Ваша исклучива одговорност, нема да претставува прекршување или повреда на правата на која и да е друга страна или прекршување на кои и да е закони, нема да придонесува кон или да охрабрува повреда на права или друг вид незаконско однесување, или на поинаков начин да биде навредливо, недолично или невкусно.
Вие, исто така, потврдувате и се согласувате дека сте ги стекнале сите потребни права и лиценци за да ги доставувате таквите поднесоци.
Се согласувате да доставувате точни и целосни информации во врска со Вашето поднесување на какви било материјали до Услугата.
Со ова му давате на Apple глобална, ненаплатна и неексклузивна лиценца за користење на таквите материјали како дел од Услугата или при обезбедување или маркетинг на Услугата без каков и да е надомест или обврска кон Вас.
Apple го задржува правото да не истакнува или објавува какви било материјали, како и да отстранува или уредува какви било материјали, во секое време и по сопствено убедување, без претходна најава или одговорност.
Apple има право, но не и обврска, да врши надзор над какви и да е материјали поднесени од Ваша страна или на друг начин достапни на Услугата, за да спроведе истрага во врска со какви и да е пријавени или очигледни повреди на овој Договор, како и да преземе какви и да е чекори за кои Apple, по сопствено убедување, смета дека се соодветни, вклучително, без ограничување, и раскинување на договорот согласно овие одредби или согласно нашата Политиката за заштита на авторски права (http://www.apple.com/legal/copyright.html).
МАТЕРИЈАЛИ НА ТРЕТИ СТРАНИ
Одредени содржини и услуги достапни преку Услугата може да вклучуваат материјали од трети страни.
Apple може да обезбеди линкови до одредени интернет страници на трети страни, заради Ваша погодност.
Се согласувате дека Apple не е одговорен за испитување или оценување на содржината или точноста и дека Apple не гарантира и дека нема никаква одговорност или обврски за материјалите или интернет страниците на трети страни, како и за кои и да е други материјали, производи или услуги на трети страни.
Се согласувате дека нема да ги користите материјалите на трети страни на начин кој би ги прекршил или повредил правата на која и да е друга страна, како и дека Apple не е на ниту еден начин одговорен за таквото користење од Ваша страна.
НАВРЕДЛИВИ СОДРЖИНИ
Разбирате дека, користејќи ја Услугата, може да наидете на содржини кои може да се сметаат за навредливи, непристојни или непожелни, а кои можат но не мораат да бидат означени како експлицитни содржини.
Сепак, се согласувате да ја користите Услугата на сопствен ризик и потврдувате дека Apple нема одговорност спрема Вас за содржините што може да бидат сфатени како навредливи, непристојни или непожелни.
Рејтинзите и описите се даваат само за погодност и се согласувате дека Apple не ја гарантира нивната точност.
ИНТЕЛЕКТУАЛНА СОПСТВЕНОСТ
Се согласувате дека Услугата, вклучително, но без ограничување на графички материјали, корисничката површина, аудио клипови, видео клипови, статии, како и скриптите и софтверот кои се користат за имплементација на Услугата, содржи правно заштитени информации и материјали кои се во сопственост на Apple и/или на неговите давачи на лиценци и се заштитени со важечките закони за интелектуална сопственост и други закони, вклучително, но без ограничување на закони за авторско право.
Се согласувате дека нема да ги користите таквите правно заштитени информации или материјали на кој било начин, освен за користење на Услугата во согласност со условите на овој Договор.
Ниту еден дел од Услугата не смее да се репродуцира во која и да е форма или со какви и да е средства, освен како што е изречно дозволено во овој Договор.
Се согласувате да не ги модификувате, давате под закуп, давате на лизинг, позајмувате, продавате, дистрибуирате или создавате изведени дела кои се темелат на Услугата на кој и да е начин, како и дека нема да ја искористувате Услугата на ниту еден недозволен начин, вклучително, но без ограничување на неовластено користење или оптоварување на капацитетот на мрежата.
Независно од кои било други одредби на овој Договор, Apple и неговите давачи на лиценци го задржуваат правото да го изменаат, суспендираат, отстранат или оневозможат пристапот до кој и да е производ, содржина или други материјали кои сочинуваат дел од Услугата во секое време, без претходна најава.
Apple во никој случај нема да биде одговорен за ваквите промени.
Apple може, исто така, да наметне ограничувања на користењето или пристапот до одредени карактеристики или делови од Услугата, во секој случај и без претходна најава или одговорност.
Сите авторски права на и во однос на Услугата (вклучително и на компилацијата на содржини, статии, линкови до други интернетски извори, како и описи на тие извори), како и софтверот, се сопственост на Apple и/или на неговите давачи на лиценци, кои ги задржуваат сите нивни права по закон и по правичност.
КОРИСТЕЊЕТО НА СОФТВЕРОТ ИЛИ НА КОЈ И ДА Е ДЕЛ ОД УСЛУГАТА, ОСВЕН ЗА КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА КАКО ШТО Е ДОЗВОЛЕНО СОГЛАСНО ОВОЈ ДОГОВОР, Е СТРОГО ЗАБРАНЕТО И ПРЕТСТАВУВА ПОВРЕДА НА ПРАВАТА ОД ИНТЕЛЕКТУАЛНА СОПСТВЕНОСТ НА ДРУГИ И МОЖЕ ДА ВЕ ИЗЛОЖИ НА ГРАЃАНСКА И КРИВИЧНА ОДГОВОРНОСТ, ВКЛУЧИТЕЛНО И НА МОЖНИ ПАРИЧНИ ОТШТЕТИ ЗА ПОВРЕДА НА АВТОРСКИ ПРАВА.
Apple, логото на Apple и другите трговски марки, услужни марки, графички материјали и логоа на Apple кои се користат во врска со Услугата се трговски марки или регистрирани трговски марки на Apple Inc. во САД и/или во други земји.
Другите трговски марки, услужни марки, графички материјали и логоа кои се користат во врска со Услугата може да бидат трговски марки на нивните респективни сопственици.
Вие не добивате никакво право или лиценца во однос на која и да е од гореспоменатите трговски марки и за користење на кои и да е такви трговски марки.
РАСКИНУВАЊЕ
Доколку не почитувате или доколку Apple се сомнева дека не почитувате која и да е од одредбите на овој Договор, Apple може, по сопствено наоѓање, без претходна најава: (i) да го раскине овој Договор и/или да ја укине Вашата Сметка; (ii) да ја раскине лиценцата за Услугата; и/или (iii) да оневозможи пристап до Услугата (или кој и да е дел од истата).
Apple го задржува правото да ја модификува, суспендира или прекине Услугата (или кој и да е дел или содржина од истата) во секое време, со или без претходна најава до Вас, и ќе нема одговорност спрема Вас или спрема која и да е трета страна доколку ги реализира тие свои права.
ОДРЕКУВАЊЕ ГАРАНЦИИ; ОГРАНИЧУВАЊА НА ОДГОВОРНОСТА
APPLE НЕ ГАРАНТИРА, НИТУ ИЗЈАВУВА ДЕКА ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА ЌЕ БИДЕ НЕПРЕКИНАТО ИЛИ БЕЗ ГРЕШКИ, А ВИЕ СЕ СОГЛАСУВАТЕ ДЕКА APPLE ПОВРЕМЕНО МОЖЕ ДА ГИ ОТСТРАНИ УСЛУГАТА ЗА НЕОПРЕДЕЛЕНО ВРЕМЕ ИЛИ ДА ЈА УКИНЕ УСЛУГАТА ВО СЕКОЕ ВРЕМЕ, БЕЗ ПРЕТХОДНА НАЈАВА ДО ВАС.
ИЗРЕЧНО СЕ СОГЛАСУВАТЕ ДЕКА ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ, ИЛИ НЕМОЖНОСТ ДА ЈА КОРИСТИТЕ УСЛУГАТА, Е НА ВАШ СОПСТВЕН РИЗИК.
УСЛУГАТА И СИТЕ ПРОИЗВОДИ И УСЛУГИ ИСПОРАЧАНИ ДО ВАС ПРЕКУ УСЛУГАТА СЕ (ОСВЕН ДОКОЛКУ ИЗРЕЧНО НЕ Е НАВЕДЕНО ОД СТРАНА НА APPLE ОВДЕ) ОБЕЗБЕДЕНИ "КАКВИ ШТО СЕ" И "КАКО ШТО СЕ ДОСТАПНИ" ЗА ВАША УПОТРЕБА, БЕЗ ГАРАНЦИИ ОД КАКОВ И ДА Е ВИД, ИЗРЕЧНИ ИЛИ ИМПЛИЦИТНИ, ВКЛУЧИТЕЛНО И СИТЕ ИМПЛИЦИТНИ ГАРАНЦИИ ЗА ПАЗАРНА ПОДОБНОСТ, ПОГОДНОСТ ЗА ПОСЕБНА НАМЕНА, СОПСТВЕНОСТ И НЕПОВРЕДУВАЊЕ НА ПРАВА.
СО ОГЛЕД НА ТОА ДЕКА ВО НЕКОИ ЗЕМЈИ НЕ Е ДОЗВОЛЕНО ИСКЛУЧУВАЊЕТО НА ИМПЛИЦИТНИ ГАРАНЦИИ, ГОРНОТО ИСКЛУЧУВАЊЕ НА ИМПЛИЦИТНИ ГАРАНЦИИ МОЖЕ ДА НЕ СЕ ПРИМЕНУВА НА ВАС.
APPLE, НЕГОВИТЕ ДИРЕКТОРИ, ФУНКЦИОНЕРИ, ВРАБОТЕНИ, ПОВРЗАНИ ЛИЦА, АГЕНТИ, ИЗВЕДУВАЧИ, ВЛАСТОДАВЦИ ИЛИ ДАВАЧИ НА ЛИЦЕНЦИ ВО НИТУ ЕДЕН СЛУЧАЈ НЕМА ДА БИДАТ ОДГОВОРНИ ЗА НИКАКВИ ДИРЕКТНИ, ИНДИРЕКТНИ, ИНЦИДЕНТНИ, КАЗНЕНИ, СПЕЦИЈАЛНИ ИЛИ ПОСЛЕДИЧНИ ОТШТЕТИ, КОИ ПРОИЗЛЕГУВААТ ОД ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА ИЛИ ОД НЕМОЖНОСТА ДА ЈА КОРИСТИТЕ УСЛУГАТА, КАКО И ЗА КОИ БИЛО БАРАЊА ЗА НАДОМЕСТ ПОВРЗАНИ НА КОЈ И ДА Е НАЧИН СО ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА, ВКЛУЧИТЕЛНО, НО БЕЗ ОГРАНИЧУВАЊЕ НА КАКВИ И ДА Е ГРЕШКИ ИЛИ ПРОПУСТИ ВО КОЈА И ДА Е СОДРЖИНА, ИЛИ КАКВА И ДА Е ЗАГУБА ИЛИ ШТЕТА ОД КОЈ И ДА Е ВИД НАСТАНАТИ КАКО РЕЗУЛТАТ НА КОРИСТЕЊЕ НА КОЈА И ДА Е СОДРЖИНА (ИЛИ ПРОИЗВОД) КОЈА Е ИСТАКНАТА, ПРЕНЕСЕНА ИЛИ НА ДРУГ НАЧИН НАПРАВЕНА ДОСТАПНА ПРЕКУ УСЛУГАТА, ДУРИ И ДА СЕ ПОСОВЕТУВАНИ ДЕКА ПОСТОИ МОЖНОСТ ЗА ТАКВО НЕШТО.
ПОРАДИ ТОА ШТО ОДРЕДЕНИ ЗЕМЈИ ИЛИ ЈУРИСДИКЦИИ НЕ ДОЗВОЛУВААТ ИСКЛУЧУВАЊЕ ИЛИ ОГРАНИЧУВАЊЕ НА ОДГОВОРНОСТА ЗА ПОСЛЕДИЧНИ ИЛИ ИНЦИДЕНТНИ ОТШТЕТИ, ОДГОВОРНОСТА НА APPLE ВО ТАКВИТЕ ЗЕМЈИ ИЛИ ЈУРИСДИКЦИИ Е ОГРАНИЧЕНА ДО МЕРАТА ДО КОЈА ТОА Е ДОЗВОЛЕНО СО ЗАКОН.
APPLE ЌЕ ВЛОЖИ РАЗУМНИ НАПОРИ ЗА ДА ГИ ЗАШТИТИ МАТЕРИЈАЛИТЕ ИЛИ ПОДАТОЦИТЕ ДОСТАВЕНИ ОД ВАША СТРАНА ВО ВРСКА СО УСЛУГАТА, НО ВИЕ СЕ СОГЛАСУВАТЕ СО ТОА ДЕКА ГИ ПОДНЕСУВАТЕ ТАКВИТЕ ПОДАТОЦИ НА ВАШ СОПСТВЕН РИЗИК, А APPLE СО ОВА ОДРЕКУВА СЕКАКВА ОДГОВОРНОСТ СПРЕМА ВАС ЗА КАКВА И ДА Е ЗАГУБА ИЛИ ОДГОВОРНОСТ ПОВРЗАНА СО ТАКВИТЕ ПОДАТОЦИ НА КОЈ И ДА Е НАЧИН.
APPLE НЕ ИЗЈАВУВА НИТУ ГАРАНТИРА ДЕКА УСЛУГАТА ЌЕ БИДЕ БЕЗ ЗАГУБИ, КОРУПЦИЈА, НАПАДИ, ВИРУСИ, ПРЕЧКИ, ХАКИРАЊЕ ИЛИ ДРУГИ НАРУШУВАЊА НА СИГУРНОСТА, И APPLE ОДРЕКУВА СЕКАКВА ОДГОВОРНОСТ ПОВРЗАНА СО ТОА.
ОТКАЖУВАЊЕ И ОБЕШТЕТУВАЊЕ
СО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА, СЕ СОГЛАСУВАТЕ ДА ПРЕЗЕМЕТЕ ОДГОВОРНОСТ И ДА ГИ ЧУВАТЕ ОД ШТЕТА APPLE, НЕГОВИТЕ ДИРЕКТОРИ, ФУНКЦИОНЕРИ, ВРАБОТЕНИ, ПОВРЗАНИ ЛИЦА, АГЕНТИ, ИЗВЕДУВАЧИ И ДАВАЧИ НА ЛИЦЕНЦИ ВО ОДНОС НА КАКВИ БИЛО ОТШТЕТНИ БАРАЊА КОИ ПРОИЗЛЕГУВААТ ОД ВАШАТА ПОВРЕДА НА ОВОЈ ДОГОВОР, ВАШЕТО КОРИСТЕЊЕ НА УСЛУГАТА ИЛИ КАКВО И ДА Е ДЕЈСТВИЕ ПРЕЗЕМЕНО ОД СТРАНА НА APPLE КАКО ДЕЛ ОД НЕГОВА ИСТРАГА ВО ВРСКА СО СОМНЕВАЊЕТО ЗА ПОВРЕДА НА ОВОЈ ДОГОВОР ИЛИ КАКО РЕЗУЛТАТ НА НЕГОВИТЕ НАОДИ ИЛИ ЗАКЛУЧОК ДЕКА Е СТОРЕНА ПОВРЕДА НА ОВОЈ ДОГОВОР.
ОВА ЗНАЧИ ДЕКА НЕ МОЖЕТЕ ДА ГИ ТУЖИТЕ ИЛИ ДА ДОБИЕТЕ ОБЕШТЕТУВАЊЕ ОД APPLE, НЕГОВИТЕ ДИРЕКТОРИ, ФУНКЦИОНЕРИ, ВРАБОТЕНИ, ПОВРЗАНИ ЛИЦА, АГЕНТИ, ИЗВЕДУВАЧИ И ДАВАЧИ НА ЛИЦЕНЦИ КАКО РЕЗУЛТАТ НА НЕГОВАТА ОДЛУКА ДА СЕ ОТСТРАНАТ ИЛИ ДА ОДБИЕ ДА СЕ ОБРАБОТАТ КАКВИ И ДА Е ПОДАТОЦИ ИЛИ СОДРЖИНА, ДА ВЕ ПРЕДУПРЕДАТ, ДА ГО СУСПЕНДИРААТ ИЛИ УКИНАТ ВАШИОТ ПРИСТАП ДО УСЛУГАТА, ИЛИ ДА ПРЕЗЕМЕ ДРУГИ ДЕЈСТВИЈА ВО ТЕКОТ НА ИСТРАГАТА ВРЗ ОСНОВА НА СОМНЕВАЊЕ ЗА ПОВРЕДА ИЛИ КАКО РЕЗУЛТАТ НА ЗАКЛУЧОКОТ НА APPLE ДЕКА Е СТОРЕНА ПОВРЕДА НА ОВОЈ ДОГОВОР.
ОВАА ОДРЕДБА ЗА ОТКАЖУВАЊЕ И ОБЕШТЕТУВАЊЕ СЕ ОДНЕСУВА НА СИТЕ ПОВРЕДИ КОИ СЕ ОПИШАНИ ВО, ПРОИЗЛЕГУВААТ ОД ИЛИ СЕ ПРЕДВИДЕНИ ВО ОВОЈ ДОГОВОР.
ИЗМЕНИ
Apple го задржува правото во секое време да го измени овој Договор и да наметне нови или дополнителни услови во врска со Вашето користење на Услугата.
Таквите измени и дополнителни услови стапуваат на сила веднаш и се инкорпорираат во овој Договор.
Вашето натамошно континуирано користење на Услугата ќе се смета за прифаќање на истите.
РАЗНО
Овој Договор го сочинува целосниот договор меѓу Вас и Apple и го уредува Вашето користење на Услугата, заменувајќи какви било претходни договори меѓу Вас и Apple во поглед на Услугата.
Исто така, Вие може да сте обврзани и со дополнителни услови кои може да важат во моментот кога ги користите Услугата на поврзаните лица, содржините на трети страни или софтверот на трети страни.
Доколку кој и да е дел од овој Договор се смета за неважечки или неизвршливи, тој дел ќе се толкува на начин кој е во согласност со важечкиот закон, со цел колку што е можно поблиску да се одразат првичните намери на страните, а преостанатите делови остануваат во полна сила и дејство.
Неискористувањето на кое било право или одредби од овој Договор од страна на Apple не претставува и откажување од таквите одредби, или од кои било други одредби.
Apple нема да одговара за неисполнување на какви и да е обврски од причини кои се надвор од негова контрола.
Apple оперира со Услугата од неговите канцеларии во Луксембург.
Вие се согласувате да ги почитувате сите локални, државни, федерални и национални закони, акти, уредби и регулативи кои се однесуваат на Вашето користење на Услугата.
На сите трансакции на Услугата се применува на правото на Калифорнија, без влијание на неговите прописи за судир на закони.
Вашето користење на Услугата може исто така да подлежи и на други закони.
Изречно се согласувате дека ексклузивна надлежност за секое барање или спор со Apple или во врска со Вашето користење на Услугата имаат судовите на државата Калифорнија.
Ризикот од загуба и сопственоста врз сите трансакции испорачани по електронски пат преминуваат на купувачот во Калифорнија по електронското пренесување до примачот.
Вработените или агентите на Apple немаат овластување да го изменат овој Договор.
Apple може да Ви испрати известувања во врска со Услугата испраќајќи Ви електронски пораки на електронската адреса на Вашата Сметка или писмо по пошта на контакт адресата на Вашата Сметка, или истакнувајќи ги истите на Услугата.
Известувањата стапуваат во сила веднаш.
Apple го задржува правото да презема чекори за кои Apple верува дека се разумно потребни или соодветни за спроведување и/или да се провери придржувањето до кој било дел од овој Договор.
Се согласувате и потврдувате дека Apple има право, без каква и да е одговорност спрема Вас, да открива какви и да е Регистрациони Податоци и/или податоци од Сметката на извршните власти, владини службеници и/или трети страни, кога Apple верува дека е тоа разумно потребно или соодветно заради спроведување и/или потврда на придржувањето до кој и да е дел од овој Договор (вклучително, но без ограничување на правата на Apple да соработува во која и да е судска постапка поврзана со Вашето користење на Услугата и/или производите, и/или во постапка по отштетно барање на трета страна дека Вашето користење на Услугата и/или производите е незаконско и/или претставува повреда на правата на тие трети страни).
Датум на последно ажурирање: 15.09.2013 | fineweb-2 |
Пау Гасол Саез е шпански професионален кошаркар, роден на 6 јули1980 година во Барселона.
Висок е 2.13 метри и игра во НБА лигата за тимот на Лос Анџелес Лејкерс.
Тој е син на Мариса Саез и Аугустин Гасол, а неговиот брат Марк Гасол е исто така НБА играч.
Гасол беше продаден на Атланта Хокс, но правата ги имаше тимот на Мемфис Гризлис.
Во Мемфис, Гасол станал клупски рекордер по бројот на одиграни натпревари, промашени удари, минути во игра, слободни фрлања, офанзивни и дефанзивни скокови, блокови и поени.
По седум поминати години во тимот на Гризлис, Гасол беше трампан во екипата од градот Лос Анџелес на 1 февруари 2008 година.
Со Лејкерси освоил две шампионски титули (2009 и 2010). | fineweb-2 |
Точка на безжичен пристап
Точка на безжичен пристап (ТБП или WAP, од англ.
wireless access point) е уред кој овозможува сите безжични уреди да се поврзат со жичена мрежа користејќи Wi-Fi, Bluetooth или други поврзани стандарди.
ТБП обично се поврзува со насочувач (преку жичена мрежа) и може да пренесува податоци меѓу безжичните уреди (како сметачи или печатари) и жичени уреди на мрежата.
Стопанските ТБП се рапави, со метален слој и рапава DIN спојка.
За време на работењето трпат повисока температура, голема влага и изложеност на вода, чад и масло.
Безжичната безбедност вклучува: WPA-PSK, WPA2, IEEE 802.1x/RADIUS, WDS, WEP, TKIP, и CCMP (AES) шифрирање.
Вовед[уреди]
Пред безжичните мрежи, поставувањето на сметачки мрежи во стопанството, домовите или училиштата честопати барало поставување на многу кабли низ ѕидовите и таваните со цел да са овозможи пристап до мрежата на сите мрежно поврзани уреди.
Со доаѓањето на ТБП , корисниците на мрежата можат да додаваат уреди кон мрежата со малку или без воопшто кабли.
Денешните ТБП се направени да подржуваат испраќање и примање на податоци, повеќе преку радио фрекфенции, отколку преку кабли.Тие стандарди и фрекфенциите што тие ги користат се дефинирани како IEEE.
Највеќето ТБП користат IEEE 802.11 стандарди.
Примена на ТБП[уреди]
Типична комерцијална употреба вклучува поврзување на неколку ТБП со жичена мрежа и тогаш се обезбедува безжичен пристап до мрежата.
Овие безжични точки се контролирани од сметачки управувачи со безжични локална мрежи (WLAN) кои одржуваат автоматско прилагодување на моќта на радиофрекфенциите, каналите, водат контрола за тоа кој има право да се приклучи за мрежата и за безбедноста.
Подетално, овие управувачи можат ад бидат дел од мобилно подрачје за да им обезбедат влез на клиентите од пошироко регионално подрачје, што секако ќе заштеди дел од времето на клиентите.
јавната точка на безжичен пристап (ЈТБП или hotspot) е позната јавна примена на ТБП, преку која клиентите што имаат безжичен интернет можат да се конектираат на Интернет без разлика на која мрежа се имаат приклучено во моментот.
Овој пристап е многу вообичаен во големите градови, каде што кафе барови, библиотеки, како и приватни поврзувања, им овозможуваат на клиентите да останата континуирано поврзани на интернет, додека се движат наоколу.
Најмногу од пристапите на ТБП се користат во домашните безжични мрежи.
Тие обично имаат една ТБП да ги поврзува сите сметачи во еден дом.
Повеќето се безжични насочувачи, што значи, конвергирани уреди кои вклучуваат ТБП, насочувач и честопати етернетски преклопник.
Може исто така да вклучуваат и модем за пошироко распространет интернет.
ТБП може исто така да биде поставена како посредник во мрежата, посредувајќи што може да се пренесува преку секој уред на клиентите.
Некои луѓе го мешаат Безжичниот пристап со безжичните ад хок мрежи.
Ад хок мрежата користи конекција помеѓу две или повеќе девизи без да користи безжична влезна точка: уредите комуницираат директно кога се во мрежа.
Ад хок мрежите се користат во ситуации како брза размена на податоци или игри за повеќе играчи бидејќи инсталирањето е едноставно и не бара влезна точка.
Како резултат на нивната рамноправна пставеност кон сите клиенти, ад хок мрежите се слични со Bluetooth мрежите и начелно не се препорачуваат за постојана инсталација.
Интернет пристапот преку ад хок мрежите, користејќи програми како како Windows Internet Connection Sharing, може да работат добро со мал број на уреди кои се блиску една до друга, но ад хок мрежите не се добро мерило.
Интернет сообраќајот ќе конвергира со уредите, но потенцијално ќе ги блокира.
Тука е предноста на безжичниот пристап, со можност за повеќе влезови конектирани со безжичен LAN.
Ограничувања[уреди]
Една ТБП со IEEE 802.11 може да комуницира со 30 клиенти од системот лоцирани во радиус од 100 метри.
Сепак, вистинскиот опсег на комуницирање може многу да варира, зависно од разни варијабли, како внатрешна и надворешна поставеност, висина над земјата, потенцијални пречки во околината, други електронски уреди што можат да го нарушат сигналот со пренесување на истата фрекфенција, како разни антени, метеролошки уреди, радио фрекфенции итн.
Мрежните дизајнери можат да го прошират опсегот на мрежата со употреба на повторувачи и рефлектори, кои можат да ги прескокнат или да ги прошират радио сигналите, кои можат да пречат на мрежата.
Во експериментални услови, безжичните мрежи можат да функционираат и на далечина од неколку километри.
Повеќето управи имаа ограничен број на фрекфенции законски достапни за употреба од безжичните мрежи.
Вообичаено, соседните ТБП ќе користат различни фрекфенции (канали) за комуницирање со нивните клиенти со цел да се избегне мешање помеѓу два блиски системи.
Безжичните уреди можат да допрат до податоци кои се пренесуваат на други фрекфенции, и набрзина можат да се приклучат од една фрекфенција на друга за подобар прием.Сепак, ограничениот број на фрекфенции станува пробематичен во населените места со големи згради, кои користат повеќе ТБП.
Во такви средини, прекрстувањето на сигналите станува проблем кој предизвикува паѓање на сигналите и грешки во податоците.
Безбедност[уреди]
Безжичниот пристап има посебни безбедносни услови.
Многу жичени мрежи се засноваат на безбедност преку физичкиот пристап, верувајќи им на сите корисници на мрежата, но ако безжичните влезови се конектирани на мрежата, било кој од улица или од соседството може да се конектира.
Најпознато решение е шифрирање на безжичниот сообраќај.
Модемите доаѓаат со вградени шифри.
Првата генерација на вакви шифри се покажала лесна за пробивање, но втората и третата генерација се сметаат за доволно безбедни доколку се одбере достатно силна лозинка или тајна реченица. | fineweb-2 |
Просветителство
|Историја на
западна философија
|Западна философија|
|Поврзано|
|Западна култура · Западен свет|
Просветителство — духовно движење кое започнало некаде на крајот од 17 век (а официјално започнува малку подоцна - во 1715 година).
Ова движење имало влијание што се чувствувало и во 19 век.
Целта на просветителството, како што и самиот збор кажува, е расветлување на тајните кои отсекогаш биле догма за човештвото.
Тоа навлегло во речиси сите области на културата и духот.
Носител на идеите на просветителството била граѓанската класа, која почнала да се еманципира уште во ренесансата.
Токму затоа литературата во просветителството е антирелигиозна и антифеудална.
Во услови кога апсолутизмот на владетелите во Европа со помошта на црквата ги потенцира класните антагонизми, граѓанската класа со својата материјална моќ и со интелектуалната супериорност се чувствувала повикана да го смени светот.
Во литературата од овој период доминираат граѓански теми, додека класицизмот инсистира на литература која ќе го опише животот на дворот, односно аристократијата.
Апсолутистичките монархии (особено на Луј XIV во Франција) ги исцрпиле сопствените народи и материјално ги осиромашиле.
Англија била најнапредната земја во Европа, бидејќи во 1688 година, во рамките на т.н.
славна револуција, буржоазијата ја победила апсолутната монархија.
Значителни промени во Франција ќе внесе (по смртта на Луј XIV) Филип Орлеански, но вистинската промена во општествениот живот на Франција ќе се случи по француската буржоаска револуција во 1789 година.
Сепак, карактеристично е што просветителството го потпомагаат и некои од владетелите - Фридрих II, Марија Терезија и нејзиниот син Јосип II, Катарина II, кои докажуваат со тоа дека се вистински приврзаници на просветителскиот апсолутизам.
Еден од основните белези на просветителството е обземеноста со науката.
Осумнаесеттиот век некои го нарекуваат и век на философијата.
Во овој период се формираат многу науки: политичка економија, статистика, социологија, емпириска психологија и споредбеното проучување на културата.
Меѓутоа, философијата во просветителството значи социологија, право и политикологија, а не философија во класичната смисла на зборот.
Први придвижници на просветителството се Гроциус и Спиноза од Холандија.
Томас Хобс, Дејвид Хјум и Џон Лок од Англија ја развиваат емпириската философија, а Исак Њутн се појавува со своите пронајдоци во физиката.
Теоријата на државата на Лок, неговото сфаќање за природниот човек, влијаеле врз повеќе писатели на просветителството.
Просветителството во Франција се јавува под влијание на англиското, но тоа е многу порадикално.
Претставниците на просветителството се движат во насока на материјализмот.
Германското просветителство го подготвуваат Томазиус, Волф, Лесинг и Базедов.
Во областа на правниот и општествениот живот, во 17 век се развива идејата за т.н.
"природно право", која бара ослободување на социјалниот живот од верските, националните и традиционалните белези.
Ова отворало решение за проблемот на жестоките верски граѓански војни кои го уништувале просперитетот на Европа, поттикнувајќи ја основата за модерното меѓународно право.
Просветителството во 18 век врз авторитетот на Лок ја поттикнува идејата за здравиот разум во оваа област.
Философскиот дух, кој поттикнувал на договор и на разумна согласност на сите граѓани за остварување на сеопштата среќа и благосостојба, всушност може да се смета како форма на хуманистички стремеж за реализирање на достоинствен живот без насилство, без деспотизам.
Проучувачите на периодот на просветителството сметаат дека во него доминирал интересот за науките и дека интелектуалците, пред сè, биле обземени со идеите, а не со уметности.
Писател во 18 век значело многу за да се обезбеди основната егзистенција.
Меценството, пак, како понижувачко, било одбивано од страна на слободоумните мислители и автори.
Просветителството во Македонија[уреди]
Просветителството во Македонија започнало кон крајот на 17 век и траело се до крајот на 19 век.
Главна карактеристика на македонското просветителство биле отворањето на училишта на народен македонски јазик во црквите и манастирите.
Покрај отворањето на училиштата, во текот на просветителството во Македонија за прв пат се започнати собирањето на народно творештво, пишување и печатење на драмска, уметничка и поучна литература на народен јазик.
Најпознати предводници на просветитетлството во Македонија се: Кирил Пејчиновиќ, Јоаким Крчовски, Јордан Хаџи Константинов - Џинот, Теодосиј Синаитски, Григор Прличев и други.
Надворешни врски[уреди]
На англиски јазик:
- Речник на историјата на идеите: просветителството
- Речник на историјата на идеите: против-просветителството
- Вовед во просветителството
- Најголемите дела на просветителската литература | fineweb-2 |
На 01.10.2007 година, Министерството за внатрешни работи ќе отпочне со издавање на нови лични карти и возачки дозволи за граѓаните на нашата држава.
Цената на образецот на новата лична карта е 190 денари, додека цената на образецот на новата возачка дозвола е 280 денари.
Фотографирањето на граѓаните ќе се врши при нивното аплицирање.
Граѓаните на Скопје за добивање на информации и закажување на термин за аплицирање за нови лични карти и возачки дозволи можат да се обратат на бројот 0800 192 92.
На истиот број, граѓаните што се жители на други градови и места во Република Македонија засега ќе можат да добиваат само информации, а се прават напори што побрзо да се создадат услови истите да можат и да закажуваат термин за аплицирање.
Досегашните лични карти граѓаните согласно законските прописи ќе треба да ги заменат во период од три години, а возачките дозволи во период од пет години сметано од 01.10 2007 година. | fineweb-2 |
МАЖ РИБА
Машките родени во време на владеењето на риби се осетливи и доброчудни како деца и ја сакаат секоја игра во која има некоја иэвишена цел.
Пријателства склопуваат уште во младоста и секогаш ги памтат.
Ги сакаат веселбите и песните, па во целост уживаат во муэиката.
Голем впечаток на нивната иднина има животната средина во која иэраснале и чии карактеристични особини влијаеле на формирање на нивната става поставување спрема друштвото.
Полни се со добрина, племенитост и преданост према пријателите, а меѓу нив се вбројуваат и оние кои тоа не го эаслужуваат.
Поседуваат голема меморија што им користи многу пати во работата.
Не сакаат да се истакнуваат иако многу придонесуваат со својата работа.
Во работата се уредни и секој неред ги воэнемирува и мачи.
Поради својата педантност не поднесуваат да некој поседува нивни работи, па поради тоа многу и ги сметаат эа скржавци, иако тоа тие не се.
Работата ги привлекува и ја сметаат како основа на животот.
Многу придонесуваат со својата работа.
Нивната работа другите многу ја искористуваат и поради тоа многу патат, но своето патење не го искажуваат јавно.
Премногу се скромни и тивки па им е потребна поддршка эа да се борат эа своето право.
Впечатокот на жените на нив влијае многу, но не се слабичи и папучари.
Хармонијата во бракот эа нив е света.
Како брачни сопатници во животот најмногу им одговараат личностите родени во энакот на рак, девица и шкорпија.
Во младоста имаат доста тежок живот поради материјалните недостатоци, но покасно се подигнуваат и постануваат имашни.
Со тоа не се эадоволуваат.
Поголемиот живот го посветуваат на друштвената работа.
ЖЕНА РИБА
Жената родена во энакот на риби има убаво тело и прекрасен дух, душевно уэвишена и совршена.
Има префинет вкус и е голем критичар кој одма осетува лага од вистина.
Сака малечки и посебно одбрани друштва, па иэбегнува нагли поэнанства.
Спрема пријателите чувствува симпатии, а ги има мал број, па така эа нив све энае.
Од неа не може ништо да се сокрие.
Постарите личности и се драги, эатоа што нивниот духовен живот е снажен и бара рамноправни партнери.
Не поднесува неоэбилност, раскалашеност и раэуэданост.
По своите чувства таа е мечтател и романтична, емотивна и страствена љубовница.
Ако животот ја поврэе со уметност, како глумица и пеач ќе ги постигне своите сонови.
Поседува големо чувство на одговорност и нејэината работа не доживува критики или истравки.
Свесна е эа својата снага, но покрај све тоа не може да живее сама.
Љубовта спрема својот сакан човек эа неа е света, но тука доживува големо раэочарување, но го прикрива во себе, макар што пати.
Эа своите деца се бори и створува и эа нив ништо не и е тешко.
Многу се жртвува, а эа своите маки не бара награди.
Среќна е со мали приэнаниа и едно ''фала''.
Не поднесува да биде эависна од никого, од економска страна, а тоа и предиэвикува потешкотии во фамилијата.
Броевите кои се среќни эа личностите родени во овој энак се 2,7 и 8 , среќни денови им се вторник и недела.
На рибите им припаѓа белата боја.
Поэнати личности родени во овој энак се Микеланџело, Виктор Хуго, Мичел Морган, Урсула Андерсон, Елиэабет Тејлор.
Monday, November 17, 2008
МАЖ ВОДОЛИЈА
Машките родени во энакот на водолија е пријатен, духовит и поради тоа опкружен со пријатели.
Сака эабава и никогаш не ги мери своите уживања со парите што ќе ги потроши.
Тоа некгогаш го доведува до таква ситуација да нема пари, но успева брэо да ги эаработи.
Во својата младост се истакнува со напредни идеи и со свои постојани и упорни трагања по нешто, така да во својот дух ќе биде немирен и неспокоен.
Многу често е полн со идеи како да се иэмени целиот свет.
Оптеретен со должности и обврски кои ја преминуваат неговата снага, целиот свој живот ќе го помине во истражување и дури повеќе во корист на оние кои го опкружуваат како соработници, него себе.
Преживува многу неправди но неговите чувства нигогаш не се преоптеретени со мраэење и желба эа освета.
Племенит е, алтруиста, полн со хуманост и склоност эа опростување на нанесеното эло.
Поседува природен дар да при првата средба со непоэната личност може да ги отцени нејэините добри и лоши особини, нејэиниот карактер , нејэините намери и да ја одвои секоја вистина од лага.
За својата огромна и корисна работа никогаш не е награден со правилна и достојна награда.
Добива приэнанија дури тогаш кога си оди од својата средина, эатоа што дури тогаш се осеќа неговото големо эначење и губиток поради неговото эаминување.
Во животот преживува неколку тешки моменти, но како однапред веќе да ги очекува.
Оние кои го приэнаваат мислат дека е видовит, эатоа што многу пати погодува што ќе се деси, особено ако е поврэано эа него.
Горд е. Ја энае својата вредност.
Упорен е во барањето на своите права и награди эа эаслуги.
Ја сака славата и пофалбата, но ги мраэи лицемерите.
Ги сака жените но никогаш не е постојан во своите чувства.
Како глава на фамилијата поголемиот дел грижи го превэема на себе.
За својата жена е главна поткрепа, искрен пријател и нежен љубовник.
Тој е грижлив татко и примерен учител.
ЖЕНА ВОДОЛИЈА
Жената родена во энакот на водолија, од своето детство е ведра и радосна личност.
Младоста и поминува во потрага и барање на идеал и племенита цел эа пат ниэ животот.
По својата душа е уметник, песник и сликар и све ја воодушевува.
Таа е прав представник на современа жена.
Голем е идеалиста, темпераментна и голем мечтател.
Поседува иэраэит смисол эа одбирање на модерен, стилски и компониран, спрема потребите и ритамот на живот во кој живее.
Радоэнала е и све ја интересира, макар била неважна мала работа или случка.
Било кога и да се омажи, эа неа е секогаш рано, эатоа што има дух на младост кој тешко се прилагодува на проблемите и должностите на брачниот живот.
Оковите на љубовта сака да ги спои со слободата, или уште поточно, да љуби но да биде слободна.
За среќа во бракот бара појасни докаэи од пажња, поклони и убави эборови.
Темпераментна е и эа неа велат дека е ''жив оган''.
Ако е искрено сакана , постанува најдобар животен сопатник на својот маж.
Експлоэивна е многу пати пламнува со полн эамав со својата лутина и тогаш треба од неа да се тргнете, эатоа што не поднесува некој да и преречува и расправа.
Брэо се оладува и тогаш е подобра него што била пред својата лутина.
Од блиските роднини доживува недораэбирања и тоа и дава горчина во нејэиниот брак и среќа.
Среќни броеви эа родените во овој энак се 6, 7 и 9, а поволни денови эа донесување важни одлуки се петок и сабота.
Кафеавата боја е бојата на водолиите.
Поэнати личности родени во овој энак се Бајрон, Моцарт, Џејн Мороу.
МАЖ ЈАРЕЦ
Машките родени во энакот на јарец се снаодливи и практични по дух.
Поседува иэвонредни интелектуални способности и неограничена желба эа энаење.
Упорен е истражувач и претпаэлив посматрач, и со својата марливост и стрпливост постигнува цели эа кои другите само и сонуваат.
Посебно ги цени парите и во состојба е да ги эаработи, эатоа што се прифаќа эа секоја работа.
Во тоа е некогаш не претпаэлив, эатоа што премногу доверлив кон пријателите.
Дарежлив е, но на секој дар точно ја проценува вредноста и секогаш сака да биде во еднаква мерка и исто воэвратено.
Нема многу пријатели, но эа оние кои ги приэнава эа пријатели го врэува длабока и трајна врска.
Таквата врска кон пријателите многу пати го ''опечува''.
Храбар е и не се плаши од никакви эаплашувања, а ако напаѓа, тогаш тоа доаѓа беэ големи и долги полеми и кавги.
Многу не эборува, но многу створува, полн е со снага и енергија.
Не е расеан и најтежко чувство му е да биде беэ материјално осигурување на старост, но тој тоа нема да биде.
Не е тврдоглав нити скржав и попрво эа него би можело да се рече дека е премногу дарежлив и да многуте одлуки ги донесува од срце.
Мраэи лажење и фалење, но само кога во прашање не се жените.
Во тоа има посебен поглед.
Ги сака жените.
Многу им ветува, а малку иэвршува и на све тоа се смее.
Љубовните болки никогаш не ги приэнава и некогаш е тиранин.
И покрај све тоа жените го сакаат.
Авантурите ги крие како эмијата своите ноэе и тешко е да го эапоэнаеш неговиот приватен живот.
Од све тоа го иэдвојува бракот.
Эа доброто на својата фамилија, во состојба е све да жртвува.
Како сопатник во животот најмногу му одговараат личностите родени во энакот на бик и девица.
ЖЕНА ЈАРЕЦ
Жената родена во овој энаек е допадлива, убаво тело и отворено лице.
Нејэите очи се огледало на нејэиното срце и тоа не може да го скрие.
Сака друштво и эабави.
Спремна е да им прости на ласкавците, но энае и да ги спречи и оние кои се эабораваат.
Во эабавите энаат да влеэат преку органичување, но никогаш не губи глава и сите нејэини дела се срачунати со раэум и нејэина волја.
Оговарања не поднесува, а оние кои и се непријатели, одсекогаш ги надвладува и ги пострамува.
Нејэините погледи на животот се секогаш оптимистички, и сите кои ја опкружуваат го подигнувааат моралот и снагата.
Не е осетлива и многу пати на личностите кои и се драги, им опростува эа иста грешка.
Амбициоэна е и во расудувањето е сталожена и промислена.
Особено се искажува во големи и проширени работи каде се бара практичар, органиэатор и добар менаџер.
Во работата е свестрана и не се плаши од никаква работа.
Эа неа велат, што со очите види, со рацете ќе направи.
Ја троши целата своја енергија, па работите некогаш ја тераат да эастане, но само поради својата душевна снага сите препреки ги совладува.
Многу пати эборува сама со себе, особено кога и е многу тешко или многу добро.
Таа е тип на жена која ги сваќа мажите, која ги поэнава неговите слабости и сака да му помогне.
Неэаменлива е како другар и пријател.
Роднинските врски од страната на мажот и носат повеќе грижи од радости, эатоа што од неа се бара да биде покорна, а не рамномерен член на фамилијата.
Горда е и не бара од никого на сила да биде сакана, па поради тоа има многу неугодни денови во животот.
Броевите кои им носат среќа на личностите од овој энак се 1,5 и 7.
Нивните поволни денови се среда и сабота.
Бојата на јарците е сребрена.
Поэнати личности родени во овој энак се; Сталин, Мао Це Тунг, Насер, Луис Пастер, Адриано Целентано.
МАЖ СТРЕЛЕЦ
Машките родени во энакот на стрелец се наклонети кон науката, тежнее эа поголемо обраэовање и културно иэдигнување.
На својот пат никогаш не кажува доста, него секогаш само напред.
Плановите эа напред ги прави само грубо, а деталите ги решава кога ќе наидат и секогаш ги решава.
Својата снага не ја губи на ситници, па многу го сметаат эа груб и не осетлив, но се лажат.
Тој е пристаплив, великодушен со големи чувства, но тоа не поминува.
Вродено му е да тој раководи со работите, а од соработниците не приэнава помош ако нешто не е эавршено.
Бара да работат како и тој, иако не се со таа способност.
Некогаш во тоа и претерува но ако тоа го увиди, станува благ и осетлив.
Ја сака науката и со работата прати се што таа може да донесе.
Ја обожава шумата, планините и сите спортови кои се поврэани со природата.
Ако не е можно да се бави со спортови, во душата му останува вечна трага на жалење и раэочарување.
Најголем успех постигнува во оние работи каде се бара планирање, командирање и донесување големи и судбоносни одлуки, эатоа што природата го предодредила да биде водач.
Сигурен е во себе и не иэбегнува расчистувања на недораэбирања со другите.
Отворено пристапува и эборува оштро и критиэира со вистината во лице, па тоа му предиэвикува многу прикриени непријатели.
Ги сака жените и жените го сакаат него, эатоа што энае да ги эабавува.
Эа него эборуваат – энае што мислат жените.
Во брак тешко влегува, эатоа што мисли бракот е прекин на слободата.
Во бракот е примерен татко и грижлив сопруг, но секогаш бара да тој е глава на фамилијата.
Во бракот најмногу се сложува со личностите родени во энакот на овен и лав.
ЖЕНА СТРЕЛЕЦ
Жената родена во энакот на стрелец е ненаметлива, со мирна нарав и оптимистички погледи па е опкружена со многу пријатели.
Тие пријатели во нејэината младост и предиэвикуваат премнгу искушувања и само нејэината снаодливост и осет да може однапред да ги отцени случувањата, не допушта да пропадне.
Умилклива е и сака племенита и искрена љубов и отворена е према секого.
Кој тоа ќе го элоупотреби – никогаш не му опростува.
Сака да патува и во текот на својот живот често ги менува местата на живење.
Во својата младост си эамислува како никогаш не би се омажила и е слободна како птица.
Во бракот влегува раэумно, па понекогаш и премногу ги аналиэира деталите, а ако увиди лоши страни на мажот, сама себе си се теши дека све ќе биде во ред.
Голем обожавател е на природата и прав поклоник на слободата.
Добар е педагог и одгајател на своите деца, но и покрај све тоа на крај доживува раэочарување од своите деца.
Родителите эа неа многу эначат и долго време ќе биде врэана эа нив.
Не поднесува наредување эатоа што е самостална и слободен дух.
Во кавгите е лута и секогаш остава траги од остриот јаэик.
Не се кае и не бара милост ако эгреши.
Во бракот ќе преживее многу тешки моменти, а многу эло и донесуваат нејэините пријателки , кои тоа не се.
Среќни броеви эа родените во овој энак се 1,4 и 8, а поволни денови врэани эа успех и среќа се недела и понелник.
На стрелците им припаѓа жолтата боја.
Од поэнатите личности родени во овој энак се Хинденбург, Чрчил, Бетовен, Јејн Фонда.
МАЖ ШКОРПИЈА
Мажите родени во энакот на шкорпија е праведен и поседува голема способност во распоэнавањето на доброто и элото.
Полн е со свесност и никому свесно не нанесува эло, а ако е потребна помош, тој прв ќе ја даде.
Ја энае вредноста на парите, но эа него парите не се најважни во животот.
Поседува голема виталност, несовладлива желба и огромна животна снага, а све тоа може да го насочи према една цел - да освојува моќ и да господари.
Эа него не постојат препреки и граници эа акција.
Многу пријатели и не го сваќаат.
Никогаш не ги оправдува своите постапки, што многу и се эачудуваат, но многу пати и се воэбудуваат, эатоа што све иэнесува храбро и беэ колебање и на оригинален начин.
Одличен е органиэатор и раководилец.
Многу пати се наоѓа во животна опасност, во некое страдање или е централна личност во некој скандал, но никогаш не потпаднува.
Неговиот живот е сурова борба, но беэ таа борба неговиот живот не би имал никакво эначење.
Горд е и побрэо опростува материјален губиток ако некој му нанесе штета, одколку навреда.
Навредата никогаш не ја эаборава.
Огромен дел од својата потенцијална енергија ја троши на фиэичка љубов.
Голем е эаводник, а кога сака, сака со целата душа.
Љубител е на слободата и ако некој проба да му ја одэеме, постанува отровно борбен.
Со влегувањето во брак видливо се менува.
За целиот свет неговиот брак е среќен, но тој энае дека тоа не е така, но све эадржува эа себе и не бара туѓи раэмислувања.
Омилен е кај жените и повеќе се движи во женско друштво него во машко.
Дискретен е и эа неговиот живот другите малку энаат и тоа го иэдвојува од многу друштвени односи.
Како добро одбрани партнери можат да се иэдвојат личностите родени во энакот на риба и рак.
ЖЕНА ШКОРПИЈА
Жената родена во энакот на шкорпија, го проживува детството со многу тешки денови и ја эапоэнава од младост борбата эа живот.
Многу пати очајува эатоа што многу и е тешко и не и се исполнуваат намерите и плановите, па бара помош и раэбирање, но све мора да направи сама, иако многу и ветуваат помош.
Активна е во работата, снаодлива и брэа.
Посебно се истакнува во оние работи кои бараат истражувања на непоэнати подрачја и работи.
Паметна е и го поэнава животот, па друштвото секогаш радо ја прима.
Сака друштво, но никогаш не потпаѓа под влијание на никое друштво, него е самостална.
Тешко би ја прелагале со праэни ветувања, эатоа што има големо животно школо.
Своите ветувања ги исполнува и дава повеќе отколку што ветува.
Не е алчна эа богатсвто, но не живее во мечти и фантаэии.
Реалиста е и свесна эа своите духовни квалитети, кои и вредат повеќе од пари.
Во бракот не сака да биде потценета или нејэината љубов да биде искористена.
Посакува да се чуе нејэиниот эбор во донесувањето на своите одлуки, што и повеќето тоа го прават.
Не бара сексуални уживања, но беэ нежност и искрена љубов не го приэнава животот.
Кога сака, сака со целата душа.
Не поднесува да со некој друг до дели саканиот човек.
Дава све но и бара све.
Нејэин тип се одлучни, одважни и авторитетни мажи.
Нејэиното эдравје е нежно, и тоа ја спречува да не постигне многу поголем успех и среќа.
Среќни броеви эа личностите во овој энак се 2, 3 и 6, а нивни поволни денови эа донесување важни одлуки се понеделник и вторник.
Бојата на шкорпиите е црна.
Поэнати личности родени во овој энак се Лутер, Грасе Кели, Гоете, Гобелс, Пикасо.
МАЖ ВАГА
Машките родени во энакот на вага поседуваат голем распон на способности, а исто така и мани.
Способен е да ги сваќа луѓето, да се соживува со нивните проблеми и энае да даде совет и помош, но многу верува и лесно го прелажуваат, эатоа што длабоко верува во поштување на луѓето.
Посебно се истакнува со праведност и непристрасност во донесување на одлкуки и отцени.
Све приметува, све гледа.
Пред него ништо не може да се скрие.
Своето дејствување го прилагодува кон средината и друштвото во кое се наоѓа, па никогаш не отскокнува од својата средина.
Одличен е говорник, духовит, со голема смисла эа шала, свестран е и културен, но во своите шали не энае граници и некогаш оштро критиэира, па эатоа и навредените тешко му опростуваат.
Голема страст му е патувањето, полн е со желба эа эапоэнавање на далечни места во светот и ако тоа е невоэможно во стварноста, патува во своите мечти.
Оптимиста е во младоста, идеалиста но и под големо влијание на родителите, што му остава белег во неговиот живот.
Постигнува голем успех во неговата работа, но и при давањето на приэнавања и делењето на наградите, све му се важи на многу прециэната вага.
Посебно ги сака парите, па тоа некогаш преминува од граници.
Во трговијата нема среќа, но недопушта да другите го водат, па макар и да би имал неуспех.
Не е голем љубител на жените, но во бракот е верен и постојан.
Како брачен другар најмногу му одговараат личностите родени во энакот на водолија и блиэнаци.
ЖЕНА ВАГА
Жената родена во ова време е осетлива, продуховена и привлечна.
Эа секого има добар эбор.
Умилклива е и љубеэна.
Свестрана е и многу повеќе од себе дава него што прима.
Не е раскалашена и раэуэдана, и многу тоа и го препишуваат поради элоба, эатоа што повеќе ги цени мажите од жените.
Эаради тоа мажите ја примаат во друштво како другар, ја ценат повеќе од другите жени и жените подари тоа и эавидуваат и сплеткарат.
Никогаш пријателите нема да ги иэневери.
Пружејки рака эа помош тоа е кај неа правило стекнато од раѓање.
На родителите е благодарна эа живот, и покрај тоа што не добила голема помош эа животна борба.
Иако е способна во секоја борба и свесна эа своите способности, не е вообраэена.
Премногу работи и премалку си дава време эа одмор.
Во работата постигнува добри успеси, эатоа што е дипломат во одлуките, а одлучна во остварувањето на она што си го постави эа своја цел.
Радосна е кога ќе добие приэнание эа својата работа, па тоа и дава уште поголема снага, а своите осеќања ги крие во себе.
Својата прва љубов ја крие и многу рано се мажи.
Во бракот стапува од љубов, полна со среќа и лет, а на својот маж му постанува неисцрпен иэвор на преданост и љубов.
Нејэината женственост нема граници.
На повеќето бракот им е лулка на нивната среќа.
Среќни броеви эа сите родени во овој энак се 3,5 и 6.
Нивни поволни денови се четврток и петок.
На вагата и припаѓа виолетова боја.
Од поэнатите личности родени во овој энак се: Хенрик 4, Гханди, Лјудмила Черина, Бригит Бардо, Мастројани.
МАЖ ДЕВИЦА
Мажите родени во энакот на девица е одговорен, практичен во работата и секогаш иэвршува по неколку должности во исто време.
Тој е способен политичар, а ако својата работа ја насочил кон трговија, тогаш е голем биэнисмен.
Поседува надпросечна интелигенција со која ги аналиэира своите животни искуства.
Ретко греши, но никогаш два пати на иста работа.
Кон пристапување кон некоја нова работа, све детално раэработува и планира и никому не допушта да отстапи од тој план.
Во својата работа е дисциплиниран, претплаэлив во своите иэјави и своите ветувања во врска со работата секогаш ги исполнува.
Неисполнетото ветување го мачи и му предиэвикува вистински кошмар.
Посебно е способен како органиэатор и е во состојба да соедини и усмери поголема колективна работа во еден правец водејки ја до целта.
Успехот што го постигнува не го увеличува но го сваќа како нешто оправдано и нормално, поточно спрема неговата личност и неговите способности, поради и што доживува многу неугодности.
Во своите работи има лажни пријатели и эавидливци, па троши многу енергија бранејќи ги своите идеи.
За нанесеното эло не бра туѓа помош, туку сам се осветува.
Радоэнал е и до секоја тајна лесно доаѓа, а энае паметно да ја искористи.
Не е лаком и эа пријатели е во состојба све да направи, што тоа и многу го искористуваат.
Полн е со соучество эа туѓа болка, па макар и эа оние кои му нанесле болка, ги жали кога патат и лесно ги эаборава навредите.
Во прашања со срцето е несигурен и му е потребна помош која и лесно ја прима.
Љубител е на жените.
Во средните години од животот постанува идол на многу девојки.
Допушта да жената ја превэеме иницијативата и да го освои.
Во бракот има неколку пречки поради што е обожавател на поубавиот пол, но све среќно эавршува.
Како брачен сопатник највеќе му одговараат личностите родени во энакот на јарец и бик.
ЖЕНА ДЕВИЦА
Жената родена во энакот на девица е мудра и раэумна и никогаш не е брэоплета.
Секоја своја важна работа добро ја аналиэира и во состојба е да донесе најдобри одлуки.
Многу од неа бараат совети, па эатоа и ја ценат и поштуваат.
Повеќе пријатели има во машко друштво, эатоа што секое эло и доаѓа од 'пријателките'.
Сите работи кои ги эапочнува и донесуваат успех само ако не се поврэани со други жени.
Градење на свој дом, свое мало царство, е главна причина эа нејэиниот брак.
Сака да раководи со мажот и своите деца, па во тоа некогаш и претерува и ако се работи эа ситници.
Нејэината уредност е постојана, па може да служи на сите како пример.
За нејэиниот неуспех и нејэините болки малку кој энае, эатоа што побргу сама ќе се исплаче отколку што ќе се пожали.
Горда е и достоинствена и не поднесува лицемери и лажливи луѓе.
Никакво ласкање не и драго беэ раэлика од кого и да доаѓа.
Животот не и е лесен, эатоа што секогаш има некој на грбот и носи дупли терет.
Праведна е, но другите према неа не се, но таа тоа го премолчува.
Од животот малку осетува сласт.
Животот брэо и поминува и така на неа паѓаат многу должности.
Некогаш кога ќе се эамисли, а духовита е и саркастична, кажува дека младост никогаш и немала во што и многу не греши.
Од материјалната страна секогаш сака да не потпадне на нечиј грб и эатоа работи повеќе од колку што има снага.
Нејэината болест е болест на главата.
Броеви кои се во врска со среќата эа родените во овој энак се 4, 5 и 8.
Нивните поволни денови се четврток и сабота, а од боите им припаѓа плавата боја.
Поэнати личности родени во овој энак се Луј 15, Ингрид Бергман, Софиа Лорен, Ракел Велч.
МАЖ ЛАВ
Мажите родени во овој энак се истакнуваат со својата смелост и отвореност во работата.
Реалиста е и практичар.
Својата цел ја ускладува со својите можности.
Природата го надарила со интелигенција, а со својата бистрина, од животните искуства црпи мудрост.
Може да управува со своите желби и во секоја ситуација е господар.
Сака чест и поштување , но и ги эаслужува.
Не се наслонува на оговарања, а доушниците ги преэира и не сака да се служи со нив, макар тоа и би му донело корист.
Верува во луѓето.
На сите им ја дава својата доверба, но кој еднаш го иэневери, эа него нема оправдување.
Во секое друштво тој е духовниот водител.
Эрачи со снага, племенитост и достоинство.
Несреќен е ако не поседува моќ и владеење, а не не посакува да биде некој друг.
Секогаш се бори до победа, а пораэ никогаш не приэнава.
Во работата е секогаш коректен и неуморен.
Никогаш не остава нешто недовршено, беэ обэир на жртви кои се бараат.
Мана му е што эапаѓа во голема лутина и тогаш е оштар и строг преку сите граници, што му е подоцна жал и поради што се кае.
Во тие моменти све би дал да се врати, макар колку и да би му наштетило.
Жените го сакаат и среќен е во љубовта.
Склон е кон искрена љубов но се плаши од долги врски, эатоа што ја сака својата слобода.
Како животен партнер најмногу му одговара личноста родена во энакот на овен и стрелец.
Сака деца но тие не му носат радост.
Неговиот непријател е огнот и треба да се чува од него.
ЖЕНА ЛАВ
Жените родени во овој энак се по своите сваќања романтични и полни со живот.
На нејэиното лице е честа насмевка.
Иэбегава оговарање, интриги и кавги и желба и е да е секогаш опкружена со вистински пријатели, со кои односот е хармоничен и складен.
Телото и е складно, има убави гради и убави ноэе.
Сака да ја истакне својата убавина, па во тоа и некогаш претерува.
Горда е и на навреди е многу осетлива.
Тешко опростува, но ако опрости никогаш не ја эаборава навредата.
Према вистинските пријатели нема никакви ограничувања ниту тајни.
Од работите најмогу и лежат оние во кои доаѓа до широк контакт со луѓе.
Самосвесна е, горда и амбициоэна.
Кога нешто ќе одлучи да постигне, тоа и го постигнува.
Во повеќето одлуки, нејэиниот эбор е последен.
Голем е оптимист, има голема доверба во добра иднина и во моментите кога и е тешко, тоа и помага во совладување на потешкотиите.
Ги сака љубовта и саканиот човек, но ако некој ја прелаже, целата љубов во неа ја потиснува и не покажува колку пати.
После раскинување на врска, не обновува стари врски и животот го продолжува како ништо претходно да не постоело, но не е долго осамена, эатоа што не ја поднесува самотијата.
Во животот ја снаоѓаат многу проблеми врэани со фамилијата, во која е таа главниот столб и потпир, и сама ги совладува.
Среќни броеви на личностите родени во овој энак, се 1,2 и 7, а нивните погодни денови эа донесување важни одлуки се вторник и сабота.
На лавот му припаѓа элатна боја.
Од поэнатите личности родени во овој энак се Бисмарк, Гарибалди, Фидел Кастро, Алексанар Думас.
МАЖ РАК
Машките родени во знакот на рак ја носат најголемата своја снага во својот разум и снажниот дух.
Мисловниот живот со големи чувства за вистина и правда многу пати ги оддвојува од проблемите на секојдневниот живот или ги исполнува со огорченост и револт.
Живеат со своите чувства и нивниот духовен живот е затворен круг, недостапен за другите.
Горди се и увредливи.
Осетливи се на потсмевања или иронија и со посебна духовна снага успеваат да ги разделат искрените од неискрените луѓе.
Тешко склопуваат пријателства, но штом еднаш ги склопат, тешко ги раскинуваат.
Истапуваат отворено во нивната борба за своите исправни ставови, но слабо и тешко доаѓаат до целта, затоа што не се за компромисни и половични решениа.
Нивната цел е све или ништо.
Парите не им се единстеното задоволство во работата, па никогаш ги немаат во изобилство.
Она што го имаат добро знаат да го сочуваат.
Имаат своја цел во животот за која се борат и секогаш ја постигнуваат.
Нивниот сениментален живот е поврзан со преголеми желби кои многу тешко се исполнуваат.
Чувствителни се и полни со мечти, но тоа е целото нивно богатство на нивниот внатрешен живот кој на никого не го откриваат.
Имаат блага нарав, затоа што сите потешкотии ги држат во себе.
Сакаат да бидат утешени, но од никого не бараат сожалување.
Во младоста доживуваат неколку судбоносни случки и ако среќно ги прејдат, ќе имаат долг живот.
Фамилијата им задава проблеми, затоа што децата им се самостални и спротивни на нивните сваќања, па го носат и нивниот терет на својот грб.
Многу претрпуваат за да го зачуваат бракот иако многу пати доѓаат до искушенија и да го прекинат.
Во брачниот живот најдобро се согласуваат со личностите родени во знакот на риба и шкорпија.
Во текот на животот неколку пати стекнуваат и губат имот, но староста ја дочекуваат материјално средени.
ЖЕНА РАК
Жената родена во овој энак не може да се пофали со среќно детствсо.
Поголемиот дел од младоста го поминуваат во мечтаење и сонови кои эа жал никогаш нема да се исполнат.
Скромна е и несебична, со бескрајна стрпливост.
Многу тешкотии кои ја стигнуваат во животот, сама ги совладува и сама ги сноси тегобите.
Живее во вечита надеж дека ќе добие приэнание эа својот труд од своите деца, но тоа никогаш не се исполнува.
Многу работи и на својата снага и дава вера во подобра иднина.
За неа останува како главно; утре ќе биде подобро.
Лесно се прилагодува кон волјата на мажот и ако e сакана, во него гледа свој идол.
На поголемиот дел тоа не им се исполнува.
После првите години од бракот доживува тешки раэочарувања.
Како што ја сака фамилијата и домот , така и се бори эа опстанок на бракот, а тогаш кога љубовта се гаси, пробуваат да не се искажуваат.
Сака да мечтае и во мечтите проживува све она што сака, а животот не и го пружил.
Нема големи пријатели нити стално друштво, эатоа што вистината ја кажува во лице, макар колку и да е горка.
Полно неугодности и навреди побрэо ќе прими пред што таа ќе пламне, но тогаш е толку навредена до живчан слом, што мора да се паэи.
Нејэините деца се нејэиниот живот.
Све она што таа никогаш не го добила, желбите кои никогаш не се исполниле, таа на своите деца им дава, исполнува и эа нив се бори.
Во животот мора да се паэи од сообраќајна несреќа , а посебно нека иэбегава далек пат по вода.
Среќни броеви эа личностите под овој энак се 2,3 и 5 , а деновите кои им носат среќа се понеделник и среда.
На ракот му припаѓа лилјакова боја.
Од поэнатите личности кои се родени во овој энак, можеме да ги наведеме Рембрант, Салвадор Дали, Јул Бринер.
МАЖ БЛИЗНАК
Машките родени во знакот на близнаци е племенит по душа и има добро тело.
Неговата врата е секогаш отворена за секого на кој му треба помош.
Тој е доброчинител и тогаш кога нема што да даде, затоа што неговиот добар збор доаѓа право од срце.
Тој е мисловен маж, полн со дух кој истражува и лута.
Многу го осудуваат, затоа што не можат да ја сватат неговата ширина и големина., особено ако го отценуваат по стекните материјални добра.
Неговото богатство е во неговата душа, која околу себе зрачи радост, снага и волја за живот.
Се истакнува како дипломат, самостоен е, друштвен, но не бара да мора да има пријатели.
Неговата појава го наведува човек да му се открива и доверува, па знае многу тајни.
Поседува дар на прилагодување на ситуацијата во која се наоѓа, па им помага и на другите ако е ситуацијата тешка и опасна.
Воопшто, ако некому е потребна помош, во него секогаш ќе најде.
Во разговор е секогаш прв, затоа што е добар говорник, свесен и итар.
Со итрина и многу пати се служи во својата работа и ја изненадува околината со своите идеи.
Сака да патува и да го запознае светот, ја цени убавината и е права уметничка душа и низ животот не бара богатство.
Во животот има многу потешкотии само затоа што секогаш му недостигаат пари, а многу пати и многу малечки работи, кои ако би ги имал, би му донеле решавање на проблемите.
Во секое друштво се осеќа како да е дома, но нигде не се врзува.
Ги сака жените и има успех во љубовта, затоа што по своите чувства вечно се осеќа млад.
Тактичен е и знае да управува со своите владеења и желби.
Љубовта ја прима како дар на природата.
Се придржува кон оние кои се вечно млади, заљубливи и склони на љубовни авантури.
Ако во една авантура нема успех, брзо бара друга.
Ако негде се "испече" не е огорчен него тоа го прима како "цена на љубовниот ризик".
Бракот е за него губење на слободата, па се понаша како затвореник-сака да побегне.
Треба како таков да се прифати и свати.
Најголемо разбирање наоѓа кај жената родена под истиот знак.
На старост е неспокоен и жали за многу пропуштени среќни денови во младоста.
ЖЕНА БЛИЗНАЦИ
Жената родена во овој знак, убава е и полна со женственост.
Со својата нежност и љубезност освојува све околу себе и каде и да оди, сите ја сакаат.
По својата душа е уметник, природно е интелигентна и сака све што е убаво.
Поради својата остроумност и блескав дух се истакнува како советник кој е секогаш добро да се послуша.
Во младоста премногу живее за друштво, а се снаоѓа во секое друштво и друштвото ја обожава, но и искористува.
Со себе носи љубов која се гледа и осеќа во секој нејзин потег и дел.
За неа може да се рече дека е светлост која вечно зрачи.
Не знае да каже не, кога нешто ја молат, иако молбата е неоправдана.
Поради тоа и многу пати и се одрекува од најпотребните работи за живот.
Најголем успех во животот постигнува ако се посвети на уметноста, но и во секоја нејзина работа се осеќа нејзината чувствителност.
Педантна е и уредна во секоја работа, а нејзиниот дом е нејзината гордост.
Многу се ангажира во работата, работата и оди од рака, но и заработката од работата исто така и заминува брзо од рака.
Премногу нагла е во одлуките, кои ги анализира кога е веќе све готово.
Тоа и донесува многу грижи и тешкотии.
Особено мора да пази кон стапување во брак, затоа што не се мажи од идеали или младелачка љубов.
Среќните броеви за личностите родени во знакот на близнаци се: 5, 6 и 8, а нивните поволни денови се среда, петок и недела.
Бојата на близнаците е сива.
Познати лисчости родени во овој знак се: John Kennedy, Dante, Bernard Shaw, Richard Wagner, Gerrard Phillipp.
МАЖ БИК
Мажите родени во овој знак се динамични и енергични.
Полни се со енергија која неконтролирано ја расфрлаат.
Ја сака онаа работа која овозможува натпреварување, затоа што сака да победува, но до тие победи да не се доаѓа на тежок начин.
Голем е практичар, снаодлив во решавање на проблемите.
Неговата девиза е »целта ги оправдува средствата«.
Не греши, но кога греши, тоа е планирано.
Не постои замисла која не би можеле да ја остварат и во тоа не им е потребна туѓа помош, но не се впушта во работи за кои не е сигурен дека се возможни.
Во работата е тврдоглав и не прифаќа туѓи уверувања.
Повеќе ги води нивниот инстинкт, кој како некоја необјаснива врска со природата ги упатува на најдобрите решенија, така да некогаш незнаат ни самите да го објаснат достигот на својот успех.
Во животот постигнуваат успех, но пријателите со кои е секогаш опкружен, кога ќе ја постигнат својата цел, им ја однесуваат главната материјална корист.
Иако тоа го согледува, тешко го раскинува пријателството и секогаш ги оправдува постапките на пријателите.
Несреќен е кога не го сакаат.
На увредите е многу осетлив и поради својата гордост често се препира со другите.
Луѓето ги отценува према успехот што го постигнале во друштвото.
Го сака друштвото на интелектуалци и ужива во разговори за науката и уметноста.
Сексот ги привлекува од радозналост и во љубовта се променливи.
Бракот го издвојува од авантурата, кои се секогаш краткотрајни.
Фамилијата и домот е негова држава, во која сака да владее, каде што угодно се осеќа , но не е владар.
Во бракот гледа среќа и бара вечна љубов.
Осетлив е и нежен, полн со чувствителност и почитување на спротивниот пол, но ако постои и најмало оправдување, постанува љубоморен тиранин.
Љубовта му е страсна , но љубомората по својата големина и жар надвладува.
Прилагодлив е кон брачниот партнер, па како животен пратеник му одговараат личностите родени во знакот на јарец, риби, рак, девица или шкорпија.
Животот му е долг, и дури на старост се обогатува, иако тоа богатство не му причинува среќа.
ЖЕНА БИК
Жената родена во овој знак, се истакнува како личност свесна за својата снага и јакост.
Иако во животот ја стигнуваат многу несреќи, од нив секогаш излегува похрабра за да повторно ги дочека.
Таа е реалиста и практичар и свесна е дека доброто и лошото во животот се променуваат.
Најубавиот дел од нивнот живот е нивната младост, иако тогаш има многу материјални проблеми.
Ја сака слободата и ја сака љубовта, а во младоста нив многу пати ги соединува.
Подоцна влегува во брак, но бракот за неа е светост.
Премногу е покорна на мажот, во кој гледа главна поткрепа во животот, иако е таа многу пати главен носител на тешкотиите.
Со туѓата несреќа многу сочувствува и за таквата личност има големо разбирање.
За многу е доброчинител.
Некои тоа го злоупотребуваат и искористуваат мислејќи дека таа тоа не го осеќа, но се лажат.
Нејзината доброта е толку голема, што тоа и не се открива.
Без нејзината помош и подршка не би имало напредок.
Таа е паметен советник , соработник, пожртвувана мајка и родителски ангел.
Дава све од себе, но и све бара.
Свесна е на должноста која ја обавува.
Посебно ги цени парите, а ги бара и во игрите на среќа, но без голем успех.
Брзо се лути и тогаш е спремна за оштра кавга.
Ги сака малите оговарања, но повеќе како своја забава отколку како интрига.
Амбициозна е и има желба да твори, но е премногу окупирана со ситни работи.
Се плаши од сиромаштија.
Во втората половина од животот стекнува солидна материјална основа.
Броеви кои донесуваат среќа на личностите во овој знак се: 4, 5 и 9.
Среќата им е најмногу наклонета во вторник и петок.
Нивната боја е зелена.
Од личностите кои се родени во овој знак, познати се; француската кралица Марија Медичи, Карл Маркс, Ван Гог, Фројд, Мартин Карол, Балзак.
МАЖ ОВЕН
Машките родени во знакот на Овен полни се со живот и животна снага.
Тоа се личности полни со акција, енергично и храбро реагирање.
Се истакнуваат со мажественост и отвореност.
Родени се да работат, да живеат за идејата која ја носат во срцето и за неа да се борат.
Со својата борбеност ја постигнуваат својата цел, но никогаш не се опкружени со пријатели.
Ги совладуваат сите потешкотии во животот, кои и многу ги имаат.
Нивната голема духовна снага не допушта да потпаднат и продолжуваат со нова борба за нови идеали, но никогаш не го повторуваат истиот пат на својата борба.
Во своите остварувања се поттикнувачи , амбициозни, па никогаш не се ангажираат за некои ситни проблеми или замисли.
Среќни се само во оние акции кои ја бараат нивната целосна снага, во кои се истакнуваат.
Самостојни се и уште во младоста ја бараат својата среќа, без влијание и помош од други.
Повеќето рано се ослободуваат од влијанието на родителите.
Парите многу ги ценат, но тешко доаѓаат до нив.
Тие би работеле све, доколку има заработка.
Нагли се и брзо пламнуваат, но знаат да се совземат, но не и да опростат ако се навредени.
Горди се и кога ги бранат своите гледишта имаат достоинствен став.
Попрво би пропаднале отколку да отстапат од своите идеи.
Во друштво се омилени поради својата динамика и отвореност, но затоа имаат и многу непријатели.
Поседуваат голема склоност за интелектуална работа.
Добри се говорници .
Сакаат забава и друштво, но имаат свој суд за бирање на друштвото.
Во бракот не признаваат еднаквост , на верноста се верни, но на неверноста се неверни.
Сакаат дисциплина и ред, и тоа го бараат и од други, но самите на тоа не се придржуваат.
Никогаш не се сиромашни, но не и богати.
Во љубовниот живот се страствени, темпераментни и полни со снага која околу нив се шири со електрицитет.
Нивните чувства ги искажуваат низ големи осцилации.
Сакаат со целата душа, но тоа трае многу кратко.
Како брачен партнер најмногу им одговара личност родена во знакот на лав.
ЖЕНА ОВЕН
Жената родена под овој знак е темпераментна и друштвена.
Не поминува низ животот со затворени очи и за све се интересира.
По дух е полна со живот и многу заради тоа и ја осудуваат, затоа што не ја сваќаат.
Поради својата динамичност се истакнува како добар раководилец.
Своите одлуки ги донесува одлучно и брзо.
Поседува голема послушност и затоа не сака да ги повторува своите наредби.
Ако донесла погрешна одлука, храбро ја превзема одговорноста и не ја префрлува на своите соработници.
Живее эа идеали, на секого би му пружила помош и сочувство во неэгода, но многумина тоа и го злоупотребуваат.
Во лутина е нагла и многу пати губи контрола.
Тогаш е оштра на јазик и немилосрдно ги користи неправдите и неморалите на други.
Спрема себе има поблаг став и за многу свои постапки наоѓа оправданија, ако ги нема.
Уверена е дека жените се поспособни од мажите.
Ги сака пофалбите и признанијата за својата работа, а работата и е тешка и нема угоден живот.
Ја почитува вистината и ја цени убавината, но во бракот не наоѓа разбирање и поддршка.
Ги сака мажот и своите деца, но поради несфаќање многу пати се повлекува со самотија, во самата себе, каде што бара нова снага за живот.
Среќни броеви за личноста родена во овој знак се 1, 2 и 8 , а поволни денови кога среќата им е наклонета се понеделник, вторник и петок.
На овните им припаѓа црвената боја.
Многу познати личности се родени во знакот на Овен.
Еве неколку од нив: Хитлер, Хрушчов, Гоја, Бауделер, Леонардо Да Винчи, Марлон Брандо, Вехнер Вон Браун. | fineweb-2 |
Деформитети кај децата на училишна возраст
Kога се споредуваат сите деформитети на скелетот, третина од децата на училишна возраст имаат по некој деформитет…
Оптеретувањето на телото поради претешкиот училишен ранец, некорегираниот диоптер за гледање, недоволната застапеност на физички вежби, отсуство на витаминска исхрана за време на напорните денови и замор поради обврските во периодот на нивен интензивен раст и развој, може да бидат причина за посојаниот висок процент на ученици со лошо телесно држење.
Лошото телесно држење за време на стоење или седење се карактеризира со завиен став, воспаление во градниот кош, опуштен стомак, искривена кичма и многу други.
Ваквата ситуација настанува поради оптеретување на само една група на мускули, односно поради неурамнотеженост помеѓу една група на мускули над друга.
Со промена на положбата може комплетно да се истегнат мускулите кои најчесто се исправуваат за време на одмор, но ако лошото држење потрае, поради растот во неправилна положба, може да се развие вистински деформитет.
Деформитет на кичмата е константиран кај речиси 15% од децата на училишна возраст и така и понатаму претставува еден од примарните здравствени проблеми кај децата.
Набљудувани се кифоза, сколиоза и лордоза, а се запазува и одржувањето на бројот на ученици со деформитет на кичмениот столб за време на повеќе години на приближно исто, високо ниво – кривење на кичмата бочно лево-десно, напред-назад или изразено напред во слабинскиот предел, се присутни кај секое шесто дете во основно училиште.
Деформитет кај стапалата е забележан кај речиси 17% од учениците што значи дека повеќе од секое шесто дете го има овој деформитет.
Кога се набљудуваат сите деформитети на скелетот заедно, третина од децата на училишна возраст имаат некој деформитет, а кај некои деца сигурно постојат повеќе деформитети истовремено.
Телесната нахранетост на систематските прегледи по досегашната методологија се оценуваше описно (добра, средна, лоша), без ознака дали се работи за гојазност која е честа или недоволна нахранетост.
Според некои истражувања, речиси третина од децата на училишна возраст покажуваат отстапување од нормалната нахранетост. | fineweb-2 |
Туктук, Бека, Кулиглиг, Тришав, Педикаб, Бекак, Трицикл.
Ова се познатите возила на три тркала кои се вообичаени за југоисточна Азија.
Може да ги видите на улиците во урбаните центри, но владите се обидуваат да ги забранат овие сеприсутни моторизирани или не – рикши и трицикли, на поголемите автопати.
Eлектрични трицикли чии резервни делови се произведуваат во Тајланд наскоро ќе пристигнат во Европа.
Минатата година тие беа новитет на Филипините.
Овие електрични трицикли користат литиум јонски батерии, кои најчесто се употребуваат за лаптоп компјутери и мобилни телефони.
На сликата долу е прикажан електричен трицикл во Давао Сити, на Филипините, кој не користи фосилни горива:
Јан Шим се возел на рикша кога го посетил Пенанг, Малезија:
Има толку многу начини да го видите Пенанг, но еден од најинтересните начини е на рикша.
Локално се нарекува и тришав или бека, и е вообичаен начин на превоз кој ги пренесува патниците низ целиот град во лежерно темпо.
Во Малезија, рикшите кои ги влечеле пешаци постепено се замениле со рикши на велосипед.
Овие рикши во 70-тите години на минатиот век биле насекаде.
Оттогаш, брзата урбанизација ја зголеми потребата за поефикасен јавен превоз и како резултат на тоа бројот на рикша-велосипеди почна да се намалува.
Денес овие возила се користат како туристичка атракција во Малака, Пенанг, Келантан, Теренгану.
M-Explorer пишува за античкото моторче наречено Педикаб Сиантар, кое се наоѓа во градот Сиантар во Индонезија.
Eдвин ги опишува уникатните дизајни на трициклите во Индонезија.
Волшебниот Едем вели дека традиционалните трицикли постепено се заменуваат со современи возила.
Трициклите стануваат реткост, причина е што градските власти низ Архипелагот ги забрануваат бедејќи се антички и нечовечки, па ги заменуваат со моторизирани верзии на истите возила.
Иронично е тоа што додека ова се случува во Индонезиоја, насекаде низ светот, особено развиените држави повторно ги воведуваат трициклите бидејќи се еколошки. | fineweb-2 |
Сириски војни
Сириски војни е назив за серија од шест војни кои се воделе во текот на 3. и 2. век п.н.е.
помеѓу Селевкидската Империја и Птоломејското Кралство со цел да се завладее со регионот по име Келесирија, односно местото од кое воделе важни патишта кон Египет.
Овие војни битни ги исцрпеле и двете држави, што пак довело до тоа со овие територии подоцна да завладеат Римската Република и Партија.
Содржина
- 1 Прва сириска војна (274 п.н.е.
- 271 п.н.е.)
- 2 Втора сириска војна (260 п.н.е.
- 253 п.н.е.)
- 3 Трета сириска војна (246 п.н.е.
- 241 п.н.е.)
- 4 Четврта сириска војна (219 п.н.е.
- 217 п.н.е.)
- 5 Петта сириска војна (202 п.н.е.
- 195 п.н.е.)
- 6 Шеста сириска војна (170 п.н.е.
- 168 п.н.е.)
- 7 Литература
- 8 Видете исто таак
Прва сириска војна (274 п.н.е.
- 271 п.н.е.
)[уреди]
Првата сириска војна била првиот поголем конфликт помеѓу дијадошките држави после убиствата на Селевк I Победникот и Лизимах, 281 п.н.е., последните оригинални дијадоси.
Селевковиот син Антиох I Сотер, кој имал сериозни проблеми при консолидацијата на власта во западниот дел од империјата, сметал дека тие проблеми може да се разрешат единствено со проширување на сметка на териториите во Левант и Анадолија.
Поради тоа стапил во сојуз со Магас Киренски, полубратот на египетскиот крал Птоломеј II, во знак на тој сојуз ја дал раката на својата ќерка Апама.
Магас после венчавката прогласил независност на Кирена и започнал поход против својот полубрат на запад, додека Антиох ги напданал Египетските територии од север и исток.
Антиох на почетокот забележал успех, освоил делови од Сирискиот брег и јужна Анадолија.
Но подоцна се покажало дека Птоломеј II е далеку поспособен владетел отколку што се мислело.
Неговата сестра и сопругаАрсонија вешто ги сузбила дворските сплетки, додека Птоломеј организирал противнапад и успеал да го порази Антиох.
Придонес во неговата победа дала и побуната на Мармаридите, либиски номади порад кои Магас морал да се откаже од својот поход.
До 271 п.н.е.
кога склопиле примирје, Птоломеј успеал не само да ги поврати сите изгубени територии, туку и ја проширил својата власт над Карија.
Втора сириска војна (260 п.н.е.
- 253 п.н.е.
)[уреди]
Антиох II откако го наследил својот татко 261 п.н.е., веднаш започнал да се подготвува за нова војна за Сирија.
Пред тоа склопи сојуз со Антигон Гонат, антигонидскиот крал на Македонија.
Имал намера да го истера Птоломеј II од водите на Егејското море.
Антиох II потоа со подршка на Антигон ги нападнал птоломејските упоришта во Мала Азија.
Текот на војната тешко може да се реконструира, бидејќи повеќето записи се изгубени.
Но јасно е дека Антигон, околу 258 п.н.е.
успеал да ја порази птоломејската флота во Битката кај Кос.
Тоа довело до привремено губење на египетската поморска надмож над Источниот Медитеран, што довело до губење на контролата над Киликија, Памфлија и Јонија.
Антиох пак го освоил Милет и Ефес.
избиле бунтовипротив македноците на Коринт и Халкидите, а истовремено северните граници на Кралството Македонија почнале да бидат напаѓани од варварскиплемиња, поради што Антигон морал да ја прекине војната против Египет.
Бидејќи останал сам, Антиох 253 п.н.е.
склопил мировен договор со Египет, при што се венчал со Птоломеевата ќерка Береника, одрекувајќи се од својата прва жена Лаодика I. Птоломеј II истата година умерл.
Трета сириска војна (246 п.н.е.
- 241 п.н.е.
)[уреди]
Смрта на Птоломеј II го поттикнала Антиох истата година 246 п.н.е.
да се врати на својата прва жена.
Кратко после тоа, Лаодика обзнанила дека на неговата посмртна постела, Антиох го прогласил нејзиниот син Селевк II Калиник за престолонаследник, а неа за регент.
Береника и нејзините деца се засолниле во Антиохија, но биле пронајдени од страна на Лаодикините приврзаници и биле убиени.
Новиот египетски крал Птоломеј III убиството на неговата сестра го искористил да објави нова војна на Селевкидската Империја.
Оваа војна исто така се нарекува и Лаодикејска Војна.
Иако Антигон II Гонат како верен селевкидски сојузник на египетската флота и нанесол пораз во битката Битката кај Андрос, Птоломеј сепак успеал да победи.
Неговите сили ги поразиле Селевкидите во Сирија, навлегле во Антиохија и до Вавилон.
За Селевк, II, дополнителен проблем биле бунтѕовите во источните сатрапии против неговата власт, а Лаодика инсистирала својот помлад брат Антиох Хијеракс да го именува за ко-регент и да му ја предаде власта над Мала Азија.
Хијеракс одма после тоа прогласил независност и се приклучил во војната проив Селевкидите.
Иако Селевк успеал да поврати дел од изгубените територии, после неколку години војување бил исцрпен, и се согласил да склопи примирје.
Египет ја добиле северна Сирија, вклучително и Селевкија Пијерија, главното антиохиско пристаниште.
Четврта сириска војна (219 п.н.е.
- 217 п.н.е.
)[уреди]
На Селевкидското царство му биле потребни две децении да се опорави од загубите од претходната војна, односно да ги смири сепаратистичките бунтови, вклучително и оние кои ги водел Антиох Хијеракс.
Меѓутоа 225 п.н.е.
после изненадната смрт на Селевк II повторно настапил период на нестабилност.
Неговиот син Селевк III Керавн владеел само две години, прд да биде убиен во еден бунт на војската.
Го наследил неговиот помлад брат Антиох III Велики, кој бил одлучен да ги поврати изгубените територии.
Плановите на Антиох да започне поход на Египет 221 п.н.е.
биле спречени од сплетките на неговиот главен министер Хермеј, како и сепаратистичките бунтови во западниот и источниот дел од империјата.
Дури откако ги решил овие проблеми, Антиох бил подготвен да ја дигне својата војска 219 п.н.е.
на поход врз Египет.
Но и Египет, во меѓувреме го зафатила криза предизвикана со смртта на Ptolemeja III.
Неговиот син и наследник Птоломеј IV Филопатор не покажал склоност кон државничките работи, па целата власт ја препуштил на неговиот министер Сосибиј, кој веднаш на почетокот ликвидирал многу членови од кралското семејство.
Тоа предизвикало политичка нестабилност, пребегнување на командантите на селевкидска страна, додека истовремено Сосибиј потполно ги занемарувал одбрамбените подготовки.
Сето тоа му овозмоќило на Антиох без некои поголеми потешкотии 219 п.н.е.
да ги заземе Селевкија Пијереја и Тир.
Неговотопонатамошно напредување било спорено со преговорите кои ги започнал Сосибиј, а чија единствена цел била добивање на време за да се импровизира одбрана.
Сосибиј истовремено почнал да го регрутира и обучува домородните египќани.
Летото 217 п.н.е.
Антиох повтроно тргнал во офанзива, но обновената египетска војска успеала да извлече победа во големата Битка кај Рафија.
Птоломејците меѓутоа е можеле ниту сакале да ја искористат таа победа.
Наместо да нареди навлегување во длабочината на Селевкидската империја, Сосибиј поново започнал преговори.
Тие преговори завршиле со мировен договор со кој Антиох успеал да задржи некои од освоените територии, вклучувајќи ја и Селевкија Пијереја.
Војната за Птоломеидите и Египет имал тешки последици, најповеќе поради тоа што домородните египќани стекнале искуство кое им помогнало да дигнат востание против македонската династија и да создадат независна држава во Горен Египет.
Петта сириска војна (202 п.н.е.
- 195 п.н.е.
)[уреди]
После војната Антиох следната година започнал да ги задушува сепаратистичките бунтови и да ја проширува својата власт, прво во Мала Азија а птоа и на северните и источните граници на некогашната Македонска Империја.
Во 202 п.н.е.
успеал да ја покори Ерменија, Партија и Грчко-Бактриско Кралство, со што стекнал искуство, но и ресурси за реванш за поразот кај Рафија.
Прилика за тоа се укажала поради нестабилноста во Египет, каде смртта на Птоломеј IV, а после тоа и ликвидацијата на популарната кралица Арсиноја III Египетска од страна Сосибиј, предизвикало немири и во самата Александрија, т.е.
се побунила војската.
Антиох пред тоа настојувал да го обезбеди западното крило, на тој начин што склопил сојуз со македонскиот крал Филип V. Египет како сојузник ја имал Римската Република, со која веќе подолго време бил во добри односи, а Римјаните пак ја сватиле стратешката важност на Египет заради испораката на жито за време на Втората Пунска Војна.
Конфликтот со Филип, односно Втората Македонско-римска Војна, меѓутоа ги спречила римјаните да дадат позначителан помош на Египет, па нивната интервенција се свела само на безуспешни дипломатски мисии кај Антиох.
Благодарение на ваквата ситуација, Антиох можел без проблеми да ги напаѓа египетските територии какко и Мала Азија, така и Келесирија.
Успеал да го заземе и Сидон.
200. или 198 п.н.е.
неговата војска постигнала одлучувачка победа во Биткаата кај Панијум.
После оваа битка започнале преговори со Египет, со кои на Антиох ми била призната власта над Келесирија, вкучувајќи ја и Јудеја.
Договорот е потпишан 195 п.н.е.
со женидбата на Антиоховата ќерка Клеопатра I Египетска за младиот египетски крал Птоломеј V Епифан.
На крајот од војната Селевкидската Империја ја постигнала својата најголема моќ, под водство на Антиох, но тој период кратко траел, со оглед на неизбежниот конфликт со Римската Република, кој на крајот од деценијата ескалирал како Римско-Сириска Војна.
Шеста сириска војна (170 п.н.е.
- 168 п.н.е.
)[уреди]
Поразот во војната со Римската Република имал тешки последици по Селевкидската Империја.
Трајно била загубена Мала Азија, воената морнарица и на крај со политичката нестабилност предизвикана од смртта на Антиох Велики, како и со заробеништвото на престолонаследникот Деметриј во Рим.
Од друга страна пак, Египет не бил во состојба да ја искористи слабоста на својот ривал, бидејќи и самиот имал проблеми со бунтот на домородното население кое било совладано дури околу 185 година п.н.е.
Новата војна избила околу 170 п.н.е.
кога Еулај и Ленеј, министрите на малолетниот египетски крал Птоломеј VI Филометор, верувајќи во помошта од Рим, објавиле војна за враќање на Келесирија и Јудеја.
Истивремено, братот на Птоломеј, Птоломеј VIII Фискон и неговата сестра Клеопатра II биле именувани како совладари, со цел јакнење на единството во Египет.
Од друга страна селевкидскиот крал Антиох IV Филопатор реагирал побрзо и 169 година п.н.е.
со молневита брзина успеал да навлезе се до Александрија, ги симнал од власт регентите и одлучил Птоломеј VI, кој му бил внук, да остане единствен владетел, чијшто заштитник бил лично тој.
Кога истата година Антиох се повлекол со војската за да го загуши бунтот во Јудеја, нардот во Александрија дигнал бунт против птоломејците.
Птоломеј VI повторно стабал совладар со Птоломеј Фискон.
Антиох повтроно тргнал во офанзива, го освоил Кипар, а потоа навлегол до Александрија.
Но овој пат Римската Република испратила помош на чело со Гај Попилиј Ленас.
Тој на Антиох му дал ултимативно барање, да се повлече од Египет и Кипар.
Не сакајќи конфликт со велесилата која го поразила неговиот татко, Антиох веднаш се согласил да го испочитува ултиматумот, но успеал да ги задржи териториите освоени во Петтата сириска војна.
Литература[уреди]
- Green, Peter.
Alexander to Actium: The Historical Evolution of the Hellenistic Age.
Berkeley: University of California Press, 1990.
ISBN 0-500-01485-X (англиски) | fineweb-2 |
Ние сме мило да гледате на страници од оваа игра сајт!Играат различни игри онлајн, без ограничувања, кои можат да бидат попријатни?На нашиот сајт се бесплатни игри онлајн кои ќе ве вас и вашите пријатели одличен избор, како и присуство на можноста да ги симнете бесплатно.На нашиот сајт вие не треба да се регистрирате, како и на многу други сајтови да игра бесплатни онлајн игри.Сите достапни на нашата веб-страница флеш игри се поделени во категории, теми и жанрови, така што не ќе се земе многу време во потрага по потребниот игра.Сите флеш игри се достапни за бесплатно во секое време, денот или ноќта, а сајтот е постојано во тек со најновите игри.Нашиот веб сајт е специјално дизајниран така што секој посетител целосно да уживате во игра и за време расеан од нивните секојдневни задолженија со бесплатни онлајн игри, и способноста да ја преземете игри за слободен само да помогнат со тоа!Во денешниот свет речиси секој од нас поминува многу време зад мониторот.Комуникација, работа, забава - целиот спектар на човековиот живот добива се гледа во неверојатни виртуелниот свет.Во изминатите неколку години, на интернет чуден пресврт околу невидлива мрежа на нашето слободно време, живот и нашата работа.За поголемиот дел од луѓето сега без пристап до компјутерската мрежа - само една метална кутија, кој е исполнет со чипови и жици.На нашиот сајт ќе имаат одлична можност не само да игра флеш игри и преземање игри бесплатно, ова ќе ви овозможи секогаш да имаат на рака сакан од забава.Имаме една од најголемите збирки на различни игри.Сите тие се подредени во категории.На овој начин, ќе можете брзо да изберете омилена виртуелен одмор.Секој ќе биде во можност да се најде на нашата веб страница соодветен іgri.По сите, постојат различни бесплатни игри категорија.Ова когнитивни и развојни загатка, дербито, потраги, итнитнМногу популарен на нашиот сајт се игри (Flash) кои не ќе преоптоварување вашиот персонален компјутер и не ќе им треба многу време да се заврши.Тоа е лесно да се игра, дури и во мали работни интервали.Но што е најважно, онлајн игри се достапни за бесплатно од било кој мобилен уред кој има интернет конекција.Вие не треба да се подложат непријатно и долги регистрација, да одговорат на многу глупави прашања и неколку часа да чекаат за играта да се подигне.Вие само треба да напишеш во барот за адреси zgames.com - и ќе може да игра како сакате.Сите оние кои сакаат да добијат вистински адреналин брзање кој сака да се потопи во необичен виртуелниот свет да ги искористат предностите на нашата огромна збирка на онлајн мултиплеер игри.Меѓу кои, не само мали пребарувач MMO, но исто така полн игра клиентот.Ако сте заинтересирани за играње онлајн, на нашата веб страница можете да секогаш секогаш избираат саканата игра. | fineweb-2 |
Рој Лихтенштајн
Рој Ликтенстајн (анг.
-Roy Lichtenstein), е американски сликар роден на 27. октомври 1923, а умрел на 29. септември 1997.
Бил еден од основачите на поп-артот, движење кое представува противтежа на техниките и концептите на апстрактниот експресионизма и кој ги возвишува техниките на масовните медии и икони на популарната култура.
Како млад, Ликтенстајн едно време студирал со сликарот Реџиналд Марш (анг.-Reginald Marsh).
После одслужувањето на воениот рок во Втората светска војна, завршава студии на уметност на универзитетот во Охајо, каде од 1946. до 1951. година предава како професор.
Бил професор и на Њујоршкиот државен универзитет Озвего (1957—1960) (анг-New York State University College, Oswego) и на колеџот Даглас на универзитетот Раџерс во Њу Бранзвик, Њу Џерси (1960—1963) (анг-Douglass College of Rutgers University, New Brunswick, New Jersey).
На почетокот на кариерата Ликтенстајн слика теми со американскиот запад во различни модернистички стилови.
Во 1957. година почнува да слика во стилот на американскиот експресионизам, но брзо го напушта.
За своите деца ги има насликано Мики Маус и Паторот Пајо.
Во почетокот е незадоволен со оваа техника и не е баш воодушевен со концептот на директно присвојување, па набрзо открива скриени можности на когнитивната естетска интерпретација, које се наметнува како икона на масовните медии во контекст на убавите уметности. | fineweb-2 |
Најчесто сум критички настроен со позитивна цел зошто сакам да иде државава на подобро али ете да погледнеме на добрата страна.
Во нашава ни мила земја колку и да се ретки сепак има по некоја успешна бизнис приказна направена со пот која ни грее душа и влева надеж .
За почеток еве две од мене: 1.
Дени интернационал - Човек кој во крајот на социјализмот работеше како возач на камионче за една фабрика за хартија.
Во наредниот период по осамостојување зема едно камионче почна бизнис со први фирми кој што се бават со извоз.
Па купи уште едно, па најми шофер и така натаму, за денес човекот да има повеќе од 20 камиони, солидно голем склад со неколку хангари за складирање на роба, раширена транспортна мрежа во цела Европа како и претпоставувам дебело банковно конто.
Сопственикот на Макоил бензинските - истиот период крај на социјализам човекот работи како плочкар во некоја си рандом фирма.
Си има идеја и на блиски мои познаници сега во пододминати години им нуди партнерство да вложат во неговава идеја неколку илјади германски марки за да отвори бензинска.
Нормално тие одбиваат, зашто кој би се нафатил со плочкар да отвара бензинска пумпа посебно во период кога пола век претходно ни глас ни абер од претприемништво немало.
Се снаоѓа со пари човекот преку пријатели од тука и од странство и си отвара бензиска.
Денес човеков поседува ланец бензински пумпи и претпоставувам солидно банковно конто.
Ако знаете вие некоја, бујрум. | fineweb-2 |
Радиоактивност
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
Радиоактивност (латински: radium, activitas - дејност) е хемиско радиоактивно распаѓање, спонтано претворање на едни хемиски елементи, односно нуклеарни видови, во други, проследено со емисија на јонизирани атоми на хелиум, електрони и електромагнетно зрачење (алфа, бета и гама-зраци).
Гама-зраци (ϒ)[уреди]
Гама-зраците се елктромагнетни бранови , слични на рентгенските или (X) зраци.
Тие имаат сосема друга природа од алфа и бета зраците.Не носат полнеж и се движат со брзина на светлината.Ефектот на јонизацијата е многу слаб бидејќи тие се елктромагнетни бранови но затоа пак се многу продорни.Тие можат да поминат низ човечкото тело а скоро сосема да апсорбираат со бетонски слој од оклолу еден метар .Бетонската заштита се користи кај нуклеарните централи.Може да се каже дека гама зраците никогаш целосно не можат да апсорбираат.Можат да се преполоват на пример со оловна плоча од дваесетина милиметри и со тоа да се намали нивното штетно дејство.Бидејќки се ненаелектризирани тие не скршнуваат ниту во електрични ниту во магнетни полињна.Гама-зраците секогаш се придружно зрачење на алфа и бета радиоактивноста.
Бета-радиоактивност (β)[уреди]
Кај бета-радиоактивноста доаѓа до откинување на еден електрон од атомското јадро.Се покажало дека неутроните ,всушност можат да се распаднат на еден протон и еден електрон и една мала честица со занемарливо мала маса што се нарекува антинеутрино.Тоа значи дека при бета распадот доаѓа до одделување на еден електрон од јадрото тогаш во јадрото ќе се појави вишок од еден протон за сметка на распадниот неутрон.Бидејќи бројот на протоните е оној што го определува хемискиот елемет тогаш неговиот хемиски елемент е со еден протон повеќе од појдовниот па ќе се наоѓа за едно место понапред во периодичната табела.На пример при бета-распадот на алуминиумот -28 се издвојува еден електрон и се добива јадро од сицилиум -28.
Од реакцијата мозе да се забележи дека вкупниот број нуклеони пред и по распадот како и вкупниот полнеж пред и по распадот на јадрото останува непроменет (13е=14е-1е).Електронот при бета-распадот го напушта атомот со голема брзина околу 9/10 од брзината на светлината во форма на бета-радиоактивна честица.
Јонизирачката способност на бета-честиците не е толку голема како кај алфа-честиците но сепак нивната продорност е далеку поголема бидејќи тие се многу помали.Алуминиумската плоча со дебелина од неколку милиметри би била сосема доволна заштита од бета-радиоактивните матријали.Бидејќи се работи за лесните електрони,тогаш и скршнувањата во елктричните и магнетните полињна се големи
|Оваа статија од областа на физиката е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Небесните објекти во Кајперовиот појас е обележани со зелена боја
Кајперовиот појас е голем прстен од "отпад", сличен на астероидниот појас, меѓутоа е составен главно од мраз.
Внатрешната граница на појасот започнува во орбитата на Нептун и се простира до 50 АЕ.
Од овој регион потекнуваат кометите со краток период на појавување, како што е Халеевата комета.
Проценката е дека постојат околу 70.000 објекти во појасот со дијаметар поголем од 100 km, но неговата вкупна маса е можеби само малку поголема од масата на Земјата.
Многу од објектите од овој појас имаат орбита која не лежи во рамнината на еклиптиката. | fineweb-2 |
Хроматин
Хроматинот е најважниот дел на јадрото.
Во неговиот состав влегуваат молекули на ДНК кои се носители на генетичката информација.
Хроматинот е изграден од хроматински нишки.
Се јавува во две форми, и тоа како хетерохроматин и како еухроматин.
Еухроматинот претставува деспирализирана форма на хроматинските нишки, која многу слабо се обојува и е активна форма на хроматинот. | fineweb-2 |
Бразилска ајкула
Бразилска ајкула (Isistius brasiliensis).
Многу китови и големи риби, вклучувајќи други ајкули страдаат кога се во близина на бразилските ајкули.
Оваа мала ајкула во облик на цигара (често нарекувана "цигареста ајкула") е паразит што кине парчиња од својот плен.
Со помош на своите единствени, дебели, подвижни усти таа се прилепува за пленот, а потоа се врти, при што нејзините остри долни заби откинуваат парчиња месо во форма на парче колач.
Активна е ноќе, а пленот го примамува со сјајните зелени биолуминисцентни светла сместени на стомакот.
Исто така се храни со лигни и со ракови. | fineweb-2 |
Тринилскиот тигар (Panthera tigris trinilensis) е фосиленподвид на тигар.
Фосилите датираат од пред околу 1,2 милиони години, и се пронајдени на локалитетот Тринил, на островот Јава во Индонезија.
Овој подвид бил опишан во 1908 година, а типичниот примерок е дел од колекцијата на Дубоа (Dubois Collection) во Националниот музеј за историја на природата во Лајден, Холандија.
Иако овие фосилли се пронајдени на Јава, се смета дека тринилскиот тигар не е директен предок на јaванскиот подвид.
Јаванскиот тигар се претпоставува дека потекнува од предок кој дошол од Кина.
Најверојатно тринилскиот тигар изумрел пред околу 50 000 години. | fineweb-2 |
Krem4e
Таман си реков ќе ги поздравиме онака другарски не ми се исполни желбата..
толку од мене од госпо поќе се надевам следната ќе бидиме посложни
P.S.
ако не ви е тешко VOTE & SUB за да си земат и другите малку сила за пукање и да ми поможите за ММ медалот
What is this?You are reading an article written by a citizen of eRepublik, an immersive multiplayer strategy game based on real life countries.
Create your own character and help your country achieve its glory while establishing yourself as a war hero, renowned publisher or finance guru. | fineweb-2 |
Жељко Ражнатовиќ
Жељко Ражнатовиќ - Аркан (српски: Жељко Ражнатовић / Željko Ražnatović) (17 април 1952, Брежица, Словенија – 15 јануари 2000 во Белград, Србија) бил лидер на паравоената формација Српска доброволна гарда којашто делувала во војната на просторот на бивша Југославија.
Аркан има дебело досие како истакнат "криминалец" во Западна Европа.
Содржина
Детство[уреди | уреди извор]
Жељко е роден во Брежица, мало место во Словенија.
Неговиот татко Велко бил офицер на воздухоплоството во ЈНА.
Аркан живеел со својата мајка која била само комунистичка активистка заедно со своите три сестри.
Неговите родители се разведиле уште кога Аркан бил дете.
Неговиот татко често го тепал во младоста и тогаш Жељко често пати го напуштал својот дом и вршил различни пљачки низ своите сограѓани.
Во Белград повторно се занимавал со кражби на трафики па неговиот татко го пратил своето школување да го заврши во Нови Сад.
Во тогашно време Аркан најмногу посакувал да биде пилот но сепак се запишал на Поморска школа во Котор.
Но како "слеп патник" се качил на некој брод и пристигнал на Трст.
Таму, заедно со неговата група повторно извршува различни кражби кои подоцна ги продавал за да на крај биде фатен во Загреб и уапсен по три години во малолетничкиот затвор во Валево и Пожаревац.
Бегство преку граница[уреди | уреди извор]
Во 1972 година со само дваесет години, илегално имигрирал на запад, надевајќи дека ќе се пронајде таму себе си.
Во странство се сретнал а и се запознал со многу поранешни југословенски злосторници, кои подоцна ќе бидат убиени или уапсени.
Аркан исто така се смета дека е и атентатор во повеќе држави во Европа, како Белгија, Холандија, Шведска, Германија.
Бил затворен во Белгија во 1974 година, од каде во 1977 година побегнал.
Повторно бил уапсен во Холандија во 1979 и повторно побегнал 1981 година, каде бил ранет во судирот со полицијата.
По сите тие криминални дела бил прогласен за десетиот најбаран криминалец во светот во потрага и од Интерпол.
Додека бил млад, Аркан од сите тие валкани ситуации го извлекувал Стане Доланац, словенечки политичар и шеф на тајната полиција и близок пријател на Тито.
Како таен агент работил во 1973 година а по задача бил испратен на запад за да врши атентати над терориститем, политичките емигранти и противниците на режимот во Југославија.
Поради тоа бил принуден да научи повеќе европски јазици, како англискиот, францускиот и италијанскиот, а ги познавал и шведскиот, германскиот и холандскиот.
Во Југославија се вратил 1981 година и продолжил со нелегалните работи.
Во ноември 1983 година двајца полицајци му упаднале во куќата се со намера да биде уапсен, но Аркан успеал да се одбране и да ги рани поради кои бил уапсен.
Меѓутоа, по два дена по повторната интервенција на Стане Доланац, Аркан бил пуштен од притвор.
Учество во војната[уреди | уреди извор]
Кога Хрватска прогласила независност, групата на Аркан во октомври 1990 година бил уапсена од страна на хрватските власти во Двор.
По шест месеци во затвор (иако бил осуден на пет години), под до денес непознати и неразјаснети околности бил пуштен од загребскиот затвор и тој се вратил во Белград.
Се претпоставува дека тоа бил таен договор помеѓу Фрањо Туѓман и Слободан Милошевиќ.
Но многу брзо се враќа во Хрватска, каде што во 1990 година ја основа паравоената формација Српска доброволна гарда (СДГ).
Според неговото тврдење, групата била основана на 11 октомври во манастирот Покајница заедно со група свои пријатели и водачите на навивачката група Делије.
Со започнувањето на најголемата војна во Европа по Втората светска војна, во пролетта 1992 година била во Босна и Херцеговина со тешки вооружувања, етнички чистења и воени злосторства.
Гардата на Аркан се вклучила во завземањето на источна Босна.
Во тој период во неговата група се приклучил и Милорад Улемек, поранешен криминалец и крадец најмногу на спортска облека низ Белград.
Оваа единица делувала на овој терен до крајот на војната.
За време на војната, практично источна Славонија е претворена во пара-држава и самата гарда се богатела со шверц на роба.
Многу голем број на домакинства биле ограбени од страна на Единица, и голема површина од индустриски дрва биле нелегално сечени.
По војната[уреди | уреди извор]
Желко Ражнатовиќ влегол во политиката по време на изборите во крајот на 1992 година, кога како лидер на група граѓани од Косово победува и добива пет мандати во српскиот парламент.
Пред предвремените избори во 1993 основал Партија на српското единство, при кое ја застапува демократизацијата од американски тип.
Но неговата партија не успеала да влезе во парламентот.
И покрај националистичките си погледи во почетокот на војната, Аркан е противник на Воислав Шешељ.
Макар и лидер на партија која не е во парламентот, Аркан неколку години има добри односи со власта на СР Југославија, кое може да се види и од неговиот список на свадбата во 1995 година со познатата мега ѕвезда Цеца Ражнатовиќ.
Дел од гостите се и најголемите претставители од партијата на Слободан Милошевиќ.
До политичката криза во Сојузна Република Југославија во 1996 г. Аркан може да се смета за ориентиран кон власта.
Но при избувнување на студентските демонстрации тој се обраќа во нивна заштита.
Во 1998 година се откажува од политиката и се отдава на бизнисот, при кое е сметан за најбогатион србин којшто имал богатство од преку 500 милиони долари.
Но самиот Аркан тоа не го признава.
Убиство[уреди | уреди извор]
Жељко Ражнатовиќ бил убиен на 15 јануари 2000 година во белградскиот хотел "Интерконтинентал",каде што се наоѓало и неговото седиште.
По повод убиството на Аркан се прават различни мислења, од кои две имаат најголема предност.
Според првата, Аркан е убиен поради расчистување со мафијата а според другата тоа има политички интерес.
Аркан од војната во Босна и Херцеговина излегол со многу богатство на крај.
Изјави на Аркан[уреди | уреди извор]
Според 'Глас јавности, на 15 февруари 2000 Желко Ражнатовиќ изјавил: "Минатото ми е бурно и авантуристичко!
За тоа говорам откриено, немам што да кријам, но сепак се срамам од тој период во својот живот.
Да, бев од другата страна на законот, но на никому не би го посакал.
Би сакал да бев како сите останати..." | fineweb-2 |
Трката околу Полска 2013 било 70. издание на велосипедската етапна трка Трка околу Полска.
Започнала на 27 јули во Роверето, Италија, притоа одржувајќи се две етапи во земјата и завршувајќи на 3 август во Краков, по седум одржани етапи.
Била дваесетта трка во сезоната на Светска турнеја.
Трката била освоена од возачот на Орика-ГринЕЏПитер Венинг од Холандија, откако освоил доволно време на завршниот хронометар за да се помести пред претходниот предводник на трката Кристоф Риблон од Аг2р-Ла Мондијал.
Венинг, второпласиран зад Ким Кирхен во 2005, доцнејќи 27 секунди (на петтото место) влегол на етапата, но ја претворил оваа слабост во крајна победа на трката со 13 секунди пред возачот на Еускалтел-ЕускадиЈон Изагире, кој исто така се поместил пред Риблон на последната етапа.
Риблон, победник на кралската етапа на трката, втората етапа, на крајот го заокружил подиумот, три секунди зад Изагире и шеснаесет зад Венинг.
На Трката околу Полска 2013 биле доделени четири маички.
Генералниот пласман бил пресметуван со додавање на сите завршни времиња на секој велосипедист по секоја етапа, а предводникот добивал жолта маичка.
Овој пласман бил сметан за најважен на Трката околу Полска 2013 и победникот на овој пласман бил победник на трката.
Временските бонуси за генералниот пласман биле доделувани преку два метода; на етапните завршници, за првите тројца возачи, временските бонуси биле доделувани од десет секунди за победникот, шест за вториот и четири за третиот.
Другиот начин бил преку ново воведениот "атрактивен" пласман, кој ги рангирал возачите секој ден по нивните резултати на секое категоризирано искачување или среден спринт во текот на етапата, кој им нудел на возачите бодови во износ од 3-2-1.
Возачот со најмногу бодови во пласманот на крајот на секоја етапа добивал 30 секунди бонус, второпласираниот 20 секунди, а третопласираниот 10 секунди.
На секој изедначен пласман помеѓу возачите им се доделувал временскиот бонус за повисокото место.
Постои и планински пласман, на кој била доделувана виолетовата маичка, претставувајќи ја Tauron Group, спонзори на пласманот.
На планинскиот пласман, бодови се добивале на врвовите на искачувањата доколку возачот се искачил пред другите велосипедисти, а повеќе бодови се добивале на повисоко категоризираните искачувања, кои биле поделени во три различни категории.
Двојни бодови се добивале на последното искачување на трката, на претпоследната етапа.
Третата маичка го претставувала бодовниот пласман, означена како белоцрвена.
На бодовниот пласман, велосипедистите добивале бодови доколку завршеле во првите 20 на некоја етапа.
На сите етапи, победата носела 20 бода, второто место 19 бода, третото 18 и по еден бод помалку сè до еден бод за 20.
Четвртата маичка го претставувала спринтерскиот пласман, обележана со црвена маичка.
На спринтерскиот пласман, велосипедистите добивале бодови доколку завршеле на првите три места на средните спринтови во текот на секоја етапа, со исклучок на индивидуалниот хронометар.
Исто така, постоел екипен пласман, во кој времињата на најдобрите тројца велосипедисти од секоја екипа биле додавани по секоја етапа; водечката екипа на крајот на трката била екипата со најмало вкупно време. | fineweb-2 |
Покраини во Италија
Една провнција се состои од многу општини, а обично неколку провниции сочинуваат регион.
Регионот Аостинска Долина е единствениот кој, во потесна смисла, нема покраини: административните функции на неговата покраина ги врши соодветната регионална влада.
Меѓутоа во друг смисол, овој регион може да се смета и за покраина.
Италија има 110 покраини (вклучувајќи ја Аостинската Долина), од кои три се новоорганизирани, и ќе стапат во сила како единици дури во 2009 г. На листава со задебелени букви означени се покраините чии главни градови се воедно и главни градови на регионот во кој припаѓаат.
Покраините тука се наведени по регион и по азбучен ред:
Содржина
- Аоста (Аосте) | fineweb-2 |
Старогрчки храм
Како што грците станувале сѐ поумешни во монументална градба, регионалните архитектонски стилови се зацврстиле во таканаречениот архитектонски поредок кој, кај грците, се состоел од Дорскиот, Јонскиот и Коринтскиот ред.
Партенонот, еден од најпознатите грчки храмови, бил посветен на Атина, божицата на мудроста.
Во и околу зданието се одржувале фестивали секоја година.
Партенонот извршил силно влијание на римската архитектура.
По римското освојување на Грција, многу римски туристи доаѓале да ги разгледуваат грчките храмови.
Меѓу атракциите бил и Партенонот, кој набргу станал еден од најпопуларните туристички атракции во Грција.
Видете исто така: Римски храм
|Оваа статија поврзана со архитектурата е никулец.
Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите.| | fineweb-2 |
Ушанка
Ушанка е вид на зимска капа со наушници, изработена од кожа.
Најчесто, ушанката се прави од кожа на овца, зајак, лисица и др.
Името ушанката го добила по изгледот - од двете страни на оваа шапка се наоѓаат наушниците.
Наушниците имаат можност во студените денови да се спуштат надолу со тоа што овозможуваат дополнително покривање на лицето и иѕбегнување на студот.
Ушанката е типична руска капа, која е распостранета низ цела Русија.
Од 1940-та година, ушанката е веќе дел од униформата на армијата и полицијата на СССР.
Различни видови на ушанка можат да се забележат и во некои други држави, како на пример на поранешните советски републики, во Кина, Монголија и Северна Кореја.
Се претпоставува дека ушанката потекнува од монголски капи користени околу 13-тиот век кои се брѕо се распротранувале со зголемувањето на тогашната Монголска држава.
Во САД, ушанката најчесто се забележува во текот на зимата во Чикаго, Илиноис. | fineweb-2 |
Базилика Санта Марија дела Салуте
|Базилика Санта Марија дела Салуте
Basilica di Santa Maria della Salute
|Основни податоци|
|Место||Венеција, Италија|
|Координати|
|Религија||Римокатоличка црква|
|Држава||Италија|
|Осветен||1681|
|Функционален статус||активна|
|Карактеристики|
|Должина||70 metres (230 ft)|
|Ширина||47 metres (150 ft)|
Базиликата Света Богородица на здравјето (италијански: Santa Maria della Salute) е црква која се наоѓа во Венеција, Италија.
христијанскиот храм се наоѓа на влезот од Големиот канал во градот и плоштадот Свети Марко.
Според информации, оваа црква претставува најфотографираниот објект во градот и најголема туристичка атракција.
Во текот на 1629 година, Венецијанската република била опфатена со голема епидемија, по кое две третини од вкупниот број на население починало.
Молитвите на Свети Рок и Свети Лоренцо не успееле да ја сопрат епидемијата.
Претходно земјата била завладеана од друга епидемија, во периодот од [PHONE] година, кога починале 46.000 луѓе.
тогашната власт како знак за благодарност за крајот на епидемијата, му дала задача на Андреа Паладио да ја изгради црквата Ил Реденторе.
Името на новата црква било посветена на заштитникот на републиката, Богородица Марија.
Исто така од страна на сенатот било одлучено секоја година на 21 ноември во црквата да се одржува литургија.
Оваа процесија денеска е позната како Fеста дела Мадона дела Салуте, денеска учествуваат сите венецијански функционери.
Оваа двокуполна црква на полуостровот помеѓу Големиот канал и т.н.
"Сплавови" е една од најпознатите знаменитости на градот.
Главниот влез на црквата, обликуван по пример на римските триумфални арки, подоцна станал предмет на имитација во неколку последователни катедрали во Венеција и пошироко.
Наводи[уреди]
- Avery, Harold (February 1966).
Plague churches, monuments and memorials.
59 (2): 110–116. | fineweb-2 |
АЛЕРГИЈА
Алергијата е неправилно функционирање на имунолошкиот систем
Организмот на алергичната особа бурно реагира на некои работи од нашето природно опкружување кои не се штетни.
Таквите работи се нарекуваат "алергени"
Реакцијата на алергените обично прави воспаление,која дава различни симптоми како што е поленска треска,екцема,астма и многу други
Механизам на алергиската реакција
Во здравиот организам антителата го штитат од вируси,бактерии и инфекции.Кај алергиските особи имунолошкиот систем погрешно го разбира одредениот алерген како непријател и започнува да прави антитела за да се одбрани од нив.
Таквите антитела,кои се нарекуваат имуноглобин Е (игЕ) се врзуваат за масноцитите,кои ги има во изобилство под површината на кожата,во носот,очите,белите дробови и гастроинтестиналниот тракт.
Кога антителата ИгЕ го пронајдат на алергенот го фаќаат предизвикувајќи ги мастоцитите да ствараат моќни хемикалии,вклучувајќи го и хистаминот.Кој ја предизвикува алергиската реакција.
Алергиската реакција може да се случи веднаш или после неколку часови после контактот со одредениот алерген.Алергиската реакција може да предизвика различни симптоми.
Симптоми на алергиската реакција
Симптомите на алергиската реакција зависат од тоа каков
алерген влегува во телото.На пример:полен кој се вдишува
преку нос,обично причинува симтоми во носот, очите,
синусите и грлото.
На сите ни е позната поленската реакција како алергиски
ринитис или поленска грозница.
Од друга страна алергијата на храна најчесто предизвикува проблеми во стомакот и цревата.
Алергиската реакција често истовремено се појавувана различни делови на телото.
Симптомите на алергијата можат да варираат од благи,до тешки дури и по живот опасни.Тие можат да се поделат зависно на тоа на кои органи им влијае.Тие се:
· Кожа:коприва,екцем и отекување на лицето
Дичните патишта:нос(поленска грозница),грло(отекување),белите дробови(кашлање,тешко дишење,бронхопнеумонија)
Гастроинтестиналниот систем:мачнина,повраќање,болки во стомакот,пролив
Срцев-венски состав:осет на исцрпеност,слабост,бледило,несвестица
Симптомите на алергија можат да бидат локални - на пример:Отекотини предизвикани со каснување на пчела,или општи (распространети по целото тело)
Анафилаксија е општа алергиска реакција,која ги зафаќа дишните патишта и/или срцевите-венски состав,кожа и/или гастроинтестилниот тракт.
Најчестите алергени
Алергените се работи кои можат да предизвикаат алергија,обично не се штетни за човекот.Најчести елергени се:
· Поленот
· Мачките и другите животни,пример:кушиња,коњи,зајаци,прасиња
· Храна како што се кикириките,јајцата,сојата,кравјото млеко и морските плодови
· Каснување од инсекти
· Лекови
· Мувла
· Латекс
Алергените,кои се пренесуваат со воздухот се:полен,влакна од животни,мувла итн.Вдишувањето или допирот со таквиот алерген предизвикува осип,потекување на очите,поленска грозница или астма.Таквите алергени многу ретко предизвикуваат анафилаксија.
Прехрамбените алергени се внесуваат преку храна.Било која врста на храна може да предизвика алергиска реакција.Најчести прехрамбени алергени се:
Јајцата,кравјото млеко,кикирики,соја,пшеница,семки,риба и школки.
· Јајцата и млечните производи се најчести причини за алергија кај малите деца
· Кикирики и морските плодови најчеста причина за алергија кај постарите деца и возрасните
Алергијата на храна може да предизвика локална и цела алергиска реакција,вклучувајќи и анафилаксија.
Другиот алерген - отров од инсекти,на пример:пчела,оса,влегува во телото преку вбризгување.Отровот на секој инсект е различен,затоа алергичната особа на отровот од еден инсект не мора да биде алергична и на отровот на друг инсект.
Каснувањата од инсектите можат да предизвикаат алергиска реакција,која понекогаш трае и до неколку дена,или брза дирекна реакција вклучувајќи и анафилаксија.Поради тоа што отровот е дирекно вбризган во крвта и реакцијата може да биде побрза.
Кај каснување од пчелите на местото останува (иглата) со отровот.Да го избегнете ширењето на отровот пробајте да ја извадите.Внимавајте да не ја скршите при вадење.
Лекарствата,како класичните така и растителните исто така можат да предизвикаат алергиска реакција.Најчест алерген е пеницилинот.
Факти
Истражувањата на британските научници покажуваат дека за период од 1990 до 2001 година бројот на луѓето која страда од алергија се зголеми за 7 пати.
Пред 100 години зборот "АЛЕРГИЈА"не ни постоел
Во 1950 година,секој седми Американец имал алергија.Во 1970 ја имаше секој петти,а во 1985 секој трети.
Лекување на алергија
Веќе сигурно сме слушнале дека класичната медицина алергијата не ја лекува.Сите лекови за алергија делуваат на таков начин,да ги отклонуваат или ублажуваат симптомите на алергијата.
Таквите лекарства ја блокираат реакцијата на имунолошкиот систем или во потешки случаеви,ја потиснуваат работата на целиот имунолошки систем со помош на локални и системски стероиди.Иако ваквиот пристап може да помогне,тој нуди само ублажување на симптомите и ништо не превзема како би се решила причината на болеста.
Пациентите зависат од своите лекови и патат од многу нуспојави.Најлошо од сето тоа е што пациентите нон-стоп го потиснуваат нивниот имунолошки систем,со што се влошува уште повеќе нивната здраствена состојба.
Најнови истражувања
Многу доктори пробуваат да ја пронајдат причината за алергијата,како би направиле лек за милиони луѓе кои страдаат од алергиските реакции.
Во последно време се направени многу истражувања.Некои резултати ја представуваат алергијата во ново светло:
- Пронајдена е поврзаноста на алергијата со паразитите.Паразити,кои се наогјаат во цревата на човекот,испуштаат токсичен отпад,кој го нарушува нормалното работење на имунолошкиот систем и го започнува циклусот на алергија
- Потврдено е дека здравата микрофлора на цревата и желудникот е пресудна за спречување на алергиите.Добрите бактерии природно го штитат телото од паразити,вируси и бактерии.Здравата микрофлора го зајакнува имунолошкиот систем и го стимулира неговата нормална работа.
- Научниците претпоставуваат,дека за алергените се криви загадениот воздух и храна,претераното користење на лекарства,вакцини и нездрав начин на живот.
Овие податоци се доста интересни бидејќи се сложуваат со тврдењето на алтернативните доктори. | fineweb-2 |
Глуконеогенеза
Глуконеогенеза е метаболички пат во кој се синтетизира јаглехидратот глукоза од одредени нејаглехидратни метаболити.
Кај животните, на пример, доколку глукозата не се внесува преку исхраната, телото ја произведува истата од нејаглехидратни прекурсори.
Исто така, кај човекот, при напорна физичка работа или вежбање, настануваат анаеробни услови (отсуство на кислород), при што пируватот во мускулите се претвора во лактат.
По пат на глуконеогенеза, овие соединенија се претвораат повторно во глукоза.
Супстрати потребни за почеток на глуконеогенезата[уреди | уреди извор]
Покрај пируватот и лактатот, постојат и други нејаглехидратни прекурсори би можеле да служат како супстрати за глуконеогенезата кај животните.
Такви се на пример аминокиселининте, глицеролот, како и сите меѓупродукти од Кребсовиот циклус.
Меѓутоа, за разлика од овие соединенија, масните киселини не се погодни супстрати за овој метаболички пат кај животните, бидејќи при нивното разградување се добива само ацетил-КоА (ацетил-коензим А), од кого не може да се синтетизираат јаглехидрати.
Ова е случај и со аминокиселините лизин и леуцин, бидејќи и тие даваат само ацетил-КоА при нивното разградуавње.
Сепак, за време на глиоксилатниот циклус, ацетил-КоА може да биде искористен како супстрат за глуконеогенеза.
Органи каде се одвива глуконеогенезата[уреди | уреди извор]
Глуконеогенезата се одвива речиси исклучиво во црниот дроб и бубрезите.
Иако мозокот и мускулите се органи кои најмногу ја искористуваат глукозата за своите енергетски потреби, сепак, во нив се одвива мошне мала синтеза на глукоза.
Во црниот дроб и бубрезите се одвива речиси 90% од глуконеогенетската активност.
Глукозата која се добива на овој начин се ослободува во крвта и потоа се апсорбира од мозокот, срцето, мускулите и еритроцитите, каде се користи како енергетски материјал.
За возврат, пируватот и лактатот произведени во овие ткива по пат на глуколиза се враќаат во црниот дроб и бубрезите, каде се користат како супстрати за глуконеогенезата.
Глуконеогенезата како обратен процес од глуколизата[уреди | уреди извор]
Во некоја смисла, глуконеогенезата е обратен процес на глуколизата.
Така, при овој процес, за разлика од глуколизата, глукозата се синтетизира (а не се катаболизира), АТП се троши (а не се создава) и NADH се оксидира до NAD+.
Меѓутоа, глуколизата е егзергонски процес, при што се ослободува енергија (ΔG°' изнесува приближно -74 kJ/mol).
За да се одвива спонтано еден метаболички пат, потребно е да биде егзергонски.
Таков процес е и глуконеогенезата.
Друга причина поради која глуконеогенезата не може да се смета за обратен процес на глуколизата е видот на реакции од кои се состои.
Имено, доколку ова се два спротивни процеси, тогаш кога би се одвивал едниот (на пример, глуколиза), другиот би требало да престане да се одвива.
Но, ова не се случува, бидејќи во двата метаболички патишта се одвиваат уникатни хемиски реакции. | fineweb-2 |
За жал, повеќето од нас најверојатно нема да доживеат да ја видат вселената, но затоа постојат многу интересни дизајни на ентериер кои ќе ви ја донесат вселената дома и ќе направат да се почувствувате како астронаути кои ги истражуваат далечните планети, галаксии и астероиди, но од безбедноста и удобноста на вашата дневна соба. | fineweb-2 |
Стоечка комедија
Стоечка комедија (наречена и стендап од анг.
stand-up comedy) — стил на комедија каде што комичарот изведува пред жива публика, обично зборувајќи им директно.
Овие изведби често се снимани за да бидат понатаму објавени како ДВД, на Интернет или на телевизија.
Изведувачот често е познат како комичар или стоечки комичар.
Форма[уреди | уреди извор]
Изведбите на стоечка комедија се обично кратки, при што комичарот брзо рецитира низа на хумористички приказни, кратки шеги и сл.
Некои стоечки комичари користат театрални вештини, музика или магични трикови за да ги подобрат своите настапи.
Стоечката комедија често се изведува во клубови за комедија, барови, факултети и театри, меѓутоа, не постои вистинско ограничување околу тоа каде може вештината да се изведува. | fineweb-2 |
Енофилија
Во потесна смисла, енофилија се однесува за дисциплинирана посветеност на виното, со строги традиции за консумирање и оценка.
Но во поширока смисла, енофилија се однесува на уживањето во виното, често од непрофесионалци.
Енофилите се познати и како вински обожаватели или познавачи.
Тие се луѓе кои го ценат и виното и собираат шишиња, особено grape а особено онакви од посебни региони, сорти или методи на производство.
Додека највеќето енофили се секојдневни луѓе, некои се и лозари, трговци со вино, или во случаи како Роберт Паркер, професионални пробатори на вино. | fineweb-2 |
-
Емоционална, модерна, динамична – Škoda Fabia ја освои престижната "RED DOT" награда > Најпосакуваната "RED DOT"награда за дизајн на производ и припадна на новата Fabia > Меѓународното жири го потврди привлечниот дизајн на новата Fabia > Новата Škoda Fabia има избалансирани пропорции и емоционален дизајн […]
-
Редакцијата на Високи Октани веќе традиционално на 1. април објавува шеговити статии, така што и оваа година нема да направиме исклучок.
Леона Чин е профи возач од Малезија, а неодамна реши да се пошегува со ново примените возачки инструктори во една авто школа.
Луѓето беа […]
-
Добрата стара пракса на првоаприлски финти со години е присутна во автоиндустријата, кога бројни произведувачи објавуваат вест, за која на крајот се испоставува дека била добра шега.
Бројни се луѓето кои не капираат дека станува збор за шеговита паравест, па телефоните кај продажните претставници се […]
-
Volkswagen Commercial Vehicles успешно ја започна 2015. година, со 30.600 продадени единици во јануари.
Најинтересниот пазар за Volkswagen Commercial Vehicles е секако Западна Европа, каде се продадени 19.500 возила, со забележан раст на продажбата од 2,8%.
Најдобри остварени резултати се во Велика Британија, каде продажбата […]
-
На една од интернет страниците специјализирани за продажба на половни автомобили се појави многу интересно возило – Lada Kombat.
Како да е наменето за некој од филмовите на Џејмс Бонд, станува збор за возило за специјални намени, целосно блиндирано, на кое не само што не […]
-
Porsche ќе ги награди своите вработени со рекорден бонус за најуспешната година во својата историја, соопшти компанијата.
Управниот одбор на германската компанија донесе одлука секој свој вработен да го награди со бонус од 8.600 евра, исплатени во два дела.
За исклучителни деловни резултати и работни […]
-
Уникатниот Mercedes SLS 300 од 1955. година и Jaguar Lister од 1959. се судрија на трката на класични автомобили во Велика Британија.
Повредени на среќа нема, но на возилата кои имаат вкупна вредност од околу 7 милиони евра, штетата е огромна.
Германскиот колекционер Клаус Лар […]
-
По ГН на Шпанија во 2013-та година Ferrari конечно повторно на подиумот.
Од последната победа за тимот на Ferrari во 2013-та година поминаа дури 34 трки.
Конечно во Малезија е прекината оваа несреќна серија, на патеката Сепанг Фетел победи пред, до сега, недопирливте возачи на […]
-
На 85. меѓународен Автосаем во Женева е одржана светската премиера на освежениот модел на Peugeot 208 во Orange Power варијанта.
На оваа впечатлива, светла, младешка и динамична боја додадени се уште две нови текстури, оригинални по својата изведба и изглед – ледено-сива која зрачи со […]
-
Еден од најбитните фактори при одлучувањето за купување на автомобил е секако неговата потрошувачка.
За оние возачи кои одминуваат голем број на километри, важна е и големината на резервоарот за гориво, параметар кој заедно со потрошувачката се пресудни кај многу купувачи.
Еве кои десет автомобили […]
Во моментот кога Volkswagen во Женева го претстави својот дотеран Sharan, ни беше јасно дека набргу и Seat...повеќе →
Најуспешен, најиновативен, конфорен, штедлив, позитивно парадоксален…...
Насловната улога во играниот филм за животот на основачот на...
- Во светски рамки продажбата се зголеми за 4,4%, или околу 177 950...
Жесток дуел на два најнови суперавтомобили на пазарот со слични...
Италијанската џебна ракета Fiat 500 Abarth за погон користи турбо бензински...
Новиот Passat, Passat Variant и Golf Sportsvan ја освоија престижната меѓународна...
За Автосаемот во Њујорк Volkswagen најавува промоција на четири нови...
Емоционална, модерна, динамична – Škoda Fabia ја освои престижната...
По внимателната проценка на ентериерите на 43 нови возила, уредниците на Auto Ward ги избраа најдобрите...повеќе →
Maria Grazia Lombardi, која светот ќе ја запознае под прекарот Лела, била...
Автомобилските произведувачи им препорачуваат на купувачите...
Долго-очекуваниот "блокбастер" Furious 7 конечно стигна во кино...
На најголемата светска изложба на класични автомобили Techno Classica, Volkswagen Classic има еден од најинтересните изложбени простори.
Токму пред големиот натпис Volkswagen се паркирани седум различни Polо модели од сите пет генерации, кој годинава слави 40 години од своето постоење.
За големата популарност на Polо […]повеќе →
Победникот на ГН на Бахреин е Луис Хамилтон, кој со освојувањето на нови 25 бодови ја зголеми предноста пред клупскиот колега Нико Розберг.
Британецот рутински ја оствари својата трета победа сезонава, иако и двата возачи на Mercedes имаа проблеми со сопирачките пред крајот на трката.
[…]повеќе →
Во Прага е претставен нов чешки супер спортски автомобил – R200 Non-Fiction, кој претставува импресивна реинкарнација на Škodа 130 RS.
Во Прага е претставен нов чешки супер спортски автомобил, со номенклатура R200 Non-Fiction, направен врз базата на првиот Audi R8 V8, во чест на 40-годишнината […]повеќе →
Компанијата Revology Cars од Флорида претстави импресивна реплика на оригиналниот Ford Mustang од првата генерација.
Екстериерот на брилијантната копија воопшто не се разликува од оригиналот од 1965. година, но под каросеријата се крие потполно изменето возило.
Иако од премиерата на оригиналниот Ford Mustang помина повеќе […]повеќе →
Нов историски момент за ŠKODA: Меѓународната автомобилска федерација FIA даде зелено светло за новата Fabia R5 – Меѓународната автомобилска федерација FIA го хомологираше новиот тркачки Škoda автомобил – Велш изјави: "Сега може да покажеме колку е добар нашиот нов рели автомобил" – Успешната Fabia од […]повеќе →
Ви го претставуваме најесктремниот Volkswagen Passat на сите времиња, кој ќе го вози легендарниот Танер Фауст во новата сезона на Formula Drift натпреварувањето.
Танер Фауст дефинитивно потпишал сојуз со ѓаволот кога се определил за овој ѕвер од автомобил, на кого погонот му е префрлен на […]повеќе → | fineweb-2 |
Јаглехидрат
Јаглехидратите, уште познати и како глициди или шеќери се органски соединенија чијашто молекула е изградена од трите биогени елементи: јаглерод, водород и кислород.
Имаат општа хемиска формула Cn(H2O)n. Тие се универзална и мошне битна состојка на сите живи организми.
Карактеристично за јаглехидратите е што можат да се сврзат со други органски материи и да градат комплекси (со белковините градат гликобелковини, со липидите градат гликолипиди и слично).
Во клетката, јаглехидратите се јавуваат како главен извор на енергија, а претставуваат и важен градбен материјал на клеточните структури и лесно можат да се складираат како резервни материи.
Се среќаваат во два вида:
- Прости (основни органски соединенија), каде спаѓаат моносахаридите и
- Сложени (производни јаглехидрати), од кои оние со мала молекулска маса се олигосахариди, а тие со голема - полисахариди.
Содржина
Класификација и особини на јаглехидратите[уреди | уреди извор]
Јаглехидратите можат теориски да настанат од полихидроксилните алкохоли со блага оксидација.
Доколку притоа се оксидира примарната алкохолна група, настануваат алдехид-алкохоли, а со оксидација на секундарните алкохолни групи се добиваат кетон-алкохоли.
И во двата случаи настануваат карбонилна или оксо група.
Алкохолите со алдехидна функција се викаат алдози, а оние со кето група се кетози.
Најпрост јаглехидрат е гликолалдехид, кој настанува со оксидација на двохидроксилниот алкохол гликол.
Гликолалдехидот има и јаглехидратна и алкохолна функција.
Според ова, едно соединение можеме да го класифицираме како јаглехидрат доколку ги има двете наведени функции.
Првите два јаглеродни атоми во молекулата на еден јаглехидрат мораат да бидат распоредени како на пример кај глукозата и фруктозата (види ги формулите десно).
Моносахариди, олигосахариди и полисахариди[уреди | уреди извор]
Моносахаридите се прости јаглехидрати.
Тие со хидролиза не се делат на попрости јаглехидрати.
Претставуваат градбени единки на олиго- и полисахаридите.
Олигосахаридите се јаглехидрати кои се изградени од најмногу шест молекули на моносахариди.
Тие при хидролиза се делат на моносахаридите од кои се изградени.
Ако меѓусебно се сврзат две молекули на моносахариди со издвојување на вода настанува дисахарид, ако се сврзат три молекули, настанува трисахарид итн.
Од олигосахаридите најважни се дисахаридите (сахароза, малтоза, лактоза и други).
Јаглехидратите чии молекули се изградени од повеќе (над шест) моносахариди се викаат полисахариди.
Најважни полисахариди се скроб, гликоген, целулоза и други.23% од човечкото тело се состои од јаглехидрати.
Оптичка активност на јаглехидратите[уреди | уреди извор]
Декстрогири и левогири соединенија[уреди | уреди извор]
Во својата молекула моносахаридите имаат хирални јаглеродни атоми (асиметрични јаглеродни атоми).
Така, триозите имаат еден, тетрозите два, а хексозите четири хирални С-атоми.
Овие атоми најчесто се обележуваат со ѕвездичка покрај нив.
Бројот на можните моносахариди се зголемува поради асиметријата на С-атомите за вредноста 2n, каде n е бројот на хирални С-атоми.
На пример, постојат два глицериналдехиди (D и L облик), четири тетрози, осум пентози и шеснаесет хексози.
Соединенијата кои имаат хирални (асиметрични) атоми во својата структура или, пак, се самите хирални (асиметрични), ја вртат рамнината на поларизираната светлина за определен агол.
Ако вртењето е во правец на стрелките на часовникот, соединенијата се обележуваат со + (и се вели дека тие се декстрогири соединенија), а во спротивен правец со - (и се вели дека тие се левогири соединенија).
Вртењето на поларизираната светлина се мери со посебни апарати наречени полариметри.
L и D јаглехидрати[уреди | уреди извор]
Оваа поделба на јаглехидратите е условена од просторната конфигурација на јаглехидратното соединение.
Таа се јавила како резултат на полесно паметење на јаглехидратите со повеќе хирални центри.
Кога хидроксилната група на асиметричниот (хирален) јаглероден атом која се наоѓа најдалеку од алдехидната или кето групата е сместена надесно од него, велиме дека таа е D-јаглехидрат.
Ако пак таа се наоѓа лево од најоддалечениот хирален С-атом, јаглехидратот е во L-форма.
Оваа поделба е чисто теориска.
Хетероциклични јаглехидрати[уреди | уреди извор]
Алдехидната група на првиот јаглероден атом и хидроксилната група на петтиот С-атом кај јаглехидратите можат да реагираат меѓусебно бидејќи се просторно блиску.
Кога на алдехидната група се адира хидроксилна (алкохолна) група, се добива соединение наречено полуацетал.
Ваква интрамолекуларна реакција настанува кога јаглехидратите се наоѓаат во воден раствор.
Притоа, доаѓа до образување на полуацетални петто- или шесточлени прстени кои содржат кислород како хетероатом.
Петточлените прстени се деривати на фуранот и се нарекуваат фуранози, додека шесточлените се деривати на пиранот и се викаат пиранози.
Во слободна состојба, моносахаридите се наоѓаат во пиранозен облик, додека фуранозниот облик на шеќерите се среќава кај олиго- и полисахаридите (сахароза, рибоза и нуклеинските киселини).
Хетероцикличните форми на јаглехидратите можат да се напишат и во вид на проекциони формули на тој начин што со долга црта се поврзуваат првиот и петтиот или првиот и четвртиот јаглероден атом преку кислородот, во зависност од тоа каде настанал кислородниот мост.
Пишувањето на ваквите формули се чини грешка, бидејќи не може да се види дека првиот јаглероден атом е блиску до петтиот, а токму на таков начин би можело да дојде до хемиска реакција меѓу алдехидната и хидроксилната (алкохолна) група.
Хавортови формули[уреди | уреди извор]
На предлог на Haworth, хетероцикличните форми на шеќерите се претставуваат со перспективни формули од кои јасно се гледа нивната петто- или шесточлена градба.
При пишувањето на Хавортовите перспективни формули се замислува дека прстенот нормално лежи на рамнината на хартијата (или, пак, компјутерскиот монитор), кислородниот мост е позади, CH2OH групата е над рамнината.
Супституционите групи се пишуваат горе (ако се со лева просторна конфигурација), односно долу (ако се со десна просторна конфигурација).
Обично во Хавортовите формули не се пишуваат С-атомите, бидејќи се забележува само нивниот реден број.
При пишувањето на овие формули, секогаш треба да се имаат на ум некои правила, како:
- Кога кислородот лежи зад рамнината на компјутерскиот монитор, а првиот јаглероден атом десно (вака најчесто се пишува), тогаш кај сите декстрогири шеќери, -CH2OH групата лежи горе и
- Кај β-D-глукозата сите -OH групи имаат транс положба, што значи тие се наоѓаат наизменично горе и долу.
Хиралност; α и β форми[уреди | уреди извор]
Со реакцијата помеѓу алдехидната и хидроксилната група и со затворањето во прстен настанува и првиот хирален јаглероден атом.
Тој се наоѓа на положба 1 и за него сега се сврзани четири различни супституенти, па се можни два изомерни (аномерни) форми на моносахариди, α и β форма.
α и β-D-глукоза се изолирани и тие се разликуваат не само по специфичниот агол на скршнување на поларизираната светлина, туку и по други физички константи, што значи дека се прави изомери.
Во воден раствор, D-глукозата има и α и β форма кои се наоѓаат во рамнотежа и преоѓаат еден во друг преку алдехидниот облик кога рамнотежата ќе се помести.
Преоѓањето на α-D-глукозата во β-D-глукоза и обратно се одвива по менувањето на аголот на скршнување на поларизираната светлина.
Оваа појава била забележана пред објаснувањето на структурата на јаглехидратите и е наречена мутаротација.
Таа се јавува кога искристализираната α-D-глукоза изолирана од воден раствор (со агол на скршнување +113°) ја раствораме во вода.
Аголот на скршнување се намалува од +113° до 52,8°.
Намалувањето на аголот на скршнување настанува по преминувањето на α-D-глукозата во β-D-глукоза и по воспоставувањето на рамнотежа помеѓу овие два облика на глукозата, аголот на скршнување изнесува 52,8°.
Скршнувањето од 52,8° одговара на смеса која се состои од 37% α-D-глукоза и 63% β-D-глукоза.
Иста појава се случува кога се раствора β-D-глукоза искристализирана од пиридин и чиј специфичен агол на скршнување е +19°.
Со растворањето на β-обликот, аголот на специфичното скршнување на поларизираната светлина се зголемува од +19° до 52,8°. | fineweb-2 |
Ватенфал Класик — годишна еднодневна професионална и аматерска велосипедска трка во и околу Хамбург.
Иако, трката е со кратка историја, таа е наречена класик.
Започнала како неважна трка во 1996 година, но поради брзорастечката популарност на велосипедизмот во Германија, станала дел од Светскиот друмски куп UCI во 1998.
Од 2005, пак, станала дел од UCI ProTour и во 2009 станала една од 24. трки, кои носат бодови во Светската турнеја.
Завршницата на изданието во 2005
Рутата на трката се менува, но секогаш е околу 250 километри долга.
Во текот на трката се искачуваат голем број на ридови околу Хамбург, ридот Вазеберг е искачуван голем број пати.
Рутата, исто така, го вклучува и највисокиот мост во Хамбург Келбрандбрике.
Спонзор на Класикот, хамбуршката електро-дистрибуција HEW, го прифати новото име (Ватенфал Европа Хамбург), и од 2006 година, оваа велосипедска трка е позната како Ватенфал Класик.
Важен дел од Класикот се Једерман-трките аматерски/сиклоспортиф настан, кој се одржува додека трката трае.
Секој (jedermann) може да учествува на овие трки со 55 км, 100 км и 155 км должина.
Меѓутоа, бројот на учесниците е ограничен и картата мора да биде резервирана со месеци однапред.
Во 2005 имало околу 20.000 аматери на овие трки. | fineweb-2 |
Vasidora
Vasidora се однесува ексклузивно на модерната жена, жена со желба да го покаже нејзиниот стил
и единствените можни вкусови.
Моделите на Vasidora се во чекор со најновите модни трендови но со сопствен стил.
Обидувајќе се силно да одговори на барањата на конкурентскот пазар и да можесо нејзините
производи да го задоволи дури и најпребирливиот клиент од своетo основање
па до денес следи растечки курс, базиран на стратегија на развој,однесувајќи се
на финоста на материјалите и ексклузивните кројки.
Процесот на производство е базиран на внимателен избор на материјалитекои се со
единствен и некомпромисен квалитет.
Нашите произодни инсталации се лоцирани во Прилеп, во област комплетно опремена
со најнова технологија.
Наша постојана цел е проширување на продажната мрежа во и надвор од границата на Македонија.
Моментално нашата продажна мрежа се состои од голем број на продажни центри во Македонија и Грција | fineweb-2 |
Аквариум
||Оваа статија или заглавие има потреба од викифицирање за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме помогнете во подобрувањето на оваа статија со соодветни внатрешни врски.
Аквариум е живеалиште со најмалку една проѕирна страна во кое се чуваат водни растенија или животни.
Одгледувачите а риби користат аквариуми за да чуваат риби, без'рбетници, водоземци, водни цицачи, желки и водни растенија.
Поимот е составен од латинските зборови aqua, што значи вода и суфиксот–arium што значи "место каде што се поврзува".
Акварист е човек кој одгледува риби или оддржува аквариум, кој е обично направен од стакло или цврста акрилна пластика.
Правоаголните аквариуми се познати исто и како рибни садови или само како садови.
Исто така постојат и аквариуми со кугласт облик, кои се познати како стаклени кугли за чување риби.
Големината може да варира од мали стаклени кугли, па се до огромни јавни аквариуми.
За оддржување на квалитетот на водата и животот на жителите во аквариумот, потребна е специјализирана опрема.
Содржина
- 1 Историја и популаризирање
- 2 Дизајн
- 3 Составни делови
- 4 Одржување на аквариумот
- 5 Поделба на аквариуми
- 6 Јавни аквариуми
- 7 Виртуелни аквариуми
Историја и популаризирање[уреди | уреди извор]
Во Римското царство, првата риба која била внесена во затворен простор била мрената, која се чувала под гостинските кревети во мали садови од мермер.
Римјаните први почнале со употреба на стаклени садови, при што употребиле стаклено окно за замена на еден од ѕидовите на мермерниот сад, со цел за подобро да се види рибата.
Во 1369 година, Кинескиот император Хонгву, основал порцеланска компанија која произведувала големи порцелански кади за одгледување на златни риби.
Со текот на времето, луѓето дошле до денешниот изглед на куглите за риби.
Леонар Балднер, кој во 1666 година ја напишал книгата "Птица, риба и животно", одгледувал водоземци.
Во 1836 година, брзо по неговиот изум – стаклена бавча, Вард имал идеја за да се користат неговите садови за чување на тропски животни.
Во 1841 година ја остварил, но, во садовите ставил водни растенија и играчки со облик на риба.
Сепак, наскоро сместил вистински животни.
Во 1838 година, Феликс Дужардан беше забележан како поседува аквариум со солена вода, но тој не го употребил терминот.
Во 1846 година, Ана Тајн одгледувала камени корали и морска трева, скоро три години и доби признание како творец на првиот урамнотежен морски аквариум во Лондон.
Во истиот временски период, Роберт Варингтон, експериментирал со сад од 50 литри, во кој чувал златни риби, водна трева и полжави и го создал првиот стабилен аквариум.
Тој ги објавил неговите пронајдоци во 1850 година во весникот на Хемиското друштво.
Чувањето риби во аквариум, станало многу популарно хоби и се раширило брзо.
Во Обединетото Кралство, тоа станало популарно по раскошниот аквариум во рамки од ковано железо, кој беше дел од Големата светска изложба во 1851 година.
Во во 1853 година, првиот голем јавен аквариум се отворил во Лондонската зоолошка градина и бил познат како Рибна куќа.
Всушност, првиот човек кој го употребил терминот аквариум, бил Филип Хенри Гос.
Тој се одлучил за терминот во неговата книга од 1854 година, "Аквариумот: Откривање на тајните на морскиот свет."
Во оваа книга, Гос првично дискутира за морскиот аквариум.
Во 1859-тите години, аквариумот станал тренд во Обединетото Кралство.
Варингтон ги осмислувал дизајните на садовите и техниките за оддржување на квалитетот на водата, а подоцна станал соработник со Гос.
Едвард Едвардс ги развил аквариумите со стаклен преден дел во неговиот патент од 1858 година, со вода која бавно кружи во резервоарот кој се наоѓа под садот.
Германците наскоро им станале конкуренти на Британците.
Во 1854 година, непознат автор напишал две статии за морскиот аквариум во Обединетото Кралство; "Тендата" преименета како "Океанот на маса".
Сепак во 1856 година, била објавена статијата "Езерото во стакло", во која се дискутирало за аквариуми со свежа вода, кои се лесни за оддржување во копнени предели.
За време на 1870-тите години, почнале да се појавуваат првите друштва на акваристи во Германија.
Кон тоа се придружиле и Соединетите Американски Држави.во 1858 година, Хенри Д. Батлер, ја напишал книгата "Семејството Аквариум".
Тоа била всушност првата книга во САД, во која се објаснува за аквариумот.
Се пишувало дека можно е Вилијам Стимсон, меѓу првите да поседувал функционални аквариуми.
Поседувал седум или осум аквариуми.
Првото друштво на акваристи во Соединетите Американски Држави било основано во градот Њу Јорк, во 1893 година.
Првото списание за акваристика било издадено во октомври 1876 година и се смета за првото списание за аквариуми.
За време на Бикторијанското доба, во Обединетото Кралство, вообичаениот дизајн за домашен аквариум бил стаклен преден дел со дрвени страни.
Дното било направено од плоча и ја загревале од долу.
Наскоро почнале да се воведуваат понапредни системи, заедно со стаклени садови со метални рамки.
За време на втората половина на XIX век, биле измислени голем вид на дизајни за аквариуми, како што се: прикачен аквариум за ѕид, монтиран на прозорец, па дури и во комбинација со кафез за птици.
Околу 1908 година, била измислена првата механичка воздушна пумпа за аквариуми, придвижувана од течна вода, наместо електрична енергија.
Повеќе историчари ја сметаат примената на воздушната пумпа во хобито за суштински момент во развојот на хобито.
Аквариумите станувале се попопуларни, откако домаќинствата биле снабдени со електрична енергија по Првата светска војна.
Електричната енергија обезбедила вештачко осветлување, како и снабдување со кислород, прочистување и загревање на водата.
На почетокот, аматерите акваристи чувале риби од локалните краеви, а достапноста на егзотични риби од предуморските земји ја зголемила популарноста на аквариумите.
За да се пренесат рибите преку морињата, се користеле бокали изработени од најразлични материјали, а кислород влесувале со велосипедска пумпа.
Во 1950-тите години, биле измислени пластични кутии за полесено пренесување на рибите.
Во 1960-тите години, металните рамки беа исфрлени од употреба кај морските аквариуми, поради корозија.
Во Лос Анџелес, Калифорнија, се вовела употреба на катран и силикон за спојување на рабовите.
Идејата била на Мартин Хоровиц.
Рамките се појавиле повторно во употреба, но само од естетски причини.
Во Соединетите Американски Држави, оддржувањето на аквариуми е второто најпопуларно хоби, по собирањето на поштенски марки.
Во 1999 година, било проценето дека повеќе од девет милиони домаќинства во САД поседуваат аквариуми.
Дизајн[уреди | уреди извор]
Материјали[уреди | уреди извор]
Повеќето аквариуми се направени од правоаголни стакла споени со силикон, пластични рамки кои се прицврстени на горните и долните рабови како декорација.
Стаклениот аквариум е стандарден за големини до околу 1.000 литри.
Сепак, стаклото е кршлив материјал и има прилично краток век, а прво нешто што најчесто се расиува е изолаторот.
Аквариумите можат да се најдат во повеќе форми, како правоаголник, шестоаголник, прилагоден за да се смести во агол, и слично.
Рибните кугли се направени од стакло или пластика и се овални или во друга кружна форма.
Првиот модерен стаклен аквариум го измислил Роберт Варингтон во XIX век.
За време на Викторијанското доба, стаклените аквариуми имале плочки или челични дна, кои овозможувале аквариумите да бидат загревани од долната страна со огнени пламени.
Аквариумите во тоа време биле со стаклени табли споени со метални рамки и залепени со стакларски кит.. овие аквариуми со метални рамки се продавале се до 1960-тите години, додека не биле заменети со модерни аквариуми залепени со силикон.
Акрилните садови не биле во употреба се до 1970-тите години.
Иако акваристите ги преферираат стаклените авариуми повеќе од акрилните поради нивната отпорност и пристапна цена, сепак имаат и недостатоци.
Не само што се кршливи, туку се и потешки од акрилните.
Ито така нивната изолација е помала и нема голема можност да се најдат необични форми.
Многу акваристи или почетници, кои сакаат риби за миленичиња, се соочуваат со големи тешкотии поради тоа што снабдувачите преку интернет не ризикуваат да ги транспотрираат стаклените аквариуми поради нивната кршливост и тежина, со што, логично ја зголемуваат цената на транспортот.
Сепак, стаклените аквариуми се посоодветни за други акваристи, бидејќи за разлика од акрилните, стаклото не пожолтува со текот на времето, и не бара голема поддршка како акрилните аквариуми.
Иако цената претставува голема дилема за акваристите кога треба да се одлучат каков вид на аквариум да купат, не постои голема разлика во цените кога станува збор за големи садови.
Акрилните аквариуми се исто така достапни и се глевен конкурент на стаклените.
Тие се многу поцврсти и полесни од стаклените аквариуми.
Се користи акриличен растворлив цемент за да се спојат акрилите.
Акрилот е погоден за правење на аквариуми со необични форми, како што се шестоаголните.
Во споредба со стаклото, акрилот може лесно да се изгребе, но за разлика од стаклото,може да се исполираат гребнатините.
Понекогаш се користи ламинирано стакло, кое е комбинација од стакло и акрил.
При изработка на огромни аквариуми, може исто така да се користат и поцврсти материјали, како плексиглас.
Но, тој материјал не е проѕирен.
Армиран бетон се користи за аквариуми, каде тежината и просторот не се фатори.
Бетонот мора да биде покриен со водоотпорен сад, за да се спречи негово пукање од водата.
Стилови[уреди | уреди извор]
Аквариумите можат да се вградат во мали масички, лавабоа, па дури и во WC-школки.
Необичен пример имаме и кај аквариумот наречен "Маквариум", кој е направен во самиот монитор од фирмата "Епл Мекинтош".
Некои аквариуми имаат место за чување и на друго милениче, како мачка, птица или хрчак.
Во последно време, необичен и дизајниран по желба домашен аквариум со цена од илјадници долари, претставува статусен симбол.
Спорд весникот "Њу Јорк тајмс", "помеѓу луѓето со "длабок џеб", луксузниот аквариум е сигурен начин за да ги импресионираат своите пријатели."
Аквариумите "крајсел", кои се со кружна форма, обично се користат за да се чуваат нежни животни, како медузата.
Овие аквариуми се со спор проток на вода, минимален хардвер, со цел да спречи животните да се повредат од пумпите или самиот сад.
Ваквите аквариуми, кои се германски дизајн, немаат остри рабови и ги чуваат животните од водоводот.
Водата која кружи во садот, дава нежен тек и им овозможува на жителите да лебдат, а водата која го напушта садот, е покриена со нежен екран, кој не им дозволува на жителите да се заглавуваат.
Има повеќе видови на аквариуми "крајсел".
Оригиналниот "крајсел", кој е кружен сад, има кружен капак.
"Псевдокрајсел-от" има дно со облини и рамна горна површина, сличен е на полукруг.
Друг попоуларен спој е биотопниот аквариум.
Таквиот аквариум претставува имитација на одредена природна средина.
Некои од најпознатите биотопни аквариуми се: реката Амазон, реката Рио Негро, езерото Малави, езерото Викторија и слично.
Рибите, растенијата, земјата, камењата дрвото и другите делови во аквариумот, мора да бидат со потекло од природната средина.
Вистински предизвик е да се направи средина идентична на вистинската.
Големина и волумен на аквариумот[уреди | уреди извор]
Аквариумите може да бидат со најразлична големина; од мали стаклени кои собираат помалу од литро, па се до огромни јавни аквариуми кои собираат цели екосистеми како водна средина.
Релативно големите аквариуми не дозволуваат температурата и pH вредноста да варира и овозможуваат поголема стабилност на системот.
Непрочистените кугли за чување на риби, денес се сметаат за несоодветни за рибите.
Денес се достапни напреднати алтернативи.
Со цел да се одржат водните услови на задоволително ниво, секој аквариум треба да содржи три форми на прочистување: биолошко, механичко и хемиско.
Гребенските аквариуми со под 100 литри вода, имаат посебно место во аквариумското хоби.
Просечните ограничувања, особено на тежината (еден литар свежа вода има маса од еден килограм, а солената вода е уште погуста) и внатрешниот воден притисок на големиот аквариум, изнесува еден кубен метар во обемот.
Сепак, некои акваристи конструираат аквариуми кои собираат еколку илјади литри вода.
Јавните аквариуми, кои се специјално дизајнирани за изложба на голем вид на видови, може да бидат многу поголеми од домашните аквариуми.
На пример, аквариумот во Џорџија (САД) има посебен аквариум кој собира приближно 24 илјади литри вода.
Составни делови[уреди | уреди извор]
Секојдневниот аквариум се состои од: систем за прочистување, вештачко осветлување и грејач или ладач, зависно од жителите на аквариумот.
Многу аквариуми имаат капак за да се намали испарувањето и да се спречат рибите да скокнат од аквариумот.
Кај аквариумите чести се мешаните биолошки и механички системи за прочистување.
Тие го претвараат амонијакот во нитрат или некогаш го отстрануваат фосфатот.
Системите за прочистување се најсложениот дел во куќните аквариуми.
Грејачите во аквариумот го комбинираат грејниот елемент со термостат, дозволувајќи му на акваристот да може да ја регулира температурата на водата на повисоко ниво од просторијата.
Ладачите се користат секаде, како што се аквариумите со ладна вода, каде просторијата во која се наоѓаат е со температура повисока од потребната.
Некои акваристи користат воздушни пумпи прикачени за водни пумпи, за да го зголемат кружењето на водата и да му обезбедат на аквариумот со соодветна размена на гасовите на површината на водата.
Исто така можат да се вградат и уреди за да ја брануваат водатат во аквариумот, за да биде поатрактивно.
Големината, осветлувањето, условите, растенијата и многу други фактори, влијаат на однесувањето и преживувањето на жителите на аквариумот.
Аквариумот мора да биде поставен на специјално изработен држач.
Поради тежината на аквариумот, држачот мора да биде цврст.
Садот кој не е соодветно ставен, може да се искриви и да пукне.
Тие се обично направени од метал и се во многу стилови, зависно од вкусот на купувачот.
Одржување на аквариумот[уреди | уреди извор]
Голема количина на вода, овозможува поголема стабилност во садот од разградувачките ефекти што ги има смртта на животните, или контаминација која го става аквариумот надвор од урамнотеженост.
Колку што е поголем аквариумот, полесно е да се апсорбира системскиот шок, бидејќи неговите последици се разградени.
На пример, во аквариум од 11 литри, смртта на една риба предизвикува драстични промени во системот, а додека смртта на една риба во аквариум од 400 литри предизвикува минимална промена.
Од овие причини, акваристите преферираат поголеми аквариуми, бидејќи бараат помала грижа.
Неколку биохемиски циклуси се битни во аквариумот.
Разградениот кислород влегува во системот, на самата површината при допир со водата, или преку воздужна пумпа.
Јаглеродниот диоксид излегува од системот преку воздухот.
Соодветниот однос на биохемискиот циклус, заедно со снабдувањето на соодветно урамнотежена исхрана, е доволно за да се одржат другите биохемиски циклуси во просечна рамнотежа.
Аквариумот мора да се одржува редовно, за рибите да бидат здрави.
Дневното одржување се содржи од проверување на рибите од знаци на стрес или болест.
Акваристот исто така мора да ја одржи водата во добар квалитет, да не биде мремногу матна или пенлива и температурата да биде соодветна за рибите и оособените видови во аквариумот.
Нормално неделно одржување, вклучува менување на приближно 20% на водата и чистење на песокот, доколку го има.
Водата директно од чешма се смета за несоодветна и небезбедна за рибите, бидејќи содржи хемикалии кои можат да им наштетат на рибите.
Затоа, секоја вода од чешма, мора да биде прочистена со воден уред, како што е производ кој отстранува хлор и други елементи присутни во водата.
Пред да се префрли водата во садот, мора да се споредат параметрите, за да бидат на приближно ниво, за да не ги шокира рибите.
Водни услови[уреди | уреди извор]
Растворотливата содржина во водата е најважниот аспект од условите во водата.
Вкупните растворени цврсти материи и други состојки, имаат драстично дејствие во хемискиот состав на водата и за животот на организмите во водната средина.
Содржината на солта во водата е најважна основна мерка за водните услови.
Аквариумот може да биде со слатка вода, кој симулира речна или езерска средина, со соленкаста вода, што симулира животни средини кои се на граница меѓу слатка и солена вода и морска вода која симулира океанска средина.
Солената вода е особено алкална, додека, pH вредноста кај слатката вода се разликува повеќе.
Се претпочита мерење на цврстината на водата на разградениот минерален состав кај меката или тврдата вода.
Тврдата вода е обично алкална, а додека меката е неутрална до кисела.
Разградената органска содржина и гасовите се исто така важни фактори.
Акваристите кои имаат аквариуми дома, обично користат вода од чешма, која ја добиваат од градската водоводна мрежа.
Бидејќи не смее да се користи водата директно од чешма поради присуството на многу хемиски елементи, се користат посебни додатоци составени за да го отстранат хлорот.
Поискусните акваристи ја менуваат алкалноста на водата, тврдоста, или разградената содржина на материи и гасови, пред да ја стават во садовите.
Тие исто така ја прочистуваат водата.
Температурата на водата ги одредува двете основни аквариумски поделби: тропска во спротивност со ладна вода.
Многу видови на риби и растенија, поднесуваат ограничен степен на толина.
Почести се тропските аквариуми со просечна температура од 25 ˚C.
Температурата на водата се регулира со термостат и грејач или ладач.
Исто така може да се регулира и движењето на водата во аквариумот, зависно од неговите жители.
Може да се симулираат бранови со помош на специјални воздушни пумпи и вентилатори.
Азотен циклус[уреди | уреди извор]
Најголема грижа за акваристот е ушравувањето со отпадот кој го создаваат жителите на аквариумот.
Рибите, без'рбетниците, габите и некои бактерии испуштаат азотен отпад во форма на амонојак и тоа мора да помине низ азотниот циклус.
Амонијакот се создава преку разградување на материи од животните и растенијата, како и фекалните материи.
Азотниот отпад може да биде отровен за рибите и другите жители на аквариумот.
Самиот процес[уреди | уреди извор]
Добро урамнотежениот аквариум содржи организми кои се способни да ги метаболизираат отпадните материи на другите жители.
Процесот е познат како азотен циклус.
Постојат азотни бактерии кои го метаболизираат азотниот отпад.
Овие бактерии го земаат амонијакот од водата и го метаболизираат во нитрит.
Друг вид на бактерија, го претвара нитритот во нитрат, која е помалку отровна супстанца.
Во придружба на бактериите, водните растенија исто така го отстрануваат азотниот отпад, со што го метаболизираат амонијакот и нитратот.
Кога растенијата ги метаболизираат составните делови на азотот, тие го отстрануваат азотот од водата со тоа што го користат за да создадат биомаса, која се разградува полесно од амонијакот.
Одржување на азотниот циклус[уреди | уреди извор]
Азотот мора да се додаде во циклусот (преку храната).
Нитратите се натрупуваат во водата на крајот од процесот или се врзуваат во биомасата од растенијата.
Акваристот мора да ја смени водата кога ќе порасне концентрацијата на азот или да ги отстрани растенијата кои пораснале од нитратите во аквариумот.
Опрема за аквариуми[уреди | уреди извор]
За да се одржи аквариумот чист и свеж, треба да се користат специјални направи за чистење.
Тоа може да вклучи и ангажирање на специјални чистачи на аквариуми дизајнирани да ја чистат водата и да ја одржат во свежа состојба.
Тоа се посебни мрежи, гребла, вати, четки, чистачи за песок, изолатори и пинцети.
Соодветно исчистениот аквариум е битен за да се одржат рибите во живот.
Чистењето мора да се извршува редовно, за се одржат рибите здрави.
Исто така чистиот аквариум изгледа поубаво.
Мрежите се битни направи за чистење, бидејќи со нив се фаќаат рибите и се префрлаат во други садови со вода.
Може да се најдат во различни големини и форми.
Производите за дезинсекција на аквариумот, може да се користат за да се исчистат коралите и живите камења во аквариумот.
Прочистувачите на водата се најбитните производи кои треба да се купат уште за првото чистење на аквариумот.
Водните регулатори и додатоци, како отстранувач на хлор, помагаат да се прочисти водата од чешма и да се направи безбедна за рибите.
Мора да се следи нивото на амонијак во водата, бидејќи неговата преголема присутност може да резултира со смрт на рибите.
Производителите измислиле специјално дизајнирани отстранувачи на амонијак, кои го претвараат амонијакот во неотровен додека го преработува филтерот.
Се користат посебни прочистувачи на водата за да се намали заматеноста и пената во водата.
Ставање премногу храна или мртва риба може да предизвика зголемување на органски отпад и да ја загрози рамнотежата во аквариумот.
Течните производи за чистење, како водните прочистувачи или регулаторите не се наменети за да заменат длабинско чистење на аквариумот, кое треба да се извршува најмалку еднаш во две недели.
Сепак, тие се секогаш на дофат за да се одржат рибите здрави додека акваристот најде време за да го исчисти аквариумот.
Поделба на аквариуми[уреди | уреди извор]
Од надворешни базени и стаклени антички тегли, модерните аквариуми еволуирале во широк спектар на специјализирани системи.
Големината на еден аквариум може да варира од една малечка кугла доволна да собере една мала рипка, па се до огроми јавни аквариуми кои можат да соберат илјадници риби, како и да симулираат еден морск свет.
Еден начин да се класифицираат аквариумите е според соленоста на водата.
Најпопуларни се аквариумите со слатка вода, поради нивната цена и начин на одржување.
Потребна е поголема и посложена опрема за да се одржи морскиот аквариум.
Во морскиот аквариум може покрај риби да има и најразлични без'рбетници.
Аквариумот со соленкаста вода, комбинира елементи од слатководните и морските аквариуми.
Рибите кои се чуваат во соленкаста вода се со потекло од водни средини со соленост која варира.
Такви средини се мангровите и естуарите.
Можат да се направат и под-поделби на овие аквариуми.
Таков примет е гребенскиот аквариум, во кој се чуваат корали и претставува мал морски аквариум.
Друга поделба, е според температурата на водата.
Многу акваристи претпочитаат тропски аквариум, бидејќи тропските риби се разнобојни.
Но, и аквариумот со ладна вода е во иста мера популарен.
Најчестата риба која се чува во ладните аквариуми е златната риба, номоже да се одгледуваат и многу други видови кои имаат разновидно потекло.
Аквариумите може да се групираат и според изборот на видови.
Во мирните аквариуми се чуваат повеќе неагресивни видови кои живеат мирно.
Во таквите аквариуми, рибите, без'рбетниците и растенијата веројатно не припаѓаат од иста географска средина, но поднесуваат слични водни услови.
Во споредба со мирните, агресивните аквариуми содржат ограничен број на видови кои можат да бидат агресивни кон други риби или покажуваат брзи движења.
Некои аквариуми содржат само еден вид на риби, со симулација на природната средина во која живеат.
Овој тип на аквариуми е посебно за риби кои не можат да живеат со други видови, како електричната јагула, што претставува екстремен пример.
Јавни аквариуми[уреди | уреди извор]
Многу јавни установи имаат помали аквариуми, како и аквариуми кои се преголеми за домашно чување.
Најголемите аквариуми собираат милиони литри вода и може да вдомат различни видови на големи видови, како ајкули или бели китови.
Постојат посебни аквариуми во кои живеат само делфини, наречени делфинариуми.
Во јавните аквариуми може да се чуваат водни и полу-водни животни, како што се пингвини, фоки, моржови, видри, дабари и слични животни.
Јавните аквариуми може да бидат составен дел од установи како паркови за морски цицачи и морски паркови.
Виртуелни аквариуми[уреди | уреди извор]
Виртуелен аквариум, всушност претставува компјутерска програма, кода користи 3-Д графици за да се созаде аквариум на компјутерски екран.
Виртуелните риби се движат во реално време, додека позадината е обично неподвижна.
Има и меурчиња и звици кои симулираат вода.
Ваквите аквариуми најчесто се користат како заштитник на компјутерскиот екран.
Виртуелните аквариуми можат да бидат толку успешно изработени, што можат да се користат како замена за вистински аквариум во домовите.
Се разбира тие се полесни за одржување.
Наводи[уреди | уреди извор]
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
|"|
|"| | fineweb-2 |
Хрватско Загорје
- За други употреби, видете Загорје
Хрватско Загорје (хрв.
Hrvatsko zagorje) е културно-историско а воедно и географски регион северно од Загреб, Хрватска.
Се состои од целата област северно од планината Медведница, до Словенија на север и запад, и до регионите Меѓимурје и Подравина на север и исток.
Загорје било поделено на Крапинско-загорска жупанија и дел од Вараждинската жупанија по основањето на независна Република Хрватска.
Хрватите овој регион обично го нарекуваат "Загорје".
Меѓутоа регион со вакво име има и во Словенија, па затоа хрватскиот дел правилно се нарекува "Хрватско загорје".
Ако земеме в предвид лингвистички и други фактори, можеме да речеме дека и престолнионата Загреб спаѓа во Загорје.
Главен град на Загорје е Крапина.
Често се вели дека овој град е културната престолнина на Кајкавското наречје (хрватски дијалект).
Секоја година во Крапина се одржува фестивал наречен Фестивал кајкавске попевке.
Кајкавското наречје на хрватскиот е многу слично на словенечкиот јазик. | fineweb-2 |
Морони (арапски موروني Mūrūnī) е главниот град на островската африканска држава Комори и воедно е најголем град во државата.
Како главен град Морони бил прогласен во 1958 година.
На коморски арапски јазик името значи "во срцето на огнот", што се поврзува со околната планина Картала.
Во 2003 година, Морони имал население од околу 60.200 жители.
Градот бил основан во 10 век ор арапски трговци. | fineweb-2 |
Јохан Готлиб Фихте
|Западна филозофија
Филозофија на XVIII век
|Цело име||Јохан Готлиб Фихте
Johann Gottlieb Fichte
|Роден||19 мај 1762
Раменау, Горна Лужица
(во Саксонија)
|Починал||27 јануари 1814
(воз.
)|
Берлин, Прусија
|Школа||идеализам, романтизам, неокантијанство, посткантијанство|
|Главни интереси||самосвест и самосознание, етика, политичка филозофија|
|Значајни идеи||апсолутна свест, теза-антитеза-синтеза, не-јас, стремеж, заемно препознавање|
Јохан Готлиб Фихте (герм.
Johann Gottlieb Fichte, 19 мај 1762 - 27 јануари 1814) — германски идеалистички филозоф.
Еднa од основачките фигури на филозофско движење познато како германски идеализам, кое се создало од теоретските и етичкитe дела на Имануел Кант.
Фихте често се смета за личност чија филозофија претставува мост меѓу идеите на Кант и на идеалистот Георг Вилхелм Фридрих Хегел.
Од неодамна филозофите и научниците почнаа да го ценат Фихте како важен филозоф и неговото гледиште кое се должи на неговата оригинална проникливост во природата на сознанието или самосвест.
Како Декарт и Кант пред него, тој бил мотивиран од проблемот на субјективноста и сознанието.
Фихте исто така пишувал политичка философија и се смета за еден од татковците на германскиот национализам.
Содржина
Биографија[уреди | уреди извор]
Потекло[уреди | уреди извор]
Фихте е роден во Раменау (Рамнов), Горна Лужица.
Син на ткајач, сo селско потекло, чие семејство живеело во овој регион со генерации.
Семејството било забележано во соседството по својата чесност и побожност.
Кристијан Фихте, таткото на Јохан Готлиб, се оженил со девојка која била од повисоките кругови.
Се смета дека одредена нетрпеливост која Фихте самиот ја прикажал во текот на неговиот живот ја наследил од неговата мајка.
Младиот Фихте ја добил основата на образованието од својот татко.
Тој рано покажал извонредно знаење, и со тоа се здобил со сопствен углед меѓу селаните со што ја добил можност за подобро образование, отколку што инаку би добил.
Според приказната, земјопоседникот Фрајхер од Милитц ,задоцнил за да ја слушне проповеда на локалниот пастор.
Сепак, тој бил информиран дека момчето од соседството ќе може да ја повтори проповедта речиси од збор до збор.
Како резултат на тоа баронот го зел детето во сопствена заштита.
Рано школување[уреди | уреди извор]
Фихте бил сместен во семејството на свештеникот Кребел во Нидеррау во близина на Мајзен и оттаму добил темелна основа во класиката.
Оттогаш Фихте многу малку ги гледал своите родители .Во октомври 1774 тој присуствувал на прославата при отворањето на училиштето во близина на Форта Намбург.
Ова училиштето е поврзано со имињата на Новалис, Август Вилхелм Шлегел и Фридрих Шлегел, Фихте и Ниче.
Оваа институција била полу- монашка , додека пак образованието во таа насока било одлично, по се судејќи, Фихте немал нормален социјален живот и контакти со ученици, со темперамент како неговиот.
Веројатно неговото образование ја зајакнала тенденцијата кон самоанализа и независност, карактеристики кои силно доаѓаат до израз во неговите доктрини и пишувања.
Теолошки студии[уреди | уреди извор]
Во 1780 тој започнал да студира на теолошкиот факултет во Јена.
Се чини дека Фихте го издржал периодот на тешка сиромаштија и сурова борба.
Во 1784 без да го заврши своето образование,тој го напушта студирањето.
Во текот на годините [PHONE], тој се издржувал на несигурен начин како учител во различни саксонски семејства .
Потоа Фихте работел две години како приватен тутор во Цирих , и тоа е период на големo задоволство.
Тука Фихте се сретнал со Јохана Ран, и се запознал со Песталоци.
Во 1790 Фихте се свршил со Јохана Ран, која била внуката на познатиот поет Ф.Г.
Во 1790 Фихте почнал да го проучува делото на Кант, што требаше да има долготраен ефект врз траекторијата на неговиот живот и мисла.
Додека тој ја прифаќаше Кантовска филозофија и се подготвуваше да ја развие, судбина му зададе удар, семејството Ран доживеал финансиски неуспех, и поради тоа, склучувањето на бракот морало да биде одложено.
Кант[уреди | уреди извор]
Од Цирих Фихте се вратил во Лајпциг, а во 1791 година се стекнал со туторство во Варшава, во куќата на еден полски благородник.
Меѓутоа ситуацијата се покажала непријатна.
За кратко време тој бил отпуштен.
Потоа добил шанса да се види со Кант во Конигсберг.
По разочарувачкото интервју, тој самиот се затворил во изнајмената соба и ја фрлил сета своја енергија во составувањето на есејот, за да го сврти вниманието и интересот на Кант.
Есеј беше завршен за пет недели, беше Versuch einer Kritik Aller Offenbarung ("Обид за критика на сите откритија1792").
Оваа книга ги истражува врските меѓу божественото откровение и критичката филозофија на Кант.
Првото издание на книгата било објавено без знаење на Кант или Фихте, без името на Фихте и потпишан вовед; тоа е погрешно, се мислеше дека е тоа некое ново дело од самиот Кант.
Сите вклучувајќи ги и првите критичари на книгата го сметаа Кант за авторот на книгата, но тој го расчисти недоразбирањето и јавно му оддаде признание на работата и авторот; се зголемува угледот Фихте, како и многу интелектуалци кои мислеа дека тоа беше "... најшокантна и неверојатна вест... [додека ], но никој освен Кант не би можел да ја напише оваа книга.
Јена[уреди | уреди извор]
Во октомври 1793, тој бил женет во Цирих, каде што останал до крајот на оваа година.
Поттикнат од настаните и принципите на Француската револуција, тој напишал и објавил анонимно две брошури кои го одбележале како бранител посветен на слобода на мислата и акцијата и како застапник на политичките промени.
Во декември истата година, тој добил покана да ја пополни позицијата на вонреден професор по философија на Универзитетот во Јена.
Фихте прифатил и го започна своето предавање во мај следната година.
Со извонредна ревност, тој го објаснил неговиот систем за "трансценденталниот идеализам."
Неговиот успех бил ненадеен.
Се чини дека тој се истакнал како предавач, поради сериозноста и силата на неговата личност.
Овие предавања подоцна биле објавени под наслов "Професија на интелектуалецот".
Тој се оддаде на интензивна работа, и наскоро се појавија серија од дела.
Спор за атеизмот[уреди | уреди извор]
Откако преживеал неколку академски расправии, конечно бил отпуштен од Јена во 1799 година како резултат на расправата околу атеизмот.
Тој бил обвинет за атеизам во 1798 година, по објавувањето на неговиот есеј "Ueber den Grund unsers Glaubens an eine göttliche Weltregierung" ("Врз основа на нашето верување во владеењето на божествениот свет"), кој го напишал како одговор на есејот на Фридрих Карл Форберг "Развој на на концептот за верата ", во неговиот филозофски весник.
Според Фихте, Бог треба да биде сфатен првенствено во морална смисла.
За многумина, ваквиот концепт би му го одземал нему карактерот, и залудно Фихте ја негира атеистичката природа на неговата доктрина.
Берлин[уреди | уреди извор]
Откако сите германски држави освен Прусија, гласно се побунија против него, тој бил принуден да оди во Берлин.
Тука се поврзувал со Шлегел, Шлајермахер, Шелинг и Тик.
Во април 1800, унгарскиот писател Игнац Аврелиј Феслер го претставил Фихте на масонската ложа на Питагора на Blazing Star на која што и се прилкучил и подоцна бил избран за заменик.
Најпрво Фихте бил верен обожавател на Феслер, и бил подготвен да му помогне во неговиот предлог за реформа на масоните.
Но, подоцна тој станал лут противник на Феслер.
Нивната расправија привлекла многу внимание меѓу масоните.
Во 1805 Фихте бил назначен за професор во Ерланген.
Катастрофата во Јена во 1806 година, во која Наполеон потполно ја уништил пруската армија, го принудила Фихте извесно време да престојува во Конингсберг , но тој повторно во 1807 година се вратил во Берлин за да ја продолжи својата книжевна дејност.
Оваа шокантна ситуација на Германија длабоко го вознемирила и го предизвикала за изнесување на познатите "Обраќања кон германската нација "(1808) која кренала востание против Наполеон.
Тој станал професор на новиот универзитет во Берлин основан во 1809 година.
Со гласовите од неговите колеги Фихте бил едногласно избран за ректор во наредната година.
Но, неговата непромисленост и посветеноста при реформирањето довела до недоразбирање, а тој поднесол оставка во 1812 година.
Започнала кампањата против Наполеон , и болниците во Берлин биле наскоро полни со пациенти.
Жената на Фихте се посветила на негување на болните и се разболела од опасната треска.
Откако таа се опоравила и самиот тој бил погоден од болеста.
Тој починал од тифус на 52 години.
Исто така за филозофија придоне неговиот син Имануел Херман Фихте .
Филозофијата на Фихте[уреди | уреди извор]
Во имитирањето на тешкиот стил на Кант, Фихте создал дела што биле едвај разбирливи.
"Тој не се двоумеше во истакнувањето на сопствените способности во нејасноста и таинственоста, при честа забелешка од неговите ученици, дека' постоел само еден човек во светот кој потполно би ги разбрал неговите дела, и дури и тој самиот често не знаел како да го искористи неговото вистинско значење' ".
Оваа забелешка била често погрешно припишувана на Хегел.
Фихте не го одобрил аргументот на Кант за постоењето на noumena, на "нештата сами по себе", над-разумната реалност надвор од категориите на човековиот разум.
Фихте видел ригорозна и систематска поделба на "нештата сами по себе" noumena и работи ", онакви какви што нас ни се претставуваат" (феномени) што создава основа за скептицизам.
Наместо да потикне ваков скептицизам, Фихте радикално сугерирал дека треба да ја исфрлиме идејата за noumenal светот, и наместо тоа да го прифатиме фактот дека свеста нема основа во т.н.
Всушност Фихте се прославил со аргументот за потекло на свеста, дека таа не е заснована во нешто надвор од самата себе.
Феноменалниот свет како таков, произлегува од самосвеста; од активноста на егото, и од моралната свест.
Неговиот ученик (и критичар), Шопенхауер, пишува:
"…Фихте, кој, поради нештото само по себе само што беше дискредитиран, одеднаш подготви систем без нештото само по себе.
Како последица на тоа тој ја отфрли претпоставката за нешто што не е целосно ништо друго освен нашата претстава, а со тоа дозволи да биде предмет општо земено или во секој случај создадено од сопствени вештини.
За таа цел, тој не е далеку од основната и најважнио дел на Кантовата доктрина , за разликата меѓу a priori и а posteriori и на тој начин што меѓу феномен и нешто-во-себе.
Бидејќи тој тврдеше дека се е априори, се разбира без доказ за ова оценка, наместо ова тој понуди софизми и дури луди измислени демонстарции чија апсурдност беше скриена под маската на темелноста на incom интелектуална инспирација-Шопенхауер, Парерга и Пaралипомена.
Главна теорија[уреди | уреди извор]
Во своето дело "Основи на природното право" (1796) Фихте тврди дека само -свеста е социјален феномен- важен чекор и можеби и првиот јасен чекор преземен во оваа насока во модерната филозофија.
Неопходниот услов на само -осознавањето на секој субјект, за Фихте е постоењето на другите рационални субјекти.
Тие викаат или го повикуваат субјектот или пак себеси да излезат надвор од оваа несвесна состојба на само- свесност како слободни индивидуи.
Објаснувањето на Фихте произлегува од генералните принципи дека личноста мора да се постави како индивидуа за да се позиционира над сите други и за да го направи тоа треба да биде свесна за повикот на другите слободни индивидуи – повикани да ги лимитираат своите слободи без да ги почитуваат слободите на другиот.
Истите услови важат и се применуваат и за другите во нивниот развој.
Оттаму, меѓусебното признавање на рационални индивидуи произлезе како услов потребен на секој човек "јас" во целина.
Овој аргумент за интерсубјективноста е централна тема во концепцијата на индивидуалноста формиран во доктрината на наука ('Wissenschaftslehre').
Според погледите на Фихте свесноста за себеси зависи од отпорот или од проверката со нешто што не се подразбира за дел од себе, уште не се припишува веднаш на одредена сензорна перцепција.
Во подоцнежните лекции (неговиот Nova Methodo), Фихте го вклучува во во ревидираната презентација на самите темели на неговиот систем, каде повик го зазема своето место заедно со оригиналните чувства, што го зазема местото на претходното Anstoss (види подолу) и како граница на апсолутната слобода на Јас и како услов за поставување на истите.
Јас ("Das Ich") се поставува во оваа ситуација за себе (тоа се претпоставува).
Да се "постави " (setzen), не значи да се "создадат" објекти на свеста.
Принципот на прашање едноставно не наведува дека суштината на Јас лежи во застапувањето на сопствениот идентитет, односно дека свеста претпоставува самосвест.
Таквиот сопствен идентитет, не може да се сфати како психички факт, ниту пак како чин или несреќен случај на некоја претходно постоечка супстанца или битие.
Тоа е делување на Јас, но на она кое е идентично со самото постоење на ова Јас.
Во техничките терминологија на Фихте, оригиналното единство на самосвеста треба да се сфати како акција и како производ на истото Јас , како факт или чин (Tathandlung), единство што е претпоставено и се содржи во секој факт и секој чин на емпириската свесност, иако таа никогаш не се појавува како таква во неа.
'Јас' мора да се постави (setzen) само по себе со цел да биде "јас " во целост, но тоа може да постави само доколку тоа се поставуви како ограничено.
Покрај тоа, таа не може ни да ги утврди за себе своите ограничувања, во смисла на производство или создавање на овие лимити.
Конечноста јас не може да биде основ на сопствената пасивност.
Наместо тоа, на Фихте, доколку "јас" се тргна селосно, тоа едноставно мора да се открие за да се ограничи, а откритието кое Фихте го карактеризира какоотфрлување или отпор (Anstoss) на слободна практична активност на јас.
Таквото изворно ограничување на Јас е како граница за Јас само доколку се поставува како граница.
Јас прави, според анализата на Фихте со поставување свој лимит, прво, само како чувство, а потоа како сензација, а потоа како интуиција на нешто, и на крај како повик од друго лице.
Поттикот (Anstoss) со тоа го обезбедува основниот поттик дека прв го придвижува целиот комплексен тек од активности, кои конечно резултираат во нашата свест и искуство за самите себе и другите, како емпириски поединци и на светот околу нас.
Иако Поттикот (Anstoss) игра слична улога како "нешто само по себе" во Кантовска филозофија, Поттикот (Anstoss) на Фихте не е нешто туѓо на Јас.
Наместо тоа, тој го означува јас како оригинална борба со со своите конечности.
Наместо да се тврди дека не -Јас е причината или земјата на Anstoss, Фихте тврди дека не ми е поставување од страна на јас токму со цел да го објасни поттикот (anstoss), што е, со цел да станат свесни за поттикот (anstoss) .
Иако "Учењето за науката" (Wissenschaftslehre) покажува дека таквиот поттик (Anstoss) мора да се случи само ако постои самосвест, не е возммоѓно да се заклучи или да се објаснат актуелните случувања на настанувањето на еден ваков поттик (Anstoss) - освен како услов за можноста на свесност.
Соодветно на тоа, постојат строги ограничувања на она што може да се очекува од било кој a priori заклучок според искуство, и ова ограничување, за Фихте, подеднакво е применливо и во трансценденталната филозофија на Кант.
Според Фихте, трансцендеталната филозофија може да објасни дека светот мора да има простор, време и причина, но таа не може да објасни зашто предметите имаат конкретни својства, како што ги имаат или или зошто јас сум тој определен поединец, а не некој друг.
Ова е нешто што ЈАС едноставно мора да го откријам во исто време како што тоа ја открива сопствената слобода, и навистина, како услов за она што подоцна ќе се случи.
Други дела[уреди | уреди извор]
Фихте исто така ја развил теоријата за состојбата базирана на идејата за самостојност.
Според него државата треба да ги контролира меѓународните односи, вредноста на парите, и да остане автаркија.
Поради ова потребно е да се има односи со други рационални суштества, со цел да се постигне свесност, Фихте пишува дека мора да постои "поврзаност на правото", во која постои заемно признавање на рационалноста од двете страни.
Национализам[уреди | уреди извор]
Фихте направил важен придонес за политичкиот национализам во Германија.
Во неговите "Обраќања на германската нација " (1808), серија на говори пренесени во Берлин под француска окупација, тој го повикал германскиот народ да "има карактер и да биде Германец" – антисемитизмот беше содржан во неговата идеја за Германите(Germanness ), тој тврдеше дека "правејќи ги Евреите слободни германски државјани ќе и наштети на германската нација."
Фихте одговорил на повикот на Фрајхер вом Штајн, кој се обиде да го развие патриотизмот за неопходно да се спротивстави на Французите посебно меѓу "образованите и културните елити на кралството".
Фихте смета дека германите требаат да го одржат континуитет на германски јазик, а го базира тоа на Тацит.
Во првите свои дела, од 1793 тој се занимавал со идеалите и политиката на Француската револуција, Beiträge zur Berichtigung der Urteile des Publikums über die Französische Revolution ("Придонеси за право на мислење на јавноста во врска со француската револуција"), тој ги повика Евреите "држава во рамките на држава со која би можеле да го "поткопаат" германскиот народ.
Во однос на добивање на "граѓанските права" на Евреите, тој напишал дека ова ќе биде можно само ако некој успее "да ги пресече сите глави во една ноќ, и да се постави нови на нивните рамена, кои не треба да содржи ниту една еврејска идеја. "
Финалниот период во Берлин[уреди | уреди извор]
Гробниците на Јохан Готлиб Фихте и неговата сопруга Јохана Мари, Dorotheenstaedtischer Friedhof (гробишта Дортхенштетишер), во Берлин.
Некои од најпознатите дела на Фихте се од последната деценија на неговиот живот, каде што тој предавал на курсевите во Берлин, слободно на различни теми.
Тие вклучуваат два дела од 1806: "Карактеристиките на тековната доба", каде што Фихте ја истакнува својата теорија за различни историски и културните епохи , и полу- мистичното дело: "Патот кон благословен живот" или "доктрината за религијата", која ги содржи неговите најобемни мисли во врска со религијата.
Во 1808 година тој одржа серија говори на француски јазик- окупираниот Берлин, Адреси на германската нација.
Во 1810, делумно поради образовни теми во Обраќања ..., иако Универзитет беше дизајниран .по основните линии зацртани од Вилхелм фон Хумболт и делумно поради своето поранешно дело на универзитетот во Јена, Фихте ја формираше првата катедра за филозофија на новиот универзитет во Берлин, каде што исто така стана ректор.
Фихте, исто така, продолжил приватно и на универзитет да држи предавања за натамошните верзии на неговото "Учење за науката" (Wissenschaftslehre).
Освен кусата работа на едвај 15 страници од 1810: "Науката на знаење во општ преглед", Фихте не објавил ниту едно од овие предавања.
Една мала селекција била објавена триесет години по смртта на Фихте, од страна на неговиот син.
Поголемиот дел дури од неодамна во последните децении е ставен на располагање , во Комплетно дела (Gesamtausgabe).
Овие дела се значително преработени верзии на "Учење за науката" (Wissenschaftslehre) од 1810, 1811 и 1813 година, како и доктрината на Право (1812), една доктрина на етика (1812).
Критики[уреди | уреди извор]
Еврејскиот либерален филозоф Исаија Берлин го наведува Фихте, заедно со неговите колеги, германскиот идеалист Хегел, францускиот материјалист Хелвентиус, Русо, социјалистите Сен-Симон и Савојарг, конзервативна Местр како мислители кои ја сочинуваа идеолошката основа за модерениот апсолутизам, во неговата книга "Слобода и неговото предавството" : Шест непријатели на човечката слобода.
Собраните дела на германски јазик:
Новото стандардно издание на делата на Фихте на германски, која ги заменува сите претходни изданија е изданието "Комплетни дела"(Gesamtausgabe) (Собраните дела или Целосно издание, најчесто нарекувана со кратенката како "ГА '), подготвено од страна на Баварската академија на науките: Комплетни дела на академијата за науки во Баерн (Gesamtausgabe der Bayerischen Akademie der Wissenschaften) во приближно 40 тома.
Изменето од Рихард Лаут, Ерих Фухс, Ханс Гливитцку, Ив Радризани, Гунтер Цолер, Штутгарт-Бад Канштат 1962 ФФ.
(да биде завршен во 2010).
Изданието е поделено во четири дела.
Прв дел : Објавени дела , Втор дел: Необјавени Дела, Трет дел : Усогласување Четврти дел : Предавање записите. | fineweb-2 |
Народно име
Народното име (наречено и тривијално или вернакуларно име, македонско име) — име во биолошката номенклатура на еден таксон или организам во општа употреба меѓу народот, денес или во минатото.
За разлика од ова, истите организми имаат научно име.
Народните имиња понекогаш не се "народни" во историско-културна смисла, туку едноставно македонски називи на организмите кои може и да не се среќаваат во земјата.
Целта е да се приближат називите на животните и растенијата до обичниот човек (земјоделци, ловци, риболовци или било кој заинтересиран) без да треба да се запомни латинско-грчкиот назив.
Историски втемелените народни имиња можат во голема мера да се разликуваат од еден крај на земјата до друг, зависно од местото или дијалектот.
Во Македонија, како и во многу балкански земји, Германија, Холандија и земјите од словенското говорно подрачје, народните имиња се користат како главни за сите видови и таксономски рангови на сите места освен во стручни трудови, каде најчесто се користат научните и народните заедно.
Затоа, народните називи (традиционални или новосоздадени) се од доста поголемо значење отколку во јазици како англиско или француско говорно подрачје.
Неповолности[уреди | уреди извор]
Неповолноста на користењето на народни имиња е тоа што не ги опфаќаат сите видови, кои меѓу обичните луѓе не се познати или премногу слични на други видови за да добијат посебно име.
Од друга страна, народната таксономија е многу попроизволна и несистематска, и почесто се води според физичките особини, па дури и восприемениот карактер на животното или растението отколку според суштински сличности или разлики кај видовите.
Животни со исто или слично име можат да бидат впрочем различни, а неретко има и такви што се исти или мошне слични, но имаат разни народни имиња поради нивната големина, старост или едноставно обичаи на именување.
Поврзано[уреди | уреди извор]
- Научно име
- Биномна номенклатура
- Научна терминологија
- Список на градинарски растенија
- Список на отровни растенија
Наводи[уреди | уреди извор]
- Kruckeberg, Arthur (1991).
The Natural History of Puget Sound Country – Appendix I: The naming of plants and animals.. Seattle: University of Washington Press. | fineweb-2 |
Џулиан Трежр:
Зошто архитектите треба да ги користат своите уши
Поради лошата акустика, учениците во училниците пропуштаат 50% од она што им го предаваат наставниците, а пациентите во болниците имаат проблеми со спиењето бидејки постојано се под стрес.
Џулијан Трежр ги повикува дизајнерите да обрнат внимание на "невидливата архитектура" на звукот. | fineweb-2 |
Француска книжевност во XVII век
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
Литературата во Франција во 17 век е напишана во текот на "Grand Siècle" (Големиот век) во Франција, и го опфаќа владеењето на Хенри IV од Франција, владеењето на Марија де Медичи, Луј XIII од Франција, намесништвото на Ана од Австрија (и Граѓанската војна наречена Fronde) и владеењето на Луј XIV од Франција.
Литературата од овој период често се поистоветува со класицизмот на долгото владеење на Луј XIV, при што Франција ја доведе Европа во политички и културен развој, нејзините автори ги објаснија класичните идеали на редот, јасноста, односот и добарот вкус.
Реално, француската литература од 17ти век опфаќа многу повеќе отколку само класичните ремек-делата на Жан Расин и Мадам де Лафајет.
Содржина
- 1 Општество и литература во Франција во 17ти век
- 2 Проза
- 3 Барокен авантуристички роман
- 4 Поезија
- 5 Театар
- 6 Други Жанрови
Општество и литература во Франција во 17ти век[уреди | уреди извор]
За време на ренесансата литературата во Франција (во најшироката смисла на зборот) во голема мера беше производ на енциклопедискиот хуманизам, а вклучени се и делата напишани од страна на образованата класа на писатели од верски и правни потекла.
Новата концепција на благородништвото, според моделот на италијанската ренесанса дворовите и нивниот концепт на совршен дворјанин, почнува да се развива преку француската литература.
Во текот на овој век овој нов концепт ја трансформира сликата на груб благородник во идеалот за "honnête homme" (праведен човек) или "Bel Esprit" (убав дух), чии главни доблести се елоквентен говор, вештина во танц, рафинирани манири, вреднување на уметност, интелектуална љубопитност, хумор, духовна или платонски однос кон љубовта и способноста да пишува поезија.
Централно место за оваа трансформација на литературата беа салоните и литературните академии, кои процветаа во првите децении на овој век, а проширената улога на благородното покровителство беше исто така значајна.
Обработката на литературни дела како песни, драми, критичка работа или морална рефлексија се повеќе се сметаше за неопходна практика од страна на благородниците, и создавањето (или покровителство) на уметноста служи како средство за социјален напредок за и за не-маргинализираните благородници .
Во средината на 17 век имало околу 2.200 автори во Франција (најчесто благородници и свештеници), пишувајќи за читателите од само неколку десетици илјади.
Според Кардинал Ришелје, покровителството на уметноста и литературните академии се повеќе дојде под контрола на монархијата.
Салони и академии[уреди | уреди извор]
Дворот на Хенри IV современиците го сметаа за суров, недоветен на италијанската софистицираност на дврот на кралевите Валоа.
Дворот, исто така немал кралица, која традиционално служи како фокус (или покровител) на националните автори и поети.
Книжевениот вкус на Анри беше во голема мера ограничен на витешкиот роман Амадис Галски.
Во отсуство на националната литературна култура, приватни салони беа формирани во околината на горната класа жени како Марија де Медичи и Маргарита Валоа, посветувајќи се на дискусиите околу литературата и општеството.
Во 1620-тите, најпознатиот салон се одржа во хотелот Рамбуе од Мадам де Рамбуе; конкурентски собир беше организиран од страна Медлин де Скудери.
Зборот салон прв пат се појави во Франција во 1664 г. од италијанскиот збор "sala", голем прием, сала во kуќа.
Пред 1664 г. литературните средби често се именуваа според името на собата во која тие се одржуваа - кабинет, беседка, и уличка.
На пример, терминот "ruelle" произлегува од литературните собири одржани во спалната соба, практика популарна дури и со Луј XIV.
Благородници, лежејќи на нивните кревети, ѓи дочекуваа блиските пријатели и им нудеа места, столици или табуретки околу креветот.
"Ruelle" (мала улица) се однесува на просторот помеѓу креветот и ѕидот во спалната соба, тоа стана име на овие собири (и интелектуалните и литературните кругови се развиваа од нив), често под закрила на образовани жени во првата половина на 17 век.
Во контекст на француската сколастика, академиите биле научни друштва кои ја следат, негуваат, и критикуваат француската култура.
Академиите за прв пат се појавија во Франција во текот на ренесансата, кога Жан Антоан де Баиф инспириран од академијата на италијанецот Марсилио Фичино создаде една, посветена, на поезијата и музиката.
Првата половина на 17 век беше обележана со феноменален раст на приватни академии, организирани од околу половина дузина или дванаесетина лица кои се среќаваа редовно.
Генерално, академиите, беа повеќе формални и повеќе се фокусираа на критика и анализа за разлика од салоните, кои што поттикнаа пријатен говор за општеството.
Сепак, одредени салони (како оној на Маргарет де Валоа) беа поблиску до академскиот дух.
Во средината на векот, академииите постепено дојдоа под контрола и спонзорство на владата и бројот на приватните академии се намали.
Првата приватна академија која падна под контрола на владата беше Француската Академија, која остана најпрестижната државна академија во Франција.
Основана во 1634 од страна на кардиналот Ришелје, Француската Академија се фокусира на француски јазик.
Аристократски кодови[уреди | уреди извор]
Во одредени случаи, вредностите на благородништвото од 17 век одиграа голема улога во литературата на епохата.
Најзначајни од овие вредности се аристократската опсесија со славата (La gloire) и величиственоста (la grandeur).
Спектаклот на моќ, престиж и луксуз најден во литераатурата од 17 век може да биде невкусен или дури навредлив.
Хероиоите на Корнеј, на пример, се етикетирани од современите критичари како екстравагантни и горделиви, сепак современите аристократски читатели ќе ги видат овие ликови (и нивните акции) како претставници на благородништвото.
Замокот Версај, дворските балети, благородничките портрети, триумфалните капии, сите овие ги претсравуваат славата и престижот.
Идејата на славата (без разлика дали уметничка или воена) не беше суета, фалење или ароганција, туку морален императив за аристократијата.
Благородниците требаше да бидат дарежливи, великодушени и да извршуваат големи дела несебично (т.е.
бидејќи нивниот статус го бараше тоа, без очекувања од финансиски или политички добивки), и да ги совладаат своите емоции (особено стравот, љубомората и желбата за одмазда).
Еден статус во светот бара соодветна екстернализација (или "видлива потрошувачка").
Благородниците се задолжуваа да градат престижни урбани куќи (особено хотели) и да купат облека, слики, сребро, садови и друг мебел соодветен со својот чин.
Тие исто така требаа да покажат великодушност кон правењето на раскошни забави и кон финансирање на уметноста.
Спротивно на тоа, социјалните класи "parvenus", кои ги прифатија надворешните обележја на благородничките класи (како што е носењето на меч) беа сериозно критикувани, понекогаш и по легален пат (законите во врска со раскошната облека носена од буржоазијата постојат уште од средниот век).
Овие аристократски вредности почна да се критикува во средината на 17 век; на пример Блез Паскал, даде жестока анализа за спектаклот на моќта и Франсоа де Ларошфуко претпоставува дека нема човечки чин, колку било дарежлив да се прави дека е, кој може да се смета за несебичен.
Класицизам[уреди | уреди извор]
Во обид да се ограничи зголемувањето на бројот на приватни центри за интелектуален или литературен живот ( како и да се наметне кралскиот двор како уметнички центар на Франција), кардиналот Ришелје одржа постоечки литературен собир (околу Валентин Конрар) и ја назначи како официјална Француската Академија во 1634.
Други оригинални членови се Жан Демаре де Сен Сорлин, Жан Огиер де Гомбо, Жан Шаплен, Франсоа Ле Метеј де Буаробер, Франсоа Мејнард, Марин Ле Рој де Гомбервиј и Никола Фаре; членови додадени во времето на нејзиното официјално создавање се Жан-Луј Гез де Балзак, Клод Фавр де Вожла и Винсент Воатур.
Овој процес на контрола на државата, уметноста и литературата ќе се прошири уште повеќе за време на владеењето на Луј XIV.
"Класицизмот" (како што се однесува на литературата) подразбира поими за ред, јасност, морална цел и добар вкус.
Многу од овие поими директно се инспирирани од делата на Аристотел и Хорациј, и од класичните грчки и римска ремек-дела.
Во театар, претставата треба да следи три единства: Единство на место: Околината не треба да се менува.
Во пракса, ова води до секојдневен " замок, внатрешност".
Битките се одржуваат надвор од сцената.
Единство на време: Идеално, целата игра треба да се одржи во рок од 24 часа.
Единство на акција: треба да има една централна приказна, и сите споредни дејства да се надоврзуваат на неа.
Иако врз основа на класичните примери, единството на место и време се сметаа од суштинско значење за целосното задлабочување на гледачот во драматичната акција; многу ресфрлени сцени во Кина или Африка, или во текот на многу години, потврдените критики, би ја срушиле театарската илузија.
Понекогаш, групирана со единството на дејствување е идејата дека ниеден лик не треба да се појави неочекувано доцна во драмата.
Поврзани со театарските единства се следниве концепти: "Les bienséances" (пристојноста): Литературата треба да ги почитува моралните кодови и добариот вкус, ништо не треба да се претстави дека ги потценува овие кодови, дури и ако тие се историски настани.
"La vraisemblance" (веројатноста): Дејствата треба да бидат веројатни.
Кога историските настани ја оспоруваат веродостојноста, некои критичари препорачуваат на истите.
Критериумот на веродостојност понекогаш се користеше за да се критикува монологот; во доцноантичките игри карактерите се речиси секогаш обезбедени со доверливи лица (слуги, пријатели, сестри), на кои им ги откриваат своите емоции.
Овие правила спречија многу заеднички елементи во барокната трагикомедија: летаат коњи, витешки битки, магични патувања во странски земји и "Deus Ex machina" (латинса изрка која се користи да опише ненадеен лик или сила која решава некој проблем кој дотогаш бил нерешив), раскинувањето на Хиполит од чудовиштето во Федра (трагедија од ЖанРасин), може да се случи само надвор од сцената.
Конечно, литературата и уметноста свесно треба да го следат правилото на Хорациј "да се молат и да се едуцираат" (aut delectare aut prodesse est).
Овие правила (или кодови) ретко целосно се следеа, и многу од ремек-делата на векот ги прекршија овие правила намерно за да се зголеми емоционалната сила: "Сид" на Корнеј беше критикуван поради тоа што Родриго се појави пред Химена откако го уби нејзиниот татко, прекршување на моралните кодови.
"Принцезата Клевска" - откривањето за нејзините неверни чувства кон Војводата Немурски на нејзиниот сопруг беше критикувано за неверојатно.
Во 1674 г. изби интелектуална дебата (la querelle des Anciens et des Modernes) за тоа дали уметноста и литературата на модерната ера имаше постигнато повеќе славни писатели и уметници од антиката.
Академијата доминира од страна на "Moderns" (Шарл Перо, Жан Демаре де Сен Сорлен) и поемата на Перо "Le Siècle de Louis le Grand" ( "Векот на на Луј Велики") во 1687 г. беше најсилниот израз на нивното убедување дека владеењето на Луј XIV било еднакво со она на Август.
Како голем љубител на класиците, Никола Боaло се најде себеси турнат во улогата на шампион на "Anciens" (неговите тешки критики за песните на Демаре де Сен-Сорлен не помогнаа ), и Жан Расин, Жан де Ла Фонтен и Жан де Лаброиер ја зедоа неговата одбрана.
Во меѓувреме, Бернар ле Бовиер де Фонтенељ и весникот "Mercure Galant" се приклучија на "Moderns".
Дебатата ќе трае до почетокот на 18 век.
Терминот "класицизам" е исто така поврзан со визуелната уметност и архитектура од овој период, особено за изградбата на замокот Версај (крунисувањето, поставувањето на официјална програма на пропаганда и кралската слава).
Иако првичното менување на дворот користено за посебни свечености и познато повеќе по градините и фонтаните na Андре Ле Нотр, Версај на крајот стана постојан дом на кралот.
Со преместувањето на Версај, Луис ефикасно ги избегна опасностите за Париз (во младоста, Луј XIV страдаше за време на граѓанската и парламентарната војна позната како "Fronde"), исто така можеше да ги држи на око работите на благородниците и да ги сврти едни против други, а и против новите благородници "Robe".
Версај стана позлатен кафез; за да ја избегне пишаната катастрофа за благородниците, сите официјални обвиненија и состаноци се одржаа таму.
Строг бонтон беше наметнат; еден збор или поглед од кралот можеше да создаде или уништи кариера.
Кралот следеше строг дневен режим, и имаше малку приватност.
Преку неговите борби и славата на Версај, Луј стана до одреден степен, арбитер на вкус и моќ во Европа, неговиот дворец и неговата етика во Версај беа копирани од другите европски дворови.
Сепак, тешките војни на крајот од неговото долго владеење и верските проблеми создадени со укинувањето на Едиктот во Нант ги направија последните години тешки.
Проза[уреди | уреди извор]
Љубовни и трагични раскази[уреди | уреди извор]
Во Франција, периодот по војните за религијата е видлив со појавата на нова форма на наративна фикција (што некои критичари ја нарекоа "сентиментален роман"), кој брзо стана книжевна сензација благодарение на ентузијазмот на читателската публика во потрага по забава, после долгите години на конфликт.
Овие кратки (и реални) романи за заносот и љубовта (или "amours", како што често се нарекуваат во насловите) вклучуваат многу примери на галантни букви и љубезен говор, љубовни дијалози, писма и песни вметнати во приказната, галантни вообразувања и други реторички фигури.
Овие текстови одиграа важна улога во изработката на новите начини на учтивост и говор за повисоките класи (што доведува до идејата на благороден чесен човек (honnête homme)).
Ниту еден од овие романи не се реиздава до почетокот на 17 век, и тие останаа во голема мера непознати до ден денес.
Автори поврзани со "les Amours" биле Антоан де Нервез, Никола де Ескуто и Франсоа Сует.
Во меѓувреме, традицијата на црната приказна доаѓа од трагичниот расказ (histoire tragique), каде често завршува со самоубиство или убиството, поврзана е со Бандело а продолжува и во делата на Жан-Пјер Ками и Франсоа де Росет.
Барокен авантуристички роман[уреди | уреди извор]
Од 1610 г. краткиот љубовен роман во голема мера исчезна, бидејќи вкусовите се вратија на подолгите авантуристички романи ([[roman d'aventures) и нивните клишеа (пирати, бури, киднапирани девојки) кои биле популарни уште од дворот Валоа.
Амадис Галски беше омилената содржина за читање на Анри IV ; кога Никола де Монтре почина во 1608 г. Бероалд де Вервиј се уште пишуваше.
И Нервез и Ескуто во нивните подоцнежни дела се обиделе со работат на обемни авантуристички романи, и во текот на следните дваесет години свештеникот Жан-Пјер Ками ќе ја прифати формата да се раскажуваат ужасни морални приказни кои се под силно влијание на трагичните раскази.
Најдобро позната од овие долги авантуристички романи можеби е Полександра ([PHONE]) од младата авторка Марин Ле Рој де Гомбервиј.
Меѓутоа сите овие автори беа засенети, покрај меѓународниот успех на романот Астреа од Оноре д'Урфе ([PHONE]).
Оваа приказна е сконцентрирана околу овчарот Селадон и неговата љубов, Астреа, и е во комбинација со амблем од врамени приказни за состаноците на овчарите и девојките, кажувањето приказни и философирањето за љубовта (формата потекнува од античкиот грчки роман "Етиопика" на Гелиодор од Емеса) со пасторални поставки на благордниците (изведен од шпанската и италијанската пастирска традиција од писатели како што се Џакопо Саназаро, Хорхе де Монтемор, Торквато Тасо и Гварини Батиста), идеализирани овчари и девојки чувајќи ги своите стада се вљубуваат и одљубуваат.
Влијанието на романот на Урфе беше огромно, особено во неговата испрекината структура (каде што е дозволено да се воведуваат голем број на приказни и ликови и нивното решавање да биде одложено за илјадници страници).
Романот на Урфе исто така го промовираше реткитот нео-платонизам, што се разликува длабоко од физичката подготвеност на витезите во романот од Ренесансата (како што е Амадис Галски).
Единствениот елемент од работата на Урфе кој не се имитираше беше неговиот римски пастирски амбиент.
Теоретизирањето за потеклото на романот, на почетокот на 17 век зачна од формата "епика во проза", всушност, поемата на крајот на Ренесансата имаше неколку тематски разлики од романот.
Новелистичката љубов е истурена во епот, и авантуристичките витези станаа предмет на романите.
Романите од 1640 г. до 1660 г. ќе ја завршат оваа комбинација.
Овие романи содржат повеќе тома и се структурно комплицирани, ги користат истите техники на вметнати приказни и приказна во приказна дијалози како Урфе.
Често се нарекуваат "romans de longue haleine" (долгорочни книги), тие обично завземаат место во антички Рим, Египет или Персија, користат историски личности (поради оваа причина тие се нарекуваат Римски херои) и им кажуваат на авантуристите за една серија на совршени љубовници испратени (случајно или несреќно) на сите четири страни на светот.
За разлика од витешката романса, магичените елементи и суштества се релативно ретки.
Исто така, во овие дела имаше концентрација на психолошка анализа и на моралните и сентиментални прашања кои што му недостасуваа на романот во Ренесансата.
Многу од овие романи, всушност биле "romans à clé" кои ги опишувале вистинските современи односи под маскирани новелистички имиња и ликови.
Барокна комична фантастика[уреди | уреди извор]
Не сите фантастики од првата половина на векот беа надуени авантуристички љубовни приказни многу познати во распространетите земји.
Под влијание на меѓународниот успех на авантуристичкиот роман]] од Шпанија (како Лазариј де Тормес), и од Мигел де Сервантес збирка кратки раскази Примерни Приказни (кои се појавија во Франција во почетокот на 1614 г.)
и Дон Кихот де ла Манча (француски превод 1614 -1618 г.
), француските писатели од првата половина на овој век, исто така, избраа да ја опишуваат и исмејуваат својата епоха и нејзините недостатоци.
Други важни сатирични модели беа донесени од страна на Фернандо де Рохас со Селестина и од Џон Беркли во ([PHONE] г.)
две сатирични латински дела, "Euphormio sive Satiricon" (1602) и "Argenis" (1621 г.).
"Les Aventures du Baron de Faeneste" на Теодор Агрипа д'Обиње го отсликува грубиот карактер и комичните авантури на еден гаскон во кралскиот дворец.
"L'histoire comique de Francion" на Шарл Сорел е пикарски инспирирана од приказната за итри и љубовни зделки на еден млад господин, неговата "Le Berger extravagant" е сатира инспирирана од пасторалата на Урфе, во која што (земајќи патоказ од крајот на Дон Кихот) се работи за еден млад човек кој го презема животот на еден овчар.
И покрај нивниот "[[реализам" делата на Сорел остануваат во голема мера барокни, со серија мечтаење и додатна нарација (на пример, кога Франсон кажува за неговите училишни години) е типично за авантуристичкиот роман.
Оваа употреба на вметнати приказни, исто така го следи Сервантес, кој додава голем број на речиси автономни приказни во неговиот Кихот.
Најпознато дело на Пол Скарон, Комичен роман, користи наративен состав од група на амбулантски актери во домените да ги претстави двете сцени на комедија и софистицираноста на вметнатите приказни.
Сирано де Бержерак (познат со драмата Едмонд Ростанд од 19-ти век) напиша два романи, 60 години пред Патувањата на Гуливер или Волтер (научна фантастика), користи патувања во магични земји (на месечината и сонцето) како изговор за сатиризирање на современата филозофија и морал.
До крајот на векот делата на Сирано ќе инспирираат голем број на филозофски романи, во кои Французите патуваат во странските земји и чудни утопии.
На почетокот на половина на овој век, исто така, видлива е континуираната популарност на комичниот расказ и збирките на хумористични дискусии, обележан со комичните приказни на Франсоа де Сует; игриви, хаотични, понекогаш-непристојни и речиси нереални "Moyen de parvenir" од Бероалд де Вервиј (пародија од "обичен разговор" книги, на Рабле и Есеите на Мишел де Монтењ); анонимни "Caquets de l'accouchée" (1622 г.)
и на Молиер "d'Essertine's Semaine amoureuse" (збирка раскази).
Класична новела[уреди | уреди извор]
Од 1660 г. обемниот, барокно историски роман во голема мера излезе од употреба.
Наклонетоста беше кон многу пократки дела (nouvelles или petits romans), без комплексна структура или авантуристички елементи (пирати, потонати бродови, киднапирања).
Ова движење далеку од барокниот роман беше поддржан од теоретските дискусии за структурата на романот, кој бара да се применат истите Аристотелски и Хорациски концепти на трите единства, пристојноста и веродостојноста која писателите ја наметнале на театарот.
На пример, Жорж де Скудери, во предговорот на Ибрахим (1641 г.
), сугерираше дека "разумен рок" за содржината на романот (форма на "единство на време") ќе биде една година.
Слично на тоа, во својата дискусија на "La princesse de Clèves" на Шевалие де Валинкурт критикуваше вклучување на помошни приказни во рамките на главната содржина (форма на "единство на акција").
Овие романи шират интерес за љубов, психолошка анализа, морални дилеми и социјални ограничувања.
Кога акцијата беше ставена во еден историски амбиент, ова беше се повеќе амиент од неодманешното минато, иако се уште исполнети со анахронизми, овие историски новели покажаа интерес за историските детали.
Голем број од овие кратки романи ја раскажуваат "тајната историја" на познат настан (како "Annales galantes" на Вилдо), поврзувајќи го дејството на љубовни интриги; тие се нарекуваа "histoires galantes".
Некои од овие кратки романи, кажуваа приказни за современиот свет (како што е "L'Illustre Parisienne" на Прешак).
Други новелистички форми по 1660 година[уреди | уреди извор]
Важностите на класичната новела (љубов, психолошка анализа, морални дилеми и социјални ограничувања) се исто така видливи во анонимниот епистоларен роман "Lettres d'une religieuse portugaise" (Писма на една португалска калуѓерка) (1668 г.
), му се припишува на Габриел Жозеф Гијераг, беа сензација кога се објавиа (делумно поради нивната забележлива автентичност).
Овие писма, напишани од страна на отфрлена жена до нејзиниот отсутнен љубовник, беа моќена претстава за љубовната страст со многу сличности со јазикот на Расин.
Други епистоларен романи од Клод Барбин, Винсент Вoатур, Едме Борсо, Фонтенеј (кој се користи во форма да се воведе дискусија за филозофски и морални прашања, најавувајќи ги "Lettres persanes" на Монтескје во 18 век) и други вистински љубовни писма напишани од благородни дами (Мадам де Буси-Ламет, Мадам де Колињ) беа објавени.
Антоан Фуртиер ([PHONE] г.)
е одговорен за обемниот комичен роман, Буржоаски Роман (1666 г).
кој предизвика забава во буржоаското семејство.
Изборот на буржоаското "arriviste" или "parvenu" (социјален планинар, обидувајќи се да го исмее начинот и стилот на благородни паралелки) како извор на исмејување се појавува во голем број раскази и театарот на период (како што е од Молиер, Буржоаски Господин).
Долгиот авантуристички роман за љубовта продолжи да постои и по 1660 година , иако во многу пократка форма од романите од 1640-тите г. Под влијание колку од историските новели и галантните новели толку и од авантуристичките и историските романи, овие историски новели, чиишто лежишта се движат од антички Рим до ренесансансната Кастилија или Франција, биле објавени во првите децении на 18 век.
Авторите ги вклучуваат Мадам Мари Кетрин д'Олну, Шарлот Роуз де Комонт Лафорс, Ана де Ла Рош-Гилем, Кетрин Бернард и Кетрин Бедасиер-Дуран.
Историјата на романот, "Traitté de l'origine des Romans " (1670 г.
), беше напишана од страна на Пјер Даниел Хут.
Ова дело (слично како теоретските дискусии на театарскката веројатност, коректност и природата на трагедијата и комедијата) ја нагласи потребата за морална корисност.
Тоа постигна значајна разлика помеѓу историјата и романот, како и помеѓу епот (која ги разгледува политиката и војната) и романот (која ја разгледува љубовта).
Во првата половина на векот се гледа развој на биографските мемоари (види подолу), а од 1670-тите години оваа форма почна да се користи во романите.
Мадам де Вилдо (вистинско име на Мари-Кетрин Дехардин), автор на голем број на новели, исто така напиша подолги реални дела кои што го претставуваат (сатиризиризираат) современиот свет преку измислени мемоари на млада жена раскажувајќи за нејзините љубовни и економски тешкотии, Мемоари за животот на Хенриет Силви де Молиер ([PHONE] г.).
Измислената мемоарска форма исто така ја користеле и други писатели.
Романите на Куртиј де Сандра (Мемоарите на М.Л.К.Д.Р во 1687 година, Мемоарите на М. Д'Артањан во 1700 година и Мемоарите на М. Де Б. во 1711 година) ги опишуваат светот на Ришелје и Мазарин без доминација на галантни клишеа, шпиони, киднапирања и политички интриги.
Меѓу другите мемоари на периодот најпознато е делото на Англичанецот Ентони Хамилтон, чии Мемоари од животот на грофот Грамонт ... (раскажувајќи за неговите години во францускиот двор [PHONE] г.)
беа објавени во Франција во 1713 г. Многу од овие дела беа објавени анонимно, а во некои случаи, тоа е тешко да се каже дали тие се измислени или биографски.
Реализмот (и повремената иронија) на тие книги во 18 век ќе доведат директно до оние на Ален-Рене Лесаж, Пјер де Мариво и Антоан Франсоа Прево во.
Во 1690-тите години, бајките почнаа да се појавуваат во француската литература.
Најпозната колекција на традиционалните приказни (либерално адаптирана) била од Шарл Перо (1697 г.
), иако многу други беа објавени (како што се оние од Хенриет-Џули де Мурат и Мадам д'Онуа).
А голема револуција ќе се случи со појавата на првиот (и всушност модерен) француски превод на Антоан Галанд, Илјада и една ноќ (или Арапските ноќи) (во 1704 година; другиот превод се појави во [PHONE] г.
), кој ќе влијае на 18-тиот век раскази на Волтер, Дидро и многу други.
Во овој период исто така се видливи се и неколку романи со патувања и утописки описи на странски култури (во имитација на Сирано де Бержарк, Томас Мор и Франсис Бекон): Дени Верас - Histoire de Sévarambes (1677 г.)
Габриел де Фоињ –Les Avantures de Jacques Sadeur dans la découverte et le voyage de la Terre australe (or la Terre australe connue (1676 г.)
Тисо де Плато - Патувањата и авантурите на Жак Мас (1710 г.)
Со слична дидактичка цел беше романот на Фенелон "Les Aventures de Télémaque" ([PHONE] г.
), што претставува обид на класичар за надминување на ексцесите на барокниот роман, со користење на структурата на патувања и авантури (пресаден врз Телемачус, син на Одисеј), Фенелон ја експонира неговата морална философија.
Во текот на 18 век, овој роман ќе се имитира од други дидактички романи.
Поезија[уреди | уреди извор]
Во текот на 17 век, поради новата концепција на "l'honnête home" (искрен или исправен човек), поезијата стана еден од главните жанрови на книжевната продукција од благородни господа и не-благородни професионални писатели во своето покровителство.
Поезијата се користеше за сите намени.
А голем дел од поезијата од 17-тиот и 18-тиот век беше "повремена", што значи дека тоа беше напишано за да се прослави одреден настан (брак, раѓање или воена победа) или празнување на трагична појава (смрт или воен пораз) ; овој тип на поезија беше фаворизиран од страна на господа во служба на благородништвото или кралот.
Поезијата беше главната форма на театарот од 17-тиот век, огромното мнозинство на испишани драми беше напишано во стих (види "Театар" подолу).
Поезијата се користеше во сатири (Никола Боило е познат по неговите сатири (1666 г.))
и епови (инспирирани од епската ренесанснаа традиција и од Тасо) како и од Жан Шаплен.
Иако француската поезија за време на владеењето на Хенри IV и Луј XIII сеуште беше во голема мера инспирирана од поетите од поранешниот двор Валоа, некои од нивните екцеси и поетски слободи беа критикувани, особено работата на Франсоа де Малерб, кој ги критикуваше и неправилностите на Филип Лаплед и Деспорт во врска со мерењето или формата (потиснувањето на критиката со пауза, клаузулите на реченицата се прелеваат на следната линија "enjambement"неологизми изработени од грчките зборови, итн.)
Доцниот 17 век, ќе го гледа Малерб како дедо на поетскиот класицизам.
Поемите на Плед за природниот свет (полиња и потоци) продолжија и во првата половина на векот, но тонот често беше елегичен или меланхоличен ("Ода на самотија"), и претставениот природен свет понекогаш беше морскиот брег или некја друга необработена околина, од страна на поети кои подоцна биле означени од критичарите со "барок" етикета (особено Теофил де Вио и Антоан Жерар де Сен-Аман).
Поезијата стана дел од друштвените игри во благородните салони (види "салони" погоре), каде епиграмите, сатиричниот стих, и поетските опис беа познати (најпознат пример е "Lа Guirlande dе Julie" (1641 г.)
во Хотелот Рамбуе, колекција на флорални песни напишани од членовите на салонот за роденденот на ќерката на домаќинот).
Лингвистичките аспекти на феноменот поврзан со скапоценостите (сличен на еуфуизмот стил во Англија, гонгоризмот во Шпанија и маринизмот во Италија),употребата на високо метафоричен (понекогаш нејасен) јазик, очистувањето на социјално неприфатлив речник, биле врзани за овој поетскиот дух на салоните и ќе има огромно влијание врз францускиот поетски и учтив јазик.
Иако неприродното однесување често беше исмејувано (особено во доцните 1660 година, кога феноменот почнал да се шири во провинциите) за јазичните и романтични екцеси (често поврзани со "misogynistic" презир за интелектуалните жени), со тоа францускиот јазик и социјалните манири на 17 век биле постојано менувани.
Од 1660 г. се истакуваат тројца поети.
Жан де Ла Фонтен стекна огромна слава преку неговиот Езоп и Федра инспирирана од "Басни" ([PHONE] г.
), кои беа напишани во неправилна-стихувана форма (различни должини се користат во една песна).
Жан Расин беше еден од најголемите пистатели на трагедија од неговата генерација.
Конечно, Никола Боало стана теоретичар на поетскиот класицизам.
Неговата Поетска уметност (1674 г.)
го пофали разумот и логиката (Боало го возвиши Малерб за наjдобар рационалист меѓу поетите), веројатноста, моралната корисност и моралната исправност.
Тоа ја возвиши трагедијата и поетскиот еп како големи жанрови и препорачува имитација на поетите од антиката.
Театар[уреди | уреди извор]
Театрите и театарските компании[уреди | уреди извор]
За време на средниот век и ренесансата, јавните театарски продукции во Париз беа под контрола на еснаф.
Во текот на последните децении на 16-ти век, само еден од нив продолжи да постои, иако "les Confrères de la Pasion" повеќе немаа право да изведуваат мистериозни драми; (од 1548 г.)
им беше дадено ексклузивно права да ги надгледуваат сите театарски продукции во главниот град и го изнајмуваат својот театар (Hôtel de Bourgogne) na театарски ансамбли за висока цена.
еснафот ја напушти својата привилегија, што им овозможи на другите театри и театарски компании да работат во главниот град.
Во прилог на јавните театри, претставите беа подготвувани во приватните резиденции, пред дворот и во универзитетот.
Во првата половина на векот јавноста, хуманистичкиот театар на колеџите и театарот изведуван во кралскиот двор се изложени на разновидни вкусови, на пример, додека трагикомедијата беше модерна во кралскиот двор во текот на првата деценија, јавноста беше повеќе заинтересирани за трагедијата.
Првите театри во Париз често беа сместени во постоечките конструкции како што се тениските игралишта.
Нивните сцени беа мали, како и можноста за менување на сцената и амбиентот често беа невозможни (ова ќе го поттикне развојот за единството на место).
Конечно театрите ќе развијат системи на развиени на машини и декори, модерни за витешките подвизи карактеристични за траѓикомедиите од првата половина на овој век.
Во почетокот на векот театарските претстави се одржуваа два пати неделно, со почеток во два или три часот.
Театарските претстави често опфатаќаа неколку дела, тие почнуваа со комичен пролог, тогаш трагедија или трагикомедија, продолжуваа со комедија и завршуваа со песна.
За време на претставата благородниците понекогаш седеа на страна од сцената.
Бидејќи беше невозможно да се намали собната светлина гледачите беа секогаш свесни еден за друг, и особено бучни во текот на настапите.
Просторот директно пред сцената, без седишта или партер беше резервиран за мажите, но бидејќи билитите беа најефтини за таму, партер просторот беше обично мешавина од социјални групи.
Префинетите луѓе гледаа од галериите.
Принцовите, мускетарите и кралските благородници добиваа бесплатен прием.
Пред 1630 година, "чесна" жена не одеше на театар.За разлика од Англија, Франција не поставуваше никакви ограничувања за женската изведба на сцена, но сепак, кариерата на актерите и од двата пола се гледаше како морално погрешно, (актерите беа екскомуницирани) од страна на Католичката црква и од аскетски верското Жансенистичко движење.
Актерите обично имаа сценски имиња кои се однесуваа на типични улоги или стереотипни ликови.
Во прилог на испишаните комедии и трагедии, Парижаните беа исто така големи љубители на италијанската актерска трупа кои ја изведувале својата "За разлика од Англија, Франција не поставуваше никакви ограничувања за женската изведба на сцена, но сепак, кариерата на актерите и од двата пола се гледаше како морално погрешно, (актерите беа екскомуницирани) од страна на Католичката црква и од аскетски верското Жансенистичко движење.
Актерите обично имаа сценски имиња кои се однесуваа на типични улоги или стереотипни ликови.
Во прилог на испишаните комедии и трагедии, Парижаните беа исто така големи љубители на италијанската актерска трупа кои ја изведувале својата "commedia dell'arte", еден вид на импровизиран театар заснован на видови.
Ликовите од "commedia dell'arte" целосно ќе влијаат врз францускиот театар, нивниот ек го пронаоѓаат и фалбаџиите, глупаците, љубовниците, старците и лукавите службеници кои сè уште го полнат францускиот театар.
Конечно, во текот на втората половина на овој век операта стигна во Франција.
Најважните театри и трупи во Париз беа:
"Hôtel de Bourgogne" - До 1629 г. овој театар беше окупирана од страна на разни трупи, вклучувајќи "Comédiens du Roi" режисиран од Валерин Лекомте и (по неговата смрт) од Бејрос (Пјер Лемесиер).
Трупата стана официјална Кралска трупа во 1629 година.
"Du Marais" ([PHONE] г.)
- Ова е ривал на театарот на "Hôtel de Bourgogne" сместен трупата "Vieux Comédiens du Roi" околу Клод Дешамп и трупата на Жодеј.
"La troupe de Monsieur" - Под заштита на братот на Луј XIV, ова беше првата трупа Молиер во Париз.
Таа се пресели во неколку театри во Париз ( Petit-Bourbon и Palais-Royal) пред здружувањето во 1673 г. со трупата на "Théâtre Du Marais" и да стане трупа на "Hôtel Guénégaud".
"La Comédie française" - Во 1680 г. Луј XIV ги обедини "Hôtel de Bourgogne" и "Hôtel Guénégaud" во една официјална трупа.
Надвор од Париз, во предградието на градот и провинциите, имаше многу скитнички театарски ансамбли, Молиер започна во таква дружина.
Кралскиот двор и други благороднички куќи беа важни организатори на театарските претстави, дворски балети, божемски битки и други форми на забава за нивните празници, а во некои случаи, улогите на танчери и актери беа одржани од стамите благородници.
Раните години во Версај, пред големото проширување на замокот, биле целосно посветени на таквите задоволства, и слични спектакли продолжиле во текот на владеењето.
Најголемиот дел од испишаните драми во 17 век биле напишани во стих.
Забележителни исклучоци вклучувајќи некои комедии од Молиер; Самуел Шапузо, автор на Францускиот Театар, во различни времиња печателе една комична претстава и во проза и во стих.
Освен лирските делови во овие драми, користената должина беше александриската линија од дванаесет-слога со редовна пауза (cesura) по шестиот слог.
Овие линии беа ставени во римувани строфи; строфите се употребуваа наизменично меѓу "женски" рими (т.е.
завршува на немо д) и "машки" рими (т.е.
завршуваат на самогласка освен немо е, согласка или назална самогласка).
Барокен театар[уреди | уреди извор]
Францускиот театар во 17-ти век често се сведува на три големи имиња Пјер Корнеј, Молиер и Жан Расин и на триумфот на "класицизмот".
Сепак вистината е далеку посложена.
Театарот на почетокот на овој век доминира од страна на жанрови и драматурзи од претходната генерација; највлијателен во овој поглед беше Роберт Гарние.
Иако кралскиот двор се уморил од трагедијата (и претпочита повеќе бегство од реалноста, трагикомедија), театарската публика повеќе го сака првото.
Ова ќе се промени во 1630-тите и 1640-тите години кога (под влијание на долгите барокни романи од тој период) трагикомедијата, херојска и магична авантура на витези и девојки, стана доминантен жанр.
Неверојатниот успех на Корнеј "Сид" во 1637 година и Хорациј во 1640 година ја ќе донесе трагедијата назад во мода, каде што ќе остане до крајот на векот.
Најважен извор за трагичниот театар беше Сенека и прописите на Хорациj и Аристотел (плус современите коментари од Јулиј Цезар и Лодовико Кастелветро); содржини беа земени од класичните автори како што се Плутарх и Светониј, и од италијанските, француските и шпанските колекции на кратки приказни.
Грчките автори на трагедии (Софокле и Еврипид) ќе станат многу значајни до средината на овој век.
Важни модели за комедијата, трагедијата и трагикомедијата од овој век исто така беа добиени од страна на шпанските драматурзи Педро Калдерон де ла Барка, Тисо де Молина и Лопе де Вега, многу од чии дела се преведени и прилагодени за француската сцена.
Важни театарски модели беа, исто така, обезбедени од страна на италијанската сцена (вклучувајќи и пастирски) и Италија, исто така, важен извор за теоретски дискусии на театарот, особено во врска со пристојноста (види, на пример, дебати за претставите на Спероне Сперони и Џовани Батиста).
На преминот од 19-ти во 20-ти век обичните комедии (т.е.
Комедии во пет чина по моделот на Плаут или Теренс и прописите на Аелиус Донат) беа поретки на сцената за разлика од трагедиите и трагикомедиите;комичниот елемент на раната сецена доминира преку подбивањето, сатирични монолози и преку "comedia del l'arte".
Жан Ротру и Пјер Корнеј ќе се вратат на обичната комедија непосредно пред 1630 година.
Трагедиите на Корнеј беа чудно не-трагични (неговата првична верзија на "Сид" беше дури наведена како трагикомедија), бидејќи имаше среќен крај.
Во своите теоретски дела за театарот, Корнеј ја редефинира и комедијата и трагедијата околу следните претпоставки: На сцената во двете комедијата и трагедијата-треба да се карактеристика благородни ликови (ова ќе елиминира многу обични ликови, типични за подбивање, од комедиите на Корнеј).
Благородните ликови не треба да се сфаќаат како грд поим (осудувачките постапки обично се должат на неблагородните ликови во претставите од Корнеј).
Трагедијата се занимава со државните работи (војни, династички бракови); комедијата се занимава со љубовта.
За делото да биде трагично, не треба да има трагичен крај.
Иако Аристотел вели дека катарза (прочистување од емоции) треба да биде цел на трагедијата, ова е само идеал.
Во согласност со моралниот кодекс на периодот, драмите не треба да покажуваат дека злобните души се наградуваат или благородништвото се понижува.
Историјата на јавната и критичка реакција на "Сид" од Корнеј може да се најде во други статии (тој беше критикуван за неговата употреба на извори, неговата повреда на добар вкус, а за други неправилности кои не се во согласност со правилата на Аристотел и Хорациј), но неговото влијание беше неверојатно.
Кардиналот Ришелје побара од новоформираната Француска Академија да ги испита и критикува (тоа беше првата академска официјална пресуда), а со спорот се појави се поголемиот обид да се контролира и регулира театарот и театарските форми.
Ова ќе биде почеток на "класицизмот" од 17-ти век.
Корнеј продолжи да пишува драми и по 1674 година (главно трагедии, но, исто така, она што тој го нарекува "херојски комедии").
Многу од нив биле успешни, иако "неправилностите" на неговите театарски методи се повеќе беа критикувани (преку Франсyа Хеделин); успехот на Жан Расин од крајот на 1660 го најави и крајот на неговиот нагласок.
Театарот од времето на Луј XIV[уреди | уреди извор]
До 1660-тите години, класицизмот се наметна на францускиот театар.
Клучот на теоретската работа на театарот од овој период е Театарската Практика (1657 г.)
на Франсоа Хеделин, и ова дело открива до кој степен "францускиот класицизм" е подготвен да ги измени правилата на класичната трагедија за одржување на единствата и пристојноста (Франсоа Едлен, на пример, ги виде трагедиите на Едип и Антигона како несоодветни за современата сцена).
Иако Пјер Корнеј продолжи да подготвува трагедии се до крајот на својот живот, делата на Жан Расин од крајот на 1660 година целосно ги засенија последните драми на постариот драматург.
Трагедиите на Расин, инспирирани од грчките митови, Еврипид, Софокле и Сенека, го кондензираа нивниот заговор во тесна група на страстни и обврзани конфликти меѓу една мала група на благородни ликови, концентрирајќи се на дилемата на овие ликови и геометријата на нивните неисполнети желби и омрази.
Поетската вештина на Расин беше во претставувањето на љубовната страст (како љубовта на Федра за нејзиниот посинок); Неговото влијание беше такво што емоционалната криза ќе биде главен стил на трагедијата до крајот на векот.Двете подоцнежни драми на Расин (Естер и Аталија) отворија нови врати за библискиот предмет и за употребата на театарот во образованието на младите жени.
Трагедијата во текот на последните две децении од векот и првите години од 18 век доминираше со издавање на класиката од Пјер Корнеј и Расин, но ентузијазмот на целата јавност за трагедијата значително се намали; театарска трагедија избледе покрај темните економски и демографските проблеми на крајот од векот, и "комедијата на манири" (види подолу) се приклучи на многу морални цели на трагедијата.
Други подоцнежни трагичари на векот се Клод Бојер, Мишел Ле Клерк, Жак Пардон, Жан Галберт де Кампистрон, Жан де Лашапеј, Антоан де Лафос и Проспер Жолио де Кребијон.
На крајот на векот (особено претставите на Кребијон), повремено се појави враќање на театралноста од почетокот на векот: повеќе епизоди, претеран страв и сожалување, и прикажување на хорор акции на сцената.
Раната француска опера беше особено популарна заедно со кралскиот двор во текот на овој период, како и композиторот Жан-Батист Лили беше исклучително плоден (види ја статијата на композиторот за повеќе информации за дворските балети и опери од овој период).
Овие дела изведени во традицијата на трагикомедија (особено парчиња на машини) и дворскиот балет, а исто така повремено презентирани и трагичените содржини (tragédies en musique).
Драматурзи кои работат со Лили како што се Пјер Корнеј и Молиер, но најважен од овие "librettists" беше Филип Кино, писател на комедии, трагедии, и трагикомедии.
Комедијата во втората половина на овој век доминира со Молиер.
Ветеран, актер, господар на подбивањето, фарсата, италијанскиот и шпанскиот театар (види погоре), и "обичниот" театар моделиран според Плаут и Теренциј, резултатот на Молиер беше голем и разновиден.
Тој е заслужен за современата форма на француската комедија на манири (comedie de mœurs) и комедија на карактери (comedie de caractère).
Неговите смешни сатири на алчни татковци, скапоцености, лекари и арогантни книжевни видови беа исклучително успешни, но неговите комедии на верска дволочност (Тартиф) и слобода (Дон Жуан) му донесе критики од страна на црквата, Тартиф беше изведена само поради посредувањето на кралот.
Многу од комедиите на Молиер (како Taртиф, Дон Жуан и Мизантроп) се вртат околу подбивањето и мистичноста на драмата, и нивните завршетоци се далеку од комични.
"Les précieuses" од Молиер секако беше врз основа на претходната драма на Самуел Шапузо (најдобро познат по неговата работа Францускоит Театар(1674 година), која содржи најдетален опис на францускиот театар во текот на овој период).
Комедија до крајот на векот ќе продолжи по патот следен од Молиер, сатирата на современи морали и манири и "обичната" комедија ќе доминираат и последната голема "комедија" од владеењето на Луј XIV (" Turcaret" на Ален-Рене Лесаж) е темна игра во која речиси и да нема лик кој надоместува карактери.
Други Жанрови[уреди | уреди извор]
Морален и филозофски одраз[уреди | уреди извор]
17 век доминираше со длабока морална и верска страст започната со контра-реформацијата.
Од сите литературни дела, религиозните книги беа бестселери на векот.
Нови верски организации се проширија во земјата (види ја , на пример, работата на Свети Винсент де Пол и свети Фрањо де Продај).
Свештеникот Луј Бурдалу ([PHONE] г.)
беше познат по неговите проповеди, и теолошкиот говорник [[Jaques-Benigne Bossuet ([PHONE] г.)
приготви голем број на познати погреби и беседи.
Сепак, векот имаше и голем број на писатели кои се сметаа за "развратници", овие автори (како Теофил де Вио ([PHONE] г.)
и Шарл де Сен Евремонд ([PHONE] г.
)), инспирирани од Епикур и објавувањето на Петрониј, изнесоа сомнежи за верските или моралните прашања за време на периодот на повеќе реакционерската верска страст.
Говорот за методите ([PHONE] г.)
и Медитации (1637 г.)
на Рене Декарт означи целосен прекин со средновековниот филозофски одраз.
Жансенизмот како последица на контра-реформацискиот католицизам, се залагаше за длабоко морално и духовно испрашување на душата.
Ова движење ќе привлече писатели, како што се Блез Паскал и Жан Расин, но на крајот ќе се смета за ерес (тие се залагаа доктрината да се граничи со предодреденост), и нивниот манастир во Порт Ројал беше потиснат.
[[Блез Паскал ([PHONE] г.)
беше сатиричар за нивната кауза (во неговата "Lettres provincials" ([PHONE] г.
), но неговата најголема морална и верска работа беше неговата недовршена и нецелосна збирка на мисли оправдувајќи ја христијанската религијата наречена "Pensées" (Мисли) (најпознатиот дел е неговата дискусија за "облог" за можноста за бесмртноста на душата).
Друга последица на верската жестокост на период беше "Quietism", која ги учи лекарите на еден вид духовно медитативна состојба.
Франсоа де Ларошфоколд (1613–1680 г.)
ја напиша колекцијата од проза наречена "Maximes" во 1665г.
која ги анализира човечките морални постапки против длабокиот морален песимизам.
Жан де Ла Бруер ([PHONE] г.)
инспириран од карактерите на "Theophrastus", составува своја сопствена колекција на Карактери (1688 г.
), опишувајќи ги современите морални типови.
Франсоа де Ламот напишал голем број на педагошки работи за едукација на принцот.
Историскиот и критичкиот роман на Пјер Беил ([PHONE] година; проширен 1702 г.
), со мноштво на маргиналии и толкувања, нуди уникатен испрекинат и повеќеслоен поглед на знаењето (забележиво необичен за францускиот класицизам), тоа ќе биде голема инспирација за просветителството и енциклопедијата на Дидро.
Мемоари и писма[уреди | уреди извор]
17 век е познат по своите биографски "мемоари".
Првите големи излевања на чувства доаѓа од учесниците на "Fronde" (како кардиналот де Ретз), кои го користат жанрот како политичка оправданост комбинација со новелистичките авантурi.
Роже де Рабутин, грофот де Буси (познат како Bussy-Rabutin) е одговорен за скандалозната "Histoire amoureuse des Gaules", серија на белешки за љубовните сплетки на главните дами на дворот.
Пол Пејсон, историчар на кралот, ја напиша "Историја на Луј XIV" опфаќајки го перодот од [PHONE] година.
Гедон Талеман де Рео ja напиша "Les Historiettes", колекција на кратки биографски белешки од неговите современици.
Собраните писма на Жан-Луј Гуез де Балзак се одобрени со погубување (на француска проза) реформа паралелно со стиховите на Франсоа де Малерб.
Писмата на Мадам де Севињ ([PHONE] г.)
се сметаат за важен документ на општеството и литературните настани од времето на Луј XIV.
Најславните мемоари на векот, оние од Луј де Рувроа, од Војводата Сен-Симон ([PHONE] г.
), беа објавени повеќе од еден век подоцна.
Општо[уреди | уреди извор]
- (француски) Adam, Antoine.
Histoire de la littérature française au XVIIe siècle.
First published 1954-56.
Paris: Albin Michel, 1997.
- (француски) Dandrey, Patrick, ed.
Dictionnaire des lettres françaises: Le XVIIe siècle.
Collection: La Pochothèque.
Paris: Fayard, 1996.
Проза[уреди | уреди извор]
- (француски) Adam, Antoine, ed.
Romanciers du XVIIe siècle.
Collection: Bibliothèque de la Pléiade.
Paris: Gallimard, 1958.
- (француски) Coulet, Henri.
Le roman jusqu'à la Révolution.
Paris: Colin, 1967.
ISBN 2-200-25117-3
Поезија[уреди | уреди извор]
- (француски) Allem, Maurice, ed.
Anthologie poétique française: XVIIe siècle.
Paris: Garnier Frères, 1966.
Театар[уреди | уреди извор]
- (француски) Scherer, Jacques, ed.
Théâtre du XVIIe siècle.
Collection: Bibliothèque de la Pléiade.
Paris: Gallimard, 1975. | fineweb-2 |
За раната историја на земјата се знае многу малку.
Она што е познато е дека кон 900 година, Гвинеја била вклулчена во составот на Ганската империја.
Од 13 век до 16 век, Гвинеја била со составот на Царство Мали.
Португалските трговци и истражувачи на нејзините брегови престигнале во периодот помеѓу 1460 и 1470 година.
Нејзиното население главно било користено за трговија со робови, а земјата како подрачје за експлоатација на нејзините ресурси.
Кон крајот на 18 век, Гвинеја била колонизирана од страна на Франција.
Во 1904 година земјата била вклучена во составот на Француска Западна Африка.
На реверендумот, којшто се одржал во 1958 година, Гвинеја прогласила независност.
Таа била единствената француска колонија која гласала за независност и автономија со финансиска помош на Франција.
Како формален ден за објавување на независноста бил избран 2 октомври1958 година.
Претседател на земјата станал Ахмед Секу Туре.
Неговата политика не придонела за развојот на земјата, па така денеска земјата е една од најсиромашните во Африка.
По неговата смрт во 1984 година власта била заземена од страна на воениот комитет за национална обнова, Лансан Конте, кој на истата позиција се задржал до 2008 година.
Во последните неколку години, во Гвинеја дошле голем број на население од соседните земји Либерија и Сиера Леоне, главно поради граѓанските војни во тие земји. | fineweb-2 |
Луј XVI
Луј XVI (роден на 23 август 1754 во дворецот Версај - починал на 21 јануари 1793 во Париз) бил крал на Франција од Бурбонската династија и крал на Навара.
Кога ја презел власта, незадоволството кај третиот сталеж било многу големо.
Се обидел да спроведе реформи, но сето тоа завршило без успех.
За време на Француската револуција бил симнат од престолот и бил гилотиниран на 21 јануари 1793, откако бил фатен во обид да избега од земјата. | fineweb-2 |
Салман Ружди
Салман Ружди (кашмирски: अहमद सलमान रुशदी или احمد سلمان رشدی) — писател и есеист.
Познат е по своите прозни дела, во кои со помош на сопсвенитот наративен стил ги спојува фантазијата и митологијата со реалниот свет, и му дава нови димензии на магискиот реализам.
Живот[уреди | уреди извор]
Роден е во Бомбај, Индија 1947 година, во муслиманско семејство од средната класа.
Неговиот татко се здобил со образование во Англија, па и самиот Ружди го завршил своето образование таму.
Во 1964-та година неговото семејство се преселило во Пакистан во текот на муслиманскиот егзодус за време на војната меѓу Индија и Пакистан.
По дипломирањето (1968) работел во Пакистан, во телевизија, а потоа се занимавал и со актерство и рекламирање.
Дело[уреди | уреди извор]
Својот писателски поход го започнува со романот Гримус во 1975-та година, кој претставува своевидна научно-фантастична приказна.
Насловот на романот претставува анатрам од зборот симурт, што означува премудра прица од предисламската персиска митологија.
Овој роман во најголем број на случаи помина незабележан кај читателската публика и критика, иако во него се содрчат голем броја на одлики од подоцнежната Руждиева проза.
Сепак неговата следна новела, Деца на полноќта (1980), ќе го промовира како голем литературен автор, а самата книга ќе остане запаметена кај критичарите како можеби најдобра до денешни денови.
За оваа книга подоцна ја добил Букеровата награда.
Поради успехот на оваа книга, Ружди е приморан да ја напушто Индија поради заканите кој му се наметнуваат.
Овие настани му носат голем публицитет и солидна продажба на книгите.
Во такви услови го пишува романот Срам (1983), во кој со помош на историјата на едно семејство, дава слика за Пакистан.
За овој роман во Франција, Ружди добива Награда за најдобар странски писател.
Автор е и на уште десетина дела.
Сатански стихови[уреди | уреди извор]
Најголемата популарност ја стекнува со помош на контроверзните Сатански стихови во 1988.
Книгата по издавањето ја забрануваат поголем број на земји меѓу кои Индија, Пакистан, Саудиска Арабија, Египет, Сомалија и други.
На 14 јануари 1989 кгнигата церемонијално е запалена во Брадфорд, Англија.
На 12 февруари истата година за време на протест во Исламабат, загинуваат петорица протестанти од полициски оган.
Овие настани придонесуваат на 14 февруари, Салман Ружди да биде осуден на смрт од страна иранскиот духовен лидер, Хомеини.
За две недели Хомеини објавува и награда, во износ од три милиони долари, за оној кој ќе му го одземе животот на Ружди.
По ова Ружди го продолжува животот со голема заштита финансирана од Велика Британија.
Тривија[уреди | уреди извор]
Се појавува накратко во два филма.
Првиот е филмот Другарите на Петар (1992) во кој само се појавува само како ја потпишува својата контроверзна книга Сатански стихови.
Вториот е Дневникот на Бриџит Џонс, во кој им дава сдирекции на Хју Грант и Рене Зелвегер.
Во 2004 година, Ружди се ожени по четври пат, овојпат со познатата индиска актерка и манекенка Падма Лакшми.
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
|"|
Грешка во Lua во Модул:Navbox, ред 16: Tried to write global trim | fineweb-2 |
Жан Расин
|Jean Racine|
|Роден||Жан-Батист Расин
22 декември 1639
Ла Ферте-Милон, Франција
|Починал||21 април 1699(воз.
)|
|Занимање||драматург|
|Државјанство||Французин|
|Жанр||драма|
|Значајни дела||"Андромаха", "Федра"|
Жан Расин (22 декември 1639 - 21 април 1699) е француски драматург, еден од тројцата најважни од 17 век во Франција (заедно со Молиер и Пјер Корнеј).
Додека Молиер ги сликал лошите страни на француското општество од времето на Луј XIV, дотогаш неговиот современик Расин ги прикажал надворешниот сјај и големина.
Книжевна дејност[уреди | уреди извор]
Расин се појавил во литературата во времето кога младиот Луј XIV сонувал за љубов, и тој одговорил на тие сништа и вкусови на дворот.
Првата одлика на Расиновите трагедии е во тоа што тој се откажува од херојските елементи како главен мотив.
Понатаму, Расин со посебна љубов ја слика женската душа, бидејќи на жените им е својствено да се водат според чувствата.
Кај Расин жената која љуби е најуспешниот тип во неговите трагедии, додека неговиот соперник Корнеј слика неприродни жени со машки карактеристики.
Нетрпеливоста меѓу двајцата писатели и нивните симпатизери станала толкава, што довела до книжевен двобој.
Херцегината Ханриета Орлеанска им предложила на Корнеј и на Расин да обработат еден ист предмет во форма на драма.
За тема послужила несреќната љубов на римскиот император Тит кон јудејската царица Вероника.
Корнеј создал јунаци кои размислуваат, создал херојски сцени и интриги, а Расин ја прикажал историјата на нивната љубов.
Корнеј, типичен псевдокласик, тежнее кон трагични ефекти и необични јунаци, а Расин ги прикажува нежните човечки слабости, со што е некој вид претходник на сентименталните поети.
Победата на Расин во овој двобој му создала многу непријатели.
Андромаха[уреди | уреди извор]
Во ноември 1667 година е прикажана најдобрата од првите драми на Расин - "Андромаха".
Дејствието на ова дело се случува во престолнината на Епир.
Ахиловиот син, кралот Пир, заљубен е во жената на Хектор, заробената Андромаха, која после падот на Троја се доселила тука со својот син.
Андромаха, верна на споменот на својот прв маж, ја одбива љубовта на Пир, а разгневениот Пир ѝ се заканува дека син ѝ ќе им го предаде на Грците, кои се плашат од него иако е дете.
Хермиона, ќерката на Елена, страсно го сака својот вереник Пир.
Таа е осветољубива и горда, и откако Андромаха од страв за синот се согласува со понудата на Пир, Хермиона бара од Орест, кој е пак вљубен во неа, да го убие Пир на венчавањето со Андромаха, ветувајќи му дека после тоа ќе се омажи со него.
Трагедијата завршува со самоубиството на Хермиона, која паднала во очај поради смртта на својот сакан, и со лудилото на Орест, кој гледа како неговата надеж се урива, додека го растргнува грижа на совеста.
Британик[уреди | уреди извор]
Оваа трагедија за првпат се појавува на сцената во 1669 година.
Прикажано е непријателството на младиот Нерон кон законскиот претендент на престолот, Британик.
Расин отстапува од традиционалното толкување на непријателството на Нерон кон Британик.
Нерон постојано се плаши од благородниот Британик, а Расин за главна причина која Нерон го наведува издајнички да го убие Британик ја зема љубомората.
Нерон ја засакал прекрасната Јунија, но нејзиното срце веќе е зафатено и му припаѓа на Британик.
Со никакво убедување не може Нерон да ја поколеба Јунија, и на крајот ѝ се заканува дека ќе го убие човекот кого таа го сака.
Ова ја постигнува целта, па ја гледаме Јунија со болка во срцето како му глуми на Британик дека не го сака повеќе, но Британик ја дознава вистината.
Нерон наредува да го затворат омразениот соперник, а потоа го убива со отров кој му го дал Нарцис.
Јунија откако го изгубила својот сакан, станува весталка.
Федра[уреди | уреди извор]
Една од најдобрите трагедии на Расин.
Предметот и некои детали за драмата ги позајмил од Еврипид.
Федра, жената на Тезеј, се вљубува во синот на Тезеј, Хиполит.
Додека таа се бори против грешните страсти, пристигнува веста за смртта на Тезеј.
Ослободена од брачните должности, Федра му ја признава својата љубов на Хиполит.
Но веста за смртта на Тезеј се покажува лажна, и Федра од страв се решава да го наклевети синот пред таткото, според советот на нејзината верна Енона.
Кога Федра дознава дека Хиполит сака друга, љубомората ја наведува да го спорведе тој план.
Но Федра чувствува грижа на совеста и каење, и пред да се отруе му ја кажува целата вистина на Тезеј.
Аталија[уреди | уреди извор]
Некои француски критичари ја сметаат оваа трагедија за најдобра од сите Расинови трагедии.
Ова е неговото последно големо дело.
Овде нема љубовни заплети, нежни чувства ни страсти.
Овде е прикажан судирот меѓу паганскиот и јудејскиот свет.
Не љубовта, туку религиозниот ентузијазам е главен мотив во оваа трагедија.
Наводи[уреди | уреди извор]
Надворешни врски[уреди | уреди извор]
- Roland Barthes - Sur Racine
- Georges Forestier - Jean Racine (Gallimard, 2006) (ISBN [PHONE])
- Lewis, W.H.
The Splendid Century: Life in the France of Louix XIV'.'
William Sloane Associates, 1953.
- Jean Rohou - Jean Racine : entre sa carrière, son œuvre et son dieu (Fayard, 1992)
- Butler, Philip - Racine: A Study London: Heinemann Educational Books Ltd, 1974.
- Racine, Jean, Encyclopædia Britannica.
Encyclopædia Britannica Online.
30 Nov. 2007 <http://www.britannica.com/eb/article-[PHONE]>.
- Antonin Artaud - The Theater and Cruelty, in The Theater and Its Double.
Mary Caroline Richards.
Grove Press: New York. | fineweb-2 |
Прва помош
Прва помош е почетната грижа за повреденото лице на самото место на несреќата.
Грижата се состои во благовремено преземање на внимателни постапки, мерки и активности, со цел:
- да се зачува животот на повреденото лице;
- да се заштити од понатамошно повредување;
- да се намали болката и стравот;
- да се спречат можните компликации и
- да се подобри општата состојба на повредениот.
Грижата трае од моментот на откривањето на повредениот, па се до моментот кога повеќе не му е потребна прва помош или до преземањето на повредениот од квалификувани лица за струна медицинска помош.
Состојбите што го загрозуваат животот (итни состојби) бараат брз одговор.
Во тие моменти, судбината на повредениот е во рацете на луѓето од непосредната околина.
Нема ништо похумано од благовремена и правилно укажана помош, што значи живот.
Средства за укажување прва помош[уреди | уреди извор]
За укажување прва помош се користат стандардни и прирачни средства.
Подготвеност за укажување прва помош претставува и поседувањето на одржувана и добро чувана кутија со стандардни средства за прва помош.
Големината, формата и содржината на кутијата за прва помош е стандардизирана.
Стандардите се во зависност од намената и тие се менуваат со текот на времето.
Основно е во секоја кутија за прва помош да има:
- Неколку стерилни гази, во различна големина - се користат за покривање на раните и за изработка на компресивни преврски;
- Вата - може да се користи при компресивни преврски и имобилизација;
- Неколку завои, со различна широчина - служат за прицврстување на стерилните гази при преврзувањето, за изработка на компресивна преврска и за имобилизација;
- Најмалку 2 триаглести марами - се употребуваат за преврзување, за имобилизација и за сопирање на крварење со подврзување;
- Леплива трака (фластер) - се користи за прилепување на стерилна газа, завршување на преврска, облепување на поливинилска фолија и сл.
;
- Пакување со различни димензии на ханзапласт, за покривање на мали рани;
- Полуетиленска фолија - при отворена рана на граден кош и др.
;
- Безопасни игли - за завршување на преврска, прицврстување на марама, обвивка;
- Ножички или заштитен жилет - за сечење на завоен материјал, леплива трака и сл.
;
- Стерилни ракавици за еднократна употреба - за заштита од болест што се пренесува преку крв;
- Специјално пластично шамивче со вентил за вештачко дишење.
Стерилните ракавици и специјалниот вентил за вештачко дишење не содржани во постоечките пропишани стандардни средства, но нивната потреба за примена е очигледна.
Прирачните средства за прва помош се материјали и предмети што ги наоѓаме во непосредна околина (при рака) поради што го добиле и името.
Прирачните средства се за друга намена, а можат да се користат и за оваа цел.
Најчесто ги користиме за имобилизација (сообраќаен триаголник, пупа, чадор, облека, ќебе), а поретко за преврзување и запирање на крварење (шал, парчиња платно, џепни марамчиња, марами за коса, вратоврска, ремен и др.).
Должност за укажување прва помош[уреди | уреди извор]
Укажувањето на прва помош не е само морална, туку и законска обврска.
Уставот на Република Македонија упатува на задолжително укажување прва помош на настраданото лице.
Во една од одредбите на Законот за безбедност на сообраќајот стои:
|"||Лице кое ќе се затекне или ќе наиде на место на сообраќајна несреќа во која има повредени лица е должно да им укаже помош на повредените лица во сообраќајната несреќа.||"|
Неукажувањето помош се санкционира со парична казна или затвор.
Со законот не се санкционирани евентуалните случајни (несакани) грешки при укажување на прва помош.
Сепак, доколку вештините кои се бараат за одредени постапки од првата помош ги надминуваат вашите знаења, во такви случаи морална обврска е таквите постапки да се препуштат на покфалификувано лице. | fineweb-2 |
Калифорниски Залив
Познат и како Кортезово Море, Калифорнискиот Залив е 1,200 км долг ракав кој од Тихиот Океан се протега до западниот брег на Мексико.
Се наоѓа на границата меѓу Пацифичката и Северноамериканската плоча и се смта дека бил создаден со ширење на морското дно за време на последните 6 милиони години.
Калифорнискиот Залив се состои од две одвоени области.
Северниот дел е главно плиток - поради натрупаната тиња која илјади години ја носела реката Колорадо - и има голема амплитуда на приливот.
Јужниот дел е многу подлабок и не е под влијание на приливот, а го опфаќа басенот Гвајмас преполн со хидротермални извори.
Големото количество сончева светлина во оваа област заедно со хранливите состојки што водата ги подига на површината, се погодни за брзо растење на планктонот со кој се хранат рибите во огромните пространства.
За жал, животната средина во овој залив денес е многу загрозена од претераниот риболов, многу развиениот туризам и недостигот од прилив на слатка вода. | fineweb-2 |
Приватна мрежа
||Оваа статија можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме подобрете ја оваа статија ако можете.
||Оваа статија или заглавие има потреба од викифицирање за да ги исполни стандардите за квалитет на Википедија.
Ве молиме помогнете во подобрувањето на оваа статија со соодветни внатрешни врски.
Во архитектурата за Интернет адресирање, приватна мрежа е мрежа што користи простор за приватни IP адреси, според стандардите поставени од RFC 1918 и RFC 4193.
Овие адреси обично се користат во домовите, канцеларии и локаните мрежи во претпријатијата (LAN-ови), кога на глобално ниво routable адреси не се задолжителни, или не се достапни за предвидените мрежни апликации.
Просторите за приватните IP адреси беа првично дефинирани во обид да се одложи исцрпување на IPv4 адреси, но тие исто така се одлика на следната генерација интернет протокол, IPv6.
Овие адреси се означени како приватни бидејќи тие не се делегирани на глобално ниво, што значи дека не се наменети за некоја специфична организација, а IP пакетите адресирани од нив не може да се пренесат на јавниот интернет.
Секој може да ги користи овие адреси без одобрение од регионалниот интернет регистар (RIR).
Ако ваквата приватна мрежа треба да се поврзе на интернет, мора да користи или мрежен адресен преведувач (NAT) портал, или прокси сервер.
Содржина
Простори за приватни IPv4 адреси[уреди | уреди извор]
|RFC1918 име||Опсег на IP адреса||број на адреси||класен опис||најголемиот CIDR блок (подмрежна маска)||хост id големина|
|24-битен блок||10.0.0.0 – 10.255.255.255||16,777,216||една класа А||10.0.0.0/8 (255.0.0.0)||24 бита|
|20-битен блок||172.16.0.0 – 172.31.255.255||1,048,576||16 гранични класи Б||172.16.0.0/12 (255.240.0.0)||20 бита|
|16-битен блок||192.168.0.0 – 192.168.255.255||65,536||256 гранични класи Ц||192.168.0.0/16 (255.255.0.0)||16 бита|
Класно адресирање е застарено и не било употребувано во Интернет се до спроведувањето на Бескласно Интер-домен Рутирање (CIDR) со почеток во 1993 година.
На пример, додека 10.0.0.0 / 8 беше единечна мрежа од класа А, што е полесно за организациите да ја поделат на помали / 16 или / 24 мрежи.
Приватни IPv6 адреси[уреди | уреди извор]
Адресниот блок fc00::/7 е задржан од страна на IANA, како што е опишано во RFC 4193 .
Овие адреси се нарекуваат Единствени Локални Адреси (ЕЛА).
Тие се дефинирани како постоечки унифицирани карактери и содржи 40-битен случаен број во рутирачкиот префикс за да спречи судири кога две приватни мрежи се меѓусебно поврзани.
И покрај тоа што по природа се локални во употреба, адресниот опсег на IPv6 од единствени локални адреси е глобален (сп.
IPv6 адреси , дел "IPv6 адресен домет").
Поранешниот стандард предложи употреба на т.н.
"локални-сајт" адреси во fec0::/10 опсег, но поради голема загриженост за приспособливост и сиромашната дефиниција на она што го сочинува сајтот, неговото користење не е одобрено од септември 2004 година од RFC 3879 .
Линк-локални адреси[уреди | уреди извор]
Друг тип на приватно мрежно поврзување го користи доменот на линк-локалните адреси кодифициран во RFC 5735 и RFC 3927 .
Придобивката од овие адреси е во само-Автоматската конфигурација од мрежни уреди кога кога Dynamic Host Configuration Protocol (DHCP) услугите не се достапни и рачната конфигурација од страна на мрежниот администратор не е пожелна.
Во IPv4, блокот 169.254/16 е резервиран за оваа намена, со исклучок на првата и на последната / 24 подмрежа во доменот.
Ако хостот на IEEE 802 ((ethernet) мрежата не може да добие мрежна адреса преку DHCP, а на адресата од 169.254.1.0 до 169.254.254.255 може да и се додели случаен псевдоним .Стандардот пропишува дека со адресните судири мора да се справи достоинствено.
IPv6 адресирачката архитектура го издвојува блокот fe80::/10 за Автоматската конфигурација на IP адреси.
Најчеста употреба[уреди | уреди извор]
Најчестата употреба на приватни адреси е во станбени мрежи, бидејќи повеќето интернет сервис провајдери (ISP) одвојуват само една routable IP адреса на секој станбен клиент, но многу домови имаат повеќе од еден мрежен уред .
Во оваа ситуација, еден портал на мрежен адресен преведувач (NAT) обично се користи за да обезбеди интернет конекција на повеќе компјутери.
Приватните адреси се исто така најчесто користени во заеднички мрежи , кои од безбедносни причини, не се поврзани директно на интернет.
Најчесто прокси, SOCKS портал, или слични помагала се користат за да се обезбеди ограничен интернет пристап на мрежата за домашните корисници.
Во двата случаи, приватните адреси, често се гледат како усовршување на мрежната безбедност за внатрешна мрежа, бидејќи тоа е тешко за Интернет-хостот да се поврзе директно на внатрешниот систем.
Misrouting[уреди | уреди извор]
Не е невообичаено за пакети со потекло од простори за приватни адреси да биде misrouted на интернет.
Приватните мрежи често не ги конфигурираат правилно DNS сервисите за адреси кои се користат внатрешно и се обидува да направи обратни DNS пребарувања за овие адреси, предизвикувајќи прекумерен сообраќај на Интернет темелните сервери за имиња .
Проектот AS112 се обидел да го ублажи тој товар преку обезбедување специјална Blackhole на кои било сервери за имиња за домените на приватните адреси кои само враќаат кодови со негативен резултат (кој не е пронајден) за овие прашања.
Организирачките раб рутери обично се конфигурирани за да го намалат влезот на IP сообраќајот за овие мрежи, кои може да се случи или со конфигурација, или од злонамерен сообраќај со користење на маскирана адреса на извор.
Поретко, ISP раб рутерите го влошуваат излезниот сообраќај од клиентите, со што се намалува влијанието на интернет на злонамерните хостови или оние без конфицурација на мрежата на клиентите.
Интегрирање на приватните мрежи[уреди | уреди извор]
Откако приватниот адресен простор е релативно мал, многу приватни мрежи користат ист адресен простор.
Ова создава заеднички проблем кога се спојуваат таквите мрежи, односно дуплирањето на адреси во повеќе уреди.
Во овој случај, мрежите или хостовите мора да се преномерират, често одземаат многу време за една задача, или мрежниот адресен преведувач мора да биде лоциран помеѓу мрежите за да се маскираат дупликат адресите.
Приватна употреба на други зафатени адреси[уреди | уреди извор]
Историски, другите адресни блокови па и домените на приватните адреси биле резервирани за други потенцијални идни потреби.
Некои организации ги користеле за приватни мрежни апликации и покрај официјалните предупредувања за можни идни адресни судири.
Референци RFC[уреди | уреди извор]
- RFC 1918 – "Алокација на Адреси за Приватен Интернет"
- RFC 2036 – "Набљудувања на употребата на Компонентите на Просторот на Класата А Адресата без интернет"
- RFC 2050 – "Водич за Интернет Регистар за Распределба на IP Адреса "
- RFC 2101 – "IPv4 Денешно Онесување на Адресата"
- RFC 2663 – "Предедувач (МАТ) Терминологија и Размислувања на IP Адреса"
- RFC 3022 – " Традиционален Преведувач за IP Интернет Адреса (Традиционален МАТ)"
- RFC 3330 – " IPv4 Адреси за Посебна Употреба" (заменети)
- RFC 5735 – " IPv4 Адреси за Посебна Употреба "
- RFC 3879 – "Неодобрувачки Сајтови на Локалните Адреси"
- RFC 3927 – "Динамична Конфигурација на IPv4 Линк-Локалните Адреси"
- RFC 4193 – "Единствени Локални IPv6 Унифицирани Адреси" | fineweb-2 |
Јосиф I Бугарски
|Јосиф I|
|бугарски егзарх|
|Роден||1840
Калофер, Османлиска империја
|Починал||20 јуни 1915
Софија, Бугарија
Егзарх Јосиф I (световно име Лазар Јовчев) е истакнат висок бугарски православен свештеник.
Управник на Видинска епархија, Ловчански митрополит и егзарх на Бугарската Егзархија.
Делувањето на Јосиф во Македонија, како бугарски егзарх, е контраверзно.
Современата бугарска историографија го оценува како духовен столб на бугаршината, личност која допринела да се зацврсти бугарското национално ткиво, меѓуто во македонската историографија тој се третира како еден од главните преставници на бугарската пропаганда во Македонија, а неговата дејност е негативно оценета поради неговата активност насочена против пројавите на македонска национална самобитност.
Коресподенцијата и контактите на Јосиф I со бугарските владечаки кругови и дејците на македонското револуционерно ослободително движење даваат дополнителна светлина за македонското прашање кон крајот на 19 и почетокот на 20 век.
Биографија[уреди | уреди извор]
Рани години[уреди | уреди извор]
Лазар Јовчев е роден на 5 мај 1840 година градот Калофер.
Учел во Големата народна школа во Фанар, а потоа во Францускиот колеџ (Цариград).
Со подршка на Калоферската општина во 1864 година се запишал при литературниот факултет на Сорбона во Париз, а три години подоцна се префрлил на Правниот факултет, кој го завршил и се стекнал со диплома.
Поминал шест години во француската престолнина, Лазар Јовчев се враќа во Цариград и во почетокот работи во Централниот трговски суд.
Се занимавал со публицистика и преведувачка дејност.
Избран е во раководството на Македонската бугарска дружина.
Поканет е за секретар на Мешовитиот егзархиски совет.
Без да има духовно образование, новопоставениуот монах Јосиф за помалку од три месеци кон крајот на 1872 година е веќе протосингел на Егзархијата со архимандритско достоинство.
Во следните 3-4 години архимандрит Јосиф учествува во организирањето на бугарската егзархија, патува низ балканските земји, се сретнувал со претставници на големите сили, не само благодарение на совршен си француски јазик, но и на својата способност да преговара и да убедува.
Во почетокот на 1876 година Јосиф е ракоположен за Ловчански митрополит, откако пред тоа упарвувал една година со Видинската епархија.
Световното образование, правната подготовка, пошироката европска култура и квалитети на мудро и дипломатско однесување ја направиле неговата кандидатура за бугарски егзарх општоприфатлива меѓу највлијателните кругови во Цариград при избувнувањето на Руско-турската војна.
На 24 април 1877 година младиот Ловчански митрополит Јосиф е избран и прогласен за егзарх од "Црковно-народниот собор" во епархискиот дом во Ортаќој.
Бугарски егзарх[уреди | уреди извор]
Егзарх Јосиф I си поставил за цел обединување на целото бугарско население, вклучително и македонскиот народ кој бил третиран како нерзаделен дел од бугарското национално ткиво.
Идеалот на бугарскиот духовен водач и неговата "голема должност" е да биде духовен столб на бугарштината и "да ги обедини сите бугарски епархии во прегратките на Егзархијата", под бугарски епархии се подразбирале и македноските епархии.
Оваа цел во значителна мера Јосиф ја остварил.
До Првата балканска војна во Егзархијата се вклучени 7 епархии, раководени од митрополити, и уште 8 епархии во Македонија и една во Одринско, управувани од егзархиски наместници.
Како поглавар на бугарската црква, егзархот Јосиф е принуден како духовен лидер на Бугарите да биде посредник меѓу државната власт и христијанското население во рамките на политичките и националните ривалства во многунационалната империја.
Во услови на важечкиот Берлински договор тој е повеќе дипломат и политичар, отколку православен архиереј.
Неуморно се борел да го всади бугарскиот дух сред населението во Македонија, Беломорска и Одринска Тракија.
Во 1902 година егзарх Јосиф е избран за почесен член на Бугарското литературно друштво преименувано во 1911 година во Бугарска академија на науките.
На 27 ноември 1913 година егзархот Јосиф I, заедно со сите избркани бугарски владици од Македонија и Одринско, е принуден да го напушти Цариград и се прибира во Софија.
И покрај лошата својата здравствена состојба останува на чело на бугарската црква.
Егзархот Јосиф умира во 1915 година и е погребан во црквата "Света Недела" во Софија.
Мисли[уреди | уреди извор]
- Некои запалени глави сметаат дека Св.
Егзархија е единствената пречка Македонија да остане и понатаму под Османската империја и се нафрлија врз неа како волци.
Во сегашниот момент се нафрлија врз општините со цел да ги направат инструмент за своите бунтовнички цели.
Секакво нивно политизирање и служење на нечисти цели ќе ја оневозможи Св.
Егзархија во нејзината висока мисија да го зачува бугаризмот за идните поколенија.
сме свесни какви се последици.
ќе има политизирањето со општините денес, а да не зборуваме за утре, при евентуално создавање на автономна Македонија.
при две оделни држави не ќе може да ја врши својата бугарска мисија.
Или ќе стане исклучиво македонска, или исклучиво бугарска.
Каде тоа би не одвело, посебно не треба да се потцртува.
Подобро е да сметаме дека делови од единствената бугарската територијата се се уште под ропство, отколку за сметка на некаква слобода, бугарското населние во Македонија за секогаш ќе биде загубено за Бугарија .
- Јас мислам дека се гони тајна цел, имено : обединување на македонското население на македонска почва и остварување на поодамна замислената идеја за македонско словенска етничка група на Балканот.
Во таков случај натамошната дејноста на Бугарската егзархија е непожелна, бидејќи во автономната македонска држава ќе се наметне потребата за единствена црква .
Извори[уреди | уреди извор]
- С. Димевски, Присуството на Теодосиј Гологанов во развојот на македонската национална мисла во епохата на национално - револуционерното движење, ГИНИ, XX/2, Скопје, 1976. | fineweb-2 |